Paris Antlaşmaları

Paris Antlaşmaları

Bugüne kadar Paris'de birçok görüşme yapılmış ve antlaşma imzalanmıştır Bazıları şöyledir:

Paris Antlaşması (1303), Fransa Kralı IV Philip ile İngiltere Kralı I Edward arasında imzalanan antlaşma

Paris Antlaşması (1763) - Yedi Yıl Savaşı'nın bitmesi için 10 Şubat'ta imzalanan antlaşma

Paris Barışı (1783)-Paris Antlaşması 3 Eylül 1783 tarihinde imzalanmış, Konfederasyon Kongresi tarafından 14 Ocak 1784'te, Büyük Britanya Kralı tarafından 9 Nisan 1784'te onanmış ve Büyük Britanya Krallığı ile Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasındaki Amerikan Devrimi Savaşı'nı sona erdirmiş olan barış antlaşmasıdır

Paris Antlaşması (1783) - Amerikan bağımsızlık savaşını sona erdiren antlaşma

Paris Antlaşması (1802) - Fransa'nın Mısır Seferi'nin bitiminden sonra Fransa ve Osmanlı Devleti arasında imzalanan barış antlaşması

Paris Antlaşması (1856) - Kırım Savaşı'nı sona erdiren antlaşma

Paris Antlaşması (1947) - İkinci Dünya Savaşı müttefik kuvvetleriyle Bulgaristan, Macaristan, İtalya, Romanya ve Finlandiya arasında imzalanan resmi barış antlaşması

Paris Antlaşması (1951) - İkinci Dünya Savaşından sonra Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Fransa, Batı Almanya ve İtalya arasında imzalanan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu kuran antlaşmadır


Paris Antlaşması (1303)

Paris Antlaşması, 20 Mayıs 1303 tarihinde Fransa ile İngiltere arasında imzalanan ve her iki ülke arasındaki barışı 1337 yılına kadar tekrar sağlayan antlaşmadır Fransa Kralı IVPhilipp'in, İngiltere Kralı IEduard'a olan bağlılığını ve onun hakimiyetini yok sayması ile başlayan süreçte IVPhilipp'in o dönemden sonraki izlediği politika daha sonraki dönemlerde Yüzyıl Savaşları olarak adlandırılan savaşın başlangıcı olduğu kabul edilmektedir Antlaşma öncesi yaşanan süreçte Philipp, 1294 ile 1299 yılları arasında Guyenne'yi işgal ederek, Eduard'ın bu ülke üzerindeki hakimiyetini kaldırdığını beyan etti Bunun üzerine Eduard bu ülkeyi vergilerden arındırılmış kendi şahsi mülkü olarak tanımlayarak Fransa'ya karşı savaşmaya hazır olduğunu beyan etti Yaşanan bu olaylardan sonra herhangi bir çatışma yaşanmamasının nedeni, Fransa Kralı Philipp'in, Eduard'ın hakimiyetini tanıması ve bağlılığını ifade etmesi olmuştur Tüm bunların sonucunda da her iki taraf söz konusu antlaşmayı imzalamışlardır


Paris Antlaşması (1763) - Yedi Yıl Savaşı'nın bitmesi için 10 Şubat'ta imzalanan antlaşma

Avrupa’ nın bazı devletleri arasında 1756-1763 yıllarında gerçekleşen askeri çatışmalara son vermek için İngiltere, Fransa, ve İspanya arasında, imzalanan antlaşmadır

Avusturya, elinden çıkan Silezya bölgesini yeniden elde etmek için ittifak arayışı içine girmiş, (Avusturya Veraset Savaşı’nda (1740 – 1748) ) elinden çıkan Silezya bölgesini geri alabilmek için ittifak arayışı içindeydi İttifak oluşturduğu devletler: Fransa, Saksonya, İsveç ve Rusya idi İngiltere ile de Prusya ittifaka gitmiştir

Avusturya Veraset Savaşı ve Yedi Yıl Savaşı, aynı stratejik hedeflerdedir Bu yüzden tek savaş olarak kabul edilir Bu savaşlar, İngiltere ve Fransa arasında, dünya denizlerindeki üstünlüğün kontrolü, ve Orta Avrupa’da Avusturya ile Prusya arasında gerçekleşen bir güçler dengesi arayışıdır

Prusya kralı II Friedrich, karşısındaki güçlü ittifaka saldırarak 1756 yılında Saksonya’nın merkezi Dresden’i almıştır

Küçük çaplı savaşlarda galip gelen Friedrich, 6 Mayıs 1757 yılında Prag Çatışması’nda Avusturya’yı yenilgiye uğratmıştır Fakat bir sonraki yıl yenilerek Bohemya’dan çekilmiştir

Ruslar, Prusya orduları karşısında başarı kazanmışlar, Fransa ise batıdan Silezya’ya saldırmış, II Friedrich bu saldırıya karşılık vermiştir Daha sonra güçlü Fransız ordusunu bozguna uğratmıştır 5 Aralık 1757 yılında ise Avusturya birlikleri karşısında parlak bir zafer kazandı

İngiliz ordusu 21 Haziran 1758 yılında Fransız ordusunu bozguna uğratmıştır Hemen arkasından II Friedrich, Doğu Prusya’da Rus ordularının geri çekilmesini sağlamıştır Ancak 12 Ağustos 1759 tarihinde Avusturya – Rusya birleşik ordusuna yenilerek Prusya’nın sınırlı olan askeri olanaklarını da tüketmişlerdir

Aralık 1762′de Çariçe Tsaritsa’nın ölmüştür Onun yerine Prusya’ya düşmanca tutumlar beslemeyen II Petro tahta geçmiştir II Friedrich’i Rusya ile bir barış imzalamak zorunda kalmıştır Ardından II Petro’nun arabuluculuğuyla İsveç’le barış imzalandı

Rusya ve İsveç’in çekilmesiyle zayıflayan Fransız – Avusturya ittifakı, barış istemek zorunda kalmıştır 10 Şubat 1763 tarihinde Fransa ile İngiltere arasında imzalanan Paris Antlaşmasıyla, Kuzey Amerika ve Hindistan’daki Fransız sömürgeleri üzerinde hakimiyet İngiltere’ye geçmiştir Prusya ile Avusturya arasındaki bu savaşlara Fransa ve İngiltere’nin katılması esasen, aralarında yüzyılı geçkin zamandır süregelen sömürgecilik ve deniz üstünlüğü için olan politik mücadelelerdir

Yedi Yıl Savaşı’nın sonucundaki Paris Antlaşmasıyla, İngiltere, dünya çapında deniz üstünlüğünü sağlamıştır Böylece hem ekonomik bakımdan hem de politik bakımdan ilerlerken, Fransa güç kaybetmiştir


Paris Barışı (1783)

Paris Antlaşması 3 Eylül 1783 tarihinde imzalanmış, Konfederasyon Kongresi tarafından 14 Ocak 1784'te, Büyük Britanya Kralı tarafından 9 Nisan 1784'te onanmış ve Büyük Britanya Krallığı ile Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasındaki Amerikan Devrimi Savaşı'nı sona erdirmiş olan barış antlaşmasıdır

Savaşa katılan diğer ülkeler olan Fransa, İspanya ve Hollanda Cumhuriyeti ile Paris Barışı adı altında ayrı anlaşmalar yapılmıştır


Paris Antlaşması (1783)

Paris Antlaşması 3 Eylül 1783 tarihinde imzalanmış, Konfederasyon Kongresi tarafından 14 Ocak 1784'te, Büyük Britanya Kralı tarafından 9 Nisan 1784'te onanmış ve Büyük Britanya Krallığı ile Kuzey Amerika'daki On Üç Koloni arasındaki Amerikan Devrimi Savaşı'nı sona erdirmiş olan barış antlaşmasıdır Savaşa katılan diğer ülkeler olan Fransa, İspanya ve Hollanda Cumhuriyeti ile Paris Barışı adı altında ayrı anlaşmalar yapılmıştır

Antlaşma metni bugünkü 56 Rue Jacob'un yerinde bulunan Hôtel de York'ta imzalanmıştır İmza törenine Birleşik Devletler adına John Adams, Benjamin Franklin ve John Jay; Britanya Krallığı adına David Hartley ve Kral III George katılmışlardır Hartley, Britanya Elçiliği'ne yakın bu otelde bir süredir kalmaktaydı

Britanya 3 Eylül'de Fransa, İspanya ve Hollanda (geçici anlaşma) ile de ayrı antlaşmalar imzalamıştır İspanya ile yapılan anlaşmaya göre Doğu ve Batı Florida sömürgeleri ve Minorca Adası İspanya'ya bırakılıyordu (Ne var ki, anlaşmanın kesin hükümlere dayanmaması sınır anlaşmazlığına neden olmuş ve sorun, Madrid Antlaşması'yla çözüme kavuşturulabilmiştir) Buna karşılık, Fransız ve İspanyollar tarafından ele geçirilen Bahama Adaları, Grenada ve Montserrat Britanya'ya geri verilecekti Fransa ile imzalanan antlaşma karşılıklı ele geçirilmiş toprakların bırakılmasından ibaretti (Fransa'nın tek kazancı Tobago ve Senegal olmuştur) ancak Fransızlar, Newfoundland açıklarında balık avlama hakkını da elde etmişlerdir Hollandalıların Doğu Antiller'de kazandığı topraklar ise Hollanda Doğu Antilleri'nde Britanyalı tüccarlara tanınan ticari haklar karşılığında Hollanda'ya bırakılmıştır

Amerikan Konfederasyon Kongresi antlaşmayı 14 Ocak 1784'te onamış ve imzalı kopyaları antlaşmanın diğer taraflarına göndermiştir Antlaşma 9 Nisan 1784'te Britanya ve 12 Mayıs 1784'te Fransa tarafından onanmış ancak okyanusun karşı tarafındaki Amerikanların bu haberi alması birkaç ay gecikmeyle olmuştur

Maddeler

Giriş bölümü, antlaşmanın "ulu ve bölünmez Üçlü" adına düzenlendiğini belirtmekte ve anlaşmaya taraf ülkelerin "eski yanlış anlaşılmaları tümüyle unutma" ve "kalıcı barışı sağlama" konularındaki niyetlerini ortaya koymaktadır

On Üç Koloni özgür ve bağımsız devletler olarak kurulacak, Britanya bu topraklar üzerindeki tüm haklarından vazgeçecektir
Birleşik Devletler ile Britanya Kuzey Amerikası arasındaki sınır belirlenecektir (Mitchell Eşlemi'ni temel alan bu maddeden kaynaklanan iki anlaşmazlık için bkz Northwest Angle ve Hint Irmağı Cumhuriyeti)
Birleşik Devletler yurttaşı balıkçılara Newfoundland ve Saint Lawrence Körfezi açıklarında avlanma izni verilecektir
Yasal hükümler uyarınca belirlenen karşılıklı borçlar ödenecektir
Konfederasyon Kongresi el konulan topraklar üzerinde yer alan varlıkların korunması için çaba gösterecektir
Birleşik Devletler, Kralcılar'a ait topraklara el konulmasını önleyici adımlar atacaktır
Tüm savaş tutsakları serbest bırakılacak ve Britanya Ordusu'nun Birleşik Devletler'de bıraktığı mallar (kölelerle birlikte) geri verilecektir
Büyük Britanya ve Birleşik Devletler Mississippi Irmağı'nı serbestçe kullanabileceklerdir
Amerikanlar tarafından antlaşma sonrası ele geçirilen topraklar geri verilecektir
Antlaşma, imzalandıktan sonra altı ay içinde onanacaktır

Sonrası
Amerikanların sömürgelikleri döneminde Britanya'dan aldıkları haklar (Akdeniz korsanlarına karşı koruma güvencesi gibi) ortadan kalkmış bulunmaktaydı Bazı eyaletler federal uygulamayı yok saymış ve 5 ve 6 maddelerde düzenlenen karşılıklı borçlar konusunda antlaşma hükümlerinden sapmıştır 4 maddeyi yürürlüğe koymayan Virginia'ya karşılık bazı Britanyalı askerler kölelerin salıverilmesini düzenleyen 7 maddeyi işletmemişlerdir Antlaşma Birleşik Devletler'in güney sınırını belirlemekteydi ancak Britanyalıların İspanyollarla yaptıkları anlaşma Florida'nın kuzey sınırını kesinleştirmediğinden İspanyol yönetimi 1763 anlaşması hükümlerinin bu sınır için hala geçerli olduğunu düşünmüştür Bu anlaşmazlık sürerken Florida'yı denetimi altında tutan İspanya, Amerikanların Mississippi'ye ulaşmasını engellemişlerdir Bu arada Britanyalılar, Büyük Göller bölgesinde çok gevşek davranmış ve boşaltması gereken bölgeleri Amerikan yerlileriyle yaşadığı güçlükler yüzünden bir süre daha elinde tutmak zorunda kalmıştır Bu sorun 1794'te imzalanan Jay Antlaşması'yla çözüme kavuşturulmuş ve Amerika'nın bölgedeki nüfuzu yeni Anayasa'nın kabul edilmesinin ardından gittikçe artmıştır
Antlaşmanın 2009 yılı itibariyle geçerli olan bölümü yalnızca 1 maddedir


Paris Antlaşması (1802)

Paris Antlaşması 25 Haziran 1802'de Paris'te, Fransa ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalan bir barış antlaşmasıdır Napolyon'un Mısır Seferi'nin 1798 yılında başlamasından itibaren bozulan ikili ilişkileri barış ilkeleri temelinde yeniden düzenleme amacı taşır

İki devlet arasındaki barış görüşmeleri 1801 yılında başlamış, 9 Ekim 1801'de imzalanan Paris Barış Senedi ile barışın hazırlık ilkeleri kabul edilmişti 1802'de imzalanan anlaşma, nihai barış antlaşması niteliğindedir Fransa tarafından Napolyon Bonapart yönetiminin dışişleri bakanı Charles Maurice de Talleyrand-Périgord, Osmanlı tarafından ise Seyyid Mehmet Sait Galip Efendi antlaşmayı imzalamıştır

On maddeden oluşan bu antlaşmanın ilk maddesi iki devlet arasında barışın tesis edildiğini belirtmekteydi İkinci maddesi ise Fransa'nın Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde daha önceden sahip olduğu bütün kapitülasyon haklarının aynen devam edeceğini bildirmekteydi Aynı maddede Osmanlı İmparatorluğu Fransa gemilerine Karadeniz'de serbest dolaşım hakkı tanıyordu Üçüncü maddede Fransa'nın Mısır Seferi öncesinde sahip olduğu ticari hakların geçerli olduğu vurgulanıyordu Dördüncü maddede Osmanlı İmparatorluğu, Fransa ve İngiltere arasında 25 Mart 1802'de hazırlanmış olan Amiens Antlaşması'nı tanıyor ve sözkonusu antlaşmanın Osmanlı İmparatorluğu ile bağlantılı olan maddelerini kabul ediyordu (III Selim daha önce 13 Mayıs 1802'de tek taraflı olarak Amiens Antlaşması'nı tanıdığını açıklamıştı

Paris Antlaşması'nın 5 maddesiyle Osmanlı İmparatorluğu ve Fransa birbirlerinin toprak bütünlüklerini karşılıklı olarak garanti ediyorlardı Altıncı ve sekizinci maddelerle el konulan mallar ve savaş esirlerinin durumu düzenleniyordu Yedinci madde gümrük kurallarının eski kapitülasyonlara göre yeniden düzenlenmesini öngörüyordu Dokuzuncu maddeyle Osmanlı Devleti Fransa lehine en çok gözetilen ulus kaydı düşüyordu (bu statü ikinci maddede de belirtilmişti) Onuncu madde, antlaşmanın onanması ve yürürlüğe girmesine ilişkindi


Paris Antlaşması (1856)

Paris Antlaşması, 30 Mart 1856 tarihinde Rusya ile Kırım Savaşı'nı kazanan Osmanlı İmparatorluğu, Birleşik Krallık ve Fransa arasında imzalanmış bir barış antlaşmasıdır

Maddeleri

Tamamı 31 madde olan Paris barış antlaşmasının getirdiği başlıca hususlar şunlardı :

Taraflar savaş sırasında işgal ettikleri toprakları iade edeceklerdir
Osmanlı İmparatorluğu Avrupa devletler topluluğunun bir üyesi olacak, toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı Avrupa devletlerinin ortak garantisi altına konacaktır
Osmanlı İmparatorluğu ile antlaşmayı imzalayan devletlerden biri veya birkaçı arasında anlaşmazlık çıkarsa, taraflar kuvvet kullanmadan önce, diğer imzacı devletlerin aracılığını kabul edeceklerdir
Osmanlı padişahının 28 Şubat 1856'da ilan ettiği "Islahat Fermanı" devletlere tebliğ edilecek ve devletler de bunu kabul edeceklerdir Bu ferman, ilgili devletlere, Osmanlı İmparatorluğu'nun iç işlerine karışma hakkı vermeyecektir
Boğazların kapalılığını öngören 1841 Boğazlar Sözleşmesi esaslarının devamlılığı kabul edilecektir
Karadeniz tarafsız olacak ve askerlikten tecrit edilecektir Karadeniz'deki tüm tersaneler yıkılacak ve hiçbir devletin donanması bulunmayacaktır
Tuna'da ulaşım serbestisi yeniden kurulacak ve bunu sürekli kılmak için antlaşmayı imzalayan devletlerin temsilcilerinden bir "Tuna Komisyonu" kurulacaktır
Eflak ve Boğdan'a muhtariyet verilecek ve muhtariyet devletlerin ortak garantisi altına alınacaktır Her iki eyaletin de birer meclisi olacak ve hiçbir devlet Eflak ve Boğdan'ın iç işlerine karışmayacaktır
Sırbistan'ın daha önce Osmanlı İmparatorluğu'ndan almış olduğu hak ve imtiyazlar devletlerin ortak garantisi altında olacak ve Osmanlı İmparatorluğu izinsiz olarak Sırbistan'a askeri müdahalede bulunamayacaktır

Sonuçları

Antlaşmanın Avrupa için önemi, Rusya tarafından bozulan uluslararası dengenin tekrar tesis edilmesidir
Osmanlı İmparatorluğu açısından ise: Başlangıçta Rus tehlikesi bertaraf edildi; Osmanlı İmparatorluğu, devletler genel hak ve hukukundan faydalanma imkânı elde etti; Avrupa konseyine girme hakkını kazandı Ancak, toprak bütünlüğü ve bekası Avrupa büyük devletlerinin kefilliği altına girdi Karadeniz'de Rusya ile aynı muameleye tabi tutulması haksızlık olarak ortaya çıktı Keza devletin tamamen bir iç meselesi olan Islahat Fermanı'na antlaşma metni içinde yer verilmesi, müteakip yıllarda iç işlerine müdahale zemini hazırladı
Birleşik Krallık, Akdeniz ve Hindistan'a giden ticaret yollarını güvenceye aldı Özellikle Rus Karadeniz donanmasının yok edilmesi, İngiltere'nin sömürgeleri ve Akdeniz ticareti için değerli bir garanti oldu
Fransa da İngiltere gibi ekonomik çıkarlar elde etti Doğu Akdeniz'e yönelik Rus tehlikesi bertaraf edildi ve Napolyon döneminde Fransa'ya karşı kurulmuş olan devletler cephesi parçalanmış oldu
Piyemonte, İtalya Birliği konusunu Avrupa siyasetinin gündem konusu olmasını sağladı
Rusya, kuvvetli bir devlet olduğunu kanıtladı Osmanlı İmparatorluğu konusunu ileri bir döneme erteledi

Paris Antlaşması ile yeniden kurulan uluslararası denge 1870'de Prusya'nın Fransa'yı mağlup etmesi ve Alman Milli Birliği'nin kurulmasına kadar devam etti Bu tarihten itibaren Avrupa'da Alman üstünlüğü dönemi başladı


Paris Antlaşması (1947)

Paris Antlaşması 1946 yılında 29 Temmuz'dan 15 Ekim'e kadar süren Paris Barış Konferansının neticesinde 10 Şubat 1947'de imzalanmıştır Muzaffer müttefik güçleri (başta ABD, Birleşik Krallık, Fransa ve Sovyetler Birliği) İtalya, Romanya, Macaristan, Bulgaristan ve Finlandiya'nın antlaşmalarını görüşmüşlerdir

Antlaşmalar İtalya, Romanya, Macaristan, Bulgaristan ve Finlandiya'nın egemen devletler olarak uluslararası ilişkilerde yeniden sorumluluk almalarını ve Birleşmiş Milletler'e üye olmaya hak kazanmalarını sağlamıştır

Barış antlaşmalarında varılan sonuç savaş tazminatları, azınlık haklarının taahüdü ve düzenlemelerini içriyordu Bu toprak düzenlemeleri İtalya'nın Afrika'daki kolonilerinden çekilmesini ve Macaristan-Slovakya, Romanya-Macaristan, Sovyetler Birliği-Romanya, Bulgaristan-Romanya ve Sovyetler Birliği-Finlandiya sınırlarında değişiklikler içeriyordu

Özellikle Finlandiya'da dayatılan sınır düzenlemesi çok büyük adaletsizlik ve Sovyetlerin Finlandiya seferi sırasında Finlandiya'nın batı nezdinde topladığı sempatinin ardından batılı güçlerin ihaneti olarak algılandı Öte yandan bu sempati Finlandiya'nın Sovyetler Birliği'ne saldırmak için Nazi Almanyasına katılmasıyla kaybedilmişti


Paris Antlaşması (1951)

Paris Antlaşması 18 Nisan 1951 yılında Belçika, Hollanda, Lüksemburg, Fransa, Batı Almanya ve İtalya arasında imzalanmıştır Antlaşmayla günümüzün Avrupa Birliği'ni temellerini oluşturacak olan ilk adım Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu kurulmuştur 23 Temmuz 1952 yılında yürürlüğe girecek olan antlaşmanın elli yıl boyunca yürürlükte kalması kararlaştırılmıştır

Antlaşmanın imzalanması
II Dünya Savaşından yeni çıkmış Avrupa, bölünmüş bir Almanya, Amerika'nın yaptığı ekonomik yardımlar (Marshall Planı, Avrupa İyileştirme Programı) ile ayakta durmaktadır Avrupa kendisini kalkındırmak için mevcut kaynaklarını kullanmaya karar verir 1944 yılında Londra da imzalanmış olan Benelüks Gümrük Birliği antlaşması ile Benelüks ülkeleri ve Fransa'nın Batı Almanya'nın İngiliz bölgesinde olan Ruhr bölgesinde var olduğunu bildiği kömür kaynakları ile birleşen bu ülkelere, İtalya'nın da ekonomik olarak ihtiyacı olması ve katılmasıyla ilk altı üye belirlenir