Armonika

Armonika


Üflemeli bir çalgı olan ağız armonikasına ve sürtünmeyle ses veren bir dizi cam yarım küreden oluşan cam armonikasına verilen ortak addır (bak AĞIZ MIZIKASI)
1761'de Benjamin Franklin'in yaptığı cam armonikası, verillon (müzikli bardaklar) adlı bir çalgıdan türetildi

Verillon, ses yansıtıcı bir tahta üstüne yerleştirilmiş ve içlerinde farklı miktarlarda su bulunan bir dizi cam kaptan oluşur Islak parmakların kapların ağızlarına hafifçe sürtünmesiyle ya da ender olarak çubukla vurularak değişik sesler elde edilir Benjamin Franklin yalnızca ağızlan görünecek biçimde iç içe yerleştirdiği cam kaplan pedalla döndürülen bir çubuğa geçirdi

Çubuk dönerken alt tarafa yerleştirilen bir su kabı, cam kaplann ıslanmasını sağlıyordu Kaplar çıkardıkları seslere göre değişik renklere boyanmıştı Diyatonik (yedi notalık dizi) sesler veren kaplar sırasıyla tayf renklerine (kırmızı, turuncu, san, yeşil, mavi, mor, lacivert), diyezler ise piyano tuşlarında olduğu gibi siyaha boyanmıştı

Cam armonikası 18 yüzyılda Avrupa'da yaygınlık kazandı 1746'da Alman besteci Christoph Willibald Gluck Londra'da Verillon Konçertosu'nu bu çalgıyla seslendirdi
1791'de de Wolfgang Amadeus Mozart armonika, flüt, viyola, obua ve viyolonsel için bir beşli besteledi