Tenya Şerit Bağırsak Şeridi

Şerit hastalığı olarak da adlandırılabilecek olan taenia enfestasyonu parazit adı verilen küçük canlılarla meydana gelen ve genelde sindirim sistemini tutan bir durumdur Tenyalar, az pişmiş veya çiğ et (tenya bulunan) yemekle bulaşır Sığırlar genelde Taenia saginata bulaştırırken, domuzlar taenia solium taşıyıcısıdırlar Tenyalar segmentli yani boğumludurlar Her boğum yumurta üretebilme kapasitesine sahiptir

Dünya genelinde son derece yaygın bir durumdur
Sığır Tenyası (Taenia saginata)
Etle alınan tenya larvaları (olgunlaşmamış tenyalar) insan barsaklarında olgun hale gelebilirler ve boyları 4-6 metreye ulaşabilir
Tenya hastalığı genelde her hangi bir belirtiye neden olmaz Kişi kendisinde tenya olduğunu genelde dışkısında tenyaları görünce fark eder, özellikle de hareketli parçacıkları
Nadiren karın üst bölgesinde ağrı, ishal, bulantı, kilo kaybı görülebilir Bazen apendiks, safra kanalları ve pankreas kanalında tıkanıklığa neden olabilirler
Dışkıda parazitin yumurta ve boğumlarının görülmesi ile tanı konur Taenia saginata nın hareketli parçaları dışkıda görülebilir Parazit yumurtalarını makat civarında toplayabilmek amacı ile kullanılan selofan bant yöntemi ile %85-95 hastada tanı konulabilir
Tenya hastalığı, ilaçlarla ve genelde tek doz kullanılarak tedavi edilebilir En çok kullanılan ilaç niclosamide etken maddeli ilaçlardır
Domuz Tenyası (Taenia solium)
Uzunluğu yaklaşık olarak 5 metre civarındadır Ülkemizde yaygın olmamakla birlikte dünyada çok yaygındır
Sığır tenyasından farklı olarak beyin, kalp, göz, akciğer, cilt altı ve kaslarda kist oluşumuna neden olabilirler: Domuz tenyası bulunan yetişkinler ve çocuklar eğer yeter derecede hijyene dikkat etmezlerse, dışkılama sonrası elleri ile makattaki yumurtaları alarak yutarlar Bu yumurtalar barsaklara ulaştığında içlerinden larvalar çıkar ve dokulara geçerek kister oluştururlar Eğer larvalar beyne ulaşırsa epileptik ataklar (havale ?) ve diğer sinirsel problemlere neden olabilirler Bu duruma cysticercosis adı verilir
Diğer belirtiler sığır tenyasında olduğu gibidir
Dışkıda yumurta ve larvaların görülmesi ile tanı konabilir Ayrıca radyolojik incelemelerde kistler görülebilir Cilt altındaki şişliklerden yapılan biyopsi ile de tanı konulabilir
Tedavide tek doz niclosamide kullanılır Kist oluşan durumlarda tedavi cerrahidir
Balık Tenyası (Diphyllobothrium latum)
Bazı tatlı su balıkları ve som balığı Diphyllobothrium latum adı verilen tenya bulaştırabilirler Genelde tuzlanmış, çiğ veya iyi pişmemiş balık eti ile bulaşır
Bunların uzunlukları 3-10 metre uzunluğunda olabilir
Bu parazitler barsağa tutunurlar
Dişi parazit günde 1 milyondan fazla yumurta çıkarabilir
Karın ağrısı, karın krampları, kusma, kilo kaybı ve Vitamin B12 eksikliği ve makrositer anemi gelişebilir
Dışkıda bol miktarda bulunan yumurtaların saptanması ile tanı konur
Tedavide tek doz niclosamide kullanılır
Tenyalardan Korunma
Etlerin yeterli miktarda pişirilmesi tenya larvalarını parçalar Tuvaletten sonra yeterli el yıkama ve daima uygun hijyen hastalığın yayılmasını önler