Sürüngenlerde Üreme Çeşitleri Nelerdir? - Sürüngenlerde Üreme Nasıldır?

Sürüngenlerde Üreme Çeşitleri Nelerdir? - Sürüngenlerde Üreme Nasıldır?
Sürüngenlerde Üreme Çeşitleri Nelerdir? - Sürüngenlerde Üreme Nasıldır?

Sürüngenlerde Üreme:
Optimal iklim koşullarına veya terraryumlardaki klima şartlarına bağlıdır Tropikler haricinde, üreme zamanı artan gün uzunlukları ile yaz sonuna kadar devam eder Üreme periyodunu uzun ve kısa gün fenomenleri veya çevre temperatürü uyarır
Çiftleşme davranışları çok çeşitlidir Optik (görme), akustik (ses) veya olfaktorik (koku) olarak etkilenebilir Sucul kaplumbağalarda erkek yüzme oyunları yapar Karasal olanlarda erkekler dişiyi takip ederek, karapaks ile vurarak dişiyi etkilemeye çalışır Kertenkelelerde çiftleşme davranışları çok çeşitlidir Esasta erkek aynı türden olan dişilere karşı bir yıldırma gösterisi yapmak suretiyle territorial’dir Erkekler üreme zamanı oluşan crista yahut boyun bölgesinde bariz renklenme ile dişileri cezbetmeye, ayrıca taktil uyarma ile yani dokunarak, etkilerler
Yılanlarda çiftleşmede, erkek optik olarak dişi tarafından uyarılır Buna karşılık erkek taktil olarak dişiyi etkiler Başı ile dokunur veya vücudunu dolar Bilhassa varanlar ve zehirli yılanların erkekleri arasında birbirine üstünlük mücadelesi olur Varanlar güreşerek birbirini zemine çarpmaya çalışırlar Engerekler zehir dişini kullanmaksızın birbirlerini yıldırırlar
Şekil 125: Reptillerde bazı aşk oyunları (Porter, 1972; Halliday ve ark, 1986’den değiştirilerek)





Şekil 126: Bazı reptillerde üreme döneminde, dişi seçimi yönünde erkekler arasında görülen güreş şeklindeki danslar (Porter, 1972; Pough ve ark, 1998’den değiştirilerek)

Döllenme daima dahilidir Pek çoğu sperm depo etme özelliğine sahiptir Bazı kaplumbağa dişileri spermleri 4 yıl, bazı yılan dişileri 6 yıl kadar kullanmadan saklayabilirler Aynı depolama ile birkaç yumurtlama devresinde, yumurtalarını dölleyebilirler Depolama ekseriyetle dişi üreme organlarında olmaktadır Çok ender olarak bazı Darevskia ve Cnemidophorus türleri parthenogenetik ürerler Populasyon sadece dişi fertlerden oluşur
Reptillerin çoğu ovipardır Yumurta sayısı seneden seneye, türden türe farklılıklar gösterir Timsahlarda yuva yapma davranışı vardır Nil timsahı, Crocodylus niloticus, basit çukur açmasına karşın, Mississippi timsahı (Alligator mississippiensis) çapı 25 m’ye varan yuvasını çamur ve bitkisel materyal kullanarak yapar Çürümekte olan bitkisel materyal yumurtalara kuluçka sıcaklığı temin eder Dişiler daima yuvanın yakınındadır ve yumurtalarını bilhassa Nil Varanı’na (Varanus niloticus) karşı korurular Yeni çıkacak yavrular annenin ses çıkarması ile daima uyarılır, dolayıs ile dişide kuluçka ve yavru bakımı davranışları vardır
Kara ve deniz kaplumbağaları da yumurtlama için yuva açarlar fakat yumurta bıraktıktan sonra ilgilenmezler Kertenkeleler ekseriyetle ovipardır Bazılarında viperidlerde olduğu gibi ovovivipari de gözlenir Sık olarak yumurtalarını kuma gömerler, bazıları termit ve karınca yuvaları veya fare tünellerini tercih ederler Sarı kertenkele, Eumeces’de periyodik olarak yumurtalarını ziyaret gözlenmiştir Şayet yumurtaları yerine başka yumurta konulursa bir daha gelmediği, dolayısı ile kendininkileri tanıdığı kayıt edilmiştir