Havacılık Tarihi-İlk Uçaklar

Havacılık Tarihi-İlk Uçaklar



Kuşlara özenen ve ilgiyle izleyen insanlar eskiçağdan beri uçabilmeyi istediler Bu çağda her toplulukta uçmaya ilişkin efsaneler vardı Uçmayı gerçekten deneyenler de oldu Çoğu hantal kanatlar takarak kulelerden atladı 15 yüzyılda Leonardo da Vinci mekanik uçuş sorunları üzerinde bilimsel çalışmalar yaptı Zamanla, insan kaslarının kendi ağırlığını havada tutamayacağı fark edildi

Kanatlı uçuştan önce, pek de beklenmeyen bir gelişmeyle balonlu uçuşlar başladı 1783'te Fransız Joseph ve Etienne Montgolfier kardeşler, altında ateş yakılınca ısınan havayla dolarak yükselen sıcak hava doldurulmuş balonu buldular Bu balonların ağzına mangal bağlanır ve içindeki havanın uçuş sırasında da sıcak kalması sağlanırdı Sıcak hava doldurulmuş balonlara ilişkin daha fazla bilgiyi BALON maddesinde bulabilirsiniz Bu maddede, kanat kullanılarak yapılan uçuşların tarihi üzerinde durulacaktır

İlk Uçaklar

Havacılığın bilimsel temelleri İngiliz Sir George Cayley tarafından 17991809 arasında atıldı Yaptığı deneyleri 1853'e kadar sürdüren Cayley, başarılı bir uçuşu gerçekleştirebilmek için gereken kaldırma kuvvetinin, uçurtmalarda olduğu gibi, düz ve eğimli bir yüzey üzerindeki hava hareketiyle sağlanabileceğini anladı Yetkin modeller ve gerçek büyüklüğünde planörler yaptı; ama, insanlı uçuşu 1853'te yalnızca bir kere, kendi arabacısını uçurarak denedi Cayley'dcn esinlenen başka bir İngiliz, W S Henson 184243 yıllarında buharlı hava taşıtı adını verdiği tek kanatlı uçak (monoplan) tasarımı yaptı Ama bu modeller başarılı olamadı

19 yüzyılın ikinci yarısında İngiltere ve Fransa'da pek çok kişi uçmaya yönelik makine tasarımları ile buhar, saat zembereği ve sıkıştırılmış havayla çahşan başarılı modeller yaptı Bir iki tane de gerçek büyüklükte uçak yapıldı ve denendi; ama bunlar uçurulamadı Sonunda, 1890'da Fransız mucit Clement Ader buhar gücüyle çalışan aracıyla birkaç saniye için de olsa yerden kalkabilmeyi başardı

O sıralarda, pek çok mucit de balonlara motor takarak istedikleri yönde ilerletebilmeyi denedi 1852'de Fransız mühendis Henri Giffard buhar gücüyle çalışan ilk güdümlü balonu yaptı Bu balon durgun havalarda kendi gücüyle yol alabiliyordu, ama tek başarabildiği buydu 1884'te Charles Renard ve A C Krebs adlı iki Fransız, elektrik motoru ve pille çalışan daha kullanışlı bir güdümlü balon yapmayı başardılar Ama bu türden hava taşıtları, 1903'te Lebaudy güdümlü balonu ve 1906 sonrasının zeplinleri ortaya çıkıncaya kadar pek umut verici olmadı (bak Güdümlü Balon)


189196 arasında ilk başarılı planörleri yapan ve uçmayı başaran Alman Otto Lilienthal oldu Planöründe kendisini kollarıyla destekliyor ve dengeyi sağlamak için gerekli yöne doğru eğiliyordu Lilienthal 1896'da, bir planör uçuşu sırasında yaşamını yitirdi Lilienthal'dan esinlenen ve onun bir izleyicisi olan Octave Chanute tarafından desteklenen ABD'li Wilbur ve Orville Wright kardeşler, motorlu uçuşa geçmeden önce planörleri iyice tanımaya karar verdiler Çift kanatlı üç planör yaparak Kuzey Carolina'da Kitty Hawk yakınlarındaki kum tepelerinden uçurdular 1902'ye gelindiğinde, Wright Kardeşler tam başarı sağladıkları çift kanatlı bir planör yaptılar Bu planör her yönde dengelenebiliyor ve denetlenebiliyordu Geliştirdikleri yöntemde, yan dönüşler için kanatlan eğerken dümeni çevirerek dönüş ve dengeyi sağlıyorlardı Yükselme ve alçalmayı sağlamak için de yükselme ve alçalma dümeni denen bir aygıttan yararlanılıyordu Günümüzün bütün uçuş kontrol aygıtları, Wright Kardeşler'in 1902'dekibu planöründen esinlenerek geliştirilmiştir


Wright Kardeşler daha sonra 12 beygir gücünde motoru ve iki pervanesi olan Flyer adını verdikleri çift kanatlı bir uçak geliştirdiler Tasarımı ve yapımı tümüyle kendilerince gerçekleştirilen bu uçakla, 17 Aralık 1903'te,
havacılık tarihinin motor gücüne dayalı ve kontrollü ilk uçuşunu yaptılar Bu uçuşların en uzununda 59 saniye havada kaldılar ve 260 metre gittiler 1905'te üçüncü uçakları olan Flyer ///"ü yaptılar Bu uçak yan yatabiliyor, ters dönebiliyor, havada daireler çizebiliyor ve rahatlıkla yarım saat havada kalabiliyordu

Wright Kardeşler'in planörleri ve uçaklarına ilişkin haberler Avrupa'ya çabuk ulaştı ve Fransa'daki uçmaya hevesli öncüleri yüreklendirdi Ama çalışmalar yavaş ilerliyordu 1906'da, Paris'te yaşayan Brezilyalı Alberto SantosDumont Avrupa'daki ilk uçuşu gerçekleştirdi; ne var ki, bu uçuş ancak birkaç saniye sürebildi 1908'de Wilbur Wright Avrupa'ya gelene kadar başarılı bir uçuş gerçekleştirilemedi Wilbur Fransa'da Le Mans yakınlarında ve Roma'da yaptığı uçuşlarla bir uçağı kontrol etmenin ve manevra yapmanın yollarını gösterdi Bütün dünyanın dikkatini çeken bu uçuşlardan biri tam 2 saat 20 dakika sürdü


Ağustos 1909'da Fransa'da Reims'deki ilk büyük havacılık gösterisine bir dizi yetkin uçakla katılan Avrupalılar, Wright Kardeşler' in düzeyine geldiklerini gösterdiler Bunlar arasında tek kanatlı Antoinette ve Bleriot uçakları da vardı; tek kanatlı bir Bleriot 25 Temmuz'da ilk kez Manş Denizi'ni aşmış ve bütün dünyaya bir hava taşıtının neler yapabileceğini göstermişti Çift kanatlılar arasında Wright uçaklarıyla birlikte, yavaş ama dengeli bir uçak olan Voisin, ABD yapımı Curtiss ve Fransız yapımı Henri Farman sergileniyordu Son iki uçak en çok tutulan modellerdi Uçak artık dünyanın yeni taşıtı olarak kabul ediliyordu İyi bir uçak saatte 6070 km hız yapabiliyor, bir yolcu taşıyabiliyor ve iki saat havada kalabiliyordu
1910'a gelindiğinde, tasarımcılar en uygun düzenlemenin, kanatların önüne bir çekici pervane yerleştirmek ve kontrol yüzeylerini kuyruk bölümüne almak olduğunu gördüler O tarihten sonra uçakların çoğu önden pervaneli yapıldı


I Dünya Savaşı öncesinde yaygın olarak kullanılan tek kanatlı uçakların kanatlan alttan ve üstten tellerle bağlanırdı Kanatlardaki bu zayıflık bir dizi kazaya neden olunca bu uçaklar gözden düştü Çift kanatlı önden pervaneli uçaklar sonraki 25 yıl için en yaygın uçak tipi oldu Çift kanatlı uçaklar, araları desteklenmiş iki kanat takımı ile kutu gibi sağlam bir yapıya sahipti Bu tip, o dönemde uçak yapımında kullanılan tahta ve dokumaya da uygun düşüyordu Dikkat çeken ilk ^tasarımlar, Fransa'da Breguet ve İngiltere'de Avro idi