Kıtalarına Göre Nehirler

Amerika'daki nehirler

Güney Amerika'daki nehirler

-->Bolivya'daki nehirler

• Lauca Nehri
  
  Lauca Nehri (Rio Lauca) Bolivya ve Şili'de bir nehirdir
  Rio Lauca Bolivya'nın ikinci en büyük tuz gölü Salar de Coipasa ile beslenir Bu göl Andlar'da 3680 metre yükseklikte bulunur Nehir Şili'de Lauca Milli Parkı içinde son bulur
  Rio Lauca yaklaşık 160 km uzunluğunda olup bunun % 85'i Bolivya % 15'i Şili'dedir (Tarapacá Bölgesi)
  Rio Lauca İhtilafı Rio Lauca'nın su haklarıyla için bir sınır anlaşmazlığıdır Bu problem 1962'den beri Şili ve Bolivya arasında süregelen bir durumdur 1975'de yeni müzakereler başlamış ancak bu pazarlıklar 1978'de yeniden kesilmiştir Bolivya'nın Büyük Okyanusa ulaşma talepleri çözülememiştir

-->Brezilya'daki nehirler

• Amazon Nehri
  
  Güney Amerika'da yer alan Amazon Nehri (İspanyolca: Río Amazonas Portekizce: Amazonas) Afrika'daki Nil Nehri ile birlikte dünyanın en uzun nehirlerinden biridir Büyük Okyanusa 160 km mesafede Peru'daki And Dağlarının doruklarından doğarak doğuya doğru bir seyir izleyip Atlas Okyanusuna dökülür 6400 km uzunluğundaki Amazon'un taşıdığı su miktarı Mississippi Nil ve Yangtze Nehirlerinin taşıdıkları suların toplamından fazladır (tüm dünya nehirlerinin taşıdığı suyun yaklaşık % 20-25 ini taşıdığı sanılmaktadır) Amazon Nehri yaklaşık yıllık ortalaması 180000 m³/sn olan debisiyle ve suladığı alanın (Amazon Havzası) büyüklüğü itibarıyla da birinci sıradadır Denize döküldüğü Atlas Okyanusu kıyılarında genişliği yaklaşık 240'dir[kaynak belirtilmeli] Amazon'un ağzı 1500 yılında Vicente Pinzon tarafından keşfedilmiş nehrin kaynaklarıysa ancak 1941'de Bertrand Flornoy'un yönettigi ekip tarafından bulunmuştur

Casiquiare Kanalı Venezuela'da Orinoco ve Amazon Nehir sistemleri birbirine bağlayan yeryüzünün en büyük bifurkasyonu (bilimsel literatürde nehirlerin çatallanıp kollara ayrılması) Brazo Casiquiare Nehri yukarı Orinoco'da dala ayrılır ve Rio Negro üzerinden Amazonlara akar Su seviyesine göre Brazo Casiquiare'nin suyu kuzeye doğru da yani Orinoco istikametinde de akar
Bu bifurkasyon 1800'de Alexander von Humboldt tarafından onaylandı Yaklaşık 1750 yılında bir ispanyol misyoner tarafından tarifi yapılmıştı

• İguasu
  
  Iguasu (Portekizce Iguaçu İspanyolca Iguazú) 1320 km uzunluğunda Güney Amerika'da bir nehir İsmi Yguazu kelimesinden (Guarani dilinde Büyük su) gelir
  İki farklı nehrin (Irai ve Atuba) Curitiba şehri yakınlarında birleşmesinden oluşur Parana nehrine dökülmeden önceki son kilometrelerinde Arjantin (Misiones eyaleti) ile Brezilya (Parana eyaleti) arasında sınır oluşturur
  Parana Nehri'ne döküldüğü yerin yakınlarında Brezilya tarafında Foz do Iguaçu Arjantin tarafında ise Puerto Iguazu şehirleri bulunurİki şehir de nehri geçen bir köprü ile birbirlerine bağlıdır
  Iguaçu'nun en ünlü özelliği nehrin döküldüğü yerin birkaç kilometre öncesindeki şelaleleridir Şelaleler de aynı şekilde tam sınırda bulunur Büyük kısmı görkemli "Şeytan Gırtlağı" 'na geçiş imkânının da bulunduğu Arjantin kısmındadır Ama insan şelalelerin etkisini Brezilya tarafından daha iyi hissederToplam genişliği 2700 m olan Igaçu Şelaleleri'nde ortalama 1700 m³/s uzun yağışlardan sonra ise 7000 m³/s su iki basamak halinde 75 metreden dökülür
  Bu doğa güzelliğini Álvar Núñez Cabeza de Vaca 1542 yılında keşfetmiştir Eleanor Roosevelt bu nefes kesici doğa mucizesine baktığında ağzından şu iki kelime dökülmüş: "Poor Niagara" (zavallı Niagara)
  Her iki tarafı da kapsayan milli park 1984 yılında UNESCO tarafından "Dünya mirası" listesine alınmıştırTurizm sebebi ile lokal anlamda çok önemli bir ekonomik rol oynar

-->Peru'daki nehirler

• Urubamba Güney Amerika'da bir nehirdir Titicaca Gölü'nün kuzeybatısında And geçidi Abra la Raya yakınlarında Peru'nun güneydoğu And zinciri ile Peru ve Bolivya platosu (Altiplano) arasındaki su sınırında çıkar
  Nehir yatağı
  Urubamba Nehri Río Apurímac kuzeyinde paralel olarak Peru'nun kültürel ve tarımsal açıdan çok yönlü bölgesinin içinden akar ki burada İnkaların ve eski kültürlerin çok sayıda harabeleri bulunur (ayrıca bakın Valle Sagrado)
  Ollantaytambo yerleşiminden sonra Urubamba derin dağ geçitleri arasından (ör: Torontoy Kanyonu) menderes şeklinde yağmur ormanı istikametinde kıvrılarak ilerler Burada harabe kent Machu Picchu bulunur Doğu Kordiller'in dağ kollarının ortasından bölgesel merkezi QuillabambaLa olan Conveción Eyaleti'nin geniş ve verimli bir vadisine (meyve ve çay ekimi yapılır) geçiş yaparDaha batıda Río Ucayali'ye dökülmeden önce Urubamba Nehri gaz yataklarının olduğu Camisea civarında Andlar'ın son kalları arasından ve „Pongo de Mainique“ vadisini aşarak yağmur ormanlarına doğru kaybolur

Nehir kenarındaki önemli yerler

(Akış istikametindeki sırayla)

• Sicuani
• Raqchi (harabe)
• Urcos
• Andahuaylillas
• Pikillaqta (harabe)
• Pisac (Şehir ve harabe)
• Calca
• Yucay
• Urubamba
• Ollantaytambo
• Llactapata (harabe)
• Aguas Calientes
• Machu Picchu (harabe)
• Santa Teresa
• Quillabamba
• Echarate
• Quellouno
• Atalaya
• Colonia Penal de Shepua

-->Venezuela'daki nehirler

• Orinoco
  
  Orinoco 2140 km uzunluğuyla Güney Amerika'nın en uzun nehirlerinden biri Nehir yatağının tümü Venezuela mülkiyetindeki topraklardadır
  Orinoco'nun kaynağı Venezula- Brezilya sınırı yakınlarında Parima civarında bulunur Buradan başlayarak geniş ve batıya doğru oluşan bir kavisle kuzeye doğru Atlas Okyanusu'na akar Bu esnada ilk olarak Venezuela ve Kolombiya arasındaki sınır boyunca ilerleyip akabinde alt kısımlarında Venezula'yı boydan boya kateder Deltası 41000 km²'lik büyük bir hayvan zenginliği olan bataklık coğrafyası oluşturur Brazo Casiquiare ile Orinoco Nehri ve Rio Negro birbirlerine bağlanırlar
  
  Orinoco'nun keşfi
  
  Üzerinde Orinoco'nun gösterildiği ilk harita 1529 yılından gelir ve Diego Ribero'ya dayanır
  Ancak ilk büyük keşif 18 yüzyılda José Solano önderliğinde yapılmıştır Keşif gezisi Yukarı Orinoco Vadisi'nden Rio Negro'ya kadar ilerler 1800 yılında Alman araştırmacı Alexander von Humboldt ve Fransız botanik Aimé Bonpland Rio Apure ağzından başlayan ve Yukarı Orinico Vadisi'ne kadar süren bir keşif gezisine girişirler ve nehrin flora ile faunasıyla ilgili önemli veriler toplarlar
  Buna karşın Orinoco'nun kaynağı henüz Kasımm 1951'de Venezuellalı araştırmacılar tarafından Brezilya sınırı yakınındaki Sierra Parima'da keşfedilir

-->Şili'deki nehirler

• Aconcagua Nehri

Aconcagua Nehri (İsp: Río Aconcagua) Orta Şili'nin Valparaíso Bölgesi'nde bir nehirdirAconcagua Nehri Río Juncal ve Río Blanco birleşmesiyle oluşur 15 km sonra Río Colorado bu nehre ilave olur ve birkaç kilometre sonra Río Putaendo eklenir Devamında Río Limache gibi bir kaç daha küçük akarsu Aconcagua Nehri'ni besler 142 km uzunluğundaki nehir MELİS şehrinde Pasifik Okyanusu'na dökülürRío Aconcagua Vadisi meyve ve şarapçılık ile çok önemli bir tarımsal ve turistik bölgedir

• Bío-Bío Nehri

Bío-Bío Nehri Şili 'de 380 km uzunluğunda bir nehirBaşkent Santiago'nun 500 km güneyindedir Kaynakları Andlar'daki Icalma ve GalletueSan Pedro de la Paz şehrinden geçerek Arauco körfezine akargölleridir

Kaynağından denize döküldüğü yere kadar kıyısında olan büyük şehirler şunlardır:

San Pedro de la Paz
Concepción
La Laja
Nacimiento
Santa Bárbara

Tarihçe
Bío Bío 1544 yılında Juan Bautista Pastene tarafından keşfedilir Nehir uzun süreİspanyol egemenlik alanı ile Mapuche ve Pehuencheler'e ait bölgeler arasında sınır oluşturmuştur
1647'de İspanyollar ve Mapucheler Bio Bio'nun sınır olarak kabul edildiği bir barış antlaşması imzalarlar Ancak bu ispanyollar tarafından sürekli olarak ihlal edilmiş böylelikle 1655'den itibaren yeniden Mapuche isyanları süre gelmiştir

Ekonomi ve çevre
Bio Bio burada düşünülen devasa bir baraj sistemine Pehuencheler'in gösterdiği direniş sonucu uluslararası bir üne ulaşmıştır
Yetmişli yıllarının sonundan itibaren Şili enerji şirketi ENDESA 6 büyük baraj inşasını planlamıştır İlk barajın inşası 1997'de Pangue'de tamamlanmıştır Barajlar Pehuenche bölgelerini sular altında bırakmış ve balık kaynaklarına zarar vermiştir Bio Bio alanında kalan tüm çevre barajların inşası ile radikal biçimde değişmiştir 16 Eylül 2003'de Pehuencheler Şili hükümeti ile toprak kayıplarını tazmin eden bir antlaşma imzalamışlardır İkinci baraj 2004'te Ralco'da tamamlanır

Turizm
Denize döküldüğü yerin 22 km'lik kesiminde San Pedro de la Paz şehri bulunur Lagünler Laguna Grande San Pedro ve Laguna Chica San Pedro yürüyüşçülere görkemli bir doğa sunar Ayrıca nehir kano ve rafting sporcuları tarafından çok sevilir
Valle del Bio-Bio ve Valle Itata vadileri Şili'nin en güneydeki şarapçılık alanlarını oluşturur

• Lluta Nehri
  
  Lluta Nehri (İspRio Lluta) Kuzey Şili'nin Tarapacá Bölgesi'nde bir nehirdir
  Lluta Nehri Orta Andlar'ın bir kesimi olan Nevados de Putre Sıradağları'nda doğar ve Putre şehrinin bir kaç kilometre ilerisinden akar Atacama Çölü ortasında kıvrılır Rio Lluta Vadisi turistler tarafından oldukça sevilen bir bölge olup çok sayıda kuş türü ve lamaya ev sahipliği yapar
  Şili Karayolu 11 nehre paralel olarak gider
  Lluta Nehri 167 km sonra Arica'da Büyük Okyanus'a dökülür

• Lauca Nehri
  
  Lauca Nehri (Rio Lauca)Bolivya ve Şili'de bir nehirdir
  Rio Lauca Bolivya'nın ikinci en büyük tuz gölü Salar de Coipasa ile beslenir Bu göl Andlar'da 3680 metre yükseklikte bulunur Nehir Şili'de Lauca Milli Parkı içinde son bulur
  Rio Lauca yaklaşık 160 km uzunluğunda olup bunun % 85'i Bolivya % 15'i Şili'dedir (Tarapacá Bölgesi)
  Rio Lauca İhtilafı Rio Lauca'nın su haklarıyla için bir sınır anlaşmazlığıdır Bu problem 1962'den beri Şili ve Bolivya arasında süregelen bir durumdur 1975'de yeni müzakereler başlamış ancak bu pazarlıklar 1978'de yeniden kesilmiştir Bolivya'nın Büyük Okyanusa ulaşma talepleri çözülememiştir

Cumberland Nehri

Cumberland Nehri Güney ABD'de önemli bir su hattıdır Nehir 1106 km uzunlukta olup 46km² bir havzaya sahiptir Nehir Kentucky'den doğar ve Tennessee'den geçerek tekrar Kentucky'den Ohio Nehri'ne dökülür


Nehir Hakkında

Cumberland Nehri ABD'nin Tennessee ve Kentucky eyaletleri için bir hayat kaynağıdır Nehir kenarında Nashville Clarksville gibi büyük ve önemli şehirler kuruludur Her ne kadar nehir yoğun ve önemli hatlara sahip olmasa da dar alanda ulaşım hatları bünyesinde kullanılmaktadır Ancak genel bir taşımacılık bu nehirde suyun derinliği ve suyun önündeki engeller yüzünden yapılamamaktadır