Türk Gelenekleri

türkiye gelenekleri,eski türk gelenekleri,türk gelenekleri nelerdir,türk kültürü

Türk gelenekleri


1-DÜNÜR GİTME,KIZ İSTEME,SÖZ KESME VE DÜĞÜN GELENEKLERİ

a)DÜNÜR GİTME
Köyümüzde genellikle evlilikler görücü usulü ;köy ortamı küçük olduğu için kız erkeği erkekte kızı az çok tanırAncak son yıllarda görücü usulü yavaş yavaş kalkmaya başladıEvlenecek delikanlı gençlerimiz sevdiği ya da beğendiği bir kız varsa bir şekilde bunu ailesine duyururEğer genç herhangi bir kız belirlemedi ise ailesi köyümüzden ya da çevre köylerden,başka yerlerden de olabilir münasip bir kızı belirlerGelin adayı belirlendikten sonra kız evine haber gönderilir veya bazen habersizce de ön ziyarete gidildiği de olurDünürcülükte yanlarına çikolata vb hediye olarak götürülürDünür giderken erkek tarafının büyükleri yanlarına köyün ileri gelenlerinden hatırı sayılır bir kaç kişi alırlarZiyaret sebebi dile getirilirBu arada nezaket gereği kız kahve getirme veya bir şeyler ikram etme bahanesiyle,her gelen dünüre çıkar kendisini gösterirKız , dünür yakınlarınca baştan aşağı süzülür ve dünürler müsaade isteyerek evden ayrılırDünürler kızı beğenmişler ise ,ikince kez dünürlüğe gidilerek Allah’ın emri ve peygamberin kavli ile kız istenirKız tarafı bu arada düşünmek ve kızlarının görüşünü almak için müsaade isterlerKız tarafı bu arada dünür olacak aileyi tanıyorsa çabuk karar verirler Ancak dünürler yabancı ise tanımıyorlarsa çevresini araştırıp münasip birileri olup olmadığına karar verirlerBu arada damat olacak gencin işi olup olmadığına, ekonomik durumunun iyi olup olmadığına olup olmadığına çok dikkat ederler(Büyüklerimizin anlattığına göre eskiden kız tarafı erkek tarafının tarlası çok mu,hayvanı çok mu bunlara bakarmışErkek tarafı ise kızın güçlü,kuvvetli,hamarat olmasına dikkat edermişTarlada verimli çalışabilmesi için)Nihayet son dünür gidişte kız tarafı kabul ederse söz kesilir,duası yapılır,kahveler ve çaylar içilirDüğün için bir takım planlar yapılırNişan yapılıp yapılmayacağına,yapılacaksa tarihine karar verilirAlınması gereken çeyizler ve altınlar belirlenirNişan öncesi bir takım eksikler alınır, buna eksik görme denir

b)GELİNLİK ZİYARETİ
Erkek tarafı hem kaynaşmayı sağlamak hem de ilişkileri sıcak tutmak amacı ile zaman zaman kız evine gelinlik ziyaretinde bulunurlarBu arada beraberlerinde çeşitli hediyeler ve çeyizlik malzemelerde götürürler

c)NİŞAN
Eğer nişan kararı alınmadı ise nişan yapılmadan düğün yapılırFakat nişan yapılacaksa nişan hazırlıkları başlarNişan için davetiye olarak kız tarafından genellikle genç kızlar veya kadınlar köyü kapı kapı dolaşarak şeker dağıtır ve nişana davet ederlerKöyümüzde düğün salonu olmadığından müsait bir alanda nişan yapılırNişanı daha çok kadınlar ve kızlar kendi aralarında eğlenerek yaparlarNişanda da geline bir miktar para ,altın ve bir takım hediyeler takılarak nişan sona erer

d)DÜĞÜN
Köyümüzde düğünler eskiden Salı akşamı başlardıDüğün erkek evinden kız evine bazı eşyalar götürülerek başlatılırdıErkek evinden kız evine eşya götürülmesine seysana denirAncak bu gelenek son yıllarda kalkmaya yüz tutmuşturErkek evinde şenlik adıyla eğlenceler olurKız evi de kendi evinde eğlence yaparGelen misafirler ağırlanır yemekler verilirDaha çok gençler kendi aralarında oynarlarKız tarafında da eğlenceler sürerÇarşamba günü düğün ilanı yapılarak duyurulurDüğünün konaklı veya konaksız olduğu belirtilirKonaklı ise Çarşamba akşamı dışarıdan gelen misafirler gruplar halinde(üçer,dörder,beşer kişi) komşu evlere konaklama için dağıtılırKomşular düğün sahibini memnun etmek için bu hizmeti yaparlarDüğün sahibi konakları yiğitbaşının belirlediği kişilerle, davul zurna ile karşılarKonaklayacağı ev belirlenirKonaklara düğün evinden kaz,keşkek,kuruyemiş gibi yiyecekler gönderirKonak misafirlerde bunun karşılığı hediyeyi zarf içerisinde gönderirDüğün komitesi bu kapalı zarfları, açarak değerlendirirListesini hazırlarEn çok katkıyı yapan konak ,damadın kınasını yakarBulundukları eve bayrak asılarak ilan edilir Çarşamba günü gelin hamamı ve damat hamamı vardırBugün damat hamamdan geldikten sonra damadın evinin önünde düğüne katılanlar damada altın ,para gibi hediyeler takarlarDaha sonra düğüne katılanlara yemek verilirYemekten sonra koşu yarışları ve güreş müsabakaları yapılırKoşu yarışında ve güreş müsabakalarında dereceye girenlere hediyeler verilirÇarşamba gecesi eğlenceler daha geniş kapsamlı olurDüğünü yöneten kişiye yiğitbaşı denirKız evinde de gecenin sonunda gelin kınası mumlar eşliğinde yakılırGelinin ağlaması için ağıtlar yakılırPerşembe günü damat tarafı gelin çıkarma hazırlıklarına başlarGenellikle saat 900 civarında kız evine gelin almaya gidilirGelini ,kızın yakınlarından iki kişi çıkararak gelin arabasına bindirirGelin çıktıktan sonra damat kız tarafı ile tebrikleşirBu şekilde gelin çıkarılmış olurDamadın evine gelince gelin arabadan indirilerek damat ve gelinin üzerine bozuk para,buğday,üzüm,leblebi serpiştirilirBereket getireceğine inanılırGeline kapı eşiğine yağ sürdürülürBöylece ilişkilerin sorunsuz olacağına inanılırGelinin koltuk altına Kuran’ı Kerim verilerek dindar olması,kucağına çocuk verilerek de bir an önce çocuklu olması istenirErkek evinin önünde gelin eve girmeden tebrikleşmeler olur ve düğün sona ererEskiden düğünler Salı günü başlayıp Perşembe günü bitermişGünümüzde düğünler çoğunlukla Perşembe günü başlayıp Pazar günü sona erer

e)NİKAH
Nişan takma merasimi veya düğün bittikten sonra sıra nikah işine gelmiştirBu merasim her iki tarafın yakınlarının taraftarlarından aldıkları vekaletnamelerle(gizli söz senedi) olurMesela kızın yakın akrabalarından birisi yanına iki şahit ile köy imamını da alarak köy imamı vekaletnameler huzurunda nikahı kıyar ve duasını yaparBu suretle dini nikah(imam nikahı) kıyılmış olurBunu müteakip eden günlerde de resmi nikah kıyılır ve resmen karı koca oldukları ilan edilir

f)ÇEYİZ ASMA
Çeyiz gelin çıktığı gün asılırKızın sandıkta ne kadar eşyası varsa bir odaya serilir,duvarlara asılırBurada gelin kızın bizzat kendi eliyle işlediği işler,danteller,örgüler,entari ler,iç ve dış çamaşırları,terlikleri,çorap ve ayakkabılarına kadar her şey teşhir edilirYanı başında kızın yatak,yorgan ve bakır takımları da bulunurÇeyiz görmeye yakın akrabaları ve komşuları çağırılır

2BAYRAMLARIMIZ
Ramazan ve kurban bayramlarının arife günü mezarlığa gidilir ve mezarlar ziyaret edilirÖzellikle cami cemaati ikindi namazını müteakip topluca mezarlığa gidilerek tüm geçmiş insanlarımızın ruhlarına fatihalar okunur,toplu dualar yapılırAktaş Köyü mezarlığı görmeye değerdir
Arife günü bayram ile ilgili yemekler hazırlanmaya başlanırBir kaç gün öncesinden helva sütlaç ve baklavalar hazırlanırBayram gününün önemli yemeklerinden birisi yaprak sarmasıdırHerkes ekonomik gücü oranında bayramlık elbiseler alırEvde gelen misafirlere ikram için ve şeker toplamaya gelen çocuklara ikram etmek için şeker ve çikolata çeşitleri de alınırBayram sabahı herkes bayramlık elbiselerini giyerek caminin yolunu tutarBayram namazı kılındıktan sonra cami önünde cemaat toplanarak topluca bayramlaşma yapılır daha sonra dua yapılırEskiden bayramlaşma merasimi bittikten sonra evin erkekleri hazırlanan sofrayı cami avlusuna getirirToplu halde yemek yenir,duası yapılırdıAncak bu gelenek kısa süre önce kalktıDaha sonra küçükler büyüklerini ziyaret ederlerAkraba ve hastalar ziyaret edilirKüçük çocuklar gruplar oluşturarak el öpüp şeker toplarlarNişanlı oğlu veya kızı olanlar gelin ve damada bayramlık götürürler

3ASKER UĞURLAMA VE KARŞILAMA
Askere gidecek gençler belli olduktan sonra tüm köydeki haneler asker evine ziyarete giderlerAsker uğurlamaya giderken herkes yanında çeşitli hediyeler veya para götürürlerGençler kendi aralarında eğlence düzenlerlerAskerlerin gideceği gün köyün müsait bir alanında toplanılırAskere gidecek gençler uğurlamaya gelenler ile vedalaşırDualar yapılarak uğurlanırAskerler,gidip geldikten sonra yine köylüler asker evine göz aydınlığı ziyaretine giderlerZiyarete gelenlere asker kınası verilir

4HACI UĞURLAMA VE KARŞILAMA
Hemen hemen her yıl köyümüzden bir çok kişi kutsal topraklara hacca giderHacca gidecekler kesinleştikten sonra köylülerimiz hacı adaylarının evlerini ziyaret ederlerHemen hemen herkes bu ziyareti yaparHacılar vasıtası ile kutsal yerlere selam gönderilirHacı ziyaretlerine çeşitli hediyeler alınarak gidilirBu hediyeler çoğunlukla çay ,şeker,bisküvi,tavuk vb yiyeceklerdirHacıların gideceği gün cami avlusunda tüm köylüler toplanır ve imamla birlikte dualar yapılırHacılar herkes ile vedalaşır, bu arada ortamı hüzün ve sevinç gözyaşlarının birlikte sardığı gözden kaçmazHacılar hac farizasını tamamlayıp köye döndüklerinde köylüler tarafından hoş geldin ziyaretine gidilirHacılarda gelenlere çeşitli hacı hediyeleri (tespih,seccade,esans gibi verirlerHacdan
getirdikleri zemzem ve hurma ikram ederlerKutsal topraklarda gördüklerini ve yaşadıklarını anlatırlar

5CENAZE TÖRENLERİ
Genelde büyük şehirlere dağılmış olan köylülerimizin imkanı olanlar cenazeye katılmaya çalışırlarKöyde cenaze olduğu gün hiç bir kimse başka bir işle uğraşmazCenaze evinde toplanılarak cenazeye son görevler yapılırCenaze yakınlarına baş sağlığı taziyelerinde bulunulurCenaze, namazı kılındıktan sonra topluca mezarlığa götürülerek defin işlemleri tamamlanırCenaze defninden sonra vefat edenin ıskat işlemleri yapılırEskiden üç gün cenaze evinde yemek pişmezdi ve komşular cenaze evine yemek götürürlerdiŞimdi ise köyde genç nüfus olmadığından bu pek uygulanmamaktadırSadece cenazenin defninden sonra komşular tarafından cenazeye katılanlara pide ve içecek,tavuklu pilav,sulu yemek ikramı yapılmaktadırCenazenin 40günü ve 52günü camide mevlit okutulurGelen misafirlere köyün yemekhanesinde yemek verilir

6GİYİM-KUŞAM
Erkekler: Eskiden erkekler şalvar tipli pantolon giyerlerdiÜste ceket,yelek,gömlek,kazak,panto lon giyerlerdiAyağa ise elde örme yün çoraplar ,çok eskiden çarık,günümüzde de hala giyilen kara lastik ve normal ayakkabılar giyilirdiBaşa ise orta yaşlılar 6 köşe veya 8 köşe kasket şapka ve fes denilen giysiler giyilirdi


Kadınlar:Kadınlarımız eskiden peştamal denilen etek,öğnük,kuşak,fistan denilen giysiler giyiyorlardıAlta ise etek,bandik,tortuk,tuman denilen giysiler giymekte idilerBaşlarına ise çember denilen yemeniler ve eşarplar giymekteydilerGünümüzde ise genç nesil daha modern giyinmeye özen göstermektedir

7YEMEKLER

Çorbalar
a) Tarhana çorbası: Kadınların daha önceden hazırladıkları aşlık ve katık karışımı kurutulmuş malzemeden yapılır
b) Helle çorbası: Kavrulmuş undan yapılır ve üzerine tereyağı gezdirilir
c) Mısır aşı: Mısır kırmasının yoğurtla karıştırılarak pişirilmiş hali
d) Yarma çorbası: Bulgurla yapılmış yoğurtlu çorba
e) Yan aşı: Üçgen şeklinde kesilen hamur kurutulur içine kurumuş çökelek katılarak yenir
f) Mantı : Hamurdan hazırlanırİçine kaz ve dana eti katılarak yapılırMantının çok küçük olanı makbuldür
g) Sütlü çorba: Sütün içerisine pirinç katılarak yapılır

Yemekler
a) Yaprak sarması(dolma): Üzüm yaprağının içerisine içi etli pirinç veya bulgurdan hazırlanan malzeme konularak yapılır
b) Lahana sarması: Lahana yaprağının içerisine etli bulgur konularak sarılır
c) Keşkek: Döğülmüş buğday karıştırılarak ve etli olarak yapılan yemekDaha çok düğünlerde ve toplu törenler için hazırlanır
d) Yahni: Daha çok bayramlarda yapılan etli nohut yemeği
e) Serit: Besili kazın yağına yufka bandırılarak yağlanıp,bulgur pilavının üzerine de kazın eti dökülüp elle yenen bir yemektir
f) Pasta: Mısır unu bulanarak yapılan bir yemekOrtasına eritilmiş tereyağı veya yumurta pişirilerek konurMısır pastası banılarak yenir