Tarihimizdeki Kahraman Türk Kadınlarımız

NENE HATUN
1857-1955
Erzurum un Pasinler ilçesine bağlı Çeperler Köyü nde dünyaya geldiHenüz 20 yaşında bir gelinken 1877-1878 yılları arasında yapılan Türk-Rus Savaşı nda (93 Harbi) Aziziye Tabyası nı sopayla,taşla, kazma, kürekle savunanlara katılarak cesurca savaştıDaha sonra oğlunu Çanakkale Savaşı nda şehit verdi Kurtuluş Savaşı başladığında yaşı ilerlediği için cepheye gidip eskisi gibi savaşamadı Atatürk ü çok sever ve takdir ederdi 1954 yılında 3 Ordu Müfettişi Orgeneral Nurettin Baransel Paşa nın gayretleriyle kendisine 3 Ordunun Nenesi ünvanı verildi Cüzi de bir maaş bağlandı1955 yılında anneler gününde Yılın Annesi seçildi Erzurum manevraları sırasında Amerikan Generali Ridgway bu yüce insanın elini öptü Nene Hatun bir kahramanlık ve analık sembolü olarak 98 yaşına kadar yaşadı 22 Mayıs 1955 te zatürre hastalığından vefat ettiKabri, uğruna savaştığı topraklarda, Aziziye Şehitliği ndedir

HALİDE ONBAŞI (EDİP ADIVAR)
(1884-1964)
İşgallerin ardından İstanbul da yaptığı konuşmalarla halkı işgallere karşı uyandırmaya çalıştı1919 da Sultanahmet Meydanı ndaki mitingde yaptığı etkin konuşma sonrası hakkında tevkif kararı çıkınca, eşi ile birlikte Anadolu ya kaçarak Kurtuluş Savaşına katıldı İstanbul Hükümeti tarafından Mustafa Kemal ile birlikte hakkında ölüm kararı verilen altı kişiden biriydi Mustafa Kemal onu Garp Cephesine tayin etti Kendisine önce onbaşı , sonra da üstçavuş rütbesi verildi Savaşı izleyen yıllarda Cumhuriyet Halk Fırkası ve Atatürk ile siyasal görüş ayrılığına düştü 1917 de evlenmiş olduğu ikinci kocası Adnan Adıvar ile birlikte Türkiye den ayrıldı 1939 a kadar dış ülkelerde yaşadı 1939 da İstanbul a dönen Adıvar 1940 ta İstanbul Üniversitesi nde İngiliz Filolojisi Kürsüsü Başkanı oldu, 1950 de Demokrat Parti listesinden bağımsız milletvekili seçildi 1954 te istifa ederek evine çekilmiş ve 1964 te ölmüştür Değerli yazarımız Kurtuluş Savaşını ve Türk kadınlarının mücadelesini anlatan ve Türk klasikleri arasına giren pek çok esere imza atmıştır

NEZAHAT ONBAŞI
Eşini yitiren 70 Alay Komutanı Hâfız Hâlid Bey, 8 yaşındaki kızı Nezahat ı kimseye emanet edemeyip, yanına almıştı Küçük Nezahat Çanakkale cephesinde muharebe havasına alışmış, Alay İzmit e nakledildiğinde talimlere katılarak mükemmel at binmesini, silah kullanmasını öğrenmiş ve 12 yaşında onbaşı rütbesini almıştı Babasının yanında cepheden cepheye koşmuş, çarpışmalara girmiş ve 100 den fazla düşman askeri öldürmüştü
Nezahat Onbaşı 30 Ocak 1921 yılında TC nin İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmesi önerilen ilk vatandaşıdır Bursa Milletvekili Operatör Emin (Erkul) Bey in bununla ilgili önergesi şöyledir:
Büyük Millet Meclisi Riyâsetine,
Muhtelif cephelerde, bilhassa son Gördes ve İnönü muhârebelerinde bilfiil çarpışmalara katılan ve her an askerleri teşcî eden 70 Alay Kumandanı Hâfız Hâlid Bey in kerîmesi 12 yaşlarındaki Nezahat Hanım a ilk İstiklâl Madalyası nın verilmesini teklif ve bu teklifin hey et-i umumiyenin tasdikine arz edilmesini ricâ ederim
Bu öneri TBMM de hararetle kabul edilmiş, ancak Kurtuluş Savaşı nın hengamesi içinde işleme konulamamış, daha sonra da kararın yerine getirilmesi unutulmuştu Kendisi de hiçbir zaman ne Madalyamı verin! talebinde bulundu, ne de TBMM Başkanlığınca alınmış kararın yerine getirilmesi için müracaat ettiNihayet karardan 65 yıl sonra 78 yaşında bir nine iken TBMM nin Şükran Belgesi ne kavuşmuştu ve bu duygulu anda gözyaşlarını tutamamıştı

ŞERİFE BACI
1921 yılı Kasım ayında İnebolu ya önemli miktarda savaş malzemesi gelmiştir Malzemenin bir an önce Kastamonu ya iletilmesi gerekir Cepheye gidemeyip de köylerinde kalan yaşlılar sakatlar, kadınlar, Menzil komutanlığının malzeme taşınması haberi üzerine kağnılarla yola çıkarlar İnebolu dan kağnılara yüklenen cephaneler Kastamonu ya doğru yol alır Bu cephane kollarında hep kadınlar vardır Bunlardan biri de Şerife Bacıdır Şerife Bacı top mermileri ıslanmasın diye kazağını mermilerin üzerine örtmüş, yavrusu ölmesin diye üzerine abanmış ve soğuktan ölmüştür, ama ölene kadar vücut sıcaklığını yavrusuna vermiştir
Bugün Kastamonu da şanına layık güzel bir anıtı vardır

FATMA SEHER ERDEN
(ERZURUMLU KARA FATMA)
1888 de Erzurum da doğdu Subay Suat Derviş Bey ile evlenip Balkan Savaşı na katıldıI Dünya Savaşı nda Kafkas Cephesi ne gitti1919 daki Kongre günlerinde, Mustafa Kemal le bizzat görüşebilmek için Sivas a gittiBu görüşmenin ardından, Milis Müfreze Komutanı olarak Batı Cephesinde görevlendirildi 300 kişiyi aşkın birliği ile Başkomutanlık Meydan Muharebesi nde Mehmetçikle birlikte destanlar yazdı Büyük Taarruzun ilk günlerinde General Trikupis in birliğine esir düşmüşse de, kaçarak yeniden Müfrezesinin başına geçmişti Kahraman kadın Kurtuluş Savaşı ndan sonra üstteğmen rütbesi ile emekli oldu Emekli maaşını Kızılay a bağışladı 1954 yılında TBMM kendisine yeni aylık tespit etti

HALİME ÇAVUŞ (KOCABIYIK)
Kastamonu da doğan, anne-babasının kızım gitme şeklinde yalvarışlarını dinlemeden mücadeleye katılan Halime Çavuş, uzun yıllar Halim Çavuş zannedildi Kurtuluş Savaşı na giderken erkek kılığına girdi, erkek gibi traş oldu, saçını kazıttı ve kimseye kadın olduğunu söylemeden Türk askerinin arasına karıştıMühimmat taşımada birçok görev yaptı Bir Düşmanın açtığı ateş sonucu bir ayağı sakat kaldıBir keresinde İnebolu dan cepheye cephane taşırken Mustafa Kemal Paşa ya rastladı Ancak rastladığı kişinin O olduğunu bilmiyordu Mustafa Kemal Paşa Sen üşüyor musun böyle? diye sordu Bey, 100 bin kişi kurtulacak Ben öleceğim de ne olacak? dedi Paşa kafa kağıdını istedi Verdi Sen kız mısın? Evet
Gün geldi savaş bitti, ancak o ne asker üniformasını çıkardı ne de her sabah traş olmaktan vazgeçti Savaş sonrası Mustafa Kemal tarafından Ankara ya çağrıldı Ailesi önce korktu, Paşa Halime yi neden çağırıyordu ki? Gitme dediler,o yine dinlemedi Kapıda yavere Paşa hangisi bilmiyorum dedi Yaverin soldaki demesiyle koşup elini öptü O nun Seni yollamıyorum, bizim kızımız ol önerisine Annem babam beni bekler şeklinde cevap veren Halime Çavuş, Ben ana-babaya itiatli evlada saygı duyarım diyen Mustafa Kemal Paşa tarafından çeşitli hediyeler verilerek tekrar evine yollandı ve kendisine maaş da bağlandı75 yaşında hayata gözlerini yumdu

HAFIZ SELMAN İZBELİ
Kastamonu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Kadınlar Kolu kurucularından ve Kastamonu da ilk kadın meclisi üyesi, sıkı bir Atatürk hayranı ve kendi deyimiyle bir Cumhuriyet kadını idi… Kurtuluş Savaşı sırasında Kastamonu daki kadınları toplamış, asker için çorap, kazak, fanila ördürüp cepheye göndermiştiVarlıklı bir aileden geliyordu Asker Kastamonu ya geldiğinde hepsini yolda karşılayıp doyurmuştu Hep Ben Cumhuriyetçiyim dermiş Savaştan sonra yeni baştan herkes gibi Türkçe harflerle okuma yazmayı öğrenmiştiHafız Selman Hanım a milletvekilliği de önerilmişti Hafız olduğum için başımı açamam Başımı açamayacağım için de milletvekili olamam diyerek kabul etmemişti Mustafa Kemal in Kastamonu ya geldiği sırada İzbeli Konağı nı ziyaret ettiği ve karşılıklı kahve içtikleri söylenmektedir

GÖRDESLİ MAKBULE HANIM
1921 de eşi Ustrumcalı Ali Efe ile birlikte Milli Mücadelede çete savaşlarına katılmıştır 17 Mart 1922 de Akhisar Sungurlu hududu üzerinde bulunan Koca Yayla da elinde silah düşmanla en ön safta savaşırken başından vurularak şehit edilmiştir

ÇETE EMİR AYŞE
Yunan askeri Aydın a doğru geldiğinde iki arkadaşı ile birlikte Menderes in diğer tarafına geçmeye çalışan Emir Ayşe, [Bu Adresi (link) Görme Yetkiniz Yok BEDAVA ya Üye Ol Sitemizden Faydalan]larının kayıktan düşüp boğulması sonucunda geri dönmüş ve Çanakkale de ölen kocasından kalan tek hatıra elmas küpelerini bozdurup kendine bir tüfek almış, dağa çıkmış, Yörük Ali Efe ye katılmıştı Aydın ın kurtuluşu olan 7 Eylül tarihine kadar Yunanlılarla savaşmıştıÇete savaşları yapmıştı Aydın kurtulduktan sonra silahını Ali Efe ye teslim edip memleketi İmöy e dönmüştü Savaş sonrası Atatürk İstasyon Meydanı nda Çete Emir Ayşe nin de aralarında bulunduğu kahramanlara İstiklal Madalyası takmıştı Savaştım Yunana karşı, elimde kalan en değerli şey Atatürk ün göğsüme taktığı İstiklal Madalyasıdır demişti

TAYYAR RAHMİYE
Osmaniye nin Kaziyeler Köyü nden olan Rahmiye Hanım 9Tümenin 1920 yılında Fransızlar ile yaptığı muharebeye müfrezesiyle katılmıştı Başlıca görevi, keşif ve cephe gerisinde kundakçılık yapmaktı Osmaniye yakınındaki demiryolu tünelini o patlatmıştı ve bölgedeki düşmanın cephane ikmalini büyük sekteye uğratmıştı 1920 de Fransızlara karşı harekete geçildiği sırada askerlerde bir duraksama olunca Ben kadın olduğum halde ayakta duruyorum da siz erkek olarak yerlerde sürünmekten utanmıyor musunuz? demiş ve aynı muharebede ateş hattında kalan iki arkadaşını korumak için ileriye atıldığında şehit olmuştu

TARSUSLU KARA FATMA (ADİLE ONBAŞI)
Asıl adı Adile olan, Adile hala, Adile Onbaşı diye bilinen kahraman silahları arasında Kara Fatma olarak anılırdı 8-10 kişilik milis kuvvetiyle Afyon Savaşına katılmış, Tarsus un kurtarılmasında da büyük yararlılıklar göstermiştir

KILAVUZ HATİCE
Adana da Fransızlar a karşı verilen mücadelede yer alan ve milis kuvvetlerine katılan Kılavuz Hatice, 8 Mayıs 1920 de milli kuvvetler Pozantı da taarruza başladığında, kritik bir duruma düşen Fransızları kandırarak kılavuzluk eder Hatice, kılavuzluk yaptığı Fransızlar a yanlış yol göstererek Karboğazı na sokar Boğazda sıkışan Fransızlar, Türk askerine esir düşer

SAİME HANIM
Milli Mücadele döneminde 15 Mayıs 1919 da Kadıköy de düzenlenen mitinge katılmış mitingden sonra tutuklandıysa da kaçarak mücadeleye katılmış, yaralanmış ve İstiklal Madalyası almıştı Savaştan sonra İstanbul Lisesinde edebiyat öğretmenliği yapmıştır

YİRİK FATMA
Gaziantep te Fransızlara karşı verilen savaşta (1 Nisan 1920-8 Şubat 1921) çete teşkilatına katılmak isteyen Yirik Fatma gelmesini istemeyenlere karşı «Benim kanım, sizinkinden daha mı şirindir?» cevabını vermiş ve çetecilerle birlikte yola çıkmıştı

NACİYE HANIM
20 Mayıs 1919 tarihinde İstanbul Üsküdar da düzenlenen mitinge katılan ve söz alan kahramanımız bu mücadelede kadınların da erkeklere yardım edeceği konusunda teminat vermişti

FAİKA HAKKI
Erzurum da toplanan Şark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti nin (Temmuz- Ağustos, 1919) de etkisiyle kadınlar da protesto hareketine giriştiler 1919 un Kasım ayında Erzurum Kız Lisesi Müdiresi Faika Hakkı, Muradiye Camii nde toplanan kadınlara hitaben yaptığı konuşmada, onları etkin protestolarda bulunmaya çağırmıştı Onun teklifi ile İstanbul u işgal etmiş olan İtilaf kuvvetleri temsilcilerine ve ABD Senatörlerine tepki telgrafları çekilmişti

SULTAN HANIM
Adana bölgesinde çarpışan partizan müfrezesi geçici olarak Toros Dağlarından geri çekilirken, Sultan Hanım da inekleriyle beraber onlara katılmış, çete dağda kaldıkça ineklerinin sütüyle onları beslemişti Müfrezedekiler onu sevgiyle anne diye çağırmıştı

SÜREYYA SÜLÜN HANIM
Van doğumlu Süreyya Hanım, Erek kasabasında 500 kişilik bir çeteye katılmış, 1,5 aylık bir çatışmadan sonra yaralanınca Erzurum a dönmüştü

NAZİFE KADIN
9 Mart 1922 de Çanakkale Bigadiç civarını kuşatan Yunan ordusu Komutanı Nazife Kadın dan bilgi istemiş, ancak o bilmediğini, bilse bile asla söylemeyeceğini ifade etmiş, bunun üzerine Yunanlılarca fırına atılarak şehit edilmiştir

DOMANİÇLİ HABİBE
Kurtuluş Savaşı sırasında cahil evladının düşmana yol gösterdiğini duyunca İnegöl e inmiş, bir kurşunla oğlunu yere serip ardına bakmadan geldiği dağlara geri dönmüştür

SATI ÇIRPAN
Millet mekteplerinde okuma yazmayı öğrenen Satı Hanım, Kurtuluş Savaşında cepheye sırtında mermi taşımıştı 1934 yılında Atatürk ün kadınlara seçme ve seçilme hakkı vermesiyle meclise giren ilk 18 kadın milletvekilinden biri olmuştu

BİTLİS DEFTERDARININ HANIMI
Kahramanmaraş ta düşmana karşı verilen mücadelede en fazla yararlılık gösterenlerin arasında bulunmaktaydı Kayabaşı Mahallesi nde 8 düşmanı öldürmüş daha sonra erkek elbisesi giyerek milis kuvvetlerine katılmıştı