08-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Akmonya Akmonya Adı, Şehrin Kuruluşu, Ve Kaynaklar
Akmonya Adı, Şehrin Kuruluşu, ve Kaynaklar
Akmonya adının nereden geldiği tartışma konusudur Bölgenin zamanında Frigya kontrolunda olduğu düşünülerse, Akmonya'nın Frigya'lılar tarafından kurulduğu ve isminin de Frigce olduğu düşünülebilir Gerçektende bir Hint-Avrupa dili olan Frigce'de akmon (άκμÏ?ν) kelimesinin "taş" anlamına gelmesi muhtemeldir Yalnız Eski Yunanca "örs" anlamına gelen akmon (άκμÏ?ν) kelimesi de bir olasılık olarak görülebilir (Zgusta, 1984: 30-32)
Milet'li Alexander Polyhistor (yak İ Ö 70) tarafından kaydedilen şehrin kuruluş efsanesi bölgenin eskiçağ kültürü hakkında bizi aydınlatır Buna göre, Manes'in iki oğlu olmuştur Birisinin adı Akmon ve diğerinin adı Doias'dır, ve Akmon Akmonya şehrini kurmuştur William Ramsay, bu efsanede bazı yerel dinlerin izlerini görür Manes'in diğer isimlerine bakarak onun bir güneş tanrısı olduğu sonucuna varır Bazı Akmonya sikkeleri üzerinde bulunan atlı figürünü de Manes ile ilişkilendirir (Ramsay, 1895-97: 625-26) Dolayısıyla, Manes'i daha sonra Yunan etkisi altında Zeus figürüne asimile olmuş yerel bir tanrı olarak görür Gerçektende Manes Herodot'da Lydia kralı Atys'in babası olarak görülür Ayrıca, Asya kıtasının adı da Lidya'lı Asies'den gelmektedir ki, Asies'in babasının adı Cotys, onunda babasının adı Manes'tir (Herodot, I 94, IV 45) Bu bilgiler, şehrin sosyal ve ekonomik tarihi konusunda pek az şey söylese de, bölge kültürünün eskiliğini gösermesi açısından önemlidir Ramsay, erken Akmonya sikkeleri ile Pergamon (Bergama) sikkeleri arasındaki benzerlikten yola çıkarak, Akmonya ile Bergama arasında bir yakınlık olması olasılığını ileri sürer (Ramsay, 1895-97: 630)
Her ne kadar Akmonya adı bazı yazılı kaynaklardan, Cicero'nun (İ Ö 106 - İ S 43) Lucius Valerius Flaccus adlı bir idareciyi halkın mallarına kanunsuz olarak el koyduğu yolundaki suçlamalara karşı savunmak için yazdığı Pro Flacco adlı söylevinden, nümizmatik verilerden, ve Batlamyus'un eserinden biliniyordu ise de, Akmonya adı ile Ahat Köyü'nde bulunan harabeleri ilk defa ilişkilendiren 19 yüzyılın ilk yarısında Johann Franz olmuştur (Buckler ve Calder, 1939: xvii) Bu tarihten sonra Akmonya üzerine olan çalışmalar daha çok etrafta kaydedilen yazıtlar üzerinden yapılmış, sistematik kazılar hiçbir zaman başlamamıştır Yazıtlar daha çok Roma dönemine aittir ve şehrin Bizans ve daha sonra Germiyan ve Osmanlı idaresi altındaki durumu hakkında bilgilerimiz hemen hemen yok denecek kadar azdır Akmonya'nın Dacia, yani aşağı yukarı bugünkü Romanya ve Moldovya'da bulunan ve Batlamyus (90-168) tarafında kaydedilen Akmonya ile karıştırılmaması gerekir (Ptolemy, 1991: 82, 114)
Kaynak : Wikipedia
|
|
|