Yoksulluk Nafakasının Şartları -Yoksulluk Nafakası Almak İçin Gerekli Koşullar Haller

Yoksulluk Nafakasının Şartları -Yoksulluk Nafakası Almak İçin Gerekli Koşullar Haller
Yoksulluk Nafakasının Şartları -Yoksulluk Nafakası Almak İçin Gerekli Koşullar Haller
YOKSULLUK NAFAKASI
TMK’nın 175 maddesinde düzenlenen yoksulluk nafakası, boşanma sonucu yoksulluğa düşecek olan eşin, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla, geçimi için diğer eşin mali gücü oranında, süresiz olarak isteyebileceği nafakadır Bu maddeden anlaşılacağı üzere, her boşanma davası sonunda yoksulluk nafakasına hükmedilmez, yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi için birtakım şartların oluşması gerekir

Yoksulluk nafakası, boşanma davasından sonra açılacak ayrı bir dava ile talep edilecekse bu dava, nafaka talep edenin yerleşim yeri aile mahkemesinde açılır

Yoksulluk nafakasına karar verilmesinin koşulları:

1- Nafaka isteminde bulunan eş, boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olmalıdır

Yoksulluk nafakası isteminde bulunan eşin boşanmayla yoksulluğa düşeceği hâkim tarafından resen araştırılır Nafaka isteyenin maaş alıyor olması, mutlaka onun yoksul olmadığı anlamına gelmez Eşin maaşı gerekçe gösterilerek nafaka isteminin reddedilebilmesi için maaşın, eşi yoksulluktan kurtaracak nitelikte olması gerekir Eşin yoksulluk durumu, karar anındaki sosyal ve ekonomik şartlara göre belirlenmelidir Yargıtay, bu doğrultuda hareket ederek asgari ücret tutarında kazancı olan eş lehine yoksulluk nafakası verilebileceğine hükmetmektedir Ne var ki aynı Yargıtay, emekli olup bir sosyal güvenlik kurumundan emekli maaşı alan ya da Soysa Sigortalar Kurumu’ndan veya Bağ-Kur’dan emekli olan eşin, yoksulluğa düşmeyeceğine karar vermektedir (Yargıtay 2 HD 2005/2316 K ve 2005/6578 K) Oysa bu hallerde de somut duruma göre hüküm verilmesi gerekirdi

2- Nafaka isteminde bulunan eşin kusuru diğer eşten daha ağır olmamalıdır

Eşin yoksulluk nafakası alabilmesi için, boşanmada kusurunun bulunmaması veya diğer eşe oranla daha az ya da diğer eşle aynı oranda kusurlu olması gerekir

3- Nafaka miktarı, nafaka yükümlüsü olan eşin mali gücü ile orantılı olmalıdır

Yoksulluk nafakası, lehine hükmedilen eşi yoksulluktan kurtarırken diğer eşi yoksulluğa düşürmemelidir

4- Yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi, lehine nafaka verilecek eşin istemine bağlıdır

Boşanmayla yoksulluğa düşecek olan eş, karar verilinceye kadar, davanın her aşamasında yoksulluk nafakası isteminde bulunabilir İstemle birlikte beklenen nafaka miktarı da açıkça belirtilmelidir Yoksulluk nafakası, boşanma kararının kesinleşmesinden sonra hüküm ifade eder

5- Yoksulluk nafakası süresiz olarak istenebilir

Daha öncede belirttiğimiz gibi, yoksulluk nafakası süresiz olarak istenebilir

Uygulamada, davaların neredeyse tamamında, yoksulluk nafakasına süresiz olarak hükmedilmektedir Hal böyle olunca yoksulluk nafakasına ilişkin adaletsiz bir durum ortaya çıkarmaktadır Bazı hukukçular, bu adaletsizliğin ilgili yasal düzenlemeden kaynaklandığını ileri sürerek, yoksulluk nafakasını sınırlandıran bir düzenleme yapılması gerektiği görüşündedir
Kanaatimizce mevcut yasal düzenleme yeterlidir ancak ilgili yasa maddesi gerektiği gibi uygulanmamaktadır Şöyle ki TMK m 175/1’de, “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan malî gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir” denilmektedir Eşin, yoksulluk nafakasını süresiz olarak isteyebilecek olması, hâkimin mutlaka süresiz olarak yoksulluk nafakasına hükmedeceği anlamına gelmez Ne var ki uygulamadaki durum, “süresiz olarak nafaka isteyebilir” ibaresinin “süresiz olarak nafakaya hükmedilir” şeklinde algılandığını göstermektedir Burada hâkimin, nafaka isteyen eşin yaşını, eğitim düzeyini, fiziksel ve ruhsal açıdan ilerleyen dönemde çalışmaya elverişli olup olmadığını, ekonomik ve sosyal durumunu ve tarafların evli kaldığı süreyi dikkate alarak gerekirse nafakayı belli bir zaman aralığıyla sınırlandırması, adaleti sağlamaya yetecektir Örneğin, 60 yaşındaki vasıfsız ve sosyal güvenceden yoksun bir ev hanımı lehine süresiz olarak yoksulluk nafakasına hükmedilmesi yerindedir fakat aynı niteliklere sahip ancak 20 yaşındaki bir ev hanımı için mutlaka sınır belirlenmelidir

Uygulamada hâkim, TMK m 176/3’teki hususların varlığı halinde nafakanın nasılsa kaldırılabileceğinden hareketle ve yargılamayı hızlandırmak adına mahkemenin araştırma yükümlülüğünden bir nebze kaçınarak, yoksulluk nafakasına süresiz olarak hükmetmektedir Oysa sınırlandırmaya ilişkin bir yasal düzenleme yapılmasını savunanların da vurguladığı gibi, boşanılan eş, hiçbir zaman bir sosyal güvenlik kurumu gibi görülmemelidir[url=frmsinsinet]

Tıpkı tedbir nafakası gibi yoksulluk nafakası da şartların değişmesi halinde arttırılabilir ya da azaltılabilir

Daha geniş kaynak bilgi ve danışma için BURAYA tıklayınız