Anadolu'nun Aynası Kırıkkale

Anadolu'nun aynası Kırıkkale

Anadolu'nun aynası Kırıkkale

Makine Kimya Endüstrisi'ne bağlı olarak gelişen Kırıkkale, yurdun dört bir yanından göç almış Gelenler, kültürlerini de beraber getirmişler

İç Anadolu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak bölümünde yer alan bu kent adını, şehrin 3 km kuzeyindeki Kırık Köyü ile kentin merkezindeki Kaletepe'nin kısaltılarak birleşmesinden almış Bir zamanlar 12 hanelik bir yerleşim olan Kırık Köyü'nün kaderi 1925 yılında temeli atılan Mühimmat Fabrikası ile değişmiş Makine Kimya Endüstrisi Kurumu'nun (MKEK) faaliyete geçmesi ile birlikte ülkenin dört bir yanından göç almış 1950'li yıllarda büyümüş köy imajını veren Kırıkkale, 1989 yılında il olmuş Bir zamanlar varını yoğunu MKEK'na bağlayan Kırıkkaleliler, 1992 yılında Kırıkkale Üniversitesi'nin açılmasıyla umutlarını bu kez de öğrencilere bağlamışlar Belediye Başkanı Mustafa Pekdoğan'ın göreve başlamasıyla Kırıkkale bariz değişimler yaşamış Bir zamanlar trafik ışıkları bile olmayan kente toplu taşıma araçları sağlanmış; caddeler, sokaklar yenilenmiş, halk ekmek fabrikası açılarak ucuz ve kaliteli ekmek üretimine geçilmiş, arıtma tesisi yapılmış, sabit semt pazarları hazırlanmış, metruk yerler park şeklinde düzenlenmiş

Valiye de bu kebap yakışır

Belediye Başkanı Mustafa Pekdoğan'ın önerisiyle Kırıkkale'nin meşhur Vali kebabı'nı görmek için Zafer Caddesi'ndeki Lezzet-i Şahane Kebap Sarayı'nın kapısını çalıyoruz Cemal Usta nazik üslubuyla karşılıyor bizi Kebabın öyküsünü ondan dinliyoruz: "1984 yılında vali, belediye başkanı ve garnizon komutanı yemeğe geldi Güzel bir kebap istediler ortaya Mutfağa inip biraz şiş kebap, biraz tavuk eti hazırlattım 'Patlıcan, mantar, domates alın manavdan, atın fırına' dedim Kuzu şişler mangala, bir porsiyon tavuk şiş de yanında Adana kebap, yaprak döner, kapalı kaşarlı pide hazırlattım ve bu yemek çıktı ortaya" Kebap büyük bir tepsiyle gelmiş masaya Belediye başkanı, ?Gördünüz mü, başkan kebabı böyle olur? demiş Vali bey atılmış; "Bu başkan yemeği olmaz, olsa olsa vali yemeği olur" diyerek O gün bugün bu nefis kebap Vali Kebabı ismi ile ün salmış Her gittiğimiz ilde mutlaka çarşı-pazar gezeriz Belediyenin tahsis ettiği arabayı kullanan Halil Tezel, bizi cuma pazarına yetiştirdi Köylü kadınları bir sokakta yeşillik satıyorlar Çıtlık, su teresi, minicik rokalar, kedi ciynağa (kedi tırnağı), hardal otu Otları temizleyip kıyıyorlar, haşlanmış yumurtayla salata olarak tüketiyorlar ya da yufka ekmekle bir güzel dürüm yapıp yiyorlarmış Kırıkkale mutfağı ilin kozmopolit yapısını yansıtıyor Ülkenin her yöresinde pişen yemekler burada buluşmuş sanki Tarhana hazırlıyor kadınlar; un tarhanası Yoğurtlu tarhana da var Yarma kaynatılıp soğutuluyor Üzerine yoğurt eklenip yoğuruluyor Topak yapılıp kurutuluyor Topakları suyla eziyorlar; güzelce pişiyor tarhana tencerede, üzerine kızdırılmış nane gezdiriliyor Bulama (katma) dedikleri yemek, bir çorba aslında Islatılan yarma ayranla pişiyor Nohutlu yeşil mercimek çorbası kış günlerinin aranılan yemeği Etten sızgıt yapıyorlar Küçük küçük kesilen et kendi yağıyla kavrulup kurutuluyor Sızgıtla Ekmek aşı (Guymak) yapıyorlar Yufka ekmekler ufalanıp yağda kavruluyor Su, salça, biber; sızgıtı da ekledin mi, keyfine diyecek yok! Doğada bolca bulunan madımağı et ve bulgurla pişiriyorlar Sarımsaklı yoğurtla yeniyor Mercimekli bulgur pilavları pek meşhur; nam-ı diğer Kürt pilavı Mantı, Su böreği; zeytinyağlı sarmalar; patatesli, peynirli, kıymalı börekler; Sütlaç, Sarığı burma, Pekmez ve Çalma yörede yapılan diğer çeşitler Köylerde hâlâ ekmekler evde yapılıyor imece usulüyle Kırıkkale'nin ilçe mutfakları da zengin Sulubük Köyü'nde her yıl haziran ayının ilk haftası şenlikler düzenleniyor ve Türkiye'nin dört bir yanından Tatarlar geliyor buraya Çiğ börek şenliklerin baş yemeği Sulakyurt Kavun ve Karpuz Festivali, Delice Üzüm Festivali, Yahşihan Yoğurt Festivali diğer etkinlikler

Hasan Dede'nin bereketi

Ertesi gün Hasan Dede ilçesine gidiyoruz Hasan Dede; üzüm, kavun, karpuz ve leziz sebzelerin yetiştiği bereketli topraklar üzerinde kurulmuş Bir zamanlar üzüm bağlarıyla kaplıymış bu cennet diyar Bir zamanlar profesörlerin ve öğrencilerin uğrak yeriymiş burası Sebze, meyve, karpuz yetiştirip salça ve turşu kurmuşlar, erişte kesmişler Yakınına Termik Santral kurulunca pek bir keyfi kaçmış Hasan Dedelilerin Hastalıklar artmış, ürün bozulmuş, toprak bereketini esirger olmuş Belediye'ye uğrayıp Yazı İşleri Müdürü Muharrem Sarıoğlu ile ilçenin gün görmüş kadını 78 yaşındaki Nazik anayı ziyaret ediyoruz Nazik ana anlatıyor: "Hasan Dede bizim şıhımızdır Horasan'dan gelmiş 8 dervişle Çok iyi karpuzlar yetiştirmiş "Toprağımın verdiği ürünün lezzetini hiçbir yerin lezzeti tutmasın" diye bir lütfu vardır bize Ürünümüz pazarda satılmazsa, civar köylülerininki de satılmaz Nazik ananın yaptığı şarap pek ünlüymüş Bize çay bardağı ile şarap ikram ediyor Evin hemen yanında betondan bir havuz var Buna 'şırhana' diyorlar Üzüm salkımları burada çiğneniyor Çıkan şıra kaplara alınıp ağzı kapalı bir şekilde 5-10 gün dinlendiriliyor Süzülüp küplere alınıyor 15-20 gün sonra şarap hazır Evlerden birinde yufka ekmek yapılıyor imece usulü Güzide Demirtaş, Mehtap Dumlupınar ve Neriman Selvi'nin elinden yiyoruz sıcak katmerleri, yufka ekmekleri Turşu geliyor patlıcan, fasulye, biber Pekmez de yanında