Linux Hakkında Bilgilendirme

Linux Hakkında Bilgilendirme
Linux Hakkında Bilgilendirme





NEDEN LİNUX?
Pekçok insan, “neden Linux?” diye sorabilir Belki de cevap önce kullanıcının kendini tanıması ile bulunabilir Değişik yerlerde Linux kullanılması ve bunun sonuçları hakkında gözlemlediklerimizin ışığı altında çok kabaca:Eğer,

Bilgisayarla ilişkiniz belirli paket programlara dayanıyorsa, bilgisayar kullanmak için bilgisayar konusunda bilgi sahibi olmanız gerektiğine inanmıyorsanız, bilgisayar ile uğraşmak hoşunuza gitmiyorsa, sorunlarınızı kendi başınıza çözmeyi denemekten hoşlanmıyorsanız, bir sorun çıktığında para vererek de olsa bu sorununuzu birisi aracılığı ile çözmek istiyorsanız
Linux kesinlikle size göre değil

Ama eğer,
Bilgisayarınızlailgilenmekten hoşlanıyorsanız, bilgisayarda çıkan problemlerle uğraşmak hoşunuza gidiyorsa, diğer işletim sistemlerinin sizi sıktığına ve sınırladığına inanıyorsanız, donanımınızdan daha çok performans istiyorsanız, UNIX işletim sistemi ile çalışmayı seviyorsanız
Linux size göre olabilir

LİNUX NEDİR?
Linux, serbestçe dağıtılabilen, çokgörevli, çok kullanıcılı UNIX işletim sistemi türevidir Linux, Internet üzerinde ilgili ve meraklı birçok kişi tarafından ortak olarak geliştirilmekte olan ve başta IBM-PC uyumlu kişisel bilgisayarlar olmak üzere birçok platformda çalışabilen ve herhangi bir maliyeti olmayan bir işletim sistemidir

UNIX 70′li yılların ortalarında büyük bilgisayarlar üzerinde çok kullanıcılı bir işletim sistemi olarak geliştirilmiştir Zaman içerisinde yayılmış ve birçok türevi ortaya çıkmıştır

UNIX ismi UNIX Research Laboratories INC şirketinin tescilli markası olduğundan dolayı birçok şirket, aynı temele dayanan işletim sistemleri için değişik isimler kullanagelmişlerdir

Örnek olarak
* Hewlett-Packard HP-UX
* IBM AIX
* Sun Microsystems SunOS

kullanmaktadırlar Bugün kişisel bilgisayarlardan süper bilgisayarlara kadar biçok bilgisayar için yazılmış bulunan UNIX türevleri mevcuttur Ne var ki bu türevlerin çoğu gelişimi belirli bir noktada durmuş ve yüksek fiyatla satılan ticari yazılımlardır

Linux, temel olarak Finlandiya Üniversitesinde öğrenci olan Linus Torvalds’ın ve Internet üzerinde meraklı bir çok yazılımcının katkıları ile geliştirilmiştir

Linux gelişimi açık bir şekilde yapılmaktadır Bunun anlamı, işletim sisteminin her aşaması açık olarak Internet üzerinde yayınlanmakta, dünyanın dört bir yanında kullanıcılar tarafından test edilmekte, hataları ve eksiklikleri tesbit edilerek düzeltilmekte ve geliştirilmektedir Zaman zaman bu deneme aşamaları belirli bir noktada durdurulur ve güvenilir bir işletim sistemi sunulup, geliştirme için ayrı bir seriye devam edilir Geliştirmede yer alan bu açıklık Linux’un en büyük avantajlarından biridir Gelişimi evrimseldir, hatalar anında kullanıcılar tarafından tesbit edilip rapor edilmekte ve birçok kişinin katkısıyla düzeltilmektedir Bazı işletim sistemi sürümleri saatler içerisinde güncellenebilmektedir

Linux, Andy Tannenbaum tarafından geliştirilmiş olan Minix işletim sistemine dayanmaktadır Linus Torvalds boş zamanlarında Minix’ten daha iyi bir Minix işletim sistemi yaratmak düşüncesiyle 1991 Ağustos sonlarında ilk çalışan Linux çekirdeğini oluşturdu 5 Ekim 1991 tarihinde 002 sürümü Linux ilk defa tanıtıldı Linus, composminix haber grubuna gönderdiği yazıda yeni bir işletim sistemi geliştirmekte olduğunu ve ilgilenen herkesin yardımını beklediğini yazmıştı İşletim sisteminin çekirdeği için verilen numaralar kısa sürede bir standart kazandı axy seklinde belirtilen çekirdek türevlerinde y bulunulan seviyeyi, x gelişim aşamasını göstermektedir Tek sayılı x’ler geliştirme aşamalarını çift sayılı x’ ler ise güvenilir Linux çekirdeklerini göstermektedirler a ise değişik Linux sürümlerini belirtir Bu yazının hazırlandığı Ağustos 1997 içerisinde en son güvenilir (kararlı) Linux çekirdeği 2030, en son gelişim aşamasındaki çekirdek ise 2147′dir

Linux gerçekten son yıllarda hızlı bir gelişme göstermiş, çesitli ülkelerden birçok kullanıcıya erişmiş ve yazılım desteği günden güne artmıştır Değişik kuruluşlar Linux sistemi ve uygulama yazılımlarını biraraya getirerek dağıtımlar oluşturmuşlar ve kullanımını yaygınlaştırmışlardır

LİNUX’UN GETİRİLERİ VE GÖTÜRÜLERİ NELERDİR?
Getirileri
UNIX işletim sistemine sahip bir bilgisayar kullanmak istiyorsanız ve bu işletim sisteminde platforma bağımlı bir yazılım kullanmıyorsanız, Linux ideal bir çözümdür
Linux ücretsizderSadece işletim sisteminin maliyeti açısından değil, verdiği performans için ihtiyaç duyduğu donanım açısından da çok ucuzdur Üstüne üstlük çok kullanılan ve bol yedek parçası bulunan bir platform altında çalıştığı için belirli bir Linux sisteminin performansını artırmak için yapılması gereken yatırım başka bir UNIX iş istasyonunu aynı oranda geliştirmek için gereken yatırıma göre çok düşüktür Herhangi bir Sun bilgisayarın hafizasını iki katına çıkarmak için harcanacak para ile bir Linux-PC’nin hafizasını iki katına çıkarmak için harcanması gereken parayı kıyaslamayı deneyin Fakat şirketler bazında Linux’un bedava bir işletim sistemi olması genelde gözardı edilir

Bir Linux makine bu sayede sadece işletim sistemi açısından değil donanım olarak da ucuza gelmektedir

Linux hızla geliştirilmektedir Bu gelişimin en büyük yararı, eksikliklerin kullanıcıların talepleri ve çabaları sonucunda hızla giderilmesidir Linux diğer tüm işletim sistemlerine göre belirli bir donanım için daha hızlı destek verebilmektedir

Linux çok değişik donanımlar ve servisler icin özel olarak hazırlanır İşletim sisteminin temelini oluşturan çekirdek kullanıcı tarafından da derlenebildiği için, bu derleme sırasında sadece kullanım amacına yönelik alt programlarla donatılır Bu genel olarak daha sistemin performansını artırmaktadır (Örnek olarak SCSI donanımınız yoksa çekirdeğinizde SCSI ile ilgili alt programlara yer vermezsiniz)

Dezavantajları
Linux’unserbestçe dağıtılıyor olması bir çok kişinin bu işletim sistemine güvenmemesine yol açmıştır “Ciddi bir şey olsa, bedava olmazdı !” kanısı oldukça yaygındır

Linux’un sürekli gelişiyor olmasıen büyük dezavantajlarından biridir Henüz tüm ihtiyaçlara cevap vermemesi (hala Windows95 programlarını çalıştıramıyor ), gelişimin bazı aşamalarında topyekün değişiklikler yapılması, gelişimi takip etmek için bazen sürekli yenileme yapılması, birçok kullanıcının bu işletim sistemine güvenmemesine yol açmıştır

Linux herhangi bir ticari destek altında gelişmemektedirBunun en büyük yararı işletim sisteminin ticari kaygılar taşımamasıdır Ancak bunun yanısıra diğer işletim sistemlerinde olan teknik destek, dağıtım ve belgelendirme alanlarında eksikleri vardır Özellikle teknik destek eksikliği, anahtar teslim çözümlere alışmış kullanıcıların çokluğu Linux kullanıcılarının sayısını sınırlayan temel faktörler olmuşlardır

Bu konudaki eksikliği gidermek için çeşitli gönüllü kuruluşlar, kullanıcı grupları oluşmuştur Zamanla Linux teknik desteği ticari bir konu olarak ortaya çıkmıştır Şu anda tüm dünyada Linux çözümleri konusunda teknik destek veren danışmanlar bulunmaktadır Bu kişiler ve kurumlar hakkında ayrıntılı bilgiyi Consultants-HOWTO belgesinde bulabilirsiniz

Linux işletim sistemini geliştirenlerin ticari kaygılar gütmemeleri bazı ticari yazılımların Linux üzerinde gelişmemesine sebep olmuştur Linux üzerinde belirli konularda diğer işletim sistemlerinden aşağı kalmayan yazılımlar bulunmasına rağmen, belirli bazı konularda çok zayıf kalmıştır ( Mesela oyunlar )

Linux üzerinde yer alan çözümlerin hepsi, basit kullanıcıların rahatça kullanabileceği düzeyde değildir Bazı çözümler kullanıcıların belirli bir yazılım ve işletim sistemi bilgisine sahip olmalarını gerektirmektedir

Ücretsiz olarak dağıtılıyor ve gelişiminin hala devam ediyor olması biçcok kişinin Linux’un profesyonel alanlarda kullanılamayacağının düşünmesine yol açmaktadır Oysa Linux işletim sistemini kullanan bilgisayarlar özel kullanım başta olmak üzere birçok alanda yaygın olarak kullanılmaktadırlar

LİNUX’UN KULLANIM ALANLARI?
Kişisel Kullanım
Linux evinde veya işinde UNIX işletim sistemi altında çalışmak isteyenler için ideal bir platformdur Özellikle işi veya eğitimi sırasında UNIX platformlar altında çalışmak, uygulamalar kullanmak veya yazılım geliştiren kişiler kendi kişisel bilgisayarlarında benzer ortamı yakalayabilmekte ve işlerini kendi kişisel bilgisayarlarında gerçekleştirebilmektedirler Bunlara ek olarak Linux altında yer alan uygulamalar giderek sıradan bir kullanıcı için bile bu işletim sisteminin ilgi çekici hale gelmesini sağlamaktadır Gelişimleri henüz tamamlanmamış olmasına rağmen, herhangi bir kişisel bilgisayardan beklenebilecek yazı editörleri, hesap cetvelleri, çizim yazılımları, veri tabanları birçok ihtiyaca cevap verecek düzeye gelmiştir Örneğin LaTeX kullanıcıları MS-DOS altında buldukları desteğin çok daha fazlasını Linux altında bulabilmektedirler

Internet Sunucusu
Linux doğrudan TCP/IP desteği ile gelmektedir Bu yönü ile TCP/IP temelli bilgisayar ağlarında hem istemci hem de sunucu olarak yaygın kullanım bulmuştur Üzerinde hali hazırda bulunan servislerin çeşitliliği, yeni çıkan servislere hızlı ayak uydurması, kolay yapılandırılabilmesi ve özellikle de düşük maliyeti sebebi ile yaygın olarak Internet servislerinin verilmesi amacıyla kullanılmaktadır Zamanla verdiği ağ servisleri başka protokollere destek verecek sekilde genişletilmiştir Şu anda Linux

* WWW sunucu
* DNS sunucu
* NFS sunucu
* NIS sunucu
* X Pencere sunucu
* BOOTP sunucu
* SMTP sunucu
* FTP sunucu
* listitemST sunucu
* NEWS sunucu

gibi yaygınTCP/IP servislerinin yanısıra

* NOVELL sunucu (Novell protokolü kullanarak disk ve yazıcı servisi)
* SAMBA sunucu (Windows 31, Windows95, Windows NT ve WfW için disk ve yazıcı servisi)
* APPLETALK sunucu (MacOS kullanan Apple makinalar için disk ve yazıcı servisi)
verebilmektedir

Ağ Elemanı
Linux yazılım desteği ile birçok ağ elemanının yerine geçebilecek bir alternatif olarak kullanılabilmektedir Birden fazla ağın birbirine bağlanması amacıyla bir yönlendirici (router) olarak da kullanılabilmektedir Özellikle farklı protokoller arası bir geçiş elemanı olarak yaygın şekilde Linux’tan yararlanılmaktadır Ayırca yönlendirici olarak kullanıldığında kolaylıkla güvenlik amacıyla güvenlik duvarı (firewall) olarak yapılandırılabilmektedir Buna ek olarak bir ağ üzerinde bulunan iki segmanın trafiğini birbirinden ayıran bir köprü (bridge) olarak da hizmet verebilmektedir Birçok kurumda bir veya daha çok modemin bağlanması amacıyla bir terminal sunucu (terminal server) olarak Linux kullanılmaktadır

VİRTUAL BOX?
Virtual Box Nedir?Virtual Box, Pardus çalışırken aynı anda diğer işletim sistemlerini de kullanabilmenizi sağlar Diğer işletim sistemi yeni bir pencere içerisinde açılır Pardus ve bu pencere arasında geçiş yapılabilir Pencere tam ekran haline de getirilebilir Böylece iki işletim sistemi arasında hızlıca geçiş yapabilirsiniz

Sistem Gereksinimi

Program, sanal işletim sistemi için bir miktar bellek ihtiyaç duyacağından yeterli miktarda bellek gereklidir Tahminen en az (Pardus’un 256MB gereksinimi + Diğer işletim sisteminin gereksinimi)= 450MB RAM

Kurulumu
Pardus->Tasma->Sistem Seçenekleri->Program Ekle/Güncelle ve Kaldır’ı açın Arama kutusunda virtualbox yazın ve listede çıkan öğeyi işaretleyip Kur tuşuna basın

Ayarları
Kurulum Dosyası
1 Pardus->Programlar->Sistem->Virtual Box’u seçin
2 Program açılınca, Sol üst köşedeki New Tuşuna basın Bir sihirbaz başlayacak
3 Next deyip çıkan kutuya işletim sistemine vermek istediğiniz sembolik ismi verin Altta da sistemin türünü seçin
4 Next deyip bu işletim sisteminize belleğinizden(RAM) kaç mb ayıracağınızı seçin
5 Next deyip çıkan pencerede New tuşuna basın Burada yeni bir disk görüntüsü oluşturacağız
6 Next deyip Dynamicaly expanding image seçili olmalı(yerden tasarruf için)
7 Next deyip görüntünün dosya ismini ve boyutunu seçin (en az 3-3,5 GB ayırsanız iyi olur)
8 Next ve Next deyip işlemi tamamlayın
9 Şimdi listede oluşturduğumuz dosyanın ismi olmalı
10 Next ve Finish deyin

Sistem Ayarları
1 Ana pencerede sol taraftaki işletim sistemleri listesinde oluşturduğumuz sistem görünmeli
2 Onu seçip üstteki Settings tuşuna basın Burada sistemin hangi kaynakları kullanabileceğini ayarlıyoruz
3 Örneğin CD Rom Kısmında Mount CD/DVD Drive seçeneğini işaretliyoruz Eğer gerçek CD-Rom’u kullanacaksak Host CD/DVD Drive’ı seçiyoruz Eğer iso dosyasından kurulum yapacaksak iso’yu seçiyoruz
4 Audio kısmında Enable Audio’u seçip listeden ALSA veya OSS’yi seçiyoruz
5 Floppy(Disket) etkinleştirebilirsiniz(isterseniz)
6 General bölümünün Basic sekmesinde sisteme vereceğiniz RAM ve Ekran kartı belleği ayarlarını belirleyebiliyoruz
7 Advanced kısmında ise Boot order listesinde ilk sıraya CD-Rom’u getiriyoruz: Bunun için ilk iki öğeye tıklayarak None haline getiriyor, sonra ilk öğeye tekrar tıklayarak CD-ROM haline getiriyoruz Diğerini de harddisk veya istediğiniz başka bir şeyi seçebilirsiniz

Sistem Kurulumu
1 Tüm bunları yaptıktan sonra OK tuşuna basıp ana pencereye döndüğünüzde, (Kurulacak işletim sisteminin CD’sini takıp) soldaki işletim sistemimizin altındaki güç (O) tuşuna çift tıklayarak sistemi başlatıyoruz
2 CD’den açılış yapan sanal sistem, kurulumu başlatıyor İçerideki biçimlendirme kısmında sanal olarak oluşturduğumuz dosyayı biçimlendirdiğimiz için sistemimizi tehlikeye atacak bir durum yok
3 Kurulum bittikten sonra, CD’yi çıkartmayı unutmayın ve sistemin açılmasını bekleyin

Kullanımı
1 Sistem açıldığında bir pencere içinde olacaktır Sağ CTRL tuşu ve F’ye aynı anda basarsanız tam ekrana geçebilirsiniz Aynı tuşlarla pencere haline dönebilirsiniz
2 Eğer ekran tam ekran olmasına rağmen görüntü ortada ufak kalıyorsa sanal işletim sisteminin ekran çözünürlüğünü arttırmanız gerekiyor (Sağ tıklayıp Özellikler / Masaüstünü Yapılandır gibi)
3 Yine Sağ CTRL tuşuna basılı tutarak farenin iki işletim sistemi arasında geçiş yapmasını sağlayabilirsiniz

Sorunlar (Pardus 20071 öncesi için)
Windows ile Türkçe Klavye Sorunu
Eğer sanal olarak Windows kurduysanız, Türkçe klavyede sorun yaşayabilirsiniz: ş ile i harflerinin yerleri değişir, bazı harfler çalışmaz Bu durumda klavyeyi en rahat kullanabileceğiniz durum klavye ayarlarından Türkçe Q klavyeyi silip İngilizce klavyeyi etkin hale getirmektir

Hayalet Sorunu
Eğer Virtual Box'u çalıştırmak istediğinizde
""Failed to initialize COM or to find COM server Most likely the VirtualBox server is not running or failed to start" Callee RC: 0x80004005 şeklinde bir hata alıyorsanız, CTRL+ESC'e basın, çıkan kutuya vbox yazıp aratın, öğeyi seçip Öldür tuşuna basın, çünkü program zaten hafızada çalışıyor ama gözükmüyor(hayalet) Sonra programı tekrar çalıştırın

Callee RC: 0×80004005
şeklinde bir hata alıyorsanız, CTRL+ESC’e basın, çıkan kutuya vbox yazıp aratın, öğeyi seçip Öldür tuşuna basın, çünkü program zaten hafızada çalışıyor ama gözükmüyor(hayalet) Sonra programı tekrar çalıştırın

VirtualBox Kernel Sorunu
Eğer VirtualBox’u çalıştırmak istediğinizde “VirtualBox Kernel not installed” konulu bir hata alıyorsanız, sisteminizi yeniden başlatıp en yeni kernel ile boot edildiğinden emin olun