Prof. Dr. Sinsi
|
Manevi Temizlik Nedir?
Manevi Temizlik Nedir?
Hakkında Manevi Temizlik Nedir?
Soru
Manevi temizlik ne demektir? Örnekle açiklarmisiniz?
"O mescitte kendilerini maddî ve manevî kirlerden temizlenmeyi seven adamlar vardir Allah kendisini temizleyenleri sever " (et- Tevbe, 9/108)
Tefsiri - Onda ebediyyen kiyama durma, kaim olma, yani o mescid-i dirarda durup da namaz kilma Elbette ilk gününden takva üzerine temeli atilan bir mescid, Kuba mescidi ki, esasini hicretin ilk günlerinde orada namaz kildirmakla Resulullah bizzat atmisti: Ve Kuba'da kaldigi Pazartesi, Sali, Çarsamba ve Persembe günleri bes vakit namazi cemaatle kildirmisti
Bununla beraber "temeli takva üzere atilan mescid"in Medine'deki Mescid-i Nebi oldugu da söylenmistir Ebu Saîd el-Hudrî (r a )'den 'yi Resulullah'a sordum, biraz çakil tasi alip yere atti ve "Iste su mescidiniz, Medine mescidi " buyurdu, demis oldugu da rivayet edilmistir Senin içinde kaim olmana en çok hak kazanmis olan yerdir Içinde öyle rical (erkekler, yigitler) vardir ki gayet temiz olmayi severler Günahlardan, kötü huylardan ve hasletlerden, maddi ve manevi pisliklerden iyice arinip paklanmayi, Allah rizasi için tertemiz olmayi severler ve öyle olmaya gayret ederler Allah da tertemiz olanlari sever
Denilmistir ki, bu âyet nazil olunca Resulullah maiyetinde bulunan bir grup Muhacirîn ile yürüyüp Kuba mescidine vardi, kapisinda biraz durakladi, bekledi, içinde Ensar oturuyorlardi Bunun üzerine onlara
"Siz mümin misiniz?" diye sordu, cemaat sustu, hiç ses çikarmadi, sonra tekrar sordu, Hz Ömer (r a )
"Ya Resulullah! Süphesiz ki, müminler, ben de onlarla beraberim " dedi Peygamberimiz (s a v ) buyurdu ki;
"Kazaya razi olur musunuz?" Onlar "evet" dediler Buyurdu ki, "Belaya sabreder misiniz?" Onlar yine "evet" dediler Buyurdu ki, "Bollukta sükreder misiniz?" Onlar yine "evet" dediler Bunun üzerine Resulullah
"Kâbe'nin Rabb'i hakki için bunlar mümindirler " buyurdu ve sonra oturdu Daha sonra "Ey Ensar toplulugu! Allah azimüssan sizi meth ü sena etti Abdestte ne yapiyorsunuz?" buyurdu Onlar da "Diskiyi üç tasla siliyoruz, sonra da su ile taharetleniyoruz " dediler Resulallah su âyeti tilavet buyurdu: "Onda tertemiz olmayi seven birtakim erkekler vardir"
Bir de denilmistir ki, idrar kalintisini su ile yikarlardi, hiç cünüp durmazlar, cünüp iken uyku uyumazlardi
Hasili tatahhur; taharette mübalaga etmek, temizlik hususunda titiz davranmaktir Ser'î anlamda taharet hem necasetten, yani maddi pisliklerden, hem de hades denilen cünüplükten ve manevi kirlerden arinmak demektir
Burada ise "dirar, küfür, tefrika ve irsad" gibi fena hasletlere karsilik olarak kullanilmis olma karinesiyle tatahhurdan asil maksat, cismanî olandan ziyade kalbî olan taharet söz konusudur
Yani günah, isyan, cimrilik ve tembellik gibi çirkin huylardan ve onlarin manevi lekelerinden iyice arinmak demek oldugu açiktir
Ayrica Hz Peygamber'in sordugu "iman, sabir ve sükür" gibi sorular da konuya isik tutmaktadir Su halde bütün bu degisik rivayetler tefsirde tahsis mânâsina degildir, yalnizca maneviyata münhasir birakilmayarak, isin maddi anlamda temizligini de içine aldigini ve âyetin mânâ kapsaminin genis tutulmasi gerektigini beyana yönelik oldugu gözönünde bulundurulmalidir KURAN'I KERIM TEFSIRI (ELMALILI MUHAMMED HAMDI YAZIR)
Islâmiyet, temizlige büyük önem vermis, onu bir kisim ibâdetlerin vazgeçilmez sarti, mukaddimesi ve anahtari yapmistir Bir hadîs-i serifte Peygamberimiz söyle buyurur:
"Namazin anahtari tahâret, yani temizlik, baslangici tekbir, tamamlayicisi da selâm`dir " Temizlik bâzi ibâdetlerin ön sarti oldugu gibi, sihhat ve âfiyetin vazgeçilmez unsurudur Ayrica rizkin artmasina da sebebdir Hadîs-i serîfte:
"Temizlige devam et ki, rizkina genislik verilsin  " buyurulmustur
Temizligi, sadece beden temizligine hasretmek yanlis olur Beden temizligi kadar, hattâ ondan da önce kalb temizligi, niyet dürüstlügü, ahlâk güzelligi gereklidir
Nitekim niyeti temiz olmayanin ibâdeti hâlis olmaz, dolayisiyle, Allah katinda kabûl görmez Bu sebeble Müslümanda kalb temizligi ile beden temizligi birlesmeli, her ikisinin de temiz tutulmasi halinde kâmil bir Müslüman olunacagi bilinmelidir
Beden ve kalb temizligi, Islâm`in temeli ve en mühim bir esasidir Nitekim Resûlüllah Efendimiz: "Islâm, temizlik temeli üzerine binâ edildi" hadîs-i serîfleriyle bu iki hususa isaret buyurmustur "Allah temizdir, temizleri sever" îkazi da, Islâm`in temizlik esasini hatirlatan diger bir hadîs-i serîftir Islâm`in temizlige ne derece ehemmiyet verdigini gösteren bâzi hadîs ve âyet meâlleri:
"Islâm temizdir O halde siz de temizleniniz Çünkü Cennete ancak temiz olanlar girecektir " (Hadîs-i serîf meâli) "Temizlik îmanin yarisidir " (Hadîs-i serîf meâli) "Temizlik îman(in kemâlinden ve nurun)dandir " (Hadîs-i serîf meâli) "Sübhe yok ki, Allah, tevbe edenleri de, (maddî - mânevî kirlerden) temizlenenleri de sever  " (el-Bakare, 222) "(Bu abdest ve teyemmüm emriyle) Allah sizin için güçlük dilemez, fakat sizi tertemiz etmek ve üzerinizdeki nimetini tamamlamak ister Tâ ki sükredesiniz " (el-Mâide, 6) "Allah, üzerinize gökten yagmur indiriyor; onunla sizi pisliklerden temizlesin, diye  " (el-Enfâl, 11) (Mehmet Dikmen)
Kuddûs ismi, Allah’in bütün noksanliklardan münezzeh ve mukaddes oldugunu ders vermekle, bizi temiz bir kul olmaya davet ederken, Kuddûs olan Allah’in huzuruna selim bir kalb ve temiz bir bedenle çikilmasi gerektigini de ihtar eder
“Kötü hasletler, bâtil itikadlar, günahlar, bid’alar; manevî kirlerden olduklarini unutmamaliyiz ” (Lem’alar)
Bir mü’min, süphe ve tereddütlerden, bâtil telakkilerden ve hurafelerden ayiklanmis tertemiz bir itikada; gösteristen, riyâdan ve menfaatten uzak ihlâsli bir ibadete ve her türlü kötü ahlâktan uzak bir ruha sahip olmak için gayret gösterdigi ölçüde bu mukaddes isimden feyiz alir Bir günah islediginde derhal tövbe ederek o lekeyi ruhundan silmeye çalisir
Kuddûs ismine mazhar olmanin bir yolu da, maddî temizlige dikkat etmektir
Buna göre, bir insan maddî temizlige dikkat ettikçe kâinattaki pakliga ve temizlige ayak uydurmus olur, manevî temizligine hassasiyet gösterdigi ölçüde de meleklere yaklasir
Nur Külliyatindan harika bir tespit ile bu bahsi tamamlamak istiyorum:
“O dehsetli Cehennem fabrikasi, sair vazifeleri içinde, âlem-i vücud kâinatini âlem-i adem pisliklerinden temizlettiriyor ” (Sualar)
Buna göre, Kuddûs isminin azamî bir tecellisi de Cehennemde tahakkuk edecektir
Mizanda günahlari agir basan mü’minler, bu günahlardan temizlenmek üzere Cehenneme gidecekler ve gerekli azabi tattiktan sonra tertemiz olarak Cennete varacaklardir
Küfür üzere ölenlere gelince, Kuddûs ismi onlarda da bir baska sekilde tecelli edecek ve onlari imansizlik kirlerinden temizleyecektir Artik hepsi Cehenneme ve meleklere inanacaklar ve bu dehsetli azaptan kurtulmak için Allah’tan medet dileyeceklerlerdir Ama bu geç kalmis tasdik, onlari Cehennemden kurtarmaya yetmeyecektir (Alaaddin Basar)
Selam ve dua ile  
|