Çağdaş Türk Müziği Bestecileri Kimlerdir? Bazı Çağdaş Türk Müziği Bestecileri Kimdir?

Çağdaş Türk Müziği Bestecileri Kimlerdir? Bazı Çağdaş Türk Müziği Bestecileri Kimdir?
Çağdaş Türk Müziği Bestecileri Kimlerdir? Bazı Çağdaş Türk Müziği Bestecileri Kimdir?
NURİ SAMİ KORAL
(1908 – 1996 )





İstanbul Belediye Konservatuarını bitirdikten sonra profesyonel besteci ve müzik eğitimcisi olarak yaşamını müziğe adayan Nuri Sami Korel, “Türk Beşleri”nin gölgesinde kalmış ve sesini pek duyuramamıştır Onun 1944 yılında tamamladığı “Kızılırmak” adlı senfonik şiiri, aynı yıl Ernst Preatorius yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası tarafından yorumlanmış, ancak Koral’a bu değerde bir şans daha sonra tanınmamıştır
İstanbul Belediye Konservatuarı’nda Cemal Reşit Rey ile armoni ve kontrpuan, Seyfettin Asal ile viyolonsel çalışan besteci, 1934 yılında konservatuarı bitirmiş ve ilk bestelerini yazmaya başlamıştır 1937 yılında Bursa’dan aldığı bir öneri üzerine Bursa Belediyesi “Müzikevi”ni kurmakla görevlendirilmiş, Paul Hindemith’in de katıldığı bir törenle açılan bu okulun müdürlüğünü yapmıştır İki yıl sonra İstanbul’a yerleşen Koral, “İstanbul Çocuk Korosu”nu uzun yıllar yönetmiştir Bando müziği alanında da çalışmaları olan bestecinin senfonik bandolar için yazdığı yapıtlar Armoni Mızıkası tarafından satın alınmıştır
Nuri Sami Koral’ın 1954’te tamamladığı “Beş Halk dansı” bir bankanın düzenlediği yarışmada birincilik ödülünü almıştır
Libya Ulusal Marşı’nın da bestecisi olan Koral, halk müziği renklerini yumuşak bir armoni anlayışıyla işlemiştir Kendi deyimiyle “kolay anlaşılır, yalın bir modal anlatım” öngörmüştür
Yapıtlarının yayın ve seslendirme hakları varislerine aittir
Bestecilik çalışmalarının yanı sıra, müzik öğretmeni olarak da saygıyla anılan Koral’ın eğitim anlayışı, öğrencilerini müzik etkinlikleri içinde yetiştirmektir İstanbul’da Şişli Terakki Lisesi’nde Öğretmenlik yaptığı yıllar süresince onun gerçekleştirdiği okul korosu konserleri belleklerde kalmıştır Başlıca yapıtları şunlardır:
ORKESTRA ESERLERİ

1)“Türkü”, 1933
2)“Türkü”, 1937
3)“Fantezi”, 1938
4)“İki Türkü”, 1940
5)“Demet”, orkestra süiti, 1944
6)“Ozan Süiti”, 1944 – 1981
7)“1 Senfoni”, 1940
8)“Prelüd”, 1952
9)“Beş Halk Dansı”, 1954
10) “2 Senfoni”, 1957
11) ”Fırat’ın Öyküsü”, senfonik şiir, 1985

KONÇERTOLARI

1)“Viyola Konçertosu”, 1943
2)“Viyolonsel Konçertosu”, 1960
3)“Trompet Konçertosu”, 1979
4)“Korno Konçertosu”, 1979
5)“Fantezi”, Arp ve Orkestra için, 1978

ODA MÜZİĞİ VE PİYANO ESERLERİ

1)“1 Kuartet”, telli ve üflemeliler için, 1942
2)“2 Kuartet”, telli ve üflemeliler için, 1946
3)“3 Kuartet”, üflemeliler için, 1948
4)“5 Kuartet”, flüt ve yaylılar için, 1969
5)“Küçük Orkestra İçin”, 1967
6)“Prelüd ve Bir Türkü”, iki obua, arp ve yaylılar için, 1985
7)“Dört Parça”, piyano için, 1934
8)“İki Türkü”, piyano için, 1940

BANDO ESERLERİ

1)“Mehmetçik Marşı”, 1955
2)“Milli Türkü”, 1955
3)“Libya Ulusal Marşı”, 1959
4)“Kıbrıs Marş
SAMİM BİLGEN (1910-?)






Bir hukukçu olan, oysa özellikle müzik gençlik yıllarında profesyonel kemancılık ve bestecilik yapan Samim Bilgen, Atatürk’ün müzik alanındaki atılımları doğrultusunda müzik yaşamımıza önemli katkılar getirmiştir
Müziksever bir aileden gelen bestecimiz, çocukluk ve gençlik yıllarında kendi kendine metodik olarak piyano ve keman çalışmış, liseyi bitirdikten sonra İstanbul Belediye Konservatuarı’nda Seyfeddin Asal’ın keman sınıfına devam etmiştir Armoni, kontrpuan ve füg çalışmalarını ise Friedrich Richter’in kitaplarıyla geliştirmiştir Hukuk Fakültesindeki öğrenciliği sırasında Hasan Ferit Alnar’ın yönettiği İstanbul Şehir Opereti Orkestrası’nda kemancı olarak çalışmış, ayrıca Cemal Reşit Rey’in yönettiği Konservatuar Orkestrası’nda 1930 – 1935 yılları arasında kemancılık yapmıştır
1935 yılında “Cumhuriyet” gazetesinin düzenlediği kompozisyon yarışmasında ödül alan Bilgen’in 1937 ve 1940 yılları arasında yayınlanan üç “Türkü Albümü”, Milli Eğitim Bakanlığı ve Halkevleri tarafından satın alınmış, ayrıca “Türk Halk Havaları” adlı albümü, Paris Konservatuarı profesörlerinden E Borrel’in övgüsüyle karşılanmıştır
Samim Bilgen’i aslında “Ilgaz” adlı şarkısıyla birlikte anmak gerekir Bu ünlü şarkı, yurtdışında da yankılar uyandırmış, piyano için “Nocturne” ve “Ballade”ı ise Amerikan basınında övülmüştür
Türkiye’de çoksesli müziğin benimsenmesi ve yaygınlaşması doğrultusunda özveriyle çalışan bestecimiz, 1930 – 1932 yılları arasında müzik öğretmenliği, 1934 – 1935 yılları arasında İstanbul’da Halkevi müzik kolu başkanlığı yapmış, ayrıca oda müziği toplulukları ve orkestralarda çalışmıştır 1973 yılından beri And Müzik Vakfı’nın “danışma kurulu” üyesidir
Samim Bilgen’in başlıca yapıtları şunlardır:

OPERET VE SAHNE MÜZİKLERİ

1)“Kadınlar mı, erkekler mi”, (operet) Piyano, flüt, klarnet, iki keman ve viyolonsel için, 1932
2)“Bu yaz böyle geçti”, (operet) Orkestra için, 1935
3)“Othello”, (sahne müziği) Keman, viyolonsel, piyano ve yaylılar için, 1930
4)“Merihten gelen telsiz”, (sahne müziği) Keman, piyano ve viyolonsel için, 1930
5)“Ilgaz”, (sahne müziği) Yaylılar orkestrası için, 1931
6)“Köye dönüş”, (sahne müziği) Yaylılar orkestrası için, 1932

ŞAN VE PİYANO ESERLERİ

1)“Türk Halk Havaları”, 1935
2)“Beş Türkü”, 1939
3)“On Halk Şarkısı”, 1960 – 1980
4)“Anılar”, 1930 – 1935
5)“Nocturne”, (solo piyano), 1980
6)“Ballade”, (solo piyano), 1980

BASILMIŞ YAPITLARI

1)“Anılar”, (piyano için üç parça) Ilgaz; Köye Dönüş; Kadınlar mı Erkekler mi
2)“İki piyano parçası”, Nocturne ve Ballade
3)“Türk Halk Şarkıları”, Su Testisi; Urfalıyım; Yörük Yaylası; Gidin Bulutlar; Efe Türküsü
4)“Dünden Yarına Türküler” Nevruz Gelin; Gökte Yıldız; Evlerinin Önü; Giresun Kayıkları; Duriye
5)“Marşlar”, Vatanım; Gençlik Marşı; Okul Gençliğine Sesleniş; 8 Tümen Marşı
6)“İki Lied”, Merdiven; Dalgalar

KEMAL İLERİCİ
(1910 – 1986)






Getirdiği Türk Müziği armoni dizgesiyle ikinci kuşak bestecilerimizi etkileyebilen Kemal İlerici, kendi yapıtlarını doğal olarak bu armoni dizgesine göre yazmıştır Oysa asıl önemli olan, Türk Müziği makamsal sistemine uygun düşen bir çokseslilik kavrayışının tutarlı ve özgün biçimde var edilmesidir Başlıca sorunumuz çağdaşlaşma arayışlarını yörüngeye oturtmaksa müzikal yaratıcılıkta Kemal İlerici’nin bulunduğu armonik dizge, özgünlüğü ölçüsünde saygı değerdir, müziğe katkıdır
İlk gençlik yıllarında ilkokul öğretmenliğine başlayan İlerici, görev yaptığı kasabalarda kendi kendine keman öğrenmeye çalışmıştır Bir müzik öğretmeninden edindiği teoriye ve solfej bilgilerinin kazandırdığı ivme, onun İstanbul’a atanmasını getirmiş, böylece İstanbul Belediye Konservatuarına girmiştir Hasan Ferit Alnar’dan armoni dersleri alan genç besteci, daha sonra Ahmed Adnan Saygun ile armoni çalışmıştır Alnar’ın Ankara’ya yerleşmesi üzerine İlerici de başkente taşınarak 1938 yılında başladığı Ankara Konservatuarı öğrenimini 1942’de tamamlamıştır Bu kurumda bir yıl kadar asistan olarak çalışmış, daha sonra lise müzik öğretmenliğine getirilmiştir 1953 yılında ise bilgi ve görgüsünü geliştirmesi amacıyla bir yıl için Fransa’ya gönderilmiştir
Anlaşıldığı kadarıyla Kemal İlerici’nin bulduğu armonik dizge, müzik çevrelerinde pek sıcak karşılanmamıştır Oysa yaratıcılık açısından, onun buluşlarını benimsemek ve uygulamak gibi bir zorunluluk yoktu Yaratıcılığın özgürce işlediği bir ortamda böyle bir dayatma zaten düşünülemez Buna karşın o, yalnız bırakılmış, hatta bir ölçüde dışlanmıştır “Dörtlü Armoni” sistemini, ancak öğrencilerine verdiği özel derslerle yaymaya çalışmış, sonraki yıllarda onun “Bestecilik Bakımından Türk Müziği ve Armonisi” kitabı, yeni baskılarıyla toplam 7000 adet satmıştır Bu rakam, makamsal müziğimizin çokseslendirilmesine gösterilen ilgi bakımından kayda değer
Kemal İlerici’nin yapıtları üzerinde seslendirme hakları SACEM’e aittir Bestecinin yapıtları hakkında geniş bilgi, Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuarı Müzikoloji Bölümü’nden edinilebilir
Kemal İlerici’nin başlıca yapıtları şunlardır:

ORKESTRA YAPITLARI

1)“Köyümde”, Orkestra süiti, 1945
2)“Yurt Renkleri”, Pastoral Fantezi, 1950
3)“Duygu Demeti”, 1071
4)“Dilek Kızıma”, 1974

KONÇERTOLARI

1)“Efe Kaprisi”, viyolonsel ve orkestra için capricco, 1967
2)“Obua Konçertosu”, 1970

ODA MÜZİĞİ ESERLERİ

1)“Yaylılar Dörtlüsü”, (Hüseyni Makamında), 1943
2)“Maya”, obua ve piyano için,1948
3)“Hüseyni Saz Semaisi ve İki Türkü”, yaylılar dörtlüsü için, 1951
4)“Uzunhava”, keman ve piyano için, 1952
5)“Mehmet’le Söyleşiler”, oda orkestrası için suit, 1962 – 1969
6)“Oy Dağlar”, korno ve piyano için, 1973
7)“İkili”, obua ve İngiliz kornosu için, 1974
8)“İki Dost”, iki keman için, 1980

KORO

1)“Beş Parça”, karma koro için, 1948 – 1949

SOLO ÇALGI İÇİN

1)“Dilek Kızıma”, piyano için, 1960 – 1964
2)“Ülkü’ye Serçe Kardeşten Armağanlar”, piyano için, 1967
3)“Benim Kırlarım”, flüt için, 1969
4)“Yurdumdan Sesler”, keman için, 1970
EKREM ZEKİ ÜN
(1910 – 1987)



Yapıtlarını sürekli bir arayışın ürünleri olarak veren Ün, bestelediği her yeni yapıtında kendini yenilemeyi öngörerek önceki yaratılarını beğenmediğini açıklamış, özeleştirel yaklaşımdan güç almıştır
İstiklal Marşı’nın bestecisi ve Orkestra şefi Osman Zeki Üngör’ün oğlu olan Ekrem Zeki, 14 yaşındayken devlet bursuyla Paris’e gönderilerek, Ecole Normale de Musique’de altı yıl öğrenim yapmış, Line Talluel, Marcel Chailley ve Jacqyes Thibaund ile keman, L Laurant ve Alexander Cellier ile armoni çalışmıştır Paris’teki son iki yılında ise Georges Dandolet’ten kompozisyon dersleri almıştır 1930 yılında yurda dönen Ün, babasının müdürlük yaptığı Musıki Öğretmen okulu’na öğretmen olmuş, 1934 yılında İstanbul’a yerleşerek öğretmenliğini sürdürmüş, 1938’de piyanist Verda Ün ile evlenmiştir 1945 yılında İstanbul Belediye Konservatuarı’nda keman öğretmenliğine getirilmiş ve konservatuar öğrenci orkestrasını yönetmeye başlamıştır Ayrıca İstanbul Şehir Orkestrasını da konuk şef olarak yönetmiş, Cemal Reşit Rey’in çalışmalarına destek olmuştur
Fransa’da öğrenciyken besteler yapmaya başlayan Ekrem Zeki Ün, ilk yıllarda izlenimciliğin etkisindedir Daha sonra Henri Bergson’un felsefesine yakınlık göstermiş, 1934 yılından sonra ise makamsal müziğimizden yararlanmıştır Besteciliğinin son dönemi kabul edilen 1965 sonrası yapıtlarında “doğu mistisizmi”ne özgün bir yaklaşım getirmiştir
Ün’ün “eğitimci” yönü de önemlidir Sadece konservatuarda değil, İstanbul’daki öğretmen okulunda, hatta ortaokul ve liselerde eğitimci olarak çalışmıştır Onun eğitimci anlayışı “uluslar arası düzey”i Türkiye’de benimsetmeye yöneliktir Bu görüşünü yaygınlaştırmak amacıyla eğitsel amaçlı çok sayıda kitap yazmıştır
Ekrem Zeki Ün’ün yapıtlarının yayın ve seslendirme hakları ailesindedir Ün’ün başlıca yapıtları şunlardır:

ORKESTRA YAPITLARI

1)“Yurdum”, senfonik şiir, 1955
2)“Rapsodi”, viyolonsel ve orkestra için, 1956
3)“Suit”, solo obua, timpani ve yaylılar için, 1969
4)“Rapsodi”, flüt ve yaylılar için, 1972
5)“Beyaz Geceler”, timpani ve yaylılar için, 1976

KONÇERTOLARI

1)“Piyano Konçertosu No:1”, 1955
2)“İngiliz Kornosu için Konçerto”, yaylılar orkestrası için, 1956
3)“Keman Konçertosu”, 1961 – 1981
4)“Flüt Konçertosu”, yaylılar orkestrası için, 1975
5)“Piyano Konçertosu No:2”, 1976

ODA MÜZİĞİ YAPITLARI

1)“Yunus’un Mezarında”, flüt ve piyano için, 1933
2)“Ülkem”, viyolonsel ve piyano için, 1933
3)“Andante”, solo keman ve yaylılar dörtlüsü için, 1933
4)“Yaylılar Dörtlüsü No: 2”, 1935
5)“Yaylılar Dörtlüsü No: 3”, 1937
6)“İki Keman için Parçalar”, 1951
7)“Trio”, yaylılar için, 1952
8)“Obualı Kuartet”, 1954
9)“Duo”, iki keman için, 1959
10)“Sonat”, keman ve piyano için, 1963
11)“Balkan Havaları”,yaylılar dörtlüsü için, 1964
12)“Oynak”, yaylılar dörtlüsü için
13) “Sonat”, obua ve piyano için, 1971
14)“Söyleşi”, obua ve klarnet için, 1977
15)“Sonatin”, obua ve piyano için, 1973
16)“Trio”, obua, klarnet ve piyano için, 1979
17)“Sözsüz Türkü”, viyolonsel ve piyano için, 1980
18)“Bağdaşmazlık”, iki gitar için, 1982
19)“Duo”, keman ve viyola için, 1985

ŞAN VE PİYANO ESERLERİ

1)“La flüte de Jade”, 1928
2)“Les Chanson de Bilitis”, 1928
3)“Kel Emin Türküsü”, 1932
4)“Yosmanın Türküsü”, 1932
5)“Zile Türküsü”, 1933
6)“İki Melodi”, 1934
7)“Ses ve Piyano için Üç Parça”, 1963
8)“Üç Nefes”, 1970