İslam Etkisindeki Türk Edebiyati İlk Dönem Ve İlk Eserler

İSLAM ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI

İLK DÖNEM VE İLK ESERLER

KUTADGU BİLİG

*11 yy?da (1069-1070) Yusuf Has Hacip tarafından yazılmıştır

*Karahanlı hükümdarı Tabgaç Buğra Han?a sunulmuştur

*Kutadgu Bilig ??saadet veren bilgiilim?? anlamına gelir

*Didaktik bir eserdir

*Mesnevi şeklinde aruz vezniyle 6645 beyit olarak yazılmıştır

*Eserde 173 tane de dörtlük vardır

*Eserde,toplum hayatındaki bozuklukları düzeltecek,insanı mutlu edecek yollar bulmak;bu yolları,devrin hükümdarına öğütler halinde göstermektir

*Ahlak,dinin, önemi,devlet idaresi gibi konulara da değinilmiştir

*Eserde dört sembolik şahsiyet yer alır

*Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır

DIVAN-I LÜGATİ?T TÜRK

*11yy?da (1072-1074) Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır

*Ebul Kasım Abdullah?a sunulmuştur

*Türkçe?nin ilk sözlüğü ve dilbilgisi kitabıdır

*7500 Türkçe kelimenin Arapça karşılığı verilmiştir

*Türk dilini Araplara öğretmek amacıyla yazılmıştırBu nedenle Arapça olarak kaleme alınmıştır

*Yazar Türkçe kelimelerin karşılıklarını ve bunu halk dilinden derlediği örneklerle delillendirmiştir

*Türk boyları ve coğrafyası ile Türklerin örf ve gelenekleri üzerine önemli bilgiler vardır

*Devrinin Türk dünyasını gösteren bir haritada vardır

*Hakaniye lehçesi kullanılmıştır

ATABET?ÜL HAKAYIK

*12yyde ??Edip Ahmet Yükneki?? tarafından kaleme alınmıştır

*Eser Sipehsalar Mehmet Bey adlı birine sunulmuştur

*Atabet?ül Hakayık ??hakikatler eşeği?? anlamına gelir

*Aruz vezniyle mesnevi tarzında yazılmıştır

*Didaktik bir eserdir

*Cömertlik,doğruluk,ilim gibi konular işlenmiştir

*Eserde 46 beyit ve 101 dörtlükten meydana gelmiştir

*Dörtlükler manilerdeki gibi aaxa şeklinde kafiyelenmiştir

*Eserin dili biraz ağıdırArapça ve Farsça kelimelere rastlanır

*Hakaniye lehçesiyle yazılmıştır

DİVAN-I HİKMET

*12yy?da Hoca Ahmet Yesevi tarafından yazılmıştır

*Hikmet: Ahmet Yesevi?nin şiirlerine verdiği isimdir

*Eserin dili sadedir

*Eserin yazılma gayesi, halka İslamiyet'i hikmetli bir şekilde öğretmektir

*Dörtlüklerle ve hece vezniyle yazılmıştır

*Hakaniye lehçesi kullanılmıştır

KİTAB-I DEDE KORKUT

*Destan dan halk hikayesine geçiş döneminin ürünüdür

*12 hikayeden oluşur

*Olağanüstü olaylarla gerçeğe uygun olaylar eserde iç içedir

*Türklerin eski yaşam tarzları ile ilgili ayrıntılar yanında İslam dini ile ilgili özelliklerde vardır

*Eserde geçen ??Dede Korkut??meçhul bir halk ozanıdır

*Hikayelerde oğuzların çevredeki boylar ile aralarındaki savaşlar ve kendi iç mücadeleleri yer alır

*Hikayelerin konuları;aşk,yiğitlik gösterisi,karamanlık,boylar arasındaki savaştır

*15 yy?da kaleme alınmıştır

*Eserin yazarı belli değildir

*Nazım ile nesir iç içedir

*Hakaniye lehçesi kullanılmıştır