Müftî (Müftü):

MÜFTÎ (Müftü):

Fetvâ veren

1 Vilâyet ve kazâlarda din işlerine bakan, İslâm âlimlerinin dînî bir konuda vermiş oldukları hükümleri yâni fetvâyı, insanlara bildiren kimse; nakleden me'mur

Birçok işlerde âdet, nass (Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîflerin hükümleri) gibidir Bir işin nasıl yapılacağı nass ile bildirilmemiş ise, müctehidlerin ictihâdları ile yâni dînî konuda verdikleri hükümle yapılır Bir iş üzerinde çeşitli ictihâdlar va rsa, müftî, bunlar arasında, zamâna ve âdete uygun ve elverişli olanını seçer Zamâna, âdete uymak bu demektir Yoksa, dînin emirlerini değiştirmek, ibâdetleri bırakarak, haramları işlemek demek değildir (Seyyid Abdülhakîm-i Arvâsî)

Müftî, ictihâd etmeğe ehliyetli değilse, İslâm âlimlerinin kitablarında açıkladıkları bilgileri, nakledip halka bildirmekten başka yetkiye sâhib değildir (Müftî Mahmûd Efendi)

Müctehîd olmayan müftîlerin, âyet ve hadîslerden herhangi bir hüküm çıkarmağa yetkileri yoktur Çünkü âyet ve hadîslerden hüküm çıkarabilmek için müctehîd olmak şarttır (İbn-i Âbidîn)

Fâsıkın (açıktan günâh işleyenin), müftî olması uygun değildir Bunun verdiği fetvâlara güvenilmez Çünkü fetvâ vermek, din işlerindendir Din işlerinde fâsıkın sözü kabûl edilmez Dört mezhebde de böyledir Böyle müftîlere bir şey sormak câiz değild ir Müftînin müslüman ve akıllı olması da, söz birliği ile şarttır (İbn-i Âbidîn)

2Fetvâ veren, yâni herhangi bir şeyin, İslâm dînine uygun olup olmadığını bildiren, Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîflerden doğrudan hüküm çıkaran kimse, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını yâni İslâmiyet'i bildiren âlim

Müftînin, müctehîd (dînî bir hüküm verebilecek makâma yükselmiş âlim) olması vâcibdir (gerekir) Mutlak müctehîd (Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîflerden hüküm, mânâ çıkarabilen dinde müctehîd âlim)olmayan müftînin, fetvâ (dînî bir hüküm, karar) vermes i haramdır Böyle müftîlerin, müctehîdlerin fetvâlarını nakletmesi câizdirMüctehîd olmayan müftîden yeni bir fetvâ istemek câiz değildir (Mahmûd bin Abdülgayyûr Pişâvûrî)

Gerçekte müftî müctehiddir Eğer müctehid değil de müctehidlerin sözlerini naklediyorsa, bu şahıs müftî değildir (Fetevâ-i Hindiyye)

Bütün İslâm âlimleri ittifakla bildiriyorlar ki: Müftîler, muhakkak ictihâd ehli, yâni Kur'ân-ı kerîm ve hadîs-i şerîflerden hüküm, mânâ çıkarmaya ehliyetli, yetkili olmalıdırlar (Kâdı Zâhireddîn Buhârî)