|
|||||||
![]() |
|
|
Konu Araçları |
| alınamamasının, fethi, fethinin, istanbulun, nedenleri, sebepleri |
İstanbulun Fethinin Sebepleri , İstanbulun Alınamamasının Nedenleri ,İstanbulun Fethi |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
İstanbulun Fethinin Sebepleri , İstanbulun Alınamamasının Nedenleri ,İstanbulun Fethiİstanbulun Fethinin Sebepleri , istanbulun alınamamasının nedenleri ,istanbulun fethi İstanbulun Fethinin Sebepleri , istanbulun alınamamasının nedenleri ,istanbulun fethi İstanbul’un Fethi (29 Mayıs 1453) FETHİN SEBEPLERİ Fethin sebeplerini dini, siyasi ve ekonomik sebepler olmak üzere üçe ayırmak mümkündür A-Dini Sebepler:Hz Muhammet bir hadisinde bir hadisinde İstanbul’un mutlaka feth olunacağını belirtmekte, onu feth eden ordu ve komutanları övmektedir Bu sözleri Emeviler, Abbasileri etkilediği gibi Osmanlıları da harekete geçirmiştir B-Siyasi Nedenler: 1 Asya ve Avrupa’ya yayılmış Osmanlı devletinin ortasında bir engel olması 2 Haçlıları genellikle Türklere karşı Bizans’ın tahrik etmesi3 Anadolu beyliklerini Osmanlı’ya karşı kışkırtması4 Osmanlı devletinde kardeş kavgalarını desteklemesi5 İstanbul’un yeniden Latinler tarafından alınmasını engellemek6 Balkanlarda ve Anadolu'da yapılan savaşlarda askerlerin karşıya geçirilmesinde yaşanan zorlukları ortadan kaldırmak7 İstanbul’un coğrafi ve jeopolitik konumu8 Osmanlı toprak bütünlüğünün sağlanmak istenmesi9 İstanbul’un önemli bir merkez olmasıC-Ekonomik Nedenler: Osmanlı devletinin coğrafi, iktisadi ve askeri durumunun gelişmesi için İstanbul’un alınması gerekli idi Boğazların tam olarak kontrol altına alınmasıyla Karadeniz ticareti ele geçirilebilirdi FETİHTEN ÖNCEKİ İSTANBUL KUŞATMALARIİstanbul tarih boyunca pek çok kez kuşatılmıştı Ancak çok güçlü surlara sahip olması sebebiyle fethedilememişti Kuşatan devletler sırasıyla şunlardır: 1)Makedonya kralı Filip:M Ö 340 yıllarında bilinen ilk İstanbul kuşatmasıdır![]() 2)Roma imparatoru Septinus Severis: M Ö 1943)İranlılar: M S 6164)İran- Avar ittifakı: M S 6265)Emeviler: Müslümanlar ilk kez bu dönemde kuşattılar ![]() 6)Abbasiler:Müslümanlar tekrar İstanbul’u kuşattılar, Bizans haraca bağlandı 9 yy kadar Abbasiler defalarca Bizans’ı kuşattı![]() 7)Ruslar:864 yılında İstanbul’u kuşattılarsa da yenik olarak geri çekildiler 8)Macarlar:959’da kuşattılar fakat yenildiler ![]() 9)Latinler:1204 yılında IV Haçlı seferini İstanbul’a yaparak Bizans’a son verdiler 1261 yılına kadar Latin krallığı eliyle İstanbul’u yönettiler![]() 10)Rumlar:1261 yılında İznik Rum imparatoru VI Mihael Paledogis tarafından İstanbul Latinlerden alındı![]() 11)Venedik:1302 yılında Venedikliler tarafından kuşatılmış fakat alınamamıştır ![]() 12)Ceneviz:1348 yılında Galata’da yaşayan Cenevizliler İstanbul’a saldırmış fakat başarılı olamamıştır ![]() 13)Osmanlı:İlk kuşatma Yıldırım Beyazıt tarafından 1391’de yapıldı Kuşatma dört kez tekrarlandı ve Anadolu hisarı yapıldı Bunu Çelebi Mehmet ve II Murad tekrarladı fakat çeşitli nedenlerle başarılı olunamadı![]() İstanbul’un Fatih Dönemine Kadar Alınamamasının Sebepleri: 1 Bizans’ın Avrupa devletleri tarafından roma imparatorluğunun devamı sayılması, kutsal şehir kabul edilmesi ve doğudaki son Avrupa kalesi olarak görülmesi 2 Savunmaya elverişli konumu ve sağlam surlara sahip olması3 Karadan ve denizden kolayca yardım alabilmesi4 Bizans’ın İstanbul savunması konusunda çok deneyimli olması5 Devrin teknolojilerinin yetersiz olmasıFatih Döneminde Fethi Kolaylaştıran Etkenler: 1 Bizans’ın eski gücünü kaybetmesi, ordu ve donanmanın zayıflaması 2 Din, mezhep ve parti çatışmalarının olması3 Osmanlı ordusunda surları yıkabilecek yopların olması4 Fetih için yapılan hazırlıkların tam olmasıFetih için yapılan hazırlıklar: 1 Karamanoğulları ile barış yapılması 2 İstanbul boğazının en dar yerine Rumeli hisarının (Boğazkesen) yapılması3 Edirne’de şahi adıyla surları yıkabilecek büyük topların yapılması4 400 gemilik bir donanmanın yapılması5 Turhan Bey’in Mora’ya gönderilerek İstanbul’a yardımın engellenmesi6 Macarlarla üç yıllık anlaşma yapılması7 Eflak ve Sırbistan ile barış anlaşmasının yenilenmesiBizans’ın Hazırlıkları: 1 Haçlı dünyasından yardım istendi Bunun karşılığında Ortodoks ve Katolik kiliselerinin birleştirilmesi teklif edildi Ancak Bizans halkı buna karşıydı Buna rağmen Papa ve Venedik’ten bir miktar asker geldi Sakızlı Cenevizlilerden iki kalyon ve bir miktar asker geldi Mora’dan, adalardan ve İspanya’dan bir miktar asker geldi![]() 2 Surlar kuvvetlendirildi3 Rum ateşi her yere yerleştirildi![]() 4 İstanbul’da bol bol yiyecek depolandı![]() 5 Haliç zincir çekilerek kapatıldı![]() İstanbul’un kuşatılması ve Fethi (6 Nisan- 29 Mayıs 1453) Hazırlıklar tamamlandıktan sonra imparator Konstantin Dragezes’e elçi gönderilerek şehrin teslim edilmesi istendi fakat teklif ret edilince 6 Nisan 1453’te kuşatma başladı ordunun mevcudu 75 bin kadardı Büyük toplarla surlar dövülüyordu Bizans aldığı yardımlar sayesinde başarılı bir savunma veriyordu Fatih 21-22 Nisan gecesi 72 parçalık donanmayı Tophaneden Kasımpaşa limanına, Haliç’e indirdi Bizans ve Latin donanması topa tutuldu Gittikçe gücünü kaybeden İstanbul 29 Mayıs 1453’te yapılan son saldırı ile alındı Kuşatma 53 gün sürmüştür Şehir fethedilince halka din ve mezhep özgürlüğü tanınmıştır Ortodoks kilisesinin başına Katolik-Ortodoks birleşmesine karşı çıkan birisi getirildi Amaç Avrupa Hıristiyan birliğinin oluşmasını engellemekti FETHİN SONUÇLARIFethin sonuçlarını Türk ve dünya tarihi açısından iki kısımda inceleyebiliriz Türk Tarihi Açısından Sonuçlar
Bizans’ın ortadan kalkması Avrupa’da büyük tepkiye sebep oldu Ancak Avrupa kendi arasında mücadele halindeydi Ayrıca Varna ve Kosova savaşlarının etkisi hala korunuyordu Bu sebeplerle Papanın haçlı seferi çağrısı cevap bulmadı Papalık yıllık yas ilan etti En fazla tepki Venedik’ten gelmişti Bunun sebebi çıkarlarının zedelenmesidir Fatih tepkileri önlemek için aşağıdaki önlemleri aldı:1 Venediklilere ticaret serbestliği tanınmış Osmanlı topraklarında serbest ticaret yapmaları kaydıyla 200 bin altın vergi alınmıştır![]() 2 Ortodoks kilisesinin hakları aynen tanınmış, patrikhaneye yetkiler verilmiştir![]() 3 Galata’daki Cenevizlilere ve Galata halkına güvence verilmiştir![]() Fatih’in Batı Siyaseti İstanbul’un fethinden sonra 1 Avrupa’da doğan tepkileri önlemek2 Batıdaki hakimiyeti pekiştirmek3 Sınırları genişletmek4 İslam’ı yaymak5 Hıristiyan birliğini bozmak6 Balkan uluslarını tam olarak yönetim altına almak7 Doğudan gelen Türkmenlere yurt bulmak Amaçlarıyla batıya yönelik seferler yapılmıştır ![]() a Sırbistan Seferi (1454):Sırbistan II Murad devrinde alınmış ancak Edirne-Segedin antlaşmasıyla (14449 elimizden çıkmıştı Fatih daha önce Türk egemenliğinde olan yerleri istedi Sırplar bunu kabul etmeyince üç büyük seferden sonra başkentleri Semendire Mahmut Paşa tarafından alınarak Sırp krallığına son verildi Belgrat dışındaki bütün Sırp toprakları Osmanlıya bağlandı (1459) b Mora sefer (1460):İstanbul’un fethinden sonra Mora’da bulunan iki büyük Rum despotluğu vergiye bağlanmıştı Bu despotluklar arasında devamlı mücadele oluyordu Mora İtalya seferleri için bir üst konumundaydı Bu mücadelelerden de yararlanılarak Atina ve Mora alındı c Eflak seferi (1476):Macarlarla anlaşan eflak beyi vermesi gereken vergiyi vermemeye başladı Gönderilen elçiyi öldürttü ve bir Türk birliğini kazığa vurdurdu Bunun üzerine Eflak seferine çıkan Fatih Eflak beyi Vlad’ı yendi ve Eflak’ı Osmanlı devletine bağladı d Boğdan Seferi (1476)Boğdan beyliği de Osmanlı egemenliğini tanımıştı Osmanlı-Venedik savaşını fırsat bilerek bağımsız olmaya çalışan Boğdan hakimiyet altına alındı e Bosna ve Hersek Seferi (!462-1464)Macarlarla anlaşan Bosna kralı vergisini vermemeye başladı Fatih Venedik savaşı sırasında Bosna seferine çıkarak bölgeyi aldı kral öldürüldü Hersekte 1465 yılında alındı Hıristiyanlığın Bogomil mezhebine mensup bölge halkı zaman içinde kendi isteğiyle Müslümanlığı kabul etmiştir f Arnavutluk’un Ele Geçirilmesi (1479):II Murad döneminde alınmıştı Fakat Osmanlı sarayında yetişen, sancak beyliği rütbesine kadar yükselen Arnavut asıllı İskender bey kaçarak Arnavutluk'ta bir isyan çıkardı Macarlar ve Venediklilerle anlaştı Fatih tarafından 3 sefer düzenlendi I seferde (1465) İlbasan kalesi yapıldı ve Balaban Paşa fetihle görevlendirildi Balaban Paşa’nın öldürülmesi üzerine II Sefer yapıldı (1467) bazı garnizonlar ele geçirildi İskender beyin ölümüyle yerine oğlu Jean geçmişti Arnavutlukta çıkan kargaşadan yararlanılarak III Sefere çıkıldı (1479) Kroya ve İşkodra ele geçirildi Arnavutluk hakimiyet altına alındı (1479) g Osmanlı Venedik savaşı (1463-1479)İki ülke arasında ilişkiler ilk olarak Çelebi Mehmet döneminde başlamıştı Fakat asıl ilişki İstanbul’un fethinden sonra başladı Bu fetih Venedik’in doğu ticaretine darbe vurmuştu 1463’ de başlayan savaş 16 yıl sürdü Venedik denizde Osmanlı karada güçlüydü Venedikliler, Arnavutları, Eflak, Boğdan beylerini, Uzun Hasan ve Karamanoğullarını kışkırttılar Venedik savaşının son yılları daha çok Arnavutlukta geçti Fatih’in Arnavutluk seferinden sonra barış istemek zorunda kaldılar Bu barışa göre:
1 Venedikliler İstanbul’da devamlı elçi bulundurabilecekti (Venedik elçilerine balyos denir )2 Balyoslar Osmanlı topraklarına yerleşen Venedik vatandaşlarının davalarına bakacaktı![]() 3 Venedik bayrağı çeken herhangi bir gemi Venedik gemisi sayılacak ve saldırılmayacaktı![]() 4 Osmanlı saldırısına uğramadan önce herhangi bir devlet Venedik bayrağı çekerse Venedik’in bağlaşığı sayılacak ve saldırılmayacaktı![]() Bunlar yabancı bir devlete verilen ilk imtiyazlardır Osmanlı devletinde ilk yabancı elçi bulundurma hakkını elde eden devlet Venedik’tir![]() h İtalya seferi (1480):Fatih Anadolu’da iken Papalık Osmanlıya karşı Avrupa’yı kışkırtıyordu Rodos kuşatıldıysa da başarılı olunamadı Gedik Ahmet Paşa tarafından Otranto kalesi alındı Roma’nın fethi için üst elde edildi Kafelonya, zanta ve Ayamavra adaları ele geçirildi Fakat Fatih’in ölümüyle Otranto kalesi ve bu adalar kaybedildi i Osmanlı Macar İlişkileri:Macarlar Bu dönemde de Osmanlının aleyhinde bulunmuşlardır Venedik ile ittifak kurmuşlardı Üzerlerine sefer yapılmasa da sınır çatışmaları sürmüştür Fatih’in Karadeniz Siyaseti Karadeniz seferlerinin amaçları:
a Amasra’nın Alınması (1459):Amasra Cenevizlilere ait bir ticaret kolonisiydi Fatih İstanbul’un fethinden sonra şehirde yaşayan Cenevizlileri çıkardı Amasya karadan ve denizden kuşatılarak alındı b Candaroğlu Beyliğinin Alınması (1460):Amasra’nın fethi sırasında Candaroğlu İsmail hediyeler sunarak Sinop’u kurtarmak istemişti Bir yıl sonra şehir alınmıştır c Trabzon’un Alınması (1461):IV Haçlı seferinden sonra kurulan devlet Kommen sülalesinden gelen David Kommen tarafından yönetiliyordu Uzun Hasan’a güvenerek vergilerini ödemeyince karadan ve denizden kuşatılan Trabzon Rum İmparatorluğu fethedildi (26 Ekim 1461) d Kırım’ın Fethi (1475):Kırım askeri ve jeopolitik olarak önemli bir konumdaydı Altınordu devleti sonrasında Kırım hanlığı kurulmuştu Gedik Ahmet Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Kefe’yi ele geçirdi ve bölgedeki Ceneviz kolonilerini ele geçirdi Sonuçları: 1)Osmanlı devleti doğu ticaret yollarına sahip oldu ![]() 2)Karadeniz Türk gölü haline geldi ![]() 3)Kırım Hanlığı Osmanlı devletine bağlandı ![]() 4)Karadeniz’deki Ceneviz üstünlüğü sona erdi ![]() 5)İpek yolunun denetimi Osmanlı devletine geçti Fatih’in Anadolu Siyaseti Anadolu siyasetinin amaçlar:
![]()
Karaman’ın Osmanlılara Bağlanması (1466):Karamanoğlu İbrahim beyin 1464’te ölmesi üzerine oğulları birbirlerine düşmüşlerdi Oğulları arasındaki çekişme bazı devletlerin olaya karışmasına sebep oldu Uzun Hasan’ın yardımıyla İshak Bey Karaman beyi oldu Kardeşi Pir Ahmet Bey Fatih’e başvurarak yardımlarıyla karaman tahtına çıktı Ancak Venedik seferi sırasında Venedik’le ittifak kurdu Bu durum üzerine Konya ve Karaman alınarak Osmanlıya bağlandı Konya halkının bir kısmı İstanbul’a gönderildi Pir Ahmet Bey Uzun Hasan’a sığındı Bu durum Osmanlı-Akkoyunlu savaşının sebeplerinden birisidir e Otlukbeli savaşı (1473)Doğu Anadolu’da güçlü bir devlet kuran Akkoyunlular Fırat’tan Maveraünnehir’e kadar yayılmışlardı Timur devleti ve Karakoyunlular’ı yenmişti Uzun Hasan Anadolu’yu ele geçirmek istiyordu Anadolu’ya büyük bir askeri güç göndersiyse de bozguna uğratıldı Buna rağmen Venediklilere güvenerek Trabzon ve Kayserinin kendisine verilmesini istedi Devrin en güçlü ordusuna sahip Osmanlı devleti birkaç saat içinde süvarilerden kurulmuş Akkoyunlu ordusunu perişan etti Uzun Hasan zorlukla kaçtı Zayıflayan devlete Şah İsmail son verdi Fatih’in Güney Siyaseti Kuruluş devrindeki dostluk içinde olan Memluk-Osmanlı ilişkileri Fatih döneminde bozulmaya başladı İlişkilerin bozulma sebepleri:
Fatih halife Memluk egemenliğinde olduğundan İslam dünyasında kazandığı itibarı korumak istemiştir![]() Fatih’in Ege Siyaseti İstanbul’un fethi ile ticaret yolları Osmanlı egemenliğine girmeye başlamıştı Ancak hala Venedik ve Cenevizliler denizlerde önemli bir güçtü Adalar vasıtasıyla korsanlık yapıyorlardı Fatih’in siyaseti Anadolu’ya yakın adaları ele geçirmek, güçlü bir donanma yaptırmaya çalışmak olmuştur Alınan adalar: 1 İmroz, Taşoz, Bozcaada, Semadirek ve Limni’nin alınması (1456),Cenevizlilerden alınmıştır![]() 2 Midilli’nin alınması (1462) Venediklilerden alınmıştır![]() 3 Eğriboz’un alınması (1470) Venediklilerden alınmıştır![]() 4 Rodos Seferi (1480) Sen-jan şövalyelerinin elindeydi Hem karadan hem denizden kuşatılmasına rağmen alınamadı![]() Not:Fatih Türk tarihinde çağ açan tek hükümdardır Osmanlı’da yükselme dönemini başlatmıştır İlim ve teknolojiye çok önem verirdi İstanbul kuşatması sırasında tarihte ilk kez kullanılan havan toplarının projesini kendisi çizmişti Sahn-ı Seman medresesini kurarak İstanbul Üniversitesinin temellerini attı Kanunname-i Ali Osman adıyla ilk kez örfi kanunları yazılı hale getirdi Arapça, Farsça, Grekçe, Latince ve İtalyanca bilirdi Fatih’in ölümü Roma’nın fethinden korkan Avrupa’da sevinçle karşılandı Son seferini nereye yapacağı bilinmiyordu Sefer sırasında öldü Zehirlediğinden şüpheline nen Yahudi asıllı doktor askerler tarafından parçalandı![]() istanbul fethinin sebepleri ,istanbulun fethinin sebepleri ,amasranın fethi, istanbulun fethinden önce osmanlı devletinin ticari durumu ,istanbulun fethi sebepleri, istanbulun alınamamasının nedenleri ,istanbulun fethinin siyasi nedenleri ,istanbul un fethinin sebepleri ,istanbulun fetih sebepleri, istanbulun fethinin ekonomik sonuçları, istanbulun fethini kolaylaştıran etkenler,istanbulun jeopolitik konumu, istanbul fethinin sebepleri ve sonuçları ,1453 te ne oldu,istanbulun fethi ve sebepleri |
|
|
|