İşlemci Önbelleği

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-21-2012

Mikroişlemcilerde yapılan işlemler

yazmaçlar üzerinden yapılır

Yazmaçlar genel olarak 32 bit uzunluğunda (4 harf sığar) ve genel kullanım için 5 tanedir

Bir programı işletirken, yazmaçların boyutu ve sayısı yetersiz olduğunda ise düzenleOcak 2007

ara bellek kullanılır

Ara bellek, "Tampon bellek" olarak da anılan arabellek (İngilizce Buffer), bir cihazda verilerin topluca yazılmadan önce biriktirildikleri bellektir

Bu işlemdeki amaç, ilgili belleğin o anda başka bir işle uğraşırken o işin bitmesini beklemeden emir verebilmek, başka bir deyişle hızı arttırmaktır

Bir önbellekten farklı olarak bir arabellekteki tüm veriler er ya da geç ilgili belleğe yazılacaktır

Bir çok donanım ve yazılımda arabellek kullanılır:

anakart üzerinde fiziksel olarak mikroişlemciye 5 cm kadar uzakta bulunur

Ara bellek ile mikroişlemci arasındaki yol üzerinden 800MHz frekansıyla iletişim yapılabilir

Eğer mikroişlemcide işlenen komutlar ve veriler bazen çok kısa bazen çok uzun sürüyorsa, işlem uzun sürerken ara bellekten alınan veriler mikroişlemcinin girişinde bekletilir, sırası gelince işlenir; işlem kısa sürüyorsa ara bellekten veri gelene kadar mikroişlemci beklemek zorunda kalır

Bu türden gereksiz beklemeleri gidermek için önbellek fikri ortaya atılmıştır

Önbellek, mikroişlemcinin fiziksel yapısının içinde bulunan, sıklıkla 64kB, 128kB, 1MB, 2MB, 2x2MB boyutlarında imal edilen ve mikroişlemcinin o anda işlediği komut uzun sürdüyse ara bellekten gelen verileri kabul eden bellek bölgesidir

Önbellek, mikroişlemci üzerinde bulunduğundan çalışma hızı da mikroişlemcininki kadardır

Dolayısıyla bir veriye ulaşmakta ara belleğe göre 3-4 kat daha hızlıdır

Yine yazmaçlarda olduğu gibi mikroişlemcinin fiziksel boyutları ve maliyeti nedeniyle çok büyük önbellekler koymak mümkün olamamaktadır

Mutlaka bakınız

Önbellek
Bir önbellek (İngilizce Cache -"Keyş" okunur) bilgisayar dünyasında bir bilginin kısmen veya tamamen kolay erişilebilen bir yere kopyalanma işlemidir

Bu işlemdeki amaç, o bilgiye tekrar erişilmek istendiğinde erişim süresini kısaltmaktır

Arabellek
Ara Bellek

İşlemci arabelleğiKaynaklar VikipediMikroişlemcinin programı işletmesi sırasında geçici olarak kullandığı bölgedir

08-21-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	İşlemci Önbelleği Mikroişlemcilerde yapılan işlemler yazmaçlar üzerinden yapılır Yazmaçlar genel olarak 32 bit uzunluğunda (4 harf sığar) ve genel kullanım için 5 tanedir Bir programı işletirken, yazmaçların boyutu ve sayısı yetersiz olduğunda ise düzenleOcak 2007 ara bellek kullanılır Ara bellek, "Tampon bellek" olarak da anılan arabellek (İngilizce Buffer), bir cihazda verilerin topluca yazılmadan önce biriktirildikleri bellektir Bu işlemdeki amaç, ilgili belleğin o anda başka bir işle uğraşırken o işin bitmesini beklemeden emir verebilmek, başka bir deyişle hızı arttırmaktır Bir önbellekten farklı olarak bir arabellekteki tüm veriler er ya da geç ilgili belleğe yazılacaktır Bir çok donanım ve yazılımda arabellek kullanılır: anakart üzerinde fiziksel olarak mikroişlemciye 5 cm kadar uzakta bulunur Ara bellek ile mikroişlemci arasındaki yol üzerinden 800MHz frekansıyla iletişim yapılabilir Eğer mikroişlemcide işlenen komutlar ve veriler bazen çok kısa bazen çok uzun sürüyorsa, işlem uzun sürerken ara bellekten alınan veriler mikroişlemcinin girişinde bekletilir, sırası gelince işlenir; işlem kısa sürüyorsa ara bellekten veri gelene kadar mikroişlemci beklemek zorunda kalır Bu türden gereksiz beklemeleri gidermek için önbellek fikri ortaya atılmıştır Önbellek, mikroişlemcinin fiziksel yapısının içinde bulunan, sıklıkla 64kB, 128kB, 1MB, 2MB, 2x2MB boyutlarında imal edilen ve mikroişlemcinin o anda işlediği komut uzun sürdüyse ara bellekten gelen verileri kabul eden bellek bölgesidir Önbellek, mikroişlemci üzerinde bulunduğundan çalışma hızı da mikroişlemcininki kadardır Dolayısıyla bir veriye ulaşmakta ara belleğe göre 3-4 kat daha hızlıdır Yine yazmaçlarda olduğu gibi mikroişlemcinin fiziksel boyutları ve maliyeti nedeniyle çok büyük önbellekler koymak mümkün olamamaktadır Mutlaka bakınız Önbellek Bir önbellek (İngilizce Cache -"Keyş" okunur) bilgisayar dünyasında bir bilginin kısmen veya tamamen kolay erişilebilen bir yere kopyalanma işlemidir Bu işlemdeki amaç, o bilgiye tekrar erişilmek istendiğinde erişim süresini kısaltmaktır Arabellek Ara Bellek İşlemci arabelleğiKaynaklar VikipediMikroişlemcinin programı işletmesi sırasında geçici olarak kullandığı bölgedir