Dışmerkezlik (Gökbilim)

Gökbilimde, bir Gökbilim Gök nesnelerinin, uzay boşluğunun ve evrenin tümü üstüne yapılan gözlemsel ve kuramsal çalışma Gökbilim en eski bilimlerden biridir Kendisini, gözlem araçları ve teknolojinin gelişmesi, Fizik, Kimya ve Matematikteki ilerlemelerle yenilemiştir

yörüngenin dışmerkezliği ya da 'basıklığı', o yörüngeyi tanımlayan Gökbilimde, bir gökcisminin bir diğerinin kütleçekimi etkisi altında izlediği yola yörünge adı verilir Eğer gökcismi üzerinde kuvvet uygulayan başka bir etki yoksa, yörünge matematiksel olarak bir koni kesiti tanımına uyar Bir gökcisminin etrafında dolanan bir cisim için bu koni kesiti bir elips, veya dışmerkezliğin sıfıra eşit olduğu özel durumda bir çember şeklindedir Kütleçekim merkezine bir kez için yaklaşıp uzaklaşan bir cisim söz konusu olduğunda ise izlediği yörünge, ucu açık bir koni

matematiksel eğrinin bir Matematik, sayma, ölçme, cisimlerin şekillerini tanımlama gibi temel işlemlerden ortaya çıkan ve yapı, düzen ve ilişkileri inceleyen bilim dalı Mantıksal irdeleme ve nicel hesaplamaları konu alan matematik, idealleştirme ve soyutlamalara dayanır

çemberden ne kadar farklı olduğunu belirler Bir 'merkezi cisim'in Çember Alm Kreis (m), Fr Circulaire (f), İng Circle Bir düzlem üzerinde alınan, merkez denilen sabit bir noktadan aynı uzaklıktaki noktaların meydana getirdiği kapalı eğri Çemberlerde çevrenin çapa oranı sabit rasyonel olmayan bir sayı olup p ile gösterilir Çember yarıçapı r olmak üzere çember çevresi 2 p rdir Çemberin düzlemle sınırladığı yüzey parçasının alanı ise p r2dir


p= 3,1415926535899793238dir Bu sayıyı Semerkand Rasathanesinin k

kütleçekimi etkisi altında kalarak çevresinde 'dolanan cisim', odaklarından birinde bu merkezi cisimin bulunduğu bir koni kesitini izler Eğer bu eğri kusursuz bir çember ise, iki odak noktası çemberin merkezinde birleşirler ve merkezi cisim bu noktada bulunur; dışmerkezlik 0'a eşittir Odak noktaları birbirinden uzaklaştıkça yörünge giderek basıklaşan bir elips biçimini alır ve dışmerkezlik artar (e,!) simgesi ile gösterilen bu değer, iki odak arasındaki uzaklığın, elipsin büyük eksen uzunluğuna oranına eşittir e,! 1'e eşit olduğunda odaklar arasındaki uzaklığın sonsuz olduğu parabol biçiminde bir yörünge söz konusu olur Bu durumda, dolanan cisim, tekrar geri dönmemek üzere merkezi cisimden uzaklaşır, hızı ancak sonsuz uzaklıkta sıfır olur e,! 1'den büyük olduğu durumlarda eğri bir hiperboldür Bu, dolanan cismin hızının merkezi cisim tarafından yakalanmasına izin vermeyecek kadar yüksek olduğu anlamına gelir ve tekrarlanmayacak bir yörüngeyi ifade ederKaynaklar Vikipedi