Doping: Kaş Yaparken Göz Çıkarmak...

Yıl 1988Seul Olimpiyat Oyunlarında Kanadalı atlet Ben Johnson, 100 metre finalinde 979luk derecesiyle dünya rekoru kırdığında, sporseverler heyecandan ayaklanmışlardı

Efsanevi sprinter Carl Lewisi geride bırakarak altın madalya kazanan Kanadalı, bitiş çizgisinden geçerken sağ kolunu havaya kaldırıp hızını azaltmış ve izleyenlere yakın gelecekte rekoru geliştireceğinin sinyali vermişti Atletizm dünyası heyecan ve sevinci, şaşkınlıkla birlikte yaşıyordu Herkes rekoru ve Johnsonı konuşuyordu Coşku sadece birkaç gün sürdü

Doping testine giren Ben Johnsonın sonuçları pozitif olarak açıklanmış, rekor iptal edilmiş, sporcuya 2 yıl yarışlardan men cezası verilmişti Dünya bir kez daha şaşkındı Ama bu sefer öfke ve aldatılmışlık hissiyle beraber

Doping, sporun kara kelimesi Olimpik ruhun can düşmanı Bir insanın spor yapma nedenlerinin tam zıddı Doğal ve besinsel olmayan madde, maddeler grubu veya yöntemlerin sportif performansı yapay bir şekilde artırması için sporcu tarafından kullanılmasını tanımlayan terim Fizik kondisyon, beceri ve kas kuvvetini artırmak için alınan, beslenme, antrenman ve doğal yetenek dışı yardımcılara tıp dünyasında verilen adıyla ergojenik yardımcılar

Spor dünyasının dopingle tanışması ilkçağlara kadar uzanıyor Yarışmalar öncesinde hazırlayıp içtikleri bitkisel karışımlarla, sporcular bir tür doping yapıyorlardı Ancak bilimsel ilaçların kullanım tarihi o kadar eski değil Amsterdamda kanal yüzücülerinin doping yaptıkları iddiaları ortaya atıldığında, takvim 1865 yılını gösteriyordu Bir yıl sonra bir bisikletçi yarışmada ölünce, kokain kullandığı açığa çıkıyordu Özellikle 19 yüzyıl sonraları, sporda ilaç kullanımının hızla ilerlediği dönemler olarak tarihe geçti

Belçikalılar eter emdirilmiş şeker, Fransızlar kafein tabletleri, İngilizler O2 solumakla birlikte kokain, likör, striknin kullanıyordu En eski doping maddeleri olan kafein ve kokain, spora 1800lü yıllarda girdi Amfetaminler 1940, anabolik steroitler ve anabolik maddeler 1950, efedrinler, diüretikler, beta - blokerler 1970lerin mahsulü Kan dopinginin ve insan büyüme hormonunun spora damgasını vurmaya başladığı yıllar ise 1980ler 80ler aynı zamanda tıbbi olmayan amaçlarla yasadışı streoit üreten kara pazarın da ortaya çıktığı dönem olarak biliniyor

Bir sporcu neden doping kullanır? Niçin bir insan göz göre göre ölüme yol alır? Vücut geliştirmenin Türkiyedeki duayenlerinden, 46 yıldır gerek sporcu gerek de yönetici olarak bu spora hizmet eden Özer Baysaling, Sporda Her Yönüyle Doping adlı kitabında bu soruların cevabını veriyor Kazanmak, şampiyon olmak, çevresindekiler arasından sıyrılmak ve gıpta edilen bir noktaya gelebilmek ana nedenler Genç insanlar dopingin zararlı etkilerini görmezden gelerek ilaç kullanmaya başlıyorlar Bana bir şey olmaz mantığıyla hareket eden sporcular, kısa vadede kazandıklarıyla ilaç almaya devam ediyor, hatta bir kısmı bağımlı hale geliyor



Ayhan Akman, Gaziantepte oynarken doping nedeniyle ceza almıştı



Günümüzde spor büyük paralar kazandıran bir uğraş Bu yüzden de sporcular, daha çok, fazla okuyamayan ve aileleri fakir olan kişilerden çıkıyor Eğitimsizlikleri nedeniyle başarıya ulaşmak için her yolu mubah sayabiliyorlar Bu ahlak ve sağlık yönünden birçok sakınca içeriyor Sporculuk prensiplerine ve centilmenliğe aykırı olması, kanunlara karşı gelinmesi, kişinin kendisine gösterilen güveni kötüye kullanması ve haksız rekabet ortamı yaratması, işin ahlaki boyutu Kullanıcının biyolojik ritminin bozulması, olumsuz yan etkilerlerinin vücutta yaratacağı tahribat, alışkanlık yapması ile kalıcı ruhsal ve fiziksel bozukluklar da, sağlık yönünden doğacak kaçınılmaz sonuçlar

Doping ihtiva eden ilaçlar çeşitli şekillerde üretiliyor Bir kısmı sıradan hastalıkların tedavisinde kullanılmak için hazırlanan ilaçlar Doktorlar tarafından reçeteyle verilen bu ilaçlar sağlıklı laboratuvar ortamlarında, insan üstünde deneyleri yapılarak, patenti alınarak piyasaya sunuluyor Sporcuların kullanımı ya yasak ya da belirli kriterlere bağlanmış halde Bir de sadece doping olarak kullanılmak için yapılan üretim söz konusu

Yetersiz laboratuvarlarda hazırlanan, hammaddesi, güvenirliliği belli olmayan bu ilaçlar, dopingin zararlarının dışında büyük sağlık riskleri içeriyor Karaborsada sahteleri düşük fiyat ve bol miktarda bulunabiliyor Sahtelerin organizma üzerindeki tahribatı çok daha fazla Ayrıca bu üretimi yapanlara hukuki bir yaptırım da uygulanamıyor
Kaynak: focusdergisicomtr