Retiküloendotelyal Sistem (RES)

RETİKÜLOENDOTELYAL SİSTEM (RES)

Retiküloendotelyal sistem,(RES),vücutta birbirinden çok uzak bölgelerde yer alan ve vücudun savunma mekanizmasını oluşturan hücre ve dokuların ortak adı

Retiküloendotelyal sistem hücrelerinin bakteri,virüs gibi mikroorganizmalarla yabancı cisimleri ve yaşlı,ölü ya da kusurlu vücut hücrelerini sarıp yutma (fugositoz) yeteneği vardırKemik iliğindeki öncül hücreler fagositoz yeteneği olan monositlere dönüşürMonositlerin bir bölümü kanda kalırken,çoğu vücut dokularına girer ve burada marofaj olarak bilinen fagositoz yapan büyük hücreler haline gelirMakrofajların büyük bir bölümü dokuların içinde hareketsiz hücreler olarak kalırburada karşılaştığı yabancı cisimleri dokudan ayırarak yok ederBazıları ise kanda ve hücrelerin arasındaki alanda hareket halindedir

Doku makrofajlarının görünümleri ve adları bulundukları bölgeye göre değişirLenf düğümlerinin içindeki boşluklarda ,dalakta ve kemik iliğinde yer alanlar retikulum hücreleri,çeşitli derialtı dokularında bulunanlar histiyosit,sinir dokusundakiler mikrogliya,karaciğerdekiler Kupffer hücresi olarak adlandırılır

Retiküloendotelyal sistemdeki tek bir hücre mikroorganizmaları,hücreleri,hatta kıymık ya da iplik gibi küçük yabancı parçacıkları fagositoz yoluyla yutabilirBirkaç hareketli makrofaj,iri yabancı cisimlerin çevresini sararak tek bir fagosit gibi işlev görebilirMakrofajlar vücuda giren yabancı ve zararlı cisimlere karşı ilk önemli engeli oluşturur

Retiküloendotelyal hücreler aynı zamanda bağışıklık yanıtı olarak bilinen ve belirli bir yabancı cisme yöneltilen karmaşık tepkimeler dizisinden oluşan savunma mekanizmasında da rol oynarBu mekanizmanın düzenlenmesinden sorumlu olan lenfositlerden B hücreleri T hücrelerinin yardımıyla intikor yapıp salgılayabilir T hücreleri bağışıklıkla ilgili,antikor yapımını kapsamayan başka tepkimelerden sorumludurMakrofajların fagositoz işlevinin lenfositlerin yanıt vermesini uyaran moleküllerin (antijen) açığa çıkmasına neden olduğu düşünülmektedirÖte yandan,antikor yapımı da makrofajların fagositoz yapmasını uyarır

Retiküloendotelyal hücrelerin önemli işlevlerinden biri de yaşlanan ya da yapı bozukluğu olan vücut hücrelerini ve dokularını yok etmektirDalaktaki retikulum hücreleri özellikle yaşlanan alyuvarların yok edilmesinde ve alyuvarlardaki hemoglobinin yeniden kan dolaşımına girmesinde önemli rol oynarYaşlı alyuvarların yıkılması sonucunda hemoglobin,yeni alyuvarların oluşturulmasında kullanılan hemosiderin adlı pigmente dönüşür

Retiküloendotelyal sisteme ilişkin bozuklukların başında retikulum hücrelerinin alyuvarları aşırı ölçüde yıkmasından kaynaklanan kansızlık gelirBu durumda dalağın cerrahi girişimle çıkartılması gerekebilirRetiküloendotelyal dokunun kötü huylu urlarından en sık rastlananı retikulum hücreli sarkomdurNiemann-Pick ve Gaucher hastalıkları,lipit metabolizmasının bozukluğu sonucunda ortaya çıkan maddelerin retiküloendotelyal hücrelerde birikmesiyle beliren kalıtsal hastalıklardır

Kaynak:AnaBritannica cilt 26 frmsinsinet için derlenmiştir