Sumak Bitkisi

**Şengül Şirin** · 12-08-2009

Sumak Bitkisi

Yaprakları sepicilikte, meyveleri ise baharat olarak kullanılan çokyıllık bir bitkidir

Ortalama 3 metreye kadar boylanabilen bu çalı ya da küçük ağaç yapısındaki bitkinin (Rhus coriaria) anayurdu Akdeniz yöresidir

Ülkemizde de, Batı ve Güney Anadolu başta olmak üzere pek çok yörede kendiliğinden, yani yabani olarak yetişir

Sumak bitkisi 9-15 yaprakçıktan oluşan bileşik yapraklar taşır

Her biri ortalama 3-5 cm uzunlukta olan yaprakçıkların yüzeyi tüylü, kenarları kalınca dişlidir

Sık kümeler oluşturan çiçekleri döllenerek üzümü andıran dik salkımlar halindeki meyvelere dönüşür

Her biri içinde tek bir çekirdek (tohum) banndıran bu yuvarlak biçimli kırmızı meyveler ekşimsi lezzetinden ötürü öğütülerek bazı et ve hamur yemeklerine baharat olarak serpilir

Sumağın ekonomik açıdan en önemli bölümü yaprağıdır

Bileşimindeki bol tanenden ötürü yaprakları çok eskiden beri derilerin sepilenmesinde kullanılır; bu yüzden bitkiye "derici sumağı" da denir

Yapraklar genellikle yaz ortasına doğru toplanıp üst yüzleri alta gelecek biçimde serilerek kurutulur, daha sonra öğütülüp toz haline getirilir

Yünlü kumaşların boyanmasında da kullanılansumak yaprakları ayrıca ishal kesici, kan dindi-rici ve antiseptik etkilere de sahiptir

Sumakla aynı familyada (Anacardiaceae) yer aları, Güney Avrupa ve Anadolu'da yaygın bir türe ise boyacısumağı (Cotinus coggyria) denir

Bu türün yaprakları da sepicilikte kullanılabilir; ama eh çok, deri ve kumaş boyası olarak kullanılanbir özütün elde edildiği altın sarısı renkli odunlarından yararlanılır

**Şengül Şirin** · 12-08-2009

Güneydoğu Anadolu’da yetişen, çalı gurubundan, bodur bir ağacın yapraklarının kurutulup toz haline getirilmesiyle elde edilir

Yapraklar 5-10 yaprakçıklara ayrılmıştır

Bunlar oval şekilli ve sapsız, tüylü ve kenarları hafif dişlidir

Çiçekler yeşilimsi renklerde, 20-25 cm konik çiçek durumlarında toplanmışlardır

Meyveleri olgunlukta esmer-kırmızı renkli, küre şekilli, tüylü ve ekşi lezzetlidir

Sumağın 150 kadar türü vardır ve birçoğu zehirlidir

Yurdumuzda Derici Sumağı (Rhus coriarıa) ve Boyacı Sumağı (Rhus cotnus) doğal olarak yetişir

Kokulu sumak (Rhus aromaticus)’un tentür halindeki İdrar tutamama hastalığında faydalıdır

Sumağın, sarı çiçeklerinin taç yaprakları ve meyvelerinde oldukça keskin ekşi bir lezzet vardır

Güneydoğu’ya has “ezme” ve çeşitli yörelerde yapılan mantı ile birlikte yenilir

2-3 m boylarında, kışın yapraklarını döken, çalı tipinde ağaççıklar

Türkiye’de yetiştiği yerler: Ege, Akdeniz bölgesi, Doğu Anadolu

Kullanıldığı yerler:

Yaprakları tanen, şekerler ve sarı renkli boya maddeleri taşırlar

Sumak meyveleri de tanen, uçucu yağ ve organik asitler ihtiva eder

Kabız edici, kan kesici, antiseptik etkili olup, ayrıca yünlü kumaşların boyanmasında kullanılır

Boğaz ve diş etleri hastalıklarında da gargara halinde kullanılır

Baharat olarak çok kullanılır

Sumak Bitkisi

Sumak Bitkisi

Cevap : Sumak Bitkisi

Cevap : Sumak Bitkisi

12-08-2009	#1
Şengül Şirin	Sumak Bitkisi Sumak Bitkisi Yaprakları sepicilikte, meyveleri ise baharat olarak kullanılan çokyıllık bir bitkidir Ortalama 3 metreye kadar boylanabilen bu çalı ya da küçük ağaç yapısındaki bitkinin (Rhus coriaria) anayurdu Akdeniz yöresidir Ülkemizde de, Batı ve Güney Anadolu başta olmak üzere pek çok yörede kendiliğinden, yani yabani olarak yetişir Sumak bitkisi 9-15 yaprakçıktan oluşan bileşik yapraklar taşır Her biri ortalama 3-5 cm uzunlukta olan yaprakçıkların yüzeyi tüylü, kenarları kalınca dişlidir Sık kümeler oluşturan çiçekleri döllenerek üzümü andıran dik salkımlar halindeki meyvelere dönüşür Her biri içinde tek bir çekirdek (tohum) banndıran bu yuvarlak biçimli kırmızı meyveler ekşimsi lezzetinden ötürü öğütülerek bazı et ve hamur yemeklerine baharat olarak serpilir Sumağın ekonomik açıdan en önemli bölümü yaprağıdır Bileşimindeki bol tanenden ötürü yaprakları çok eskiden beri derilerin sepilenmesinde kullanılır; bu yüzden bitkiye "derici sumağı" da denir Yapraklar genellikle yaz ortasına doğru toplanıp üst yüzleri alta gelecek biçimde serilerek kurutulur, daha sonra öğütülüp toz haline getirilir Yünlü kumaşların boyanmasında da kullanılansumak yaprakları ayrıca ishal kesici, kan dindi-rici ve antiseptik etkilere de sahiptir Sumakla aynı familyada (Anacardiaceae) yer aları, Güney Avrupa ve Anadolu'da yaygın bir türe ise boyacısumağı (Cotinus coggyria) denir Bu türün yaprakları da sepicilikte kullanılabilir; ama eh çok, deri ve kumaş boyası olarak kullanılanbir özütün elde edildiği altın sarısı renkli odunlarından yararlanılır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır

12-08-2009	#2
Şengül Şirin	Cevap : Sumak Bitkisi Güneydoğu Anadolu’da yetişen, çalı gurubundan, bodur bir ağacın yapraklarının kurutulup toz haline getirilmesiyle elde edilir Yapraklar 5-10 yaprakçıklara ayrılmıştır Bunlar oval şekilli ve sapsız, tüylü ve kenarları hafif dişlidir Çiçekler yeşilimsi renklerde, 20-25 cm konik çiçek durumlarında toplanmışlardır Meyveleri olgunlukta esmer-kırmızı renkli, küre şekilli, tüylü ve ekşi lezzetlidir Sumağın 150 kadar türü vardır ve birçoğu zehirlidir Yurdumuzda Derici Sumağı (Rhus coriarıa) ve Boyacı Sumağı (Rhus cotnus) doğal olarak yetişir Kokulu sumak (Rhus aromaticus)’un tentür halindeki İdrar tutamama hastalığında faydalıdır Sumağın, sarı çiçeklerinin taç yaprakları ve meyvelerinde oldukça keskin ekşi bir lezzet vardır Güneydoğu’ya has “ezme” ve çeşitli yörelerde yapılan mantı ile birlikte yenilir2-3 m boylarında, kışın yapraklarını döken, çalı tipinde ağaççıklar Türkiye’de yetiştiği yerler: Ege, Akdeniz bölgesi, Doğu Anadolu Kullanıldığı yerler: Yaprakları tanen, şekerler ve sarı renkli boya maddeleri taşırlar Sumak meyveleri de tanen, uçucu yağ ve organik asitler ihtiva eder Kabız edici, kan kesici, antiseptik etkili olup, ayrıca yünlü kumaşların boyanmasında kullanılır Boğaz ve diş etleri hastalıklarında da gargara halinde kullanılır Baharat olarak çok kullanılır