Beyaz Geceler Dostoyevski

Roman Özeti : BEYAZ GECELER DOSTOYEVSKİ

ANA FİKİR : Kitapta aşkın insanlar için ne kadar önemli olduğu hayattan ve insanlardan tamamen kopmuş birini bile tekrardan canlandırdığı aşık olunan kişiden kolay kolay vazgeçilemeyeceği sevilen kişi sevene ne kadar acı çektirirse çektirsin ona karşı bir kin güdülemeyeceği öykünün ana fikrini oluşturuyor

KİTAPTAKİ ŞAHISLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

YAZAR : Petersburg’da sekiz yıl geçirmesine rağmen hiç arkadaşı olmayan biri Ancak bu durumdan pek de şikayetçi sayılmaz Oturmak için çoğu zaman cehennemin bucağındaki yerleri seçer Gündüz ışığından kaçmak için oralara sığınır ve sümüklü böcek gibi oradan ayrılmak bilmez Hayalci yalnız ve fakirdir Kendini kimseye benzemeyen gülünç bir adama benzetiyor Kendine özgü bir tabiatı olduğuna inanıyor

NASTENKA : On yedi yaşında sevimli esmer bir kız Küçükken anne ve babasını kaybettiği için ninesiyle kalıyor Fazla eğitimi yok Ninesi onu eteğine iğneleyerek bir yere gitmesini engelliyor Bütün gününü kitap okuyarak ya da örgü örerek geçiriyor Bu yüzden de çok yalnız bir kız Kiracılarına aşık

NASTENKA’NIN NİNESİ : Eskiden zengin biridir Tavan aralı eski ve ahşap bir evi vardır Geçimini dul maaşı ve tavan arasının kirasıyla sağlamaktadır Kör ve yaşlı bir kadındır

KİRACI : Taşralı Petersburg’a yeni gelmiş orta yaşlı yakışıklı fakir bir yıllığına iş için Moskova’ya gitmiş birisi

KİTAP HAKKINDAKİ ŞAHSİ GÖRÜŞLER

Kitapta yazar biraz sanatsal bir dil kullanmıştır Kişileri yalnıca davranış ve ilişkilerini betimlemekle kalmayıp bütün bunların altında yatan ruh durumlarını da çok iyi bir şekilde yansıtmıştır Olaydaki ana kişi ne kadar söylediklerini bir yerlerden okuyormuş gibi görünse de diğer kahraman olan Nastenka’da aynı şeyi görememekteyiz Yazar öyküyü çok akıcı bir şekilde bizlere aktarmakta Yine diğer kitaplarıyla karşılaştırdığımızda olayın yine Petersburg şehrinde geçtiği dikkati çekmektedir Arkadaşlara bu öyküyü okumalarını tavsiye ederim

FİODOR MİHAYLOVİÇ DOSTOYEVSKİ
Rus romancısı ( Moskova 1821- Petersburg 1881 )
1837 yılında Petersburg Askeri Mühendislik Okulu’na girdi 1843’te öğrenimini tamamladı; ama ertesi yıl edebiyatla uğraşmak için ordudan ayrıldı
İlk romanı İnsancıklar’ın ilgi görmesi üstüne edebiyat çevrelerine girdiyse de çok geçmeden döneminin önde gelen yazarlarıyla bozuştu Özgürlük yanlısı gençlerle ilişki kurup dostlarıyla birlikte yönetime karşı komplo düzenlemek suçuyla tutuklandı ve ölüm cezasına çarpıldı Cezanın yerine getirilmesine birkaç dakika kala cezası dört yıl sürgüne çevrilerek Sibirya’ya gönderildi Orada sara hastalığına yakalandı ve ömrü boyunca bu hastalıktan kurtulamadı
Cezası bittkten sonra Semipalatinsk’teki bir alayda er olarak yeniden silah altına alındı Önce astsubaylığa daha sonra da subaylığa yükseldi Mariya Dimitrievna İrsayev’le evlendi Karısı birkaç yıl sonra veremden öldü
1959’da Petersburg’a dönebilme iznini elde ederek kardeşiyle Vremia (Zaman) dergisini kuran Dostoyevski kumar tutkusundan ötürü büsbütün yoksullaştı ve borçlarından kurtulmak için gece gündüz kendini tüketircesine çalışmaya koyuldu Dergisi yasaklanınca Epokha (Dönem) adlı bir dergi çıkardı; ama bu kez de başarılı olamadı ve tutuklanmaktan kurtulmak için yurt dışına kaçmak zorunda kaldı Ülkesine dönünce Suç ve Ceza’yı yayımlayarak büyük bir başarı kazandı ve sekreteri Anna Snitkana’yla evlendi İsviçre ve Almanya’da dört yıl geçirdikten sonra Rusya’ya dönerek Bir Yazarın Günlüğü adlı aylık bir dergi çıkarmaya başladı Karamazov Kardeşler yayımlandıktan sonra bir akciğer kanaması sonucu öldü
BİLİNÇALTININ FELSEFESİ
Dostoyevski insanın iç dünyasına yönelmiş o ana kadar karanlıklarda kalmış bilinçaltını aydınlatmaya çalışmıştır: Nietzche “Bana ruh bilim konusunda bir şeyler öğreten tek kişi Dostoyevski’dir” demiştir Gerçekten Dostoyevski kişilerin yazgılarını dokurken onların yalnızca davranışlarını ilişkilerini tepkilerini betimlemekle kalmayıp bütün bunların altında yatan ruh durumlarına yer vermiş bir sanatçıdır
Dostoyevski yapıtlarında kompozisyona ve biçime pek önem vermemiş para gereksinimlerini karşılamak için hep çalakalem yazmış romanlarında önceden kurduğu çatıya çok ender uymuştur; üslubu karmaşık hatta yer yer baştan savmadır Ama bir sözcükten bir düşünceler ve duygular bütünü çağrıştırmayı ve sanat ile tutkunun birbiriyle kaynaştığı sahnelerde kusursuzluğa ulaşmayı başarmış bir yazardır

ESERLERİ
Öykü: Beyaz Geceler Yer Altından Notlar vb
Anı-roman: Ölüler Evinden Anılar
Roman: İnsancıklar Netoçka Nezvanova Ezilenler Kumarbaz Suç ve Ceza Budala Ebedi Koca Ecinniler Delikanlı Karamazov Kardeşler