Makedonya

Makedonya

Makedonya Cumhuriyeti Ülkenin Resmi adı: Makedonya Cumhuriyeti
yerel adı: Republika Makedonija
yerel kısa adı: Makedonija
kısaltma: FYROM (ing)
Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkenti: Üsküp (Skopje)
İdari Bölümleri: 123 belediye; Aracinovo, Bac, Belcista, Berovo, Bistrica, Bitola, Blatec, Bogdanci, Bogomila, Bogovinje, Bosilovo, Brvenica, Cair (Skopje), Capari, Caska, Cegrane, Centar (Skopje), Centar Zupa, Cesinovo, Cucer-Sandevo, Debar, Delcevo, Delogozdi, Demir Hisar, Demir Kapija, Dobrusevo, Dolna Banjica, Dolneni, Dorce Petrov (Skopje), Drugovo, Dzepciste, Gazi Baba (Skopje), Gevgelija, Gostivar, Gradsko, Ilinden, Izvor, Jegunovce, Kamenjane, Karbinci, Karpos (Skopje), Kavadarci, Kicevo, Kisela Voda (Skopje), Klecevce, Kocani, Konce, Kondovo, Konopiste, Kosel, Kratovo, Kriva Palanka, Krivogastani, Krusevo, Kuklis, Kukurecani, Kumanovo, Labunista, Lipkovo, Lozovo, Lukovo, Makedonska Kamenica, Makedonski Brod, Mavrovi Anovi, Meseista, Miravci, Mogila, Murtino, Negotino, Negotino-Poloska, Novaci, Novo Selo, Oblesevo, Ohrid, Orasac, Orizari, Oslomej, Pehcevo, Petrovec, Plasnia, Podares, Prilep, Probistip, Radovis, Rankovce, Resen, Rosoman, Rostusa, Samokov, Saraj, Sipkovica, Sopiste, Sopotnika, Srbinovo, Star Dojran, Staravina, Staro Nagoricane, Stip, Struga, Strumica, Studenicani, Suto Orizari (Skopje), Sveti Nikole, Tearce, Tetovo, Topolcani, Valandovo, Vasilevo, Velesta, Veles, Vevcani, Vinica, Vitoliste, Vranestica, Vrapciste, Vratnica, Vrutok, Zajas, Zelenikovo, Zileno, Zitose, Zletovo, Zrnovci
Bağımsızlık Günü: 17 Eylül 1991 (Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlığına kavuşmuştur)
Milli Bayramları: Devrim Günü, 2 Ağustos (1903)
Anayasası: 17 Kasım 1991'de kabul edilen anayasa, devletin yasal temelini oluşturmuştur

Üye Olduğu Uluslararası Örgüt ve Kuruluşlar: ACCT, BIS (Uluslararası İmar Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), CEI (Orta Avrupa Girişimi), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)
Balkan Yarımadasında yer alan bir devlet Güneyinde Yunanistan, doğusunda Bulgaristan, batısında Arnavutluk, kuzeyinde ise Yeni Yugoslavya yer alır


Târihi

Bölgede, bilinen ilk hâkimiyeti, MÖ 725’lerde Argead Hânedanından, Birinci Perdikas kurdu Makedonya Krallığını kuran bu hânedan, Yunan asıllı değildir Krallık Sırbistan ve Trakya’da genişledi Bölge, MÖ 513’ten 479’a kadar Perslerin işgâlinde kaldı Perslerin çekilmesiyle Makedonya Krallığının başşehri Pella oldu Kral İkinci Amiktas, Üçüncü Fredikas, İkinci İskender devrindeki hânedanlık kavgalarında, kuzeyden Balkan kavimlerinin istilâsına uğradı MÖ 359’da İkinci Filip’in kral olmasıyla, devletin otoritesi kuvvetlendi Hânedan kavgasına son verilip, istilâcılar çıkartıldı Sınırlar genişletildi İkinci Filip’ten sonra yerine Büyük İskender (MÖ 334-323) kral oldu Büyük İskender, Yunanistan, İran, Anadolu, Suriye ve Mısır’ı alıp, Türkistan ve Hindistan’a girdi Büyük İskender, kazandığı savaşlar sonunda ahlâksızlıklarda azıtıp, otuz üç yaşında sefâletle ölünce, MÖ 323’te Dördüncü İskender kral oldu Onu Büyük İskender’in kumandanlarından Antigonos Kiklons öldürerek, Makedonya krallığına geçti Antigonos Makedonya’da yeni hânedanın kurucusudur Romalıların bölgeye hâkim olmasına, Makedonya Krallığı karşı koymuşsa da, MÖ 172-168 yılları arasında üçüncü sefer sonunda yenildiler Makedonya Roma İmparatorluğunun bir eyâleti hâline getirildi Avrupa’daki kavimler göçü esnâsında ve sonrasında sık sık istilâya uğrayan Makedonya, mîlâddan sonra 6 yüzyılda Slavlaşmaya başladı Dokuzuncu ve onuncu yüzyıllarda Bulgarlar bölgede kuvvet kazandı

Dördüncü Haçlı Seferinde 1204-1224 yılları arasında Makedonya’da Latin Krallığı kuruldu 1230’larda Bulgarların, 1280’de de Sırpların hâkimiyetine geçti
Osmanlı Devleti, Anadolu’da kurulup, adâlet üzere idâre edilmesi sâyesinde kısa zamanda genişleyip, 14 yüzyılda Avrupa kıtasına da hâkim olmaya başladı Osman Bey devrinde, Makedonya’ya ilk Osmanlı akını 1324 yılında yapıldı Osmanlı Sultanlarından Birinci Murâd Han devrinde, 26 Eylül 1371 Cirmen Zaferiyle Türklere Makedonya’nın kapıları açılarak, Balkanlardaki mukâvemet kırıldı 1371’den sonra başlatılan Makedonya fütühâtı, 1373 yılına kadar tamamlandı 1371’den 1877-1878 Osmanlı-Rus (Doksanüç) Harbine kadar fâsılasız Osmanlı hâkimiyetinde kalan Makedonya, 1878’de Rusların işgâline uğramışsa da, aynı yıl yapılan Berlin Antlaşmasıyla tekrar kurtarıldı 1912- 1913 Balkan Harbi felâketinden sonra, Makedonya Osmanlı hâkimiyetinden çıktı

Bölgedeki Türk ve Müslüman ahâli Anadolu’ya göç etmek mecburiyetinde kalmasına rağmen, bölgede hâlâ çok sayıda Türk-İslâm nüfûsu yaşamaktadır 1371’den 1913 yılına kadar Osmanlı hâkimiyetinde kalan Makedonya on dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar sulh, sükûn ve huzur devrini yaşadı Bu devirde Makedonya’da sanat değeri yüksek mîmârî eserler inşâ edildi Ahâlinin sosyal ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanması için pekçok müesseseler kuruldu Sivil ve askerî okulların açılması ve çeşitli müesseselerin kurulmasıyla Makedonya’nın hayat ve kültür seviyesi yükseltildi Bölgedeki Osmanlı eserlerinin çoğu haçlı, slav ve komünizm zihniyetleriyle tahrip edilmesine rağmen, geride kalanlar dahi o devrin şâheser âbidelerindendir

Makedonya’nın Türklerin hâkimiyetinden çıkması, 19 yüzyılda şiddetlenen Papalık ve Rusya’nın propagandası sebebiyledir Bölge Osmanlıların elinden çıkmasıyla, toprak bütünlüğünü kaybetti Önce Balkan devletleri arasında savaş meydanı hâline gelen Makedonya, Birinci Dünyâ (1914-1918), İkinci Dünyâ (1939-1945) savaşlarında da aynı âkibete uğradı İkinci Dünyâ Savaşı sonunda, 1947’de Makedonya Bulgaristan, Yugoslavya ve Yunanistan arasında paylaşıldı

Yugoslavya sınırları içinde kalan Makedonya topraklarında, Yugoslavya’yı meydana getiren cumhûriyetlerden biri olan Makedonya Cumhûriyeti kuruldu Makedonya Cumhûriyeti, Yugoslavya’nın parçalanması üzerine kurulan Yeni Yugoslavya’dan 1991’de yapılan referandum ile ayrıldı ve bağımsız bir devlet hâline geldi Birçok ülke Makedonya’yı tanırken, Yunanistan’ın îtirâzı ile Avrupa Devletleri tanımadı Bunun nedeni ise yeni cumhûriyetin, Yunanistan’daki bir bölge ile aynı ismi taşıması idi Yeni devletin isminin değiştirilmesi yönünde Yunanistan’ın istekleri hâlâ devam etmektedir

Fizikî Yapı

Makedonya, fizikî olarak, tektonik yer değiştirmelerin gençleştirdiği çok yaşlı yükseltilerle kaplı dağlık bir arâziye sâhiptir Orta Vardar Vâdisinin iki yakası boyunca uzanan Makedonya topraklarını 2000 metreyi geçen Sar Planina, Pelisten ve Osogova dağları engebelendirir Ohri, Dorian ve Prespa göllerinin büyük bir bölümü ülke sınırları içinde kalır En önemli akarsuları İncekara ve Vardar nehirleridir

İklim

Ülke toprakları genelde engebeli arâziden meydana geldiğinden kara iklimi hâkimdir Yazları sıcak ve kurak, kışları da soğuk geçer

Nüfus ve Sosyal Hayat

Ülke nüfûsu 2050000 olup, nüfus yoğunluğu 79’dur Sınır belirlemeleri yüzünden halk önemli ölçüde yer değiştirmesinden dolayı yirmi sene süren göçlerden dolayı, nüfus hızla azalmıştır Ülke nüfûsu yeni yeni artmaya başlamıştır Nüfûsun % 539’u kentlerde, % 461’i kırsal kesimde yaşar Karışık milletlerin yaşadığı ülkede nüfûsun % 67’sini Makedon, % 198’ini Arnavut, % 45’ini Türk, % 23’ünü Sırp, % 23’ünü Çingene, % 21’ini Boşnak ve % 2’sini de diğer milletler meydana getirir
Halkın büyük kısmı Hıristiyandır Ayrıca küçük bir Yahûdî cemaati ile çok sayıda Müslüman vardır Başlıca şehirleri, Üsküp, Tetova, Kumanova ve Bilda’dır

Ekonomi

Makedonya ekonomisi tarım ve sanâyiye dayalıdır Ayrıca ormancılık, mâdencilik ekonomide önemli yer tutar İyi bir şekilde sulanan ovalar Avrupa’nın âdetâ sebze ve meyve ambarıdır Başlıca tarım ürünleri buğday, üzüm, mısır, patates, pamuk, tütün, haşhaş, susam, pirinç ve eriktir Dağlık kesimlerde hayvancılık yaygın olarak yapılır Koyun, sığır, domuz ve tavuk en çok beslenen hayvanlardır Göllerde balıkçılık yapılır

Ülke topraklarında bulunan bakır, kurşun, çinko, kaolin, dolomit, jips, kireçtaşı, demir, gümüş çıkarılarak işlenir Elektrik enerjisini, İncekarasu Irmağı üzerinde bulunan santrallerden sağlanır
Makedonya’da ulaşım daha çok karayolu ile sağlanır Karayollarının uzunluğu 10591 km’dir ayrıca 693 km’lik bir demiryolu ile bir hava alanı vardır

Genel İstatistiki Bilgiler

Konum: Güneydoğu Avrupa'da, Balkan Yarımadası'nın ortasında yer alan Makedonya Bulgaristan, Sırbistan, Arnavutluk ve Yunanistan arasındadır
Coğrafi Konumu: 41 50 N, 22 00 E
Bulunduğu Kıta: Avrupa
Yüzölçümü: 25,333 km²
Sınırları: toplam: 748 km
Sınır Komşuları: Arnavutluk 151 km, Bulgaristan 148 km, Yunanistan 228 km, Yugoslavya 221 km
Denize Kıyısı (Sahil şeridi): 0 km (kara ile çevrili)
Denizleri: Yok (kara ile çevrili)
İklim: Yazları ılıman ve kuru, sonbahar ayları oldukça soğuk rüzgarlı ve kar yağışlı geçer
Arazi Yapısı: Dağlık arazi derin havzalar ve vadilerle çevrilidir, ülke üç büyük göle sahiptir ve Vardar Nehri ile iki parçaya bölünmüştür
Deniz Seviyesinden Yüksekliği: en alçak noktası: Vardar Nehri 50 m; en yüksek noktası: Golem Korab (Maja e Korabit) 2,753 m
Doğal Kaynakları: Krom, kurşun, çinko, manganez, tungsten, nikel, demir, asbest, kükürt, kereste, işlenebilir topraklar
Toprakları: Tarıma elverişli: %24 sürekli ekilen: %2 Otlakları: %25 Ormanlık Arazisi: %39 Diğer Arazileri: %10 (1993 verileri)
Sulanan Arazisi: 830 km² (1993 verileri)
Ülkede Görülme Olasılığı Olan Doğal Afetler: Yüksek deprem riski
Nüfus: 2,046,209 (Temmuz 2001 verileri) Nüfusun 170000 kadarının Türk olduğu tahmin edilmektedir
Nüfus Artış Oranı: %043 (2001 verileri)
Mülteci oranı: -154 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek Ölüm Oranı: 1295 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama Hayat Süresi: Toplam Nüfusun: 7402 yıl
Erkeklerde: 7179 yıl
Kadınlarda: 7643 yıl (2001 verileri)
Ortalama Çocuk Sayısı: 179 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %001 den az (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 100 den az (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 100 den az (1999 verileri)
Ulus: Makedonyalı
Nüfusun Etnik Dağılımı: Makedonyalı %666, Arnavut %227, Türk %4, Romalı %22, Sırp %21, diğer %24 (1994)
Din: Makedonya Ortodoksları %67, Muslümanlar %30, diğer %3
Diller: Makedonca %70, Arnavutça %21, Türkçe %3, Sırp - Hırvatça %3, diğer %3
Ekonomiye Genel Bakış: Makedonya bir tarım ülkesidir Halkın %40'ı tarımla uğraşmaktadır İthalatın%95'i sanayi ürünlerinden oluşmaktadır Tarım ürünleri ithalatı yüksek koruma altındadır İç piyasada darlık görülen tarım ürünlerinin kota sistemi ile ithaline mevsimlere göre izin verilmektedir Eski Yugoslavya Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin dağılmasıyla Makedonya'nın bulunduğu bölge henüz siyasi istikrara kavuşmadığı için yabancı yatırımcılar bu ülkede yatırım yapma yönünde ilgi göstermemektedir Yabancı sermayeyi çekecek teşvik tedbirleri yeterli ve cazip görülmemekte, dolayısıyla mevzuattan kaynaklanan sebepler bulunmaktadır
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 9 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %5 (2000 verileri)
GSYİH - sektörlere göre: tarım: %12
endüstri: %25
hizmet: %63 (2000)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %11 (2000 verileri)
İş Gücü: 1 milyon (1999 verileri)
İşsizlik oranı: %32 (2000)
Endüstri: Kömür, metalik krom, kurşun, çinko, ferronikel, tekstil, ahşap ürünler, tütün
Endüstrinin büyüme oranı: %3 (2000)
Elektrik Üretimi: 6395 milyar kWh (1999)
Elektrik Tüketimi: 5992 milyar kWh (1999)
Elektrik İhracatı: 30 milyon kWh (1999)
Elektrik İthalatı: 75 milyon kWh (1999)
Tarım Ürünleri: Pirinç, tütün, buğday, mısır, darı, pamuk, susam, dut yaprağı, narenciye, sebzeler, sığır, domuz, kümes hayvanları, koyun
İhracat: 14 milyar $ (2000 verileri)
İhracat Ürünleri: Meyve ve sebzeler, tütün, şarap, et ve canlı hayvan, madenler
İhracat Ortakları: Almanya %22, Yugoslavya %22, ABD %12, Yunanistan %7, İtalya %6 (2000)
İthalat: 2 milyar $ (2000 verileri)
İthalat Ürünleri: Makine ve parçaları, motorlu araçlar, gıda maddeleri, konserveler, kimyevi maddeler, pamuk, traktör ve ziraat aletleri
İthalat Ortakları: Almanya %13, Ukrayna %13, Rusya %10, Yugoslavya %8, Yunanistan %8 (2000)
Dış Borç Tutarı: 14 milyar $ (2000)
Para Birimi: Makedonya Dinarı (MKD)
Para Birimi Kodu: MKD
Mali Yılı: Takvim yılı

MAKEDONYA

Makedonya bir Balkan ülkesidir Yüz ölçümü oldukça az olan (25 713 km2) ülkenin başkenti Üsküp'tür Yönetim şekli cumhuriyettir
Genelde dağlık bir ülke olan Makedonya'nın önemli akarsuyu Vardar ırmağı ve kollarıdır Birer turizm merkezi olan Ohri ve Presba önemli gölleridir
Makedonya'da karasal bir iklim etkilidir Kışlar oldukça soğuk geçer Ülkenin önemli bir bölümü ormanlarla kaplıdır


Nüfusu 2,2 milyon kadardır Bu nüfusun %5'ini Türkler oluşturur Üsküp, Manastır ve Pirlepe Türklerin yoğun olduğu önemli kentlerindendir Buralarda çok sayıda Türk eseri bulunur


Ülkenin ekonomisi tarıma dayanır Tütün, pirinç, buğday, pamuk, üzüm yetiştirdiği başlıca tarım ürünleridir Ülkede daha çok küçükbaş hayvan beslenir
Türkiye, bu ülkenin bağımsızlığını ilk tanıyan ülke olmuştur Devletimiz bu ülkeye hem siyasî hem de ekonomik alanda her zaman destek olmaktadır

DEVLETİN ADI: Makedonya Cumhûriyeti

BAŞŞEHRİ: Üsküp

YÜZÖLÇÜMÜ: 25713 km2

NÜFUSU: 2050000

RESMİ DİLİ: Makedonca

DİNİ: Yok

PARA BİRİMİ: Denar

Balkan Yarımadasında yer alan bir devlet Güneyinde Yunanistan, doğusunda Bulgaristan, batısında Arnavutluk, kuzeyinde ise Yeni Yugoslavya yer alır


Târihi


Bölgede, bilinen ilk hâkimiyeti, MÖ 725'lerde Argead Hânedanından, Birinci Perdikas kurdu Makedonya Krallığını kuran bu hânedan, Yunan asıllı değildir Krallık Sırbistan ve Trakya'da genişledi Bölge, MÖ 513'ten 479'a kadar Perslerin işgâlinde kaldı Perslerin çekilmesiyle Makedonya Krallığının başşehri Pella oldu Kral İkinci Amiktas, Üçüncü Fredikas, İkinci İskender devrindeki hânedanlık kavgalarında, kuzeyden Balkan kavimlerinin istilâsına uğradı MÖ 359'da İkinci Filip'in kral olmasıyla, devletin otoritesi kuvvetlendi Hânedan kavgasına son verilip, istilâcılar çıkartıldı Sınırlar genişletildi İkinci Filip'ten sonra yerine Büyük İskender (MÖ 334-323) kral oldu Büyük İskender, Yunanistan, İran, Anadolu, Suriye ve Mısır'ı alıp, Türkistan ve Hindistan'a girdi Büyük İskender, kazandığı savaşlar sonunda ahlâksızlıklarda azıtıp, otuz üç yaşında sefâletle ölünce, MÖ 323'te Dördüncü İskender kral oldu Onu Büyük İskender'in kumandanlarından Antigonos Kiklons öldürerek, Makedonya krallığına geçti








Antigonos Makedonya'da yeni hânedanın kurucusudur Romalıların bölgeye hâkim olmasına, Makedonya Krallığı karşı koymuşsa da, MÖ 172-168 yılları arasında üçüncü sefer sonunda yenildiler Makedonya Roma İmparatorluğunun bir eyâleti hâline getirildi Avrupa'daki kavimler göçü esnâsında ve sonrasında sık sık istilâya uğrayan Makedonya, mîlâddan sonra 6 yüzyılda Slavlaşmaya başladı Dokuzuncu ve onuncu yüzyıllarda Bulgarlar bölgede kuvvet kazandı Dördüncü Haçlı Seferinde 1204-1224 yılları arasında Makedonya'da Latin Krallığı kuruldu 1230'larda Bulgarların, 1280'de de Sırpların hâkimiyetine geçti


Osmanlı Devleti, Anadolu'da kurulup, adâlet üzere idâre edilmesi sâyesinde kısa zamanda genişleyip, 14 yüzyılda Avrupa kıtasına da hâkim olmaya başladı Osman Bey devrinde, Makedonya'ya ilk Osmanlı akını 1324 yılında yapıldı Osmanlı Sultanlarından Birinci Murâd Han devrinde, 26 Eylül 1371 Cirmen Zaferiyle Türklere Makedonya'nın kapıları açılarak, Balkanlardaki mukâvemet kırıldı 1371'den sonra başlatılan Makedonya fütühâtı, 1373 yılına kadar tamamlandı 1371'den 1877-1878 Osmanlı-Rus (Doksanüç) Harbine kadar fâsılasız Osmanlı hâkimiyetinde kalan Makedonya, 1878'de Rusların işgâline uğramışsa da, aynı yıl yapılan Berlin Antlaşmasıyla tekrar kurtarıldı 1912- 1913 Balkan Harbi felâketinden sonra, Makedonya Osmanlı hâkimiyetinden çıktı






Bölgedeki Türk ve Müslüman ahâli Anadolu'ya göç etmek mecburiyetinde kalmasına rağmen, bölgede hâlâ çok sayıda Türk-İslâm nüfûsu yaşamaktadır 1371'den 1913 yılına kadar Osmanlı hâkimiyetinde kalan Makedonya on dokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar sulh, sükûn ve huzur devrini yaşadı Bu devirde Makedonya'da sanat değeri yüksek mîmârî eserler inşâ edildi Ahâlinin sosyal ve kültürel ihtiyaçlarının karşılanması için pekçok müesseseler kuruldu Sivil ve askerî okulların açılması ve çeşitli müesseselerin kurulmasıyla Makedonya'nın hayat ve kültür seviyesi yükseltildi Bölgedeki Osmanlı eserlerinin çoğu haçlı, slav ve komünizm zihniyetleriyle tahrip edilmesine rağmen, geride kalanlar dahi o devrin şâheser âbidelerindendir


Makedonya'nın Türklerin hâkimiyetinden çıkması, 19 yüzyılda şiddetlenen Papalık ve Rusya'nın propagandası sebebiyledir Bölge Osmanlıların elinden çıkmasıyla, toprak bütünlüğünü kaybetti Önce Balkan devletleri arasında savaş meydanı hâline gelen Makedonya, Birinci Dünyâ (1914-1918), İkinci Dünyâ (1939-1945) savaşlarında da aynı âkibete uğradı İkinci Dünyâ Savaşı sonunda, 1947'de Makedonya Bulgaristan, Yugoslavya ve Yunanistan arasında paylaşıldı



Yugoslavya sınırları içinde kalan Makedonya topraklarında, Yugoslavya'yı meydana getiren cumhûriyetlerden biri olan Makedonya Cumhûriyeti kuruldu Makedonya Cumhûriyeti, Yugoslavya'nın parçalanması üzerine kurulan Yeni Yugoslavya'dan 1991'de yapılan referandum ile ayrıldı ve bağımsız bir devlet hâline geldi Birçok ülke Makedonya'yı tanırken, Yunanistan'ın îtirâzı ile Avrupa Devletleri tanımadı Bunun nedeni ise yeni cumhûriyetin, Yunanistan'daki bir bölge ile aynı ismi taşıması idi Yeni devletin isminin değiştirilmesi yönünde Yunanistan'ın istekleri hâlâ devam etmektedir


Fizikî Yapı






Makedonya, fizikî olarak, tektonik yer değiştirmelerin gençleştirdiği çok yaşlı yükseltilerle kaplı dağlık bir arâziye sâhiptir Orta Vardar Vâdisinin iki yakası boyunca uzanan Makedonya topraklarını 2000 metreyi geçen Sar Planina, Pelisten ve Osogova dağları engebelendirir Ohri, Dorian ve Prespa göllerinin büyük bir bölümü ülke sınırları içinde kalır En önemli akarsuları İncekara ve Vardar nehirleridir


İklim


Ülke toprakları genelde engebeli arâziden meydana geldiğinden kara iklimi hâkimdir Yazları sıcak ve kurak, kışları da soğuk geçer


Nüfus ve Sosyal Hayat






Ülke nüfûsu 2050000 olup, nüfus yoğunluğu 79'dur Sınır belirlemeleri yüzünden halk önemli ölçüde yer değiştirmesinden dolayı yirmi sene süren göçlerden dolayı, nüfus hızla azalmıştır Ülke nüfûsu yeni yeni artmaya başlamıştır Nüfûsun % 539'u kentlerde, % 461'i kırsal kesimde yaşar Karışık milletlerin yaşadığı ülkede nüfûsun % 67'sini Makedon, % 198'ini Arnavut, % 45'ini Türk, % 23'ünü Sırp, % 23'ünü Çingene, % 21'ini Boşnak ve % 2'sini de diğer milletler meydana getirir
Halkın büyük kısmı Hıristiyandır Ayrıca küçük bir Yahûdî cemaati ile çok sayıda Müslüman vardır Başlıca şehirleri, Üsküp, Tetova, Kumanova ve Bilda'dır


Ekonomi


Makedonya ekonomisi tarım ve sanâyiye dayalıdır Ayrıca ormancılık, mâdencilik ekonomide önemli yer tutar İyi bir şekilde sulanan ovalar Avrupa'nın âdetâ sebze ve meyve ambarıdır Başlıca tarım ürünleri buğday, üzüm, mısır, patates, pamuk, tütün, haşhaş, susam, pirinç ve eriktir Dağlık kesimlerde hayvancılık yaygın olarak yapılır Koyun, sığır, domuz ve tavuk en çok beslenen hayvanlardır Göllerde balıkçılık yapılır
Ülke topraklarında bulunan bakır, kurşun, çinko, kaolin, dolomit, jips, kireçtaşı, demir, gümüş çıkarılarak işlenir Elektrik enerjisini, İncekarasu Irmağı üzerinde bulunan santrallerden sağlanır


Makedonya'da ulaşım daha çok karayolu ile sağlanır Karayollarının uzunluğu 10591 km'dir ayrıca 693 km'lik bir demiryolu ile bir hava alanı vardır