Almanya’Nın Teslim Oluşu Ve Dönemin Politik Gelişmeleri,Almanya’Da Savaş Sonrasi

Almanya’nın teslim oluşu ve dönemin politik gelişmeleri,ALMANYA’DA SAVAŞ SONRASI
Almanya’nın teslim oluşu ve dönemin politik gelişmeleri,ALMANYA’DA SAVAŞ SONRASI
ALMANYA’DA SAVAŞ SONRASI

1 Almanya’nın teslim oluşu ve dönemin politik gelişmeleri

Alman ve kızıl ordu askerleri Berlin şehir merkezinde çatışmalarını sürdürürlerken Adolf Hitler görevi büyük amiral Karl Dönitz’e teslim ettikten sonra 30 eylül 45’te öğleden sonra intihar eder Alman orduları büyük bir çaresizlik içindedir ve yenilgi kaçınılmazdır Hal böyle olmasına rağmen Karl Dönitz mümkün olduğu kadar çok insanı alman topraklarında ilerleyen bolşevik düşmandan kurtarabileceği ümidi ile kızıl orduya karşı savaşa devam etmek ister Ayrıca söz konusu olan Sovyetler Birliği olunca batı devletlerinin de desteğini alarak ruslara karşı birlikte savaşabileceklerini ümit etmektedir Ne olursa olsun gelinen bu noktadan sonra savaşı hiç zararsız atlatamıyacağının farkında olan Dönitz alman ordusu için kısmi bir kapitulasyon (teslimiyet) tasarlamaktadır

Amerikan merkez karargahında yapılacak olan kapitulasyon görüşmeleri için Dönitz orgeneral Alfred Jodl’ı görevlendirir Jodl’ın buradaki tutumu Dönitz’in talepleri doğrultusunda kısmi bir teslimiyetten yanadır Bu istek kabul edilmeyince Jodl, kapitulasyonun kabulu imzalanmadan önce orduların durumundan haberdar olabilme gerekçesiyle 4 günlük bir süre ister General Dwight D Eisenhower bu isteğin altında müttefikler arasındaki ittifakı parçalamaya yönelik bir amaç olduğunu sezdiğini belirterek kayıtsız şartsız bir kapitulasyonda ısrar eder Yine de teslimiyet kararının ordunun bütün birimlerine bildirilmesi için iki günlük bir süre tanır

7 mayıs 1945 sabahı Jodl bu kapitulasyonu müttefiklerin Reim’deki merkez karargahında alman başkomutanlığı adına imzalar Kızıl ordunun avrupanın nasyonalsosyalist rejimden arındırılmasında yaptığı katkıyı tasdik etmek amacıyla kapitulasyon bir kez de Berlin-Karlshorst’ta Josef Stalin’in talebine uygun olarak alman yüksek rütbeli askerleri Wilhelm Keitel, Hans Georg von Friedeburg, ve Hans Jürgen Stumpf tarafından mareşal Georgi K Schukow’un huzurunda 9 mayıs gecesi saat 12’den kısa bir süre sonra imzalanır Böylece avrupa’da 2 dünya savaşı sona ermiş olur Bundan sonraki 4 yıl süresince Almanya müttefiklerin yönetimi altında bulunacaktır

Kapitulasyonun imzalanmasının ardından savaştan galip çıkan dört devlet ABD, Sovyetler Birliği, İngiltere ve Fransa 5 haziran 45’teki Berlin deklarasyonu ile Almanya’da yönetimi ele aldılar Bu dört ülkenin başkomutanları tarafından Berlin’de Almanya’yı ilgilendiren meselelerde etkin bir rol üstlenecek ve bu meselelerde karar verme yetkisine sahip olacak olan Müttefik Kontrol Meclisi kuruldu ve Almanya başlarına getirilen askeri valilerin kendi fikirlerince, kendi kafalarına göre yönetebildikleri 4 değişik işgal bölgesine, Berlin de 4 değişik alana bölündü 17 temmuz-2 ağustos 1945 tarihleri arasında yapılan Postdam konferansında bu 4 galip devlet Almanya’nın yapılandırılması için gerekli esaslar üzerinde karara vardılar: Askerden arındırma, demokratikleştirme, nazilerden arındırma ve desentralize Bunun dışında Oder nehrinin doğusunda kalan bölgelerin bir barış anlaşması yapılana kadar Sovyet yönetimi altında tutulması kararlaştırıldı Postdam’da ortaya konan nazi karşıtı tutum ve bu yöndeki birlik kısa bir süre sonra etkinliğini yitirir hale geldi Ayrı ayrı her galip devletin kendilerince yürüttükleri anti-nazi anlayışı kendi içlerinde önemli farklılıklar içermekteydi Halk ise herşeyden önce hayatını sürdürebilme çabasındaydı: Barınma konusunda büyük eksikler bulunuyor, yapılan yardımlar taleplerin çok altında kalıyordu Bunların dışında amerikan sigaraları en önemli ödeme aracı (para), Amerika’dan gönderilen CARE paketleri paha biçilmez bir hale geliyordu Bütün bunların arasında şaşırtıcı bir şekilde sanat ve kültürün her alanında yeniden faaliyetler başlar Daha savaşın bitiminden kısa bir süre sonra yıkıntıların arasında yeniden tiyatro oyunları oynanmaya ve konserler icra edilmeye başladı Bir yandan ekonomik bunalımın komünizmi yeniden alevlendirebileceği korkusu, diğer yandan avrupanın yeniden yapılanmasını sağlamak amacıyla amerikan dışişleri bakanı George C Marshal 5 haziran 1947’de avrupa için bir yardım programının müjdesini verir Marshall planı adı verilen bu programdan yararlanabilmek için gerekli olan para reformunun gerçekleştirilmesinin ( Değerini yitiren krallık markının yerine yeni alman markı getirildi) hemen ardından bütün dükkanlar ve mağazalar daha önceleri sadece karaborsadan tedarik edilebilecek olan malzemelerle doldu daştı Bu programa katılmayı kendisi ve hakimiyetindeki ülkeler adına reddeden Sovyetler Birliği de buna tepki olarak kendi ablukası altındaki Berlin’de 24 haziranda kendi para reformunu gerçekleştirdi Hemen bunun ardından Berlin’e kara ve nehir ulaşımı sekteye uğradı 21 milyon batı Berlin’liye yardım ulaştırabilmek amacıyla birleşmiş milletler askeri valisi Lucius DClay Berlin’e bir hava köprüsü organize eder Bu abluka sadece soğuk savaşın en önemli meselesi olmakla kalmaz, aynı zamanda batı devletleri ile almanlar arasındaki ilşkinin farklı bir yönde olduğunu da gösterir: Eskiden işgalci olanlar bugün almanları koruma altına alıyorlardı

11 Yeniden yapılanma ve ekonemi

İkinci dünya savaşı nedeniyle Almanya’nın birçok bölgesi devasa enkaz tarlalarına dönüştü, altyapı büyük ölçüde zarar gördü Ev ve yiyecek kıtlığı savaşın etkisi altında kalmış olan her yerde kendini göstermekteydi Savaşın bitimiyle birlikte Almanya’da her alana el atan müttefikler ekonomiye de müdahale etmiş durumdaydılar Batı bölgelerinde bulunan sayısız büyük müessese küçük atelyelere, imalathanelere dönüştürüldü Sovyet işgal bölgelerinde “nazilikten tecrit” adı altında devletleştirme çabaları boy göstermeye başladı Burada amaç, sovyet modeline göre hazırlanmış, sosyalist merkezli bir ekonomiyi buralara yerleştirebilmekti Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin doğu avrupa ve işgal ettiği bölgelerdeki üstünlüğü batı devletlerinin itimatsızlığını arttırıyor ve Almanya üzerindeki politikalarında bazı değişikliklere sebep oluyordu O dönemin ABD dışişleri bakanı Byrnes 6 eylül 46’da Stuttgart’ta yaptığı konuşmasında bunu açıkça belli eder: “Almanya’nın bir ordu evine dönüştürülmesine izin verilmeyecek ve Amerika alman halkına eski gücünü kazanmasında ve dünyanın barışçıl, bağımsız milletleri arasındaki saygın yerini almasında yardımcı olacak” Amerikan dışişleri bakanının bu açık seçik ifadesi 1947 haziranında ilan edilen Marshall Planı ile hayat bulur Bu George C Marshall’ın kendi başkanlığı döneminde tasarlayıp kendi adını verdiği ve avrupanın yeniden kalkınmasını sağlayacak olan yardım programıdır Burada amaç avrupayı ve Almanya’yı kalkındırmanın yanında buralarda komünizmin gelişmesini engellemekti Bu yardım programı çerçevesinde batı bölgelerindeki yaraların sarılabilmesi için tedarik edilmiş olan para Almanya’nın ekonomik alanda hızlı bir şekilde kalkınmasını sağlar Marshall planını reddetmiş olan Sovyetler Birliği ise Almanya’nın ve avrupanın bölünmesinde dolaylı olarak pay sahibi oluyordu

2 Son ve başlangıç

7 mayıs 1945’teki kapitulasyon Almanya için hem sonu hem de başlangıcı ifade ediyordu: 12 yıllık nasyonalsosyalist hakimiyetin sonu ve müttefikler tarafından idare edilen demokratik formlardaki yeni başlangıç Halk için öncelikle önemli olan hayatta kalabilmekti Çünkü savaşın yol açtığı tahribat insanlara hayatlarını devam ettirebilmeleri yolunda çok büyük zorluklar yaşatmaktaydı ve bu nedenle halkın büyük bir bölümü büyük bir hiçlikle karşı karşıyaydı Şehirler ve evler bombardımanlar sonucunda yanıp kül olmuş, insanların her türlü ihtiyaçlarını karşılamakta kullandıkları yerler tamamen yerle bir olmuştu

Milyonlarca göçmen, mülteci, kaçak, kürek mahkumu veya hapishanelerden ve toplama kamplarından serbest bırakılmış milyonlarca mahpus ve bunların dışında savaşın bitimiyle terhis edilen askerler vatandaş olabilme ve yeni bir ev, ocak arayışı içindeydiler 1946 yılı sonu itibarı ile 14 milyon olan ev talebinin ancak 8 milyonuna yanıt verilebilmekteydi Bunları dışında 33 milyonu sovyet kamplarında, 77 milyonu da batı devletlerinin kamplarında olmak üzere toplam 11 milyon asker esir olarak tutulmaktaydı Ve savaşın sona erdiği 45 yılı itibarı ie bunlardan sadece 2 milyonu geri dönebilmişti

Yıkıntı dağlarına dönen şehirlerdeki yaşam şartlarına ayak uydurmak zorunda olan ve bu şartlardaki gündelik zorlukların altından kalkmak hepsinden önce kadınların işiydi Çünkü birçok erkek savaşta esir alınmış, sakatlanmış veya şehit düşmüştü Bunlerın dışında birçoğu da kayıp durumdaydı Yaşlılar ve çocuklar da söz konusu şartlar altında pek yapıcı olamadıklarından Almanya’nın birçok şehrindeki “yıkıntı kadınları” ülkenin yeniden yapılanmasında büyük pay sahibi oldular