Sultân İi. Murâd

Sultân II Murâd
Sultân II Murâd
Bazı tarihçilerin Osman Bey’den sonra ikinci kurucu dedikleri Sultân II Murâd, 1404 yılında Dulkadiroğlu Emine Hâtun’dan Amasya’da dünyaya geldi 1421 yılında babasının vefatından 41 gün sonra gelip Edirne’de tahta oturur oturmaz, Limni’de göz hapsinde bulunan amcası Düzmece Mustafa, Bizans İmparatoru tarafından serbest bırakılınca büyük bir sıkıntıyla karşı karşıya geldi Mustafa Çelebi, Edirne’ye gelerek padişahlığını ilan etti ve bununla da kalmayarak ordusuyla Bursa’daki II Murad’ın üzerine yürüdü 1422’de Sultân Murad’a mağlup olan amca Mustafa, düzmece olduğu iddiasıyla idam edildi Aslında düzmece olmadığını daha evvel ifade etmiştik Bizans’ın ihanetini gören Sultân Murad, hemen 30000 askerle İstanbul’u kuşattı Maddi sebepler açısından teslim almayı ümit ederken, 13 yaşındaki Küçük Mustafa’nın İznik’de Bizansın tahrikiyle saltanat ilan ettiğini duydu ve hemen ona yöneldi Bu arada fırsatı ganimet bilerek Osmanlıya problem çıkaran Anadolu beyliklerinin de üzerine gitti ve sırasıyla Aydın, Teke, Menteşe ve Germiyân Oğulları beyliklerini tarihten silerek tamamen Osmanlı Devleti’ne ilhak etti

Sultân Murad’ın Anadolu’daki sıkıntıları devam ederken Macarlar ve Sırplar Osmanlı Devleti’ni rahatsız ediyorlardı 1425’de Venedik ile sulh yapan Sultân Murad, 1426’da Macar ordusunu bozdu ve fetihlere devam etti Bu zaferler devam ederken, en önemlisi İzladi mevkiindeki 1443 yılındaki yenilgi olmak üzere, Osmanlı ordusu Hıristiyan kuvvetler karşısında bir kaç defa mağlup duruma düştü Bunun üzerine Sultân Murâd, Macaristan’la Segedin Andlaşmasını imzalamak durumunda kaldı (1444) Aynı yıl, Mısır’daki İslâm âlimlerinin de manevi desteği alınarak Karamanoğlu II İbrahim Bey ile de sulh andlaşması imzalandı

40 yaşına gelen ve gerçekten de yıpranan II Murad, 1444 Ağustos’unda oğlu Mehmed’i tahta geçirerek, kendisi ibadet ve taatle meşgul olmak üzere Manisa’ya çekildi ve Fâtih Sultân Mehmed birinci defa Osmanlı Sultânı oldu

Hem Osmanlı ordusunun yenilgisinden ve hem de Fâtih’in 14 yaşında bir genç Padişah olmasından heveslenen Papa, yeni bir haçlı seferi için kolları sıvadı ve haçlı orduları Osmanlı Devleti aleyhinde Ak Şövalye diye bilinen Erdel Voyvodası Hunyadi Yanoş kumandanlığında bir araya geldiler Tuna’yı geçerek Varna’yı kuşattılar Tahtta oturan II Mehmed, yapılan meşveretler ve özellikle Vezir-i Azam Çandarlı-zade Halil Paşa’nın ısrarlarıyla, II Murad’ı yani babasını tahta davet etti 1444 yılında ikinci defa sultan olan II Murâd, hemen Edirne’ye geldi ve 40000 askeriyle Varna önlerine ilerledi ve sadece 150 şehidle haçlı ordusunu darmadağın etti Bütün İslâm âleminde ve özellikle Kahire’de dualarla yâd edilen bu zafer, Osmanlı Devleti’nin Balkanların sahibi olduğunu tescil etmişti Edirne’ye dönen II Murad yeniden yani ikinci defa oğlunu tahta çıkardı (1445)

Devlet adamları ve yeniçeri bu duruma razı olmadı ve Sultân Murad’ın yeniden tahta geçmesini ısrarla arzu ettiler Bu ısrar karşısında üçüncü defa II Murad tahta çıktı ve oğlu da böylece iki defa tahta çıkıp inmiş oldu (1446) Varna zaferinden sonra Arnavutluk’da İskender denilen bir mürtedle başı belaya giren II Murad, oğlu Fâtih’i de alarak Arnavutluk seferine çıktı Bu durumu fırsat bilen Ak Şövalye, Papanın da desteğini alarak bir diğer haçlı seferi daha düzenledi ve Osmanlı sınırlarını geçerek Kosova Ovasına kadar geldi 17 Ekim 1448 tarihinde II Kosova Zaferini kazandı ve böylece Avrupalıların Türkleri Balkanlardan atmak için giriştikleri son seferi de zaferle tamamlamış oldu Buradan Edirne’ye dönen II Murad 1449 yılında oğlunu evlendirdi Oğlunu Manisa Sancakbeyliğine gönderen II Murâd, 3 Şubat 1451 sabahı Edirne Sarayı’nda vefât eyledi

ZEVCELERİ: 1- Dulkadiroğlu Alîme Hâtûn 2- Yeni Hâtun; Amasyalı Mahmûd bey’in kızı 3- Hüma Hâtun: Abdullah isimli bir şahsın kızı ve Fâtih’in annesi Fâtih’in annesinin devşirme olduğu nakledilmektedir Ancak Müslüman olduğu kesindir ve hele Ortodoks olan Mara Hâtûn ile Fâtih’in üvey annelik dışında alakası yoktur 4-Tâcünnisâ Hatice Halîme Hâtun; Candaroğlu İsfendiyar Bey’in kızı 5-Mara Hâtun; Çocuksuz ve ortodoks olarak ölen ve Fâtih’in üvey annesi olan bu kadın, Sırbistan Despotu George Bronkoviç’in kızı ÇOCUKLARI: 1- Fâtih Sultân Mehmed 2- Ulu Şehzâde Alaaddin Bey 3- Şehzâde Büyük Ahmed 4- Şehzâde İsfendiyar 5- Şehzâde Hüseyin 6- Şehzâde Orhan 7-Şehzâde Hasan 8- Şehzâde Küçük Ahmed 9- Yusuf Âdil Şah 10- Hatice Sultân 11- Hafsa Sultân 12- Fatma Sultân 13- Erhondu Sultân 14- Şehzâde Selçuk Sultân

Asrındaki büyük devlet adamları arasında, Timur Paşa’nın oğlu Gâzi Umur Paşa, Çandarlı-zâde Halil Paşa, devşirmelerden Şihâbüddin Paşa, Damad Karaca Paşa, Zağanos Paşa ve Kasım Paşa’yı; asrının meşhur âlimlerinden Molla Fenari’den sonra müftülük makamına gelen Molla Yegân lakabıyla meşhur Mevlânâ Muhammed, Molla Şemseddin Gürânî, Seyyid Alâ’addin Semerkandî, Hızır Beğ ve Alâ’addin Tûsî’yi; maneviyât erenlerinden Hacı Bayram’ın halifelerinden Ak Bıyık, Muhammediyye müellifi Yazıcızâde, Envâr’ül-Âşıkîn adlı eserin müellifi Ahmed-i Bîcan ve Şeyh Muslıhuddin’i; şâirlerden Hacı İvaz Paşa’nın oğlu Atâyî ve şiirlerinden dolayı idam edilen Nesîmî’yi mutlaka zikretmeliyiz[1]