Kur'an I Nasıl Anlamalı Ve Nasıl Yaşamalıyız?

Dünya üzerinde ki İslam toplumlarının geneline baktığımızda bir yerlerde bir şeylerin yanlış gittiğini hemen fark edersiniz Peki bu yanlışlıklar nereden kaynaklanıyor diye hiç düşündük mü öz eleştiride bulunarak gerçekleri arama çabası içinde olduk mu hiç?

Hâlbuki Allah sizlere rehber olsun diye gönderdim dediği KUR?AN bizlerin elinde değil mi? Hem de asla tek kelimesi bile değişmeden Rabbin koruması altında bizlere kadar ulaştığı halde İslam toplumlarının çektikleri bunca acılarınhuzursuzlukların nedenleri ne olabilir?

Birbirimize düşmüş adeta düşman kesilmenin ötesinde birde İslam düşmanları ile birlik olup din kardeşlerimize savaş açanlarla birlikte olmamızı hangi Müslüman kardeşimiz açıklayabilecek? Biz Müslümanların elinde Kur?an gibi bir ışıkrehber olduğu halde bizler bu acıları yaşıyorsak birbirimize düşürülmüş isek acaba bizler Rabbin rehberinden faydalanırken yanlışlık mı yapıyoruz da bugün büyük acıları çekiyoruz?

Bu sorunun cevabını bulmak için gelin şu soruyu önce kendimize soralım Kur?an madem bizlerin yaşam rehberi Kur?an ı nasıl anlamalı ve nasıl yaşamalıyız?

Bu soruyu Darül-hikme?nin kurucusu ilahiyatçı yazar Dr Ebubekir Sifil?e ana rehberimiz Kur?an?ı nasıl anlayıp hayatımıza geçirebileceğimizi sormuşlar ve bakın nasıl bir cevap vermiş Sanırım bu cevabı tarafsız akılcı bir şekilde iyi analiz edebilirsek sorunun kaynağını bulabiliriz

(Modern zamanlarda Kur'an-ı Kerim'in "apaçık" bir kitap olduğu söyleminin hayli yaygın bir şekilde dillendirildiği malum Hem de bu öyle bir "apaçıklık"tır ki bilgi ve algı seviyesi ne olursa olsun her insanın onun rehberliğinden "gereği gibi" müstefid olacağı adeta tartışma dışıdır! Oysa vakıa bütün açıklığıyla bu genellemenin yanlış olduğunu haykırmaktadır Evet Kur'an "kapalı" ve "anlaşılmaz" bir kitap değildir Ancak bilgi ve algı seviyesi ne olursa olsun herkesin "gereği gibi" anlayabileceği bir kitap da değildir Zira eğer öyle olsaydı Kur'an'ın ayrıca Efendimiz (sav) tarafından beyan ve ta'lim edilmesine (öğretilmesine) gerek kalmazdı Biliyoruz ki Kur'an'ın insanlara hem "beyan" hem de "ta'lim" edilmesi yine bizzat Kur'an tarafından Efendimiz (sav)'e yüklenmiş bir görevdir Hatta peygamberliğin temel iki görevinden birisidir )

Yukarıda söylenen sözlere elbette kısmen katılırım Yani Kur?an ı bütünüyle her ayetini herkesin aynı derecede anlayabileceğini söylemek ne akla ne mantığı nede zaten Kur?an a uymaz Bu tür sözler kafa karıştıran ve Müslümanlar arasında şüphe yaratan sözlerdir

Bir okulu düşünün bir sınıftaki öğrenciler okuduğu aynı kitabı aynı kapasitede mi anlar? Elbette hayır farklı anlar Az anlayan öğrenciler anlayabilmek içinde çaba gösterirler daha iyi anlamak için Hiç biriside biz bu kitabı anlayamıyoruz demez daha doğrusu diyemez Tabi okulda başarılı olmak istiyorsa Başarılı olmak istemeyen okulu okumaktan vazgeçenben bu kitabı anlayamıyorum der çaba göstermez Tabi sonucuna da katlanır

Elbette Allah katından gelen bir kitabı okulda okunan bir beşeri kitapla mukayese etmemiz de mümkün değildir Bir kitap Allah katından geliyorsa onun ne eşi vardır nede benzeri Allah sizlere anlayacağınız bir rehber gönderdim diyorsa onu herkes anlayamaz demek yerine hepimizin anlamak için çaba harcaması en doğrusu olacaktır Bu konuyu Kur?an a danışalım ve üzerinde birlikte düşünelim

Kur?an kendisinden bahsederken ayetlerini muhkem ve müteşabih ayetler olarak sınıflandırır Açık anlaşılır olan ayetlerin muhkem ayetler olduğunu söyler bizlere İşte bizlerin din ve iman adına bizzat sorumlu olduğumuz ayetlerin muhkem ayetler olduğunu anlatmak içinde dinin anası temeli olduğu açıklamasını da yapar

Müteşabih ayetleri açıklarken de bu ayetlerin anlamlarını herkesin bilemeyeceğini anlamlarını bir Allah ın birde zamanı geldiğinde ilim tahsil etmişlerin zamanla bileceği anlayacağı konusunda açıklama yapar Kur?an bizlere Bu ayetlerin dine hüküm koyan dini yaşarken gereken ayetler olmadığı da ayetlerden anlaşılmaktadır

Mütaşabih ayetlerden bahsederken zamanla anlamları belirginleştiği ve ilim ehli tarafından bulunduğunda gerçek iman edenlerin imanlarının artacağı örneği de verilir Buradan da anlaşılıyor ki müteşabih ayetler Allah ın bizleri imtihan ettiğisorumlu tuttuğu ayetlerin dışında kaldığı çıkıyor ortaya Çünkü herkesin anlayamayacağı bir ayetten nasıl olurda Rabbim bizleri sorumlu tutar?

Yukarıda yapılan açıklamaya yani Kur?an dan nasıl istifade etmemiz gerektiğini söyleyen düşünceden bir alıntı yapalım ve üzerinde birlikte düşünelim

(Evet Kur'an "kapalı" ve "anlaşılmaz" bir kitap değildir Ancak bilgi ve algı seviyesi ne olursa olsun herkesin "gereği gibi" anlayabileceği bir kitap da değildir)

Bizler yeri geldiğinde imtihan olduğumuzu söyleriz Allah da aklı başında olan her kulunu Kur?an dan imtihan edeceğini de apaçık söyler bizlere Yukarıda alıntı yaptığım düşünceye göre bizlerin imtihan olacağımız ve sorumlu olduğumuz ayetlerinbir kısmımızın anlayamayacağından bahsediliyor Elbette her insan aynı ölçüde anlayamayabilir ilk okuduğunda bu çok normaldir ama dersini çalışarak araştırarak en doğruya ulaşacağımız çok açıktır Önce Kur?an a sarılıp onun hükümlerini anlamaya çalıştığımızda eksikliklerimizi anlamadıklarımızı daha rahat araştırabiliriz Kur?an ın hiçbir hükmüne direk müracaat etmeyen onu anlamaya çalışmayan konu hakkında hiçbir bilgiye sahip olamayacağı içinde birileri tarafından aldatılması çok kolay olacaktır Ne yazık ki yapılmak istenende bu yöndedir

Bakın Allah Nisa suresi 82 ayetinde ne diyor bizlere

Nisa 82: Hala Kur'an üzerinde gereği gibi düşünmeyecekler mi? Eğer o Allah'tan başkası tarafından gelmiş olsaydı onda birçok tutarsızlık bulurlardı

Allah ayetler üzerinde gereği gibi düşünmekten bahsederken acaba sizce ayrım yaparak Kur?an ı anlayabilen bir azınlıktan mı bahsediyor da onlara hala gereği gibi düşünmeyecekler mi diyor? Yoksa bu sesleniş aklı başında tüm kullarına mı? Hani bizde ruhban sınıfı yoktu? Hani Rabbim veliler edinerek düşünmeden aklını kullanmadan velilerin ardı sıra gitmeyin diyordu? Yoksa bizler günümüzde ruhban sınıfının en alasını yarattıkta farkında mı değiliz? Ne dersiniz?

Kur?an ın muhkem ayetlerinin aklı başında herkesin anlayamaya bileceğini söylemekle Allah ın kullarını eşit şartlarda imtihan yapmadığını söylemekle aynı olduğunun önce bilincinde olmalıyız Sizce bu düşüncenin ardı sıra gidersek söylenen bu sözlere inanırsak Kur?an dan gereği gibi istifade edebilir miyiz?

Allah Muhammed suresi 24 ayetinde Peki bunlar Kur'an'ın anlamını inceden inceye düşünmüyorlar mı dediğinde acaba Allah kimlere hitap ediyor dersiniz? Azınlık bir gruba mı yoksa tüm iman edenlere mi?

Allah Casiye suresi 20 ayetinde Bu Kur'an insanların kalp gözlerini açacak ışıklardan oluşur Gereğince inanan bir toplum için de bir kılavuz ve bir rahmettir o diyorsa sizce anlamını bilmeden okuduğumuz Rabbin ne söylediğinden habersiz bizlerin dinin anası olan MUHKEM ayetleri bu şartlarda anlaması ve yaşaması mümkün olabilir mi?