Mustafa Cemiloğlu

MUSTAFA CEMİLOĞLU

Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Cemiloğlu, Stalin döneminde, 'zengin aile çocuğu' oldukları gerekçesiyle 1929'da Urallar'a sürülen babası Abdülcemil ve annesi Mahfüre'nin, İkinci Dünya Savaşı sırasında gizlici Kırım'a dönerek, Çöl bölgesinde Bozköy'e yerleştikleri sırada, 13 Kasım 1943'te dünyaya geldi


Mayıs 1944'te, henüz 6aylık bebekken, ailesi, 'vatan haini' damgasıyla, Özbekistan'ın Andican şehrine sürülen Mustafa Cemiloğlu'nun çocukluğu burada geçti 1955'te Taşkent yakınlarında bir kasabaya göç ettiler Taşkent Üniversitesi Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne yaptığı başvuru, 'Sovyetlere sadık olmayan bir milletin mensuplarını bu fakülteye almıyoruz ' denilerek, reddedildi Bir fabrikaya işçi olarak girdi 1961'de, arkadaşlarıyla birlikte, Kırım Tatar Milli Gençlik Teşkilatı'nı kurdu Birkaç hafta sonra teşkilatın liderleri tutuklanırken, Cemiloğlu da işten çıkarıldı 1962'de Taşkent Ziraat Mekanizasyon ve Sulama Enstitüsü'ne girdi Üç yıl sonra, Sovyet Gizli Servisi KGB'nin isteğiyle, Komünist Parti ve Sovyetler Birliği aleyhine propaganda yaptığı gerekçesiyle okuldan atıldı Ardından askere çağırıldı Fakat Cemiloğlu, 'Madem ki bu ülkede Kırım Tatarlarının hiçbir vatandaşlık hakkı yok, öyleyse askerlik borcumuz da yoktur ' diyerek, askere gitmeyi reddetti Bunun üzerine 25 yıl hapse mahkûm edildiSovyetler Birliği aleyhine faaliyette bulunduğu gerekçesiyle, 1969'da tekrar tutuklandı ve 3 yıl hapse mahkûm oldu


1974'te üçüncü defa tutuklanan Mustafa Cemiloğlu, bir yıl süreyle Sibirya'ya çalışma kampına sürüldü Cezasının bitimine 3 gün kala, yazdığı mektuplarda Sovyetler aleyhine propaganda yaptığı gerekçesiyle, hakkında yeni bir dava açıldı Bunun üzerine açlık grevine başlayan Cemiloğlu, eylemini 303 gün sürdürdü Bu eylem sırasında, ünlü fizikçi Anrey Saharov, General Pyotr Grigorenko gibi aydın ve insan hakları savunucuları, Cemiloğlu'nun serbest bırakılmasını istediler Bu amaçla, Birleşmiş Milletler'in yanı sıra, Türkiye ve dünya kamuoyuna, insan hakları kuruluşları ve İslam dünyasına yazdıkları mektuplarla, Mustafa Cemiloğlu'nun mücadelesini verdiği Kırım Türklerinin milli meselesi duyuruldu 0 yıllarda, Cemiloğlu'nun öldüğüne dair haberler üzerine, Türkiye'de çeşitli gösteri, yürüyüş ve toplantılar yapıldı
Her şeye rağmen Sovyet yönetimi, Cemiloğlu'yu 25 yıl ağır şaıilı çalışma kampı cezasına çarptırarak, Çin sınırı yakınlarındaki Phmorski çalışma kampına gönderdi Mahkûmiyet sonunda Taşkent'e getirilerek, sıkı göz hapsinde tutuldu ve çevre ile teması engellendi Ancak nezaret şartlarını ihlal ettiği gerekçesiyle, beşinci defa tutuklanarak, 4 yıl mahkûmiyetle Yakutistan'daki Ziryanka kasabasına sürgün edildiCezasının sonunda, ailesiyle birlikte yerleşmek amacıyla Kırım'a geldi Fakat 3 gün sonra tekrar Özbekistan'a sürüldü 1983 yılı Kasımında altıncı defa tutuklanarak, 3 yıl ağır şartlı çalışma cezasıyla, Magadan'a 45 kilometre rnesafedeki kampa gönderildi Cezasının bitimine kısa süre kala, aleyhine yeni bir dava açılarak, Aralık 1986'da 3 yıl hapse mahkûm edildi Ancak bazı diplomatik temaslar sonucu, diğer 5 insan hakları savunucusuyla birlikte serbest bırakıldı
1987 yazında, arkadaşlarıyla birlikte, Moskova'daki Kızıl Meydan'da Kırım Tatarlarının dünyada büyük yankılar uyandıran gösterilerini organize eden Mustafa Cemiloğlu, Mayıs 1989'da Taşkent'te yapılan Kırım Tatar Milli Hareketi toplantısında, hareketin başkanlığına seçildi Bu teşkilatın girişimleriyle, 26 Haziran 1991'de Akmescıt'te (Simferopol) yapılan İkinci Kırım Tatar Türkleri Milli Kurultayı'nda, Kırım Türklerinin bağımsızlığı ilan edilerek, 33 kişilik Kırım Tatar Milli Meclisi oluşturuldu Bu Meclisin başkanlığına da Mustafa Cemiloğlu getirildi Halen Cemiloğlu'nun başkanlık ettiği Meclis, Kırım Türklerinin vatanlarına dönüşü için mücadeleyi sürdürüyor Bahçesaray'da yaşayan ve sık sık Türkiye'yi ziyaret eden Mustafa Cemiloğlu, evli ve 3 çocuk babası