Elektrik Tesisatlarında Kullanılan İletken Gereçler:

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-15-2012

Elektrik tesisatlarında kullanılan iletken gereçler:
Gümüs: Saf gümüs, beyaz parlak renkte ve yumusaktır

Elektrik akımını en iyi ileten gereç
olmasına karsın pahalı olması nedeniyle iletken tel olarak kullan ılmaz

Ölçü aletleri,
kontaktör ve salterlerin kontak kısımlarının yapımında kullanılır

Bakır: Kırmızı renkte olan bakır, kolayca bükülür, tel ve levha hâline getirilebilir

Elektrikçilikte daha çok % 99,9 saflıkdaki elektrolitik bakır kullanılır

Alüminyum: Gümüs beyazı, mavimtrak renkte yumusak bir metal olan alüminyum, daha çok
orta ve yüksek gerilim hatlarında, içersine çelik tel konularak kullan ılır

Demir: Parlak gri renkte yumusak bir metaldir

Elektrik makinelerinin gövde kısmının
yapımında kullanılır

çerisinde bulunan karbonun oranına göre font (dökme demir), yumusak
demir ve çelik adlarını alır

Sac: Yumusak demirden yapılan saclar, tablo ve pano yapımında kullanılır

Plâtin: Parlak beyaz renkli yumusak bir metaldir ve havada oksitlenmez

Elektrot, kontak,
direnç ve paratoner (yıldırımlık) yapımında kullanılır

Kursun: Gri, mavimtrak renkte ve mekaniksel direnci az olan kur sun, pillerde elektrot olarak,
akümülâtör plâkalarında, yeraltı kablolarında ve lehim üretiminde kullanılır

Kalay: Beyaz, sarımtrak renkte ve yumusak olan kalay, sigorta busonlarının ergiyen
tellerinde, akümülâtör plâkalarında, kondansatör levhalarının yapımında, agaç direklerin
emprenye edilmesinde (çürümeye karsı dayanıklı hâle getirme) ve lehim üretiminde kullan
ılır

Çinko: Beyaz, mavimtrak renkte mekaniksel direnci az ve yumusak olan çinko, havadan ve
sudan etkilenmez

Direnç yapımında, pillerde negatif elektrot olarak, ölçü aletlerinde vb

kullan ılır

Krom: Gümüs beyazı renginde sert ve parlak bir metaldir

Oksitlenmedigi ve mıknatıstan
etkilenmedigi için, direnç yapımında ve maden kaplamacılıgında kullanılır

Kadmiyum: Sarj olabilen pillerde vb

kullanılan metaldir

Molibden: Korozyona (asınmaya) ve ısıya dayanıklı sert bir metaldir

Lâmbalarda flâman
(ısık yayankısım) tasıyıcı olarak kullanılır

Cama kaynak edilebilir

Tungsten: Korozyona karsı dayanıklı sert bir metal olan tungsten, 3410 °C gibi yüksek ergime
derecesi nedeniyle lâmba flâmanı, direnç teli yapımında ve elektrikli fırınlarda kullanılır

Konstantan: % 40 oranında nikel (Ni), % 60 oranında bakır (Cu) alasımıdır

Isındıgında
direnci degismediginden, direnç teli yapımında, ölçü aletlerinde, ısıtıcılarda vb

kullanılır

Krom-nikel: % 70 Ni, % 30 Cr (nikel-krom) alasımıdır

Sıcaklıkla direnci az degistiginden,
ütü, ocak ve fırın gibi ısıtıcılarda direnç teli olarak kullan ılır

Pirinç: Bakır-çinko alasımıdır

Oksitlenmedigi için ölçü aletleri, anahtar, salter, sürgülü reosta
gibi aletlerin kontaklarının yapımında ve tesisat gereçlerinde kullanılır

Civa: Beyaz parlak renkli ve 18-22 °C'ta buharlasan sıvı halde bir metaldir

Elektrigi, ısıyı
iletme özelligi vardır

Buharı zehirlidir

Elektrik aygıtlarında cam tüp içerisine konarak kontak
yapıcı olarak kullanılır

Wolfram: 3500 °C gibi yüksek bir ergime derecesine sahip oldugundan lâmba flâmanlarının
yapımında vb

kullanılır

Su: Saf su yalıtkandır

Su içersine asit-metal tuzları katılarak iletken hâle getirilebilir

Akümülatör, pil ve galvano banyolarında elektrolit olarak kullan ılır

(Sehir sebekesindeki su,
içerisindeki tuz, mineral vb

maddeler nedeniyle iletken olarak kabul edilebilir

)

10-15-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Elektrik Tesisatlarında Kullanılan İletken Gereçler: Elektrik tesisatlarında kullanılan iletken gereçler: Gümüs: Saf gümüs, beyaz parlak renkte ve yumusaktır Elektrik akımını en iyi ileten gereç olmasına karsın pahalı olması nedeniyle iletken tel olarak kullan ılmaz Ölçü aletleri, kontaktör ve salterlerin kontak kısımlarının yapımında kullanılır Bakır: Kırmızı renkte olan bakır, kolayca bükülür, tel ve levha hâline getirilebilir Elektrikçilikte daha çok % 99,9 saflıkdaki elektrolitik bakır kullanılır Alüminyum: Gümüs beyazı, mavimtrak renkte yumusak bir metal olan alüminyum, daha çok orta ve yüksek gerilim hatlarında, içersine çelik tel konularak kullan ılır Demir: Parlak gri renkte yumusak bir metaldir Elektrik makinelerinin gövde kısmının yapımında kullanılır çerisinde bulunan karbonun oranına göre font (dökme demir), yumusak demir ve çelik adlarını alır Sac: Yumusak demirden yapılan saclar, tablo ve pano yapımında kullanılır Plâtin: Parlak beyaz renkli yumusak bir metaldir ve havada oksitlenmez Elektrot, kontak, direnç ve paratoner (yıldırımlık) yapımında kullanılır Kursun: Gri, mavimtrak renkte ve mekaniksel direnci az olan kur sun, pillerde elektrot olarak, akümülâtör plâkalarında, yeraltı kablolarında ve lehim üretiminde kullanılır Kalay: Beyaz, sarımtrak renkte ve yumusak olan kalay, sigorta busonlarının ergiyen tellerinde, akümülâtör plâkalarında, kondansatör levhalarının yapımında, agaç direklerin emprenye edilmesinde (çürümeye karsı dayanıklı hâle getirme) ve lehim üretiminde kullan ılır Çinko: Beyaz, mavimtrak renkte mekaniksel direnci az ve yumusak olan çinko, havadan ve sudan etkilenmez Direnç yapımında, pillerde negatif elektrot olarak, ölçü aletlerinde vb kullan ılır Krom: Gümüs beyazı renginde sert ve parlak bir metaldir Oksitlenmedigi ve mıknatıstan etkilenmedigi için, direnç yapımında ve maden kaplamacılıgında kullanılır Kadmiyum: Sarj olabilen pillerde vb kullanılan metaldir Molibden: Korozyona (asınmaya) ve ısıya dayanıklı sert bir metaldir Lâmbalarda flâman (ısık yayankısım) tasıyıcı olarak kullanılır Cama kaynak edilebilir Tungsten: Korozyona karsı dayanıklı sert bir metal olan tungsten, 3410 °C gibi yüksek ergime derecesi nedeniyle lâmba flâmanı, direnç teli yapımında ve elektrikli fırınlarda kullanılır Konstantan: % 40 oranında nikel (Ni), % 60 oranında bakır (Cu) alasımıdır Isındıgında direnci degismediginden, direnç teli yapımında, ölçü aletlerinde, ısıtıcılarda vb kullanılır Krom-nikel: % 70 Ni, % 30 Cr (nikel-krom) alasımıdır Sıcaklıkla direnci az degistiginden, ütü, ocak ve fırın gibi ısıtıcılarda direnç teli olarak kullan ılır Pirinç: Bakır-çinko alasımıdır Oksitlenmedigi için ölçü aletleri, anahtar, salter, sürgülü reosta gibi aletlerin kontaklarının yapımında ve tesisat gereçlerinde kullanılır Civa: Beyaz parlak renkli ve 18-22 °C'ta buharlasan sıvı halde bir metaldir Elektrigi, ısıyı iletme özelligi vardır Buharı zehirlidir Elektrik aygıtlarında cam tüp içerisine konarak kontak yapıcı olarak kullanılır Wolfram: 3500 °C gibi yüksek bir ergime derecesine sahip oldugundan lâmba flâmanlarının yapımında vb kullanılır Su: Saf su yalıtkandır Su içersine asit-metal tuzları katılarak iletken hâle getirilebilir Akümülatör, pil ve galvano banyolarında elektrolit olarak kullan ılır (Sehir sebekesindeki su, içerisindeki tuz, mineral vb maddeler nedeniyle iletken olarak kabul edilebilir)