Neden Hac İbadetinin Vakti Herzaman Değil Senede Bir Defadır?

Neden hac ibadetinin vakti herzaman değil senede bir defadır?
Hakkında Neden hac ibadetinin vakti herzaman değil senede bir defadır?




Maddi kilitlerin kendilerine münasip anahtarları olduğu gibi manevi kilit hükmünde bazı sırların da kendilerine münasip ölçülerde anahtarları vardır

Kilide göre anahtarı kullanmadınız mı muvaffak olamazsınız Mesela sizin e- mailinizin bir şifresi vardır O şifreyi yanlış girdiğiniz takdirde – mail kutunuza giremezsiniz İşte bazı ilahi sırların açılabilmesi için belirli sayıda tesbihin veya salavatın çekilmesi gerekir Bu sayı kasten çekilmez ise o ilahi sırra erişilmesi mümkün değildir Fakat sehven yani unutarak yanlış çekilmiş ise Cenab-ı Hakkın rahmeti sizden onu kabul etmektedir O ayrı meseledir

Namaz veya ibadetlerin sayı ve miktarına gelince, o tamamıyla Allah’ın iradesine ve isteğine göre belirleniyor Bunu bizim sorgulama veya itiraz etmeye değil hikmetini anlamaya çalışmamız icap etmektedir Şöyle ki, şeriatın iki çeşit hükümleri vardır

1 taabbudi dediğimiz yani hikmeti bilinmeyen ve tamamıyla Allah’ın emir ve yasağına bakan kurallardır

2 makulul mana dediğimiz ilahi emirler veya yasaklarda yatan hikmetlerin araştırılabileceği kısım

Sizin sorduğunuz soruya bu taraftan da bakalım Niye sabah namazı 4 rekatta 10 veya 20 rekat değil Cevap, Allah emrettiği için Öğle namazı Allah tarafından 10 rekat olarak tayin edilmiştir Bunun hikmetini araştırmak sonuçsuz olacaktır Çünkü Allah öyle emretmiştir Ve bunun asıl cevabı budur Ama bazı şeriat kuralları hikmetle izah edilebilir Ama hikmetler asıl değildir Asıl olan Allah’ın emri veya yasaklamasıdır

Mesela, Allah namazı niye emretmiştir?

Buna istediğiniz kadar hatta ciltlerle hikmet ve gaye açısından cevap verilebilir Niye oruç tutuyoruz, hikmetleri araştırılıp cevap verilebilir Ama hikmet ve faydalar Allah’ın emri yerine geçemez Şöyle ki, orucun bir hikmeti insanların aç kalıp, yokluk içerisinde yaşayan insanların halinden anlayıp onlara şefkatle yaklaşmalarını sağlamaktır

Şimdi birisi bunu esas tutup “ben daha fazla aç kalıp daha fazla şefkat hissim kabarsın ve fakirlere daha fazla yardımda bulunayım” diyebilir İmsak vakti saat 400 olduğu halde, bu adam gece saat 1100’den oruca niyet edip, fakat akşam vaktine 5 dakika kala orucunu açsa orucu sahih olur mu? Elbette olmaz Çünkü orucun açılması için belirli bir zaman var ve bu adam daha fazla aç kaldığı halde, oruç tutmuş olmuyor Yani oruçtan beklenen hikmet daha fazla yerine gelmiş, fakat Allah’ın izin vermediği bir zamanda açtığı için oruç yerine gelmemektedir

İşte kardeşim İslamın tüm emir ve yasaklarına bu şekilde bakmamız gerekir Yani Allah böyle emretmiş veya böyle yasakladığı için bunu yapıyoruz Bunun hikmetleri elbette vardır Ve bu hikmetler elbette araştırılır Bu da bir ilim ve ibadettir Ama hikmetler ve faydalar kesinlikle asıl değil, ayrıntıdır

Oruç tam gün tutulur Günün sonuda akşam vaktidir En uygun vakit seher vaktiyle akşam arası olduğu için Allah bu vakitler arasında oruç tutulmasını emretmiştir Buna daha başka hikmetlerde ilave edilebilir Ama asıl olan Allahın bu vakitler arası orucu emretmesidir

Hac da bu şekilde bazı hikmetlere binaen yılın belli bir vaktinde yapılmak üzere emredilmiştir Bunun hikmetlerinden birisi de dünyanın her yerinden Müslümanların bir araya gelip kaynaşması taışmasıdır Ama hikmetler ve faydalar kesinlikle asıl değil, ayrıntıdır Asıl olan Allahın bu ibadeti yılda bir vakit olarak emretmiş olmasıdır

Selam ve dua ile
Sorularla İslamiyet Editör

Hac İle İlgili Hadisler

Bu bölümdeki bir ayet ve 14 hadis-i şeriften, gücü yeten kimselere haccın farz kılındığını, haccı inkar edenlere ’ın ihtiyacı olmadığını, haccın İslamın 5 temel esasından biri olduğunu, ve Rasulü tarafından emredilen hususlara gücü yettiğince uyulması gerektiğini, kabul olunmuş haccın da faziletli amellerden biri olduğunu, kötü söz ve günahlardan sakınılarak yapılan hacdan kişinin evine annesinden doğduğu gibi döneceğini, tarafından kabul edilmiş haccın karşılığının cennet olacağını, kadınların en üstün cihadının kabul edilecek hac olduğunu, Arefe günü ’ın cehennemden kullarının çoğunu azat ettiğini, Ramazanda yapılan umrenin hac sevabına veya Peygamberle beraber yapılan hac sevabına eşit olduğunu, hacca sıhhaten güç yetiremeyecek kimseler adına başka birinin vekaleten hac yapabileceğini, küçük yaştaki çocuklara da hac yaptırılabileceğini ve sevabının velisine de olacağını, her türlü vasıtayla hacca gidilebileceğini, hacda alış-veriş yapmanın yasak olmadığını öğreneceğiz [1]

“Kabe’yi haccetmek, gücü yeten tüm insanların yerine getirmek zorunda oldukları bir görevdir Kim bu vazifeyi inkar edip yapmazsa bilsin ki alemlerden bağımsız olup her bakımdan kendi kendine yeterlidir” (Al-i İmran: 3/97)

* Bu ayetin açıklayıcısı durumunda olan fakat Nevevi’nin buraya almadığı (Tirmizi, Hacc, 3)’de bildiren bir hadiste peygamberimiz şöyle buyururlar: “Kim yiyecek ve ’ın evine ulaştıracak bir bineğe sahip olur da hac görevini yerine getirmezse, Yahudi veya Hristiyan olarak ölmüş fark etmez” Çünkü hristiyan ve Yahudiler namaz kılarlar asla hac yapmazlar (Müslim, İman, 194)de namazı kılmayan da Müşrik’e benzetilmiştir ki müşrikler de namaz kılmazlar fakat haccederler [2]

1274 İbni Ömer raıyu anhümâ'dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

"İslâm dini beş esas üzerine kurulmuştur: 'tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed'in 'ın Resulü olduğuna şehâdet etmek, namaz kılmak, zekât vermek, hacca gitmek ve ramazan orucunu tutmak"[3]

* (Buhari, İ’tisam, 3)’de Rasûlü, “Suçu günahı en ağır olan kişi yasaklanmamış olan bir meselede soru sormak üzere o işte yasak getirendir” buyurmaktadır Yani insanlar lüzumsuz bazı sorularla bazı sınırlamaların getirilmesine sebep olur İşi zorlaştırıyorlarsa dikkatler buraya çekilip böyle sorular sorarak işlerin zorlaştırılmaması gerektiği vurgulanmış oluyor Böylelikle kişi yasaklara mutlaka uyacak, emirleri de gücü yettiği kadarıyla yapacaktır Yani içki, faiz, zinayı herkes yapmayacak, zekat ve hacca gücü yeten imkanı olan yapacaktır [4]

1275 Ebû Hüreyre radıyu anh şöyle dedi: Resûlullah sallu aleyhi ve sellem bize bir gün bir konuşma yaptı ve:

– "Ey müslümanlar! size haccı farz kıldı, haccedin!" buyurdu Sahâbilerden biri:

– Her sene mi, ey 'ın Resulü? diye sordu

Hz Peygamber, adam sorusunu üç defa tekrarlayıncaya kadar cevap vermeyip sustu Sonra şöyle buyurdu:

– "Eğer "evet" deseydim, her sene haccetmeniz farz olurdu, siz de onu yerine getiremezdiniz!” Sonra sözlerine devamla:

– "Ben sizi kendi halinize bıraktığım sürece siz de beni kendi halime bırakın Çünkü sizden öncekiler peygamberlerine çok sual sormaları ve aldıkları cevaplar konusunda ihtilâf etmeleri sebebiyle helâk oldular Bundan dolayı size, bir şey emrettiğim zaman onu gücünüz yettiğince yerine getirin Herhangi bir şeyi de yasaklarsam ondan da kesin olarak kaçının!" buyurdu[5]

1276 Yine Ebû Hüreyre radıyu anh şöyle dedi: Nebî sallu aleyhi ve sellem'e:

– En üstün amel hangisidir? diye soruldu

– "Allah ve Resulün’e iman etmektir" buyurdu

– Sonra hangisidir? denildi

– "Allah yolunda cihad etmektir" buyurdu

– Sonra hangisidir? denildi

– "Makbul olan hacdır" buyurdu[6]

1277 Yine Ebû Hüreyre radıyu anh dedi ki, ben Resûlullah sallu aleyhi ve sellem'in şöyle buyurduğunu işittim:

"Kötü söz söylemeden ve büyük günah işlemeden hacceden kimse, annesinden doğduğu gündeki gibi günahsız olarak (evine) döner"[7]

1278 Yine Ebû Hüreyre radıyu anh'den rivayet edildiğine göre Resûlullah sallu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

"Umre ibadeti, daha sonraki bir umreye kadar işlenecek günahlara kefârettir Mebrûr haccın karşılığı ise, ancak cennettir"[8]