Cumhuriyet Edebiyatı Genel Özellikler-Akımlar-Şairler-Yazarlar

Cumhuriyet Edebiyatı Genel Özellikler-Akımlar-Şairler-Yazarlar

* Aruz ölçüsü bırakılmıştır Serbest ölçü ve hece ölçüsü kullanılmıştır

* Dilde sadeleşme hareketi başarıya ulaşmış ve İstanbul Türkçesi esas alınmaya başlanmıştır

* Edebiyatımız İstanbul aydınlarının tekelinden kurtulmaya başlanmıştır Anadolu’dan aydın yetişmeye başlamıştır

* Romanda ve hikâyede halk gerçekleri tamamen yerleşmiştir

* Uluslar arası düzeyde sanatçı yetişmiştir

* Tiyatro ve deneme alanında büyük gelişmeler gösterilmiştir

* Bu dönemden itibaren farklı edebi topluluklar ortaya çıkmaya başlamıştır

BEŞ HECECİLER

* Hecenin beş şairi adıyla da anılan bu sanatçılar milli edebiyat akımından etkilenmiş ve şiirlerinde hece veznini kullanmışlardır

* Şiirde sade ve özentisiz olmayı ve süsten uzak olmayı tercih etmişlerdir

* Beş hececiler şiire birinci dünya savaşı ve milli mücadele döneminde başlamışlardır

* Beş hececiler ilk şiirlerinde aruz veznini kullanmışlar daha sonra heceye geçmişlerdir

* Şiirde memleket sevgisi, yurdun güzellikleri, kahramanlıklar ve yiğitlik gibi temaları işlemişlerdir

* Hece vezni ile serbest müstezat yazmayı da denediler

* Mısra kümelerinde dörtlük esasına bağlı kalmadılar yeni yeni biçimler aradılar

* Nesir cümlesini şiire aktardılar ve düzyazıdaki söz dizimini şiirlerde de görülmesi beş hececiler de çok rastlanan bir özelliktir

* Beş hececiler şu sanatçılardan oluşmuştur:

Faruk Nafiz Çamlıbel, Yusuf Ziya Ortaç, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Orhan Seyfi Orhon

YEDİ MEŞALECİLER

* 1928′de kurulmuştur

* Heceyi geliştirmek amacıyla ortaya çıkmıştır

* “Canlılık, samimiyet ve daima yenilik” sloganıyla hareket etmişlerdir

* Varlaine, Mallerma gibi Fransız şairleri örnek almışlardır

* Anadolu’yu yurtseverlik anlayışıyla anlatmayı düşünmüşlerdir; ancak pek başarılı olamamışlardır

* Bunlar: Sabri Esat Siyavuşgil, Ziya Osman Saba, Yaşar Nabi Nayır, Muammer Lütfi, Vasfi Mahir Kocatürk, Cevdet Kudret, Kenan Hulusi Koray

GARİPÇİLER ( I YENİCİLER )

* Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının belki de bütün Türk edebiyatının en farklı gurubu olarak edebiyat tarihinde yer almışlardır

* 1940 yılına kadar gelen bütün şiir anlayışına karşı çıkan Orhan Veli, Oktay Rıfat Horozcu, Melih Cevdet Anday ortaklaşa “Garip” dergisini çıkarıp bu akımı başlatmışlardır

* Şiirde ölçü ve kafiye gereksizdir

* Şiir fikirleri aşılamak işin kullanılmamalı

* Şiirde anlam düz verilmeli

* Her konu şiire girebilmeli

* Her insan şiirin konusu olabilmeli

* Şiirde söz ustalığı, laf cambazlığına gerek yoktur

* Şiirde önemli olan bütün güzelliğidir

Ayrıca bkz Garip Akımı hakında detaylı bilgi için tıklayınız

MAVİCİLER

* Atilla İlhan’ın 1952-1956 yıllarında çıkardığı derginin adı olan “MAVİ” nin etrafında toplanan Orhan Duru, Ferit Edgü gibi sanatçıları oluşturduğu gurupturBu sanatçılar, Garip Akımı’na ve Orhan Veli’ye karşı çıkmış, şairane bir sanat anlayışının temsilcisi olmuşlar

*Daha sonra mavi dergisi Özdemir Nutku’nun yönetimine geçti ve Atilla İlhan’ın savunduğu toplumsal geçekçiliğin (sosyal realizm) sözcüsü olduDergi Nisan 1956′da çıkan 36 sayıdan sonra (son mavi) kapatıldı

* Garip akımına tepki olarak çıkmıştır

* Şiirin basit olamayacağını zengin benzetmeli, içli, derin olması gerektiğini savunmuşlardır

Ayrıca bkz>>> Mavi Hareketi

İKİNCİ YENİCİLER

* 1950′lerde “Garip” akımına tepki olarak çıkmıştır

* Şiirin düşürüldüğü basitliğe son vermek amacıyla ortaya çıkmıştır

* Cemal Süreyya, İlhan Berk, Edip Cansever, Turgut Uyar, Ece Ayhan, Ülkü Tamer,Sezai Karakoç bu akımın öncüleridir

* Sözcüklerin anlamı değil söylenişi önemlidir

* Her şey insanla başlar insanla biter

* Şiirin kendine göre bir dili olmalı

* Şiir diğer edebi türlerden kesin çizgilerle ayrılmalı

* Önemli olan kelimelerin anlamları değil, şairin ona yüklediği anlamlardır