Newton'un Beşiği

Newton'un beşiği


Basit bir Newton'un beşiğini gösteren animasyon


Newton'un beşiği, adını Isaac Newton'tan alan, momentumun korunumunun incelendiği ve basit sarkaçların yanyana bağlanması ile oluşan çoklu sarkaçtır
Animasyonlu resimde de göründüğü gibi, tipik bir Newton'un beşiği, basit bir fizik kanuna göre çalışmaktadır Toplar, tek bir çizgide hareket ederler Aynı hizada ve bir sarkaçta yer alan bir kaç toptan meydana geen beşikte, bir top kaldırıldığında topa bir enerji yüklenir Kaldırılan top, diğer topa değeceği sırada bu enerji, kinetik enerjiye dönüşür Birinci top, ikinci topa değdiğinde momentumu, bu topa geçer Bu şekilde en son topa kadar geçer Son top aldığı momentum transferi sonucu havaya kalkar ve aynı şekilde oluşan momentum transferi, bu defa sondan başlayarak ilk topa doğru gider














"newton'un beşiği" özellikle işadamlarının çok sevdiği bir oyuncak"v" şeklindeki ipliklerin ucuna asılmış yedi veya daha çok toptan meydana geliyortopların bir tanesini geri çekip bıraktığınız zaman bu top ikinciye vuruyor,ikinci top üçüncüye vuruyor ve bu vuruşlar sonuncu topa kadar devam edip sonra en sondaki toptan en baştakine doğru hareket devam ediyorbu "beşik",çok basit bir fizik kanununa göre çalışıyorbu kanunun adı "momentumun korunması"hareket halindeki bir kütlenin momentumu,kütlenin ağırlığı ile hızının matematiksel çarpımımomentum ile enerji,birbirlerine bağlı ama farklılarmomentum çarpmalrda muhafaza edilir;birbirine çarpan bütün maddelerin toplamı,çarpma öncesinde ve sonrasında aynıdır"newton'un beşiği"nde toplar tek bir çizgide hareket ederlerilk topu kaldırdığınızda,ona enerji vermiş olursunuz ve top diğer topa doğru gittiğinde,bu enerji kinetik enerjiye ve hıza dönüşürilk top ikinci topa çaptığında,momentumu ikinciye geçer;sonra üçüncü,dördüncü ve en son topa kadar ulaşırmomentum son topa geçip,top havaya kalktıktan sonra aynı momentum transferi bu defa sondan başa doğru yeniden başlarçelik toplar elastik olduğu için,momentum transferinde çok az enerji kaybı olur ve bu gel-gitler epey bir süre devam eder