Şengül Şirin
|
Vitamin
Vitamin
Vitamin sözcüğü Polonyalı, biyokimyacı Casimir Funk tarafından 1912'de kullanılmıştır Vita Latince, hayat demektir, -amin son eki ise amin
Vitaminler vücutta "yakılmaz", yani vitaminlerden doğrudan enerji (kalori) alınmaz Vücut, her vitaminden gerekli olan miktarın kan dolaşımında sürekli mevcut olmasını sağlar Suda çözünen vitaminlerin fazlası vücut sıvıları ile atılırken, yağda çözünen vitaminlerin fazlası ise yağ dokusunda depolanır Depolandıkları için yağda çözünen vitaminlerin aşırı dozu zararlı olabilir Özellikle vitamin A ve D'nin tüketiminde dikkatli olmak gerekir Vitaminler bütün hücrelerde az miktarda depolanır Bazı vitaminler ise büyük ölçüde karaciğerde depolanır Örneğin karaciğerde depolanan A vitamini hiç vitamin almayan bir kişiye 5-10 ay kadar yetebilir ve karaciğerin D vitamini deposu dışarıdan hiç D vitamini almayan bir kişi için genellikle 2-4 ay kadar yeterlidir
Suda çözünen vitaminlerin vücutta depolanma oranı nispeten düşüktür Bu, özellikle B vitaminlerinin birçoğu için geçerlidir B kompleks vitaminleri eksik alan bir kişide bu eksikliğin belirtileri bazen birkaç günde ortaya çıkar B12 vitamini bunun dışındadır, çünkü B12'nin karaciğerdeki deposu kişiye bir yıl veya daha uzun süre yetebilir Suda çözünen bir başka vitamin olan C vitamininin yokluğu birkaç haftada belirtilerin ortaya çıkmasına yol açabilir C vitamini eksikliğinden kaynaklanan skorbüt hastalığı ise 20-30 hafta içinde ölümle sonuçlanabilir
Vitamin türleri
Herkes tarafından bilinen 13 vitamin vardır Bunlar temelde, yağda çözünenler ve suda çözünenler olarak iki gruba ayrılır:ama gerçekte 20 vitamin vardır En küçük vitamin A,C,D,K,ve H vitaminleriyken, en büyük vitamin türü E vitaminidir Orta boy moleküllü B vitaminleri ise pek kullanılmaz a
Dört vitamin türü, yağda çözünebilir ve bu sayede vücudun yağ dokusunda depolanırlar Bunlar: A vitamini, D vitamini, E vitamini ve K vitamini
mother fucker burada a vitamini var han babayarro
D Vitamini
Provitamin şeklinde alınan D vitamini deri altında uv ışınları ile aktifleşir D vitamini Ca ve P'un emilmesini ve kemiklerde depo edilmesini sağlar D vitamini eksikliğinde çocuklarda raşitizm,yetişkinlerde osteomalazi
E Vitamini
Kimyasal yapı itibarı ile bir tokoferol olup antisterilite vitamin olarak da bilinir Tokol ve tokotrienoltürevlerinin farklı bileşikleri E vitamini aktivitesi gösterir En aktifi alfa-tokoferoldür Provitamin olarak kullanılır D vitamininden daha güçlüdür E vitamini sinir sisteminin, kasların, hipofiz ve sürrenaller gibi endokrin bezlerin ve üreme organlarının fonksiyonları için öneme sahiptir E vitamini, biyolojik bir antidoksidan olup, atardamar hastalıklarının ve kanserin önlenmesi için gerekli olan bir antioksidandır Bitkisel ve sıvı yağlarda, kırmızı et, karaciğer,tahıl,tahıl ürünleri vb lerde bulunan E vitamini eksikliğinde kaslar gelişemez Ve E vitamini yapıcı-onarıcı özelliğe sahip her şeyi yaptığı için, bazı kozmetik ürünleri de E vitamini içermektedir Kozmetik ürünlerinde sadece [[B|5]] ve E vitaminleri bulunur Tokoferol ( E1 ) vitamininin tokoferolleri:
Alfa tokoferol - E|1A Beta tokoferol - E|1B Gama tokoferol - E|1G Delta tokoferol - E|1D Mega tokoferol - E|1M
K Vitamini
K vitamini, yeşil sebze, çay ve ciğerde bulunan ve kan pıhtılaşmasında önemli bir yeri olan vitamindir Yetersizliğinde pıhtılaşmada sorunlar ve aşırı kanama ortaya çıkar Vücudumuzdaki bakteriler tarafından da üretilir
Suda çözünenler
Diğer dokuz vitamin türü ise suda çözünür ve pek çoğu vücutta depolanmaz Bunlar: C vitamini, Tiyamin (B1), Riboflavin (B2), Niyasin (B3), Pantotenik asit (B5), Piridoksin (B6), Siyanokobalamin (B12), Biyotin, Folik asit (folacin)
C Vitamini (Askorbik Asit)
C vitamini veya askorbik asit, turunçgiller, koyu yeşil sebzeler ve patateslerde bulunan ve kollajen sentezinde yer alan, antioksidan bir vitamindir Ayrıca demir emilimini de olumlu etkiler Yetersizliğinde eklem ağrıları, yaraların geç iyileşmesi, skorbüt gibi sorunlara neden olabileceği gibi enfeksiyonlara karşı kişiyi daha zayıf kılar Küçük yaşlarda diş eti kanaması ve grip C vitamini eksikliğinde, fazlalığında da ishal vuku bulur
B1 Vitamini (Tiyamin)
Yumurta ve ciğer gibi gıdalarda bulunan, karbonhidratlardan enerji üretilmesine yardımcı olur
B2 Vitamini (Riboflavin)
tahıllar, et ve ciğerde bulunan bir vitamindir FAD'ın içeriklerindendir Yetersizliğinde ariboflavinoz görülebilir
B3 Vitamini (Niyasin)
et, balık ve kuruyemişlerde bulunan ve NAD ile NADP koenzimlerinin içeriklerinden olan, solunum için önemli bir vitamindir Yetersizliğinde pellagra görülebilir
B5 Vitamini (Pantotenik Asit)
birçok gıdada, özellikle de ciğer ve baklagillerde bulunan önemli bir vitamindir A vitamininin içeriği olan pantotenik asit, karbonhidrat ve yağ metabolizmasında yer alır Yetersizliğinde yorgunluk ve uyuşukluk hissedilebilir
B6 VİTAMİNİ Antikorların, hücrelerin oluşumuna yardımcı olur Enfeksiyonlara karşı vücudun direnicini arttırır Kadınların adet dönemindeki sorunların birçoğunu giderir Karbonhidratlardaki, yağlardaki ve proteinlerdeki enerjinin vücutta kullanılabilir hale gelmesinde son derece etkilidir Kandaki hemoglobin ve proteinin artmasını sağlar Diş ve dişeti sağlığının korunması, sinir sisteminin sağlıklı işlemesi için önemlidir
B6 Vitamini (Piridoksin) et, sebze ve tahıllarda bulunur ve protein metabolizmasındaki 60'dan fazla enzime koenzimdir Yetersizliğinde anemi, ağız ve gözlerde yara görülebilir
B12 Vitamini (Siyanokobalamin)
Siyano Kobalamin veya B12 ciğer, balık ve süt ürünlerinde bulunan ve DNA metabolizmasında koenzim olarak yer alan bir vitamindir Alyuvarların olgunlaşmasında da gereklidir Yetersizliğinde anemi ve kilo kaybı görülebilir sözcüğünü kastetmektedir Zira o dönemde tüm vitaminlerin amin oldukları sanılmaktaydı Bugün bunun yanlış olduğu bilinmektedir Vitaminler besinlerimizde bulunmadığı zaman, metabolizmada bozukluklara yol açabilirler Vitaminler vücudun sağlıklı gelişimi, sindirim fonksiyonları, enfeksiyonlara karşı bağışıklık kazanması açısından oldukça gereklidir Ayrıca vücudumuzun karbonhidrat, yağ ve proteini kullanmasını da sağlarlar hastalıklarının oluşmasını sağlar Fazlası kireçlenmeye neden olur
|