İlk Yardım Ve Cankurtarma

düzenle-tarihMayıs 2006

İlk yardım; kazazedeye ileri sağlık ekipler gelene kadar yapıla mudehaleye denilirİlk yardımı yapılırken dogru tespit dogru mudehale ve soğukanlı olmak çok önemlidir Malesef ülkemizde ilk yardım kunusunda doğru bilindigi sayılan ancak büyük kımını yanlış olduğu uygulandıkları taktirde kazazadenin canın mal olabilecek cok yanlış bilgiler mevcuttur

Teorik olarak ilk yardımı yapıcak olan kiş ilk yardım konusunda bilgi sahibi olmalıdıBununla birlikde ilk mudehale esnasında becerikli olmalıdırBilgi sahibi olup soğukkanlılığını koruyamayan bir kişini mudehale etmesi sakıncalı durumlar olustura bilir

İlk yardımda müdehale tipleri çok onemlidirSuda bogulma , soluk yolu tıkanması , kalp krizi, ,travma durumlarına müdehale, yanık ve kopmalar, zehirlenme , bilinç kaybı(bayılma) ve yarı bilinç kaybı

1:SUDA BOGULMA: Suda bogulma vakkaları yaz mevsiminde büyük bir artış göze çarpmakdadır bunu nedeni yüzme bilmeyen kişilerin deniz kenarlarında gölet ve baraj göllerinde bilinçsiz ve dikkatsizce davranmaları sonucunda olmakdaırAncak bu demek değildir ki yuzme bilen bir kimse de suda boğulma tehlikes yaşamıyacak diye yorgun yüzücüler, ***** alıp yüzmek , tok karnına yüzmek ve yüzülmesi yasak bolgelerde yüzmek yüzmeyi bilen insanlar içinde tehlike teşkil etmekdedir
Suda bogulmuş bir insan karaya alındıgı zaman sırt uzeri yatırılıp boyunu hiperextansiyon (olabildigince boyunu geriye atmak) pozizsyonuna getirilirvar ise agzındaki takma dilşer çıkartılır Müdehaleyi yapan kişi çevredekilerden 112 acil servisini aranmasını ister ve bilinç kontrolune gecer bilinç kontrolunun ardından BAK DİNLE HİSSET yontemi ile solunum ve dolaşım kontrolu yapılır BAK DİNLE HİSSET uygulamasından sonra kişiye gerekli mudehale yapılırKazazedenin solunumu ve dolaşımı durmuş ise ilk olarak kazazedeye iki adet kurtarıcı nefes verilir bu sunni nefsin ardından eger kazazedenin solunumu ve kalp atışı ger i gelmedi ise sunnı solunum ve kalp masajına geçilirKalp masajı yetişlkinlerde ve yaşlılarda 15 kalp basıncına 2 sunni solunum, cocuklarda 5 kalp basıncına 2 sunni solunum ve bebeklerde ise 3 kalp basıncına agız boşlıgındaki havaile 2 sunni solunum yapılır her yaş gurubunda dikkate alınması gerken şey her solunum ve basınç periadunu sonrasınd nabız kontrolu yapılmalıdır ve her bir dakikda hızlı bilr sekilde genel bir solunum dolasım kontrolu yapılmalıdır Kazazede nin solunum ve dolaşımı yeniden geri geldiginde yan şekilde yatırılmalı ve ileri saglık ekipleri gelene kadar gozlem altında tutulmalıdır burada dikkat edilecek nokta kişinin bilincini tekrar acılıp açılmadıgı ve eger kişini solunum ve dolaşımı geri gelmedi ise ileri saglık ekipleri gelene kadar masaja ve sunun solunuma devam edilmesidir
2:SOLUK YOLUNUN TIKANMASI : Soluk yolu tıkanmaları daha cok küçük yaştaki çocukalrda ve bebeklerde ratlanmaktadırSoluk yolu tıkanmış bir kazazedeye ilk olarak eger bilinci yerinde ise sırtına iki kurek kemiginin arasına setce vurara oksürmeye teşvik etmektirKazazede eger yukarıdaki yontem ile yabancı maddeyi cıkaramıyorsa hemlinck naivelası ile kişinin soluk borusuna kacan maddeni cıkarılması saglanırhemlinck maivelası kişini gobek deligini iki parmak uzerine elleirn bir bir uzerine kitlenip kişini diyaframına dogrı yapılan basınçlı haraetin adıdırbu manivela yapılırken kişinin arkasına bayılma ihtimailne karşı geiçilr ve kişinin bayılm olasılıgına karşın tetikde durulurkişi eger bayılıp bilincini kaybeder ise hemen boynu hiperextansiyon pozisyonuna getirilir ve 112 acil servis aranırbak dinle hisset yontemi ile kişinin solunum ve dolasım sistemi kontrol edilir ve kişini muhtemelen bu bayılma nedeni tıkanıklık nedeni kesilen soluktur ve kalp muhtemelen calışırkazazedeye iki kurtarıcı nefes vermedn once ilk olara el ile kazazedenin bogazı kontırl edilir yabancı maddeye ulaşılmaya çalışılır eger ulaşlamıyorsa iki adet kkurtarıcı nefes verilir ve hemem kazazedenin karın kımına gidilerek gobek deligini 2 parmak uzerine elleruet uset yumruk yapılarak konulur ve diyafram yukarı doğru ittirilirher 5 basınç sonrası agız kontrol edilir ve cisime ulaşılmaya calışılır eger ulaşılamadıysa iki nefes verilir ve ardından tekrar karın basıncı yapıllıraynı prosedur cocukarda da uygulanır bebeklerde ise durum farklıdır bebek kol userinde sırt useri cevrilir iki kurek kemigini arsına 3 defa vurulur sonra agız konrolu yapılır ve agız boşlugundaki hava verilir burada eger bebegin kalbi duracak olursa işaret orta ve yuzuk parmaklarımız birlestirip bebegin gogus kafesine baskı yapılarak kalp masajı uygulanır bu soyledigimiz işlemler kişi kendine gelene kadar kişinin bogzındaki yabancı madde cıkana kadar ya da ileri saglık ekipleri gelene kadr devam edilmelidir
3:KALP KRİZİ: Kalp kirizi her yaştaki insanda görüle bilecek bir durumdur nedenleri saglıksız beslenme kolestrok aşırı stres ve üzüntü bagzı extrem durumlarda carpışma ve ani korkular kalp krizini tetkikler
kalp krizi şüpesi olan bir kazazedeye ilk budehale yapmadan once BAK DİNLE HİSSET YONTEMİ İLE on tetkik hızlıca yapılır ve 112 acil servis aranır kişinin kalp krizi esnasında duran kalbine yaşına göre uygulanacak basınc periodları uygulanır yetişkinlerde 15 kalp basıncı 2 nefes cocukarda 5 kalp basıncı 2 nefes bebeklerde 3 kalp basıncı 2 agız boşlugundaki nefes verilir kriz gelmiş bir kişinin kalbi calıştırılana kadar ve ileri saglık ekipleri gelene kadar mudehale devam edilir
eger bu ednada solunum durur ise sunni dolunum ve kalp masajı devam eder kişinin kalp sistemi calşırsa masaja son verilir ve eger solunumu yoksa sunni solunuma devam edilirsolunum ve dolasım geldigi andan itibaren mudehale kesilir ve goz teması ile kişi kontrol altında tutulur
4:TRAVMA DURUMLARI: Travma durumları genellikle kafa travmsı şeklinde görülür bu durumda ilk olarak yapılması gerken BAK DİNLE HİSST ile kişinin dolşım solunum kontrolu hızlıca yapılır ve son olarak acık yara kanama varmı dır diye bakılırkişinin başı boynu stabilize hale geirilir ve 112 acil servis aranır kişinin agzı kontrol edilir dil donmesi ile karsı karsıya kalınma durumu varmı diye ve kişi surkli gozetim altında tutlur slunum ve dolasım surekli kontrol edilir
5:YANIK VE KOPMALAR:Yanıklarda mudehale yanmış olan bolgenin kaybetmiş oldugu suyu geri kandırmaktır 112 acil servis aranır ve kişi bilinçli ise hemen yanık bolge uzerine ıslak bir tülbet koyulur eger bilinci yoksa BAK DİNLE HİSSET yontemi ile kişini dolasım ve solunum kontrol edilir olabilfigince cabuk iler saglık ekiplerinie haber verilir
KOPMALRDA: kopmalar yarı kopma ve tam kopma olarak ikiye ayrılrı
yarı kopmalarda:kişinin kesilmiş uzvu atel yardımı ile desteklenir basınc noktalarına pres uygulanaır ve ileri saglık ekiplerini gelmesi beklenir eger uzuv tam anlamı ile kopmuş ise kopan parca temiz bir posete konup agzı sıkı sıkıya baglanır ve soguk su ile buz dolu ikinci bir poşete ya da kaba konur burad dikkat edilecek nokta kopan parca direkt olarak soguk suya ya da buzun içine atılmaz bu durumda dokular şişer ve tekrar kopan parcanın dikimi imkansız olur kişinin kopan nokası bir bezin serit haline getirilererk sıkılması sureti ile kan akışı o noktadan kesilir ve bir kagıda ilk bogma işleminin yapıldıgı dakika saat yazılır ardından her 7 dakikada bir boulan nokta biraz gevsetilere dokulara kan gonderilir ki ddokular olmesin bu işlem ileri saglık ekipleri gelene kadar devam edilir burada hızlı olmak onemlidi ulkemiz sartlarında iler isaglık ekiplerini hızl bir şekilde hastaya ulaşması bagzı durumlarda zor olabiliyor bu bakımdan dogu sekilde eger dogma işlemi yapılmı ş ise en kısa zamanda kopan parcaile birlikte kişi hastahaneye yetiştirilmelidir

5:ZEHİRLENME :Kişi zehirlenmiş ise 112 acil servis hemem aranır ve kişi kusturulmaya calışılır bilincini acık tutulması gereklidir kişi eger asitli bir sıvı içimiş ise kesinlikle KUSTURULMAMALIDIR
6:BİLİNC KAYBI (BAYILMA) YARI BİLİNÇKAYBI: Bayılma cok sık şekilde karşılasılan bir durumdur bayılmanını nedenleri birden fazla olabilir aclık,tansiyon,stres,ilaç yan tesri, vb
kişi eger bayılmış BAK DİNLE HİSSET yontemi ile kontrol edilir solunum ve dolşımı yerinde mi bakılır degil isegerekil mudehale yapılır kişinin solunum ve dolaşımı yerinde fakat biliç klapalı ise hme 112 acil servis aranın ve kişi yan yatırılmak sureti ile ayıltılmyaya calışılı kişi kesnlikle tokaltmnaz yarı baygın bir kişi ise yarı oturuş posiyonun getirilir ve goz kontagı kurulur 112 acil servis aranır kişi konuştrulur kullandıgı surekli bir ilaç varmı o sorulur kişi kendine gelene kdar ve iler iyardım ekipleri gelene kadar başından ayrılmamalıdır kişi ile konuşueken ulaşıla bilinece bir yakının ev ya da cep telefon numarası alınmaya calışılır kesinlikle tuzlu ayran vb uygulamalar yapılmamalıdır çunki kişini tansiyon durumu bilinmemektedir
CANKURTARMAK AŞIK OLMAK GİBİDİR BİLİNÇLİ BİR ŞEKİLDE YAPILAN İLK YARDIM İLE BİR İNSANIN HAYATI KURTULABİLİNİR BU MAKALEYİ OLABİLDİGİNCE FAZLA İNSANA YARALI OLACAGINI ÜMİT EDEREK YAZMIŞ BULUNMAKDAYIM BU MAKALEYİ İSTEDİGİNİZ GİBİ KOPYALAYIP KULLANABİLİRSİNİZ HAYAT KURTARMAK İÇİN BİLİGİYE KISITLAMA YAPILAMAZ
Kdemirok
bu makaledeki tüm bilgiler celal bayar univeristesi beden egt ve spor yo da ilk yardım derleriniden alınmış olup güncel bilgilerdir

Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki İlk yardım ve cankurtarma maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir