Olgunlasmada Güçlükler

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-06-2012

Olgunlasmada Güçlükler
Genç yetiskin kimlik olusumunun son basamaklarindadir, kendi
kimligi ile toplumsal sistem arasinda bag kurmaya çalismaktadir,
yakinlik kurmadaki ilk adimlariyla baskalarini özel, biricik ve cinsel
varliklar olarak kesfetmeye baslamistir

Genç yetiskinlik, bireyin kendini
yetiskin olarak gördügü, baskalarinin da ona yetiskin muamelesi
yaptiklari, böylece bireyin benliginin alistiginin disinda degisimler
gösterdigi bir dönemdir

Toplumsal karmasikligin ve degisimin daha
az oldugu toplumlarda bu gelismeler ergenlik döneminde yer alir ve
orada sonuçlanir

Oysa, çok karmasik ve hizla degisen toplumlarda bu
gelismeler, Keniston'un (1968) "gençlik", Kimmel'in (1974) "genç yetiskinlik"
ve bizim "genç yetiskinlige geçis" adini verdigimiz dönemde
yer almaktadir

Bu dönemde karsilasilan ilk sorunu Keniston "bireysellesmeye
karsi yabancilasma" olarak adlandirmaktadir

a) Yabancilasma

Genç yetiskin kendi kimligi ile toplumsal
rolleri arasindaki bir uzlasma saglamadigi zaman yabancilasma duyacaktir

Kim olduguna iliskin duygulari ile toplumun beklenti ve istekleri
arasinda, toplumdaki meslek, evlilik, anababalik rolleri arasinda
bireysel bir uygunluk kurulamadiginda yabancilasma tehlikesi ortaya
çikar

Bireysellik duygusunun olusumunda kisi hem kendi iç dünyasina,
hem de disardaki toplumsal dünyaya yönelir

Içe dönmede bireyin
topluma yabancilasmasi, disa dönmede de bireyin kendisine yabancilasmasi

söz konusu olabilir
b) Uyusturucu

Genç yetiskinlikte uyusturucu kullanimi, bir
bakima, etkin bireysellesme ve yogun bireysel yasanti arama yoludur

Özellikle gelismis toplumlarda uyusturucu -geleneksel toplumdaki alkol
ve tütün gibi- bir yetiskinlik simgesi olarak görülmektedir

Ayrica
uyusturucu bir alt-kültür simgesi ya da baskaldirma araci olarak da
algilanmaktadir

Genç yetiskinler arasinda uyusturucu kullaniminin,
egemen kültürden farkli bir yasam biçimi sürdürme umutlarindan kaynaklandigi
söylenebilir

Böylece uyusturucu kullanimi, kültürel normlarin
baskisindan kurtulmus bir bireysel kimlik duygusu edinme çabasi
ile yabancilasma sürecinin bir yönünü yansitmaktadir

c) Cinsellik

Ergenlik ve genç yetiskinligin en zor sorunlarindan
biri de, toplumun erinlik ile yetiskinlikteki evlilik arasindaki
dönemi bir "cinsel moratoryum" dönemi olarak görmek istemesidir

Buna göre, genç kadinlar cinselligi hiç düsünmez ve istemezler; genç
erkekler ise düsünebilir, ama sinirlamak zorundadirlar

Oysa gerçekte
durum çok farklidir

Sorenson'un Birlesik Devletler'de çok genis bir
örneklem üzerinde gerçeklestirdigi bir arastirma, 13-19 yaslar arasindaki
deneklerin yarisinin (erkeklerde % 59, kizlarda % 45) cinsel etkinlige
girdigini göstermistir

Ergenlikte artis gösteren bu cinsel iliski
orani dogal olarak genç yetiskinlige de uzanmaktadir

Ancak bu artisla
birlikte birtakim sorunlar da çikagelmektedir: Ortalama evlenme yasi
yükselmekte, evlilik geciktirilmektedir, dolayisiyla diger yetiskinlik
rolleri de ileriye birakilmaktadir

Bu noktada, geleneksel normlara mi

yoksa çagdas normlara mi uyulacagi sorunu genç yetiskinlerin en
önemli sorunudur

Özellikle gelenekselligin baskilariyla çagdasligin
belirtilerinin birlikte bulundugu toplumlarda bu sorun daha da agir
basmaktadir

Bireyin, kendi standartlarini seçme özgürlügü ile kati kurallara
boyun egme zorunlulugu arasinda kalmasi gerilime yol açmaktadir

Günümüzde degisim yalniz cinsel davranislarda degil, yakinliga
karsi tutumlarda ve yakin iliskinin dogasinda da ortaya çikmaktadir

Duygusal olarak yakin olan çiftler artik cinsel iliskiyi de dogal
görmektedirler

Ancak, cinsel normlardaki bu degisimlere karsin genç
yetiskinlik cinsel yönden güçlükleri olan bir dönemdir

Bireysellesme
süreci içinde olan genç insan, bu süreç içerisinde cinsel kimligi ile ne
yapacagi sorusuna da bir yanit bulmak zorundadir

Seçeneklerin çoklugu,
seçim yapma ve seçiminin sorumlulugunu üstlenme zorunlulugunu
da birlikte getirmektedir (D

C

Kimmel, 1974)

09-06-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Olgunlasmada Güçlükler Olgunlasmada Güçlükler Genç yetiskin kimlik olusumunun son basamaklarindadir, kendi kimligi ile toplumsal sistem arasinda bag kurmaya çalismaktadir, yakinlik kurmadaki ilk adimlariyla baskalarini özel, biricik ve cinsel varliklar olarak kesfetmeye baslamistir Genç yetiskinlik, bireyin kendini yetiskin olarak gördügü, baskalarinin da ona yetiskin muamelesi yaptiklari, böylece bireyin benliginin alistiginin disinda degisimler gösterdigi bir dönemdir Toplumsal karmasikligin ve degisimin daha az oldugu toplumlarda bu gelismeler ergenlik döneminde yer alir ve orada sonuçlanir Oysa, çok karmasik ve hizla degisen toplumlarda bu gelismeler, Keniston'un (1968) "gençlik", Kimmel'in (1974) "genç yetiskinlik" ve bizim "genç yetiskinlige geçis" adini verdigimiz dönemde yer almaktadir Bu dönemde karsilasilan ilk sorunu Keniston "bireysellesmeye karsi yabancilasma" olarak adlandirmaktadir a) Yabancilasma Genç yetiskin kendi kimligi ile toplumsal rolleri arasindaki bir uzlasma saglamadigi zaman yabancilasma duyacaktir Kim olduguna iliskin duygulari ile toplumun beklenti ve istekleri arasinda, toplumdaki meslek, evlilik, anababalik rolleri arasinda bireysel bir uygunluk kurulamadiginda yabancilasma tehlikesi ortaya çikar Bireysellik duygusunun olusumunda kisi hem kendi iç dünyasina, hem de disardaki toplumsal dünyaya yönelir Içe dönmede bireyin topluma yabancilasmasi, disa dönmede de bireyin kendisine yabancilasmasi söz konusu olabilir b) Uyusturucu Genç yetiskinlikte uyusturucu kullanimi, bir bakima, etkin bireysellesme ve yogun bireysel yasanti arama yoludur Özellikle gelismis toplumlarda uyusturucu -geleneksel toplumdaki alkol ve tütün gibi- bir yetiskinlik simgesi olarak görülmektedir Ayrica uyusturucu bir alt-kültür simgesi ya da baskaldirma araci olarak da algilanmaktadir Genç yetiskinler arasinda uyusturucu kullaniminin, egemen kültürden farkli bir yasam biçimi sürdürme umutlarindan kaynaklandigi söylenebilir Böylece uyusturucu kullanimi, kültürel normlarin baskisindan kurtulmus bir bireysel kimlik duygusu edinme çabasi ile yabancilasma sürecinin bir yönünü yansitmaktadir c) Cinsellik Ergenlik ve genç yetiskinligin en zor sorunlarindan biri de, toplumun erinlik ile yetiskinlikteki evlilik arasindaki dönemi bir "cinsel moratoryum" dönemi olarak görmek istemesidir Buna göre, genç kadinlar cinselligi hiç düsünmez ve istemezler; genç erkekler ise düsünebilir, ama sinirlamak zorundadirlar Oysa gerçekte durum çok farklidir Sorenson'un Birlesik Devletler'de çok genis bir örneklem üzerinde gerçeklestirdigi bir arastirma, 13-19 yaslar arasindaki deneklerin yarisinin (erkeklerde % 59, kizlarda % 45) cinsel etkinlige girdigini göstermistir Ergenlikte artis gösteren bu cinsel iliski orani dogal olarak genç yetiskinlige de uzanmaktadir Ancak bu artisla birlikte birtakim sorunlar da çikagelmektedir: Ortalama evlenme yasi yükselmekte, evlilik geciktirilmektedir, dolayisiyla diger yetiskinlik rolleri de ileriye birakilmaktadir Bu noktada, geleneksel normlara mi yoksa çagdas normlara mi uyulacagi sorunu genç yetiskinlerin en önemli sorunudur Özellikle gelenekselligin baskilariyla çagdasligin belirtilerinin birlikte bulundugu toplumlarda bu sorun daha da agir basmaktadir Bireyin, kendi standartlarini seçme özgürlügü ile kati kurallara boyun egme zorunlulugu arasinda kalmasi gerilime yol açmaktadir Günümüzde degisim yalniz cinsel davranislarda degil, yakinliga karsi tutumlarda ve yakin iliskinin dogasinda da ortaya çikmaktadir Duygusal olarak yakin olan çiftler artik cinsel iliskiyi de dogal görmektedirler Ancak, cinsel normlardaki bu degisimlere karsin genç yetiskinlik cinsel yönden güçlükleri olan bir dönemdir Bireysellesme süreci içinde olan genç insan, bu süreç içerisinde cinsel kimligi ile ne yapacagi sorusuna da bir yanit bulmak zorundadir Seçeneklerin çoklugu, seçim yapma ve seçiminin sorumlulugunu üstlenme zorunlulugunu da birlikte getirmektedir (DC Kimmel, 1974)