Hollanda Hakında Bilgi Ve Açıklamalar

HOLLANDA

DEVLETİN ADI: Hollanda
BAŞŞEHRİ: Amsterdam
YÜZÖLÇÜMÜ: 41548 km2
NÜFUSU: 15163000
RESMİ DİLİ: Hollandaca
DİNİ: Hıristiyanlık, Ateistlik
PARA BİRİMİ: Florin (Gulden)
Kuzeybatı Avrupa’da, Almanya ile Belçika arasında kalan bir kıyı devleti 53°33’-50°46’ kuzey paralelleriyle, 3°22’-7°13’ doğu meridyenleri arasındadır Kuzey-güney uzunluğu 306 km, doğu-batı genişliği ise ortalama 250 kilometredir Genellikle düz ve alçak olan topraklarının % 40’ı denizleri doldurmak sûretiyle kazanılmıştır

Târihi

On birinci yüzyılda Low Countries’te (bugünkü Belçika, Hollanda ve Lüksemburg’un üzerinde bulunduğu bölgede) kontluklar ve dükalıklar kuruldu On beşinci yüzyılın ortalarında Burgundy Dükalığı bölgeyi hâkimiyeti altına aldı 1555’te İmparator İkinci Charles’in yerine geçen oğlu İspanya Kralı İkinci Philip bölgenin yeni hâkimi oldu Bu olayların seyri esnâsında Flemenkler ekonomilerini kurdular ve içte birliği sağladılar 1568’den îtibâren 80 sene süren bağımsızlık savaşına başladılar 1568’de Hollanda ve Zeeland, 1579’da ise yine Hollanda ve Zeeland başta olmak üzere Utrecht, Groningen, Overissel, Gelderland ve Friesland dâhil yedi bölge resmen isyân etti Birleşip Utrecht birliğini kurdular İki sene sonra da bağımsızlıklarını îlân ettiler 1648’de Westphalia Antlaşmasıyla aaaaensene Savaşları sona erdi Bağımsızlıklarına kavuştular

On yedinci yüzyılda yeni yapılan keşiflerle zengin hammadde kaynakları bulundu Bunun etkisiyle Hollanda ekonomik bakımdan güçlendi Dünyânın sayılı bir ticâret merkezi ve deniz gücü hâline geldi Bundan sonra denizlerdeki hâkimiyetini uzun süre korumayı başardı On sekizinci asırda güneydeki toprakları İspanya ve Avusturya arasında birçok defâ el değiştirdi 1795’te Fransızlar bu bölgeyi hâkimiyetleri altına aldılar 1814’te Napolyon mağlub edilince Hollanda’nın yeni kurucuları tekrar faaliyete geçtiler Bunlar monarşiye karşı idiler fakat daha önceki yönetimde bulunanları mühim mevkilere getirmeksizin demokrasinin kurulup gelişemiyeceğini biliyorlardı Kral Birinci William devlet başkanlığına getirildi 1814’te Hollanda ve Belçika arasında yapılan antlaşmayla Hollanda Birleşik Krallığı altında topraklar birleştirildi 1830’da Belçika Krallığı kurulunca bu antlaşma sona erdi 1849’da liberal bir anayasa îlân edildi Üçüncü William demokratik bir düşünceyle 1863’te Batı Hindistan’daki sömürgelerinde köleliği kaldırdı 1873’te başlayan savaşlara ilâveten 1894’te Lombok’da bir isyan çıktı Bu yüzden Hollanda ordusu ciddi kayıplar verdi Ordunun dağılmasını önleyen General William Vetter, devlet otoritesini yeniden kurdu Bundan sonra ekonomik ve siyâsî yönden zengin ve güçlü bir devlet oldu

Birinci Dünyâ Harbinde tarafsız kalan Hollanda, 1940’ta Nazi orduları tarafından muhtemel bir Fransız ve İngiliz işgâlini önlemek maksadıyla işgâl edildi Hollanda, Almanlara karşı savunmaya elverişsiz kuzey kesimi terk edip, batıda savunmaya geçti Fakat Almanlar bir hafta içinde bütün Hollanda topraklarını ele geçirdi Bu arada Londra’da deniz aşırı bölgeleri yönetmek için bir hükümet kuruldu Bu hükümet Japonların Endonezya’yı işgal etmesi üzerine Japonya’ya, bir gün sonra da İtalya’ya harp îlân etti 1942 Haziranında hükümet, tonajları toplamı 2750000 tona ulaşan ticâret gemilerini harbin sona ermesinden 6 ay sonrasına kadar kullanmak üzere ABD ve İngiltere emrine verdi İşgâl esnasında Almanlar bölgede birçok katliamlar yaptı Bunun yanında 200000 Hollandalıyı harp sanâyiinde çalıştırmak üzere Almanya’ya götürdüler 4 Mayıs 1945’te Hollanda’daki Alman birlikleri komutanı teslim oldu Savaş sonunda yapılan istatistiklere ve 1938’deki para değerine göre Hollanda’da 15 milyar guldenlik maddî bir zarar vardı

İkinci Dünyâ Harbinden önce güttüğü tarafsızlık politikasından vazgeçerek, Belçika ve Lüksemburgla berâber Fransa ve İngiltere’yle Brussel antlaşmasını yaptı ve sonra NATO’ya girdi Ortak Pazara da üye oldu

Fizikî Yapı

Hollanda, Avrupa’nın kuzey ve batı bölgelerini kaplıyan (Fransa’nın kuzeyinden Sovyetler Birliğine kadar uzanan) büyük bir ovanın kuzeybatı kenarındadır Coğrafî bakımdan üç bölgeye ayrılabilir Rüzgârların yığdığı kum tepeciklerinin kapladığı alanlar, batıda ve kuzeyde deniz seviyesinin değişimine bağlı olarak alüvyonlaşan ovalar ile doğu ve güneydoğudaki diluvial bölgelerdir

Ülke genelinde göze çarpan bir yükselti ve dağ silsilesi yoktur En yüksek kısmı 327 m ile Vaalserberg TepesidirYükseltiler kıyıya paralel olarak meydana gelmiş kum tepeleridir Alüvyonlu ovalar deniz seviyesinin altında ve çok verimli arâzilerdir Diluvial bölge ise deniz seviyesinden biraz yüksek, oldukça dalgalı ve verimi düşük arâzilerdir Ren Nehri bu bölgeyi doğudan batıya ikiye ayırır Eğer deniz seviyesinin altındaki arâzi kum setleriyle korunmasa Hollanda topraklarının % 38’i sular altında kalır

Hollanda’da arâziyi parçalara ayıran birçok nehir ve kanal bulunmaktadır En önemli üç nehri, Ren, Maas ve Scheldt’tir

Hollanda’da en büyük tarla ıslah çalışması, Zuider Denizi ile Hollanda’nın kuzey kesimi arasında 30,5 kilometrelik bir setle yapıldı Sonunda bugünkü İjsselmeer bölgesi meydana geldi Bu bölgeden önce Wieringermer, sonra Flerdand ve Markerwood tarlaları ve ayrıca üç bölge daha ekim bölgesi hâline getirildi

Hollanda’nın kayda değer önemli gölü yoktur

İklim

Deniz iklimi hüküm sürer Kışları ılık, yazları ise oldukça sıcaktır İklim genelde mutedildir İklime gulfstream sıcak su akıntısının etkisi vardır Yıllık sıcaklık ortalaması yazın 17°C, kışın ise -2°C kadardır Ortalama yağış miktarı 558 mm ile 864 mm arasında değişmektedir

Tabiî Kaynaklar

Bitki örtüsü ve hayvanlar: Hollanda topraklarının % 32’sini tarım toprakları, % 40’ını çayır ve mer’alar, % 18’ini ise ormanlar meydana getirmektedir Eskiden çok olan ormanlar günümüzde Hollanda’nın tarıma önem vermesi sebebiyle azalmıştır Ormanlar meşe ve huş ağaçlarından meydana gelmiş, küçük korulardır

Bitki örtüsünü süpürge otları, katırtırnağı, ardıç ağacı ve fundalıklar meydana getirir

Ormanların az olması sebebiyle ülkede yabânî hayvanlar oldukça azdır Sayıca azalan kızıl geyik, karaca gibi hayvanlar, korunmak için, millî parka toplanmıştır Kıyı ülkesi olduğu için çeşitli su kuşlarına rastlanır Tilki, porsuk ve sansar gibi hayvanlara ülkenin doğusunda ve güneyinde tesâdüf edilir

Mâdenler: Madenler bakımından çok fakir bir ülkedir Endüstrisinin ihtiyaç duyduğu bütün hammaddeleri ithal eder Limburg’da 12 adet kömür mâdeni yatağı bulunup, buralara kurulan modern tesislerle bol miktarda kömür çıkarılır Hollanda’nın doğusunda bulunan tuz yatakları 305 m derinliğe ulaşmaktadır İkinci Dünyâ Harbinden sonra bulunan petrol, enerji üretiminin % 41,8’ini teşkil etmektedir Fakat petrolün yerini günümüzde % 52,4 ile tabiî gaz almıştır Tabiî gaz, sanâyinin yanında halk tarafından da kullanılmaktadır Tabiî gaz yatakları, dünyânın en büyük yataklarından biridir 500 ile 1000 milyar m3 rezervi olduğu tahmin edilmektedir

Nüfus ve Sosyal Hayat

Hollanda’nın nüfûsu 15163000 olup üç ayrı etnik gruptan meydana gelmiştir Bu etnik grupları meydana getiren Frizyeliler kuzeybatıda, Franklargüneyde, Saksonlar ise kuzey ve kuzeydoğuda yaşarlar Nüfus yoğunluğu km2 başına 353 kişidir Nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu bölge “Randstad Holland” denilen kıyı bölgesidir Nüfus artışı % 0,8’lik bir derece ile çok azdır Nüfûsun % 40’ından fazlası üç büyük şehirde toplanmıştır Önemli şehirleri Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven, Groningen, Harlem, La Haye ve Amsterdam’dır Nüfûsun % 3,5’unu bir sanâyi ülkesi olması sebebiyle yabancı işçiler teşkil etmektedir

Din: Hıristiyan olan Hollanda halkının % 40’ı Katolik, % 36’sı Protestandır Bunun yanında nüfûsun % 23’ü dinsizdir Hollanda’da anayasayla tam bir inanç ve ibâdet hürriyeti sağlanmıştır Çok az sayıda diğer dinlere mensup halk bulunmaktadır Bunların çoğunluğunu yabancı işçiler meydana getirmektedir

Eğitim: Öğrenim 6-15 yaşları arasında mecburidir İlk öğretim süresi altı yıldır Devlete ve özel şahıslara âit ilkokullar vardır Özel ilkokullardaki öğretim giderlerini de devlet karşılar İlkokuldan sonra talebe için seçilecek iki yol bulunur Talebeler ya genel orta öğretime veya meslekî eğitim yapan okullara devâm ederler Orta öğretimden sonra isteyen öğrenciler yüksek öğrenime devâm ederler Hollanda’da yüksek öğrenim yapan sekiz üniversite ve beş yüksek okul bulunmaktadır Yüksek öğrenim gören öğrencilerin sayısı 140000 civârındadır Okuma-yazma bilmeyenler oranı % 2’dir Bu, dünyânın en düşük oranıdır

Spor: Hollanda’da spora karşı büyük ilgi duyulmaktadır Nüfûsun 2,7 milyondan fazlası spor klüplerine üye olarak spor yapmaktadırlar İklim şartlarından dolayı spor faâliyetlerinin büyük bir kısmı kapalı spor salonlarında ve kapalı yüzme havuzlarında yapılmaktadır Ülkede 400 kapalı spor salonu ve 384 kapalı yüzme havuzu bulunmaktadır

Siyâsî Hayat

Hollanda’da siyâsî rejim parlamento esâsına dayanan anayasal bir monarşidir Kraliyet makamı, kral, kraliçe ve bakanlardan ibârettir Kralın anayasaya göre dokunulmazlığı vardır Bakanlar parlamentoya karşı sorumludurlar Hânedân Orange Sülâlesindendir Parlamento iki meclisten ibârettir Senato 75 üyeli olup, üyeler vilâyet meclisleri kanalıyla dereceli olarak seçilirler Millet Meclisi 150 üyeli olup, üyeler halk tarafından doğrudan doğruya seçilirler

Hollanda on bir eyâletten meydana gelir Her eyâlet iç işlerinde bağımsız, dış işlerinde merkezî hükümete bağlıdırlar Eyâlet Meclisi, Eyâlet Temsilciler Meclisi ve Kraliçenin Komseri denilen Vâli tarafından yönetilmektedir Eyâlet Meclisi üyeleri halk tarafından, Eyâlet Temsilciler Meclisi ise Eyâlet Meclisi üyelerinden seçilir Her eyâlet nüfûsuna göre senatoda üye bulundururlar

Ekonomi

Hollanda ekonomisinin temeli tarım ve hayvancılığa, bâzı sanâyi kollarına ve transit ticârete dayalıdır İkinci Dünyâ Harbinden sonra büyük bir gelişme kaydetmiştir

Endüstri: İş gücünün % 40’ı sanâyi sâhasında çalıştırılmaktadır Bu oran hammadde kaynaklarının az olmasına rağmen çok yüksektir Gemi yapımı bakımından, ileri gelen ülkelerden biridir Üç yüzden fazla tersânesi bulunmaktadır Bunun yanında 450 adet büyük fabrikada çeşitli kimyâsal ürünler işlenmekte ve çeşitli maddeler üretilmektedir

Elektrik ve elektronik âletlerinin yapıldığı fabrikalar, kamyon, uçak ve tren fabrikaları vardır Tekstil ve konfeksiyonculuk gelişmiştir Bu alanda en önemli ürünler pamuklu, yünlü ve sun’î ipek kumaşlarıdır Bir tarım ülkesi olduğu için konservecilik önem kazanmış, iki yüzden fazla konserve fabrikası kurulmuştur

Tarım: Hollanda bir tarım ve hayvancılık ülkesi olduğu için toprağın yaklaşık % 70’i bu işe ayrılmıştır Bunun % 62’si mer’a, % 32,5’i tarla ve % 55’i bahçedir En önemli tarım ürünleri tahıl, kabuklu sebzeler, şekerpancarı, patates ve zirâat tohumlarıdır Bunlardan ihrâç edilenler ise patates, kabuklu sebzeler ve zirâat tohumlarıdır Bu ürünler ihrâcatın 2/5’ini meydana getirir Tarım modern araçlarla yapılmaktadır

Tarımın yanında bahçecilik de çok gelişmiştir Bahçecilik çoğunlukla seralarda (camekân) yapılır Çiçekçilikte büyük ilerleme kaydetmiş olan Hollanda’ya, Batı Avrupa’nın çiçekçisi denilmektedir İhraç ettiği çiçeklerden çok miktarda döviz sağlamaktadır

Hayvancılık: Tabiat şartları hayvancılığa elverişlidir Hollanda hayvancılıktan toplam gelirinin yaklaşık 2/3’sini sağlamaktadır Hollanda topraklarının zirâate ayrılan kısmının % 62’sini mer’alar meydana getirir Sığır, at, koyun ve tavuk beslenir Özellikle süt inekleri yetiştirilmektedir Dünyâ üretiminin % 45’ini sağlayan 30 süt fabrikası ve 150 adet süt tozu fabrikası bulunmaktadır

Balıkçılık: Eskiden ileri düzeyde olan balıkçılığı, son yıllarda gerilemiştir Balıkçılığın millî gelire katkısı ancak % 3’dür Deniz balıkçılığı yanında, iç sularda da balıkçılık yapılmaktadır Balıkçılıkla uğraşanların sayısı çok azdır

Ormancılık: Avrupa’da en az orman topraklarına sâhib olan Hollanda’nın, ancak % 7’si ormanlarla kaplıdır Bu ormanlardan sağladığı keresteler ülke ihtiyâcının ancak % 10’unu karşılamaktadır

Ticâret: Hollanda dışarıya tabiî gaz, tuz ve sanâyi mâmülleri satar İhrâcat millî gelirin % 47’sini teşkil etmektedir Belçika, Fransa ve Batı Almanya’ya boru hattı ile tabiî gaz ihrâç eder Hollanda Ortak Pazara üyedir Çeşitli Avrupa ülkeleriyle anlaşmalar sonunda gümrük işlemleri uygulanmamaktadır Dışarıdan hammadde satın alır ve işleyerek dışarı satar

Ulaşım: Kıyı ülkesi olduğundan deniz taşımacılığı çok gelişmiştir 1098 km’yi bulan ırmak yolu ile 6340 km’yi bulan kanallarda 1000 tona kadar gemilere ulaşım imkânları sağlanmıştır Rotterdam yük bakımından Avrupa’nın en büyük limanıdır Avrupa Ekonomik Topluluğuna bağlı ülkelerin deniz taşımacılığının % 30’u Hollanda limanlarından yapılmaktadır

Demiryolları çok gelişmiş olup, 2825 km’lik bir uzunluğa sahiptir Demiryollarının % 60’ında elektrikli trenler çalışır Avrupa Ekonomik Teşkîlâtının milletlerarası karayolu ulaşımının üçte biri Hollandalıların elindedir Karayollarının toplam uzunulğu yaklaşık 115413 km’yi bulur

KLM (Hollanda Kraliyet Havayolları) vâsıtasıyla iç ve dış hatlarda hava ulaşımı sağlanmaktadır Milletlerarası hava trafiğinde önemli yer tutmaktadır