10-14-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Midiya Ülkesi Hakkında Bilgi
Midiya Ülkesi Hakkında Bilgi
Manna’nın güneydoğusuna yerleşen Madalılar, M Ö 1 binyılın başlarında siyasi arenaya çıkmışlardır Mada aşiret ittifakı Azerbaycan’ın kuzeyinden başlamış, doğu, güneydoğu tarafında, Zagros dağlarının eteklerinde gerçekleşmiştir Onlar M Ö 673 yılında Assurya’ya karşı ayaklanarak kendi bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir Saklar (Skif, İskit) Assurya ile müttefik olarak Midiyalılara hücum etmişler ve onları kendilerine tabi kılmışlardır Sak hükümranlığı 28 yıl sürmüş ve Madiyin oğlu Kiaksar (625-585) İskitlerin hakimiyetine son vermiştir Bunun ardından Kiaksar zamanında Madalılar Hirkaniya, Parfiya, Parsa, Elam, Manna, Urartu ve Azerbaycan topraklarında yerleşen Skif şahlığına son vermişlerdir M Ö 7 yüzyılda Mada’da Zerdüştlük dünyada ilk kez resmi devlet dini olmuştur

Madalılar orduları Urartu ve Asur krallıklarını mağlup ederek sınırlarını Ön Asya’nın doğu bölgesinde bulunan Kızılırmak nehrinden başlamış, bugünkü İran’ın doğu sınırlarına kadar uzatmayı başarmışlardır Yalnız Aras nehrinin kuzeyi Midiya Devleti’nin hakimiyeti altına girmiştir Tarihçiler burada Alban Devleti’nin kurulmasına, yani M Ö 6 yüzyıla kadar Sak aşiretlerinin yaşadığı fikrine katılmışlardır
Tarihi kaynaklarda, Midiya Devleti kurulduğunda bugünkü Azerbaycan Türklerinin yaşadığı topraklarda M Ö 7 yüzyılın 70 li yıllarında İşguz (Skif) Krallığı’nın hüküm sürdüğü belirtilmektedir Midiyalılar Asurilerle yaptıkları savaşta zafer kazanmıştır (M Ö 7 yüzyılın sonu) Onlar 7 yüzyılın ilk yıllarında Urartu ve Skif krallığının topraklarını ele geçirmeyi başarmıştır
Midiyalılar M Ö 614 yılında Aşşur şehrine akın edip şehri yıkmışlar ve Babillilerle ittifak kurmuşlardır 612 yılında de Asurya’nın başkenti Ninevan’ı dağıtıp, halkına zulüm etmişlerdir M Ö 605 yılındaysa Asuriya’nın sonu gelmiş ve toprakları Midiyayla Babil Devleti arasında paylaşılmıştır
Midiya fatih ruhlu bir hükümdarın zaferleriyle kendini gösterse de, hükümdar Astiag’ın döneminde hayli güçsüz düşmüştür Çünkü Astiag atası Kiaksar gibi kudretli değildir 7 yüzyılın sonlarına doğru 2 Kuruş Fars aşiretlerini bir bayrak toplanmışlar ve Midiyalılar üzerine akın etmiş ve ülkeyi tümüyle ele geçirmişlerdir
Başkenti Ekbatan şehri
Hükümdarların hakimiyet yılları:
M Ö ortalama 728 -675 Deyok
M Ö ortalama 675 - 653 Fraorta
M Ö ortalama 653 - 625 Madiy
M Ö ortalama 625 - 585 Kiaksar
M Ö ortalama 585- 550 Astiag
|
|
|