Temel Bağlanti Elemanlari (Network)

TEMEL BAĞLANTI ELEMANLARI(network)
TEMEL BAĞLANTI ELEMANLARI (Network)
I BAĞLANTI ELEMANLARI

Bir ağın temel bağlantı elemanları kablolar, ağ bağlantı adaptörleri (network kartları) ve dağıtıcılar (hub) gibi birimlerden oluşur Bu elemanlar sayesinde network üzerindeki bilgisayarlar birbiriyle bağlantı kurarlar

A NETWORK ADAPTÖRLERİ

Network adaptörleri (ağ bağdaştırıcısı ya da network kartı diye de söylenir) bilgisayarla ağ kablosu arasında fiziksel bağlantıyı sağlayan donanım birimleridir Ağ adaptörü bilgisayara takılır Ardından kablo bağlantısı yapılır Bunun yanı sıra ağ adaptörünün doğru çalışması için onun işletim sistemi tarafından tanınması da gerekir Bu işlem işletim sisteminin kuruluşunda otomatik olarak yapılabileceği gibi daha sonra da yapılabilir Bu işlem genellikle Device Manager programı aracılığıyla yapılır İşletim sisteminin bu ağ adaptörünün sürücüsünü (driver) kurması gerekir

Şekil 4-1: Ağ bağdaştırıcısı



Ağ adresinin bir paketi hedefe ulaştırmasında kendi adresini kullanır Bu adrese MAC adresi denir Ethernet ağlarında bu bilgi 48-bitlik MAC (Media Access Control) adresidir Her ağ adaptörü tek bir MAC adresine sahiptir

Şekil 42: Ağ bağdaştırıcısının MAC adresi



İPUCU: Bilgisayarın network kartının MAC adresini görmek için Windows 9x ortamında Winipcfgexe, Windows NT/2000 ortamında ise ipconfigexe programlarını Run mönüsünden çalıştırmanız yeterlidir

Ağ Adaptörün Görevleri
Bir ağ adaptörü şu görevleri yerine getirir:

-Bilgisayardaki verileri alır ve kabloya iletir
-Aynı şekilde, kablodaki verileri alır ve bilgisayara iletir
-Kablodan alınan verinin bilgisayar için olup olmadığını belirler
-Bilgisayarla kablo arasında veri akışını kontrol eder

B KABLOLAMA

Bilgisayarlar kablo aracılığıyla birbirine bağlanırlar Değişik kablolama teknikleri ve kablo türleri vardır

-Koaksiyel (Coaxial)
-Twisted-Pair
-UTP (Unshielded Twisted-Pair / Koruyucusuz Dolanmış-Çift)
-STP (Shielded Twisted-Pair / Koruyuculu Dolanmış-Çift)
-Fiber-Optik

Koaksiyel Kablolar
Koaksiyel (eş eksenli) kablolar yaygın olarak kullanılan ağ kablolarıdır Bu kabloların yaygın olarak kullanılmasının başlıca nedenleri uygun fiyatı, hafifliği, esnekliği ve kolay kullanılmasıdır Bir koaksiyel kablo bir iletken metal telin önce plastik bir koruyucu ile, ardından bir metal örgü ve dış bir kaplamadan oluşur Bu koruma katları iletilen verinin dış etkenlerden korunmasını amaçlar

Koaksiyel kablonun içindeki tel iletken verileri oluşturan elektronik sinyallerin taşınmasını sağlar İç tel genellikle bakırdır

Koaksiyel kablonun iki tipi vardır:

-Thin (thinnet)
-Thick (thicknet)

Thinnet (ince) koaksiyel kablo 25 inç genişliğindedir Yaygın olarak kullanılır Verileri sağlıklı olarak 185 metre uzağa iletebilirler Thinnet koaksiyel kablolar RG-58 standardı olarak değişik biçimde üretilmektedir

Koaksiyel kablo tipleri:

Kablo Açıklama
RG-58 /U Tekli bakır tel
RG-58 A/U İpli tel
RG-58 C/U RG-58 A/U'nun askeri amaçlısı
RG-59 Broadband iletim için (kablolu televizyon)
RG-6 Broadband iletim için
RG-62 ArcNet networkleri için

Thicknet ise daha kalın bir koaksiyel kablodur Thicknet kablolar 05 inç kalınlığındadır Bu nedenler thicknet kablolar daha uzun mesafe veri iletiminde kullanılırlar 500 m mesafe için kullanılan thicknet koaksiyel kablolar tipik olarak thinnet networkler için bir backbone oluşturmada kullanılır

Mesafe Koaksiyel kablo
185 m Thinnet
500 m Thicknet

Bir thinnet koaksiyel kabloyu thicknet kabloya bağlamak için ise transceiver denilen ara birim kullanılır Transceiver'ın network adaptörüne bağlanması için AUI ya da DIX adı verilen çıkış kullanılır AUI (Attachment Unit Interface) anlamındadır DIX (Digital Intel Xerox) anlamına gelir

Koaksiyel kabloların network adaptörüne bağlanması için, ayrıca iki kablonun birbirine eklenmesi için değişik birimler kullanılır Bu birimler şunlardır:

-BNC kablo konnektörü
-BNC T konnektör
-BNC Barrel konnektörü
-BNC Sonlandırıcı

BNC kablo konnektörü kablonun ucunda yer alır T konnektör ise koaksiyel kabloyu network adaptörüne bağlamak için kullanılır Barrel konnektör ise iki koaksiye kablonun birbirine bağlanmasını sağlar Sonlandırıcılar ise kablonun sonunda yer alırlar

Bus yerleşim biçiminde kurulan network'lerde kullanılan koaksiyel kablonun iki ucunda sonlandırıcı kullanılır Bu sonlandırıcılar kablonun sonuna gelen sinyali yok ederler

Twisted-Pair Kablolar
LAN'larda ve sınırlı veri iletiminde kullanılan bir diğer kablolama türü de twisted-pair kablolardır Twisted-Pair (Dolanmış-çift) kablo iki telden oluşan bir kablodur Twisted-pair kablolar iki türdür:

-UTP (Unshielded Twisted-Pair)
-STP (Shielded Twisted-Pair)

10BaseT network'lerde ve diğer LAN ortamlarında yaygın olarak UTP kablolar kullanılır Maksimum UTP kablo uzunluğu 100 m dir UTP kablo iki izoleli bakır kablodan oluşur UTP kablolar ayrıca telefon sistemlerinde de kullanılır

UTP kabloların beş standardı vardır:

Kategori Açıklama
Kategori 1 Ses iletiminde kullanılır
Kategori 2 4 Mbps veri iletiminde kullanılır
Kategori 3 10 Mbps veri iletiminde kullanılır
Kategori 4 16 Mbps veri iletiminde kullanılır
Kategori 5 100 Mbps veri iletiminde kullanılır

Fiber-Optik Kablolar
Fiber-optik kablolar verileri ışık olarak ileten yüksek teknoloji iletim ortamlarıdır Fiber-optik kablolar hızlı ve yüksek kapasiteli veri iletimi için uygundur Özellikler 100 Mbps hızında veri iletimi için kullanılır Verilerin güvenliği açısından daha iyidir Çünkü ışık olarak temsil edilen veriler başka bir ortama alınamazlar

Ethernet Kablolama Sistemi
Ethernet network'lerinde dört çeşit kablolama sistemi kullanılır:

-Thick coaxial
-Thin coaxial
-Unshielded Twisted Pair
-Fiber-optic

Tablo: Etnernet networlerinde kullanılan kablo türleri ve topoloji

Özellik Kablo tipi Kablo tipi Kablo tipi
Yerleşim Bus Bus Star
Kablo tipi Thick coaxial Thin coaxial Unhielded Twisted Pair
Sinyal tekniği Baseband Baseband Baseband
Maksimum segment 500 185 100
Maksimum network 2500 1000 2500 (Thick coaxial backbone)
Her segment'te bağl 100 30
Ara boşluğu 25 m 05 m
Konnektör tipi DB-15 BNC-T RJ-45
Network'teki istasyon 1024 1024 1024
Epmedans 50 ohms 50 ohms 75-150 ohms

Kablosuz İletişim
Kablosuz iletişim kablonun bir iletim medyası olarak kullanılmadığı bir network türüdür Network'ler kısmen kablolu ve kablosuz olabilir Kablosuz network'ler bazı durumlarda çok kullanışlıdır:

-Girişler vb işlek alanlarda
-İzole edilmiş alanlarda
-Çok sık değiştirilen mekanlarda
-Tarihi binalar gibi kablo delikleri açılamayacak olan yapılarda
-Güvenlik gerektiğinde

Kablosuz network'ler üç kategoriye ayrılırlar:

-LAN'lar için
-LAN genişletmeleri için
-Mobil bilgisayar kullanımı için

Bu kategoriler arasındaki fark iletişim yöntemleridir LAN'lardaki kablosuz iletişim genellikle bilgisayarlara takılan bir transceiver birimi ile sağlanır Bu aygıtlar sinyalleri yayınlar ve alırlar

Kablosuz iletişimde dört teknik kullanılır:

-İnfrared
-Laser
-Dar-bant radyo (tek frekens)
-Geniş-spektrum radyo

İnfrared kablosuz network'lerde verileri taşımak için infrared ışık kullanılır Bu yöntemde sinyal gönderme hızı yüksektir Genellikle 10 Mbps

Laser teknolojisi de infrared kullanımına benzer Dar-bant radyo ise veriler bir radyo istasyonundan yayınlanıyormuş gibi yayınlanır Aynı frekanstan gönderen ve alıcı verileri birbirine iletir

Geniş-spektrum radyo yayını ise geniş bir frekans aralığı kullanır Bu yöntem özellikle dar-bant sorunlarını çözmek için geliştirilmiştir Gönderimde güvenlik için kodlama yapılır Tipik hız 250 Kbps dir

1: BİLGİSAYAR AĞLARI

I AĞ KAVRAMI






İki yada daha çok bilgisayarın bir birine bağlanmasına bilgisayar ağı (network) denir Ağ içindeki bilgisayarlar birbiriyle iletişim kurabilirler ve veri paylaşırlar
Şekil 1-1: Bilgisayar Ağı

LAN (Local Area Network)
Belli sayıda bilgisayardan ve belli bir alan içinde oluşturulan küçük bilgisayarlara ağ denir Örneğin 10 kullanıcı ve tamamı bir ofis içinde oluşturulan küçük bilgisayar ağlarına LAN denir Ağların coğrafi alan ve kullanıcı sayısı tarafından büyük olması durumunda WAN (Wide Area Networks) kavramı ortaya çıkar
Neden Bilgisayar Ağlarına Gereksinim Duyulur?
Bilgisayar ağlarına duyulan gereksinimin temel nedeni veri kaynaklarını paylaşmak ve iletişim kurmaktır Veri paylaşmak sabit disklerde yer alan klasörlerin ve dosyaları birçok kişi ya da istenilen diğer kişiler tarafından kullanılması anlamındadır İletişim ise kullanıcıların bir birine elektronik-posta göndermesi anlamındadır
Bilgisayar ağlarının bir diğer kullanım alanı da yazıcılar ve diğer çevre birimlerinin paylaşımıdır Diğer bir ağ kullanımı da uygulamaların paylaşımıdır Örneğin bir bilgisayarda yüklü bir programın diğer bilgisayarlar tarafından kullanılması
Bilgisayar ağlarına duyulan gereksinimi şu şekilde özetlemek olasıdır:

• Veri paylaşımı
• Elektronik-posta
• Çevre birimlerini paylaşmak
• Uygulamaları ortak kullanmak

A NETWORK'ÜN YARARLARI

Bilgisayarları bir ağ oluşturmak üzere birbirine bağlanması şu yararları sağlar:
-Bilgilerin paylaşımı
-Merkezi yönetim ve desteği
-Kurumsal çalışma, güvenlik,
Bir şirket ortamında bilgilerin bölümler, şubeler arasında paylaşımı o şirket için çok önemlidir Bunun dışında elektronik posta göndermek, belgeleri birlikte oluşturmak gibi olanaklar kullanıcılara büyük faydalar sağlar
Bilgisayarlar arasında ağ kurulması ayrıca yönetim ve destek görevlerinin de kolayca yapılmasını sağlar Ağ yöneticisi tek bir yerden ağ üzerindeki diğer bilgisayarları yönetebilir Örneğin bir programı yüklemek ya da kullanıcının bir sorunu gidermek için kullanıcının bilgisayarına gitmeye gerek kalmadan ağ üzerinden (uzaktan) müdahale edilebilir

II AĞ TÜRLERİ

Ağ üzerinde bilgisayarların nasıl yapılandırıldığına ve bilgilere nasıl erişildiğine göre ağlar ikiye ayrılır:
-Peer-to-peer Network (eşler arası)
-Server-Based (client/server) Network
Eşler-arası (peer-to-peer) ağlarda genellikle sınırlı sayıda PC birbirine bağlıdır Bu bilgisayarlar düzey olarak aynıdır Yani içlerinden birisinin ana bilgisayar olarak kullanılması söz konusu değildir Bir bağlantı aracılığıyla isteyen kullanıcılar birbirleriyle iletişim kurar ya da dosya alışverişi yapabilirler
İPUCU: Windows ortamında eşler arası ağlar workgroup olarak, server temelli olan ağlar ise domain olarak bilinir
Server-based (client/server) ağlarda bir ana bilgisayar vardır Buna ana makine (dedicated server) denir Ana makine üzerinde ağ yönetimi yapılır Ayrıca ağa girecek (login) ya da bağlanacak herkes bu ana makine üzerinde yer alan kullanıcı hesaplarına göre kontrol edilerek bağlantı gerçekleştirilir Böylece kullanıcı ve dosya temelinde güvenlik sağlanmış olur Bunun dışında kullanıcının girişinde kimlik bilgilerinin kontrolü (authentication) işlemi yapılmış olur



ŞEKİL 1-2: PEER-TO-PEER (EŞLER ARASI) NETWORK



ŞEKİL 1-3: SERVER-BASED (SUNUCU TABANLI) NETWORK