Varlık Felsefesinde Materyalizm Hakkında Bilgi

Varlık Felsefesinde Materyalizm Hakkında Bilgi

Materyalizm; varlık dünyasının, insan zihninden bağımsız olarak varolan bir madde dünyası olduğunu savunan felsefi yaklaşımın adıdır

Thales, Herakleitos, Demokritos gibi Antik Yunan düşünürleri maddeci idiler Ama madde ile bilgi arasındaki ilişkileri ilk inceleyen Aristoteles oldu Ona göre madde, ancak şekil ile varlığa gelebiliyordu ve bunu da sağlayan, onun içindeki öz idi

Ortaçağ İslam ve Hristiyan felsefelerinde madde, Tanrı'nın yarattığı bir şey; ama bizim varlık dünyasının en büyük dayanağı idi Madde, akıl ve ruh ile birleşerek çeşitli şekiller alıyor ve böylece biliniyordu

Maddecilik, bütün gerçeğin maddede ve maddenin hareketinde, birbirlerini etkilemesinde olduğunu savunur Bütün canlı ve cansız dünyası madde ile açıklanabilir niteliktedir Burada maddeciliğin esas desteği mekanik işleyiştir Demokritos, Epikuros, Ortaçağda yaşayan Gassendi, insan psikolojisine kadar her şeyi mekanist materyalizm ile açıklamaya çalışmışlardır Hobbes, Lamettrie, Holbach gibi 18 yüzyıl düşünürleri varlık evrenindeki maddi ve manevi her şeyi (ruhu bile) madde ve onun hareketleri ile açıklamışlardır

La Mettrie, ustası Descartes'tan fazla olarak, maddenin hem uzayda yer kapladığını hem de hareket edebilme ve duyumlama yetenekleri olduğunu savunur Dolayısıyla bütün hayvanlar da duyar ve düşünür Burada, ruhun da maddenin bir parçası olduğu, organik hayatın da mekanik nitelikte çalıştığı anlatılıyor 19 yüzyıl Almanya'sında L Feuerbach, L Büchner gibi materyalistler insanı, içinde yaşadığı maddî şartların bir ürünü olarak görmüşlerdir Darwin, E Haeckel gibi biyolojik materyalistler de canlı hayattaki tüm gelişmeleri maddeci olarak açıklayan teoriler geliştirmişlerdir

Marx ve Engels gibi diyalektik materyalistlere göre de gerçek varlık dünyası ide değil, maddedir İnsanların sosyal, siyasal ve düşünsel yapıları ve düzenler de madde dünyasının eseridir, insanın ruhu ve zihni de, madde dünyası tarafından şekillendirilir

Varlık dünyasının ve gerçeklik düzeninin anlaşılmasında kademe kademe döküm ve açıklamalar yapma metodu olan diyalektik, Herakleitos'tan beri, evrendeki oluşu kavramaya çalışan bir metodolojidir Herakleitos'ta evren ateşten gelir, Logos'un kurduğu düzene göre oluş meydana gelir ve geri ateşe döner Bu, hiç durmayan bir harekettir Herakleitos, gerçekliğin zıtların birliğinden meydana geldiğini, her şeyin zıtların çatışmasından doğduğunu anlatır Platon'da da "idea"ların belli bir düzenle varlık dünyasına yansıyıp, -maddenin bozulmasıyla- tekrar idealar alemine döndüğü anlatılıyor Hegel'de tinin (Geist) varlık dünyasını oluşturması tez-antitez-sentez yöntemiyle olur Her gerçekliğin içinde tez-antitez ve sentez vardır Değişimin kanunu budur Marxist felsefede de madde mekanik olarak değil diyalektik olarak hareket eder Varlık dünyasının tez-antitez-sentez şeklinde gelişmesi, tarihte ve toplum düzeninde de geçerlidir Madde, varlığı oluşturabilmek için diyalektik olarak hareket eder Hareket için düşünceye gerek yoktur; maddedeki niceliksel değişmeler niteliğe de etki eder