İlk Kadın Spiker

Yeni İlk Kadın Spiker

Türkiye'nin ilk, dünyanın üçüncü maç anlatan kadın spikeri Semahat Özdoğan Arslaner çok konuşulan maç sunumuyla hayatımıza girdi Ankara Eskişehirspor maçını ilk kez, 4 kadın hakem yönetti, bir kadın spor spikeri canlı yayında sundu Kimileri sunumu beğendi kimileri ise 'olmamış' dedi Yeni Şafak gazetesine konuşan TRT spikeri Özdağan'ın meslekte sıkı 11 yıllık bir geçmişi var Bu araya evlilik ve annelik sığdırmış Eşi de bir futbolcu

İlk izlediğiniz maç?

11 yaşlarındaydım Abim ve ablamla Adana Demir Spor'un maçına gitmiştik Normalde kendi takımınızın kalesine atak olduğu zaman tezahurat yapılmaz dikkatle seyredilir Ama ben her atakta 'ay, aman aman' diyerek izliyordum Fırsat bulduktça maça gidiyorduk ama benim için en büyük zevk pazarları radyodan maç yayınlarını beklemekti Bütün haftayı zor geçirirdim bir an önce Pazar olmasını isterdim

Lise zamanlarınızda atkı, bere gibi aksesuarlarla kadınlığınızı gizlermişsiniz Neden?

Çünkü yalnız gittiğim maçlar da oluyordu Toplum psikolojisi gençkızsınız, neyle karşılaşacağınızı bilmiyorsunuz Garanti altına almak için kadınlığımı gizleyip maça giderdim

Ortamlar değişti mi?

Çok değişti Artık küfür duymuyorum

Peki şu anki giyiminizle maça gidebiliyor musunuz?

Hayır Böyle gitmem Bakımlı olunur ama çokta abartıya kaçmanın bir anlamı yok Stüdyoda biraz sonra haber okuyacağım Haberin okunduğu ortam ve ışık bu kıyafete müsait Ama bazen VIP türibününde gayet şık, renkli, bol makyajlı kadınlar görüyorum

Toplum baskı yapıyor, ondan mı?

Yok Onunla bir ilgisi yok Bu tarzla ilgili bir şey Stüdyoda haber okurken zaten makyaj yapılıyor Günlük hayatımda makyaj yapmıyorum zaten Eşimin maçına gittiğimde de hiç dikkat çekici bir kıyafet giymezdim Ama şimdi bakıyorum, yüksek topuklu ayakkabılar, beli açık kıyafetler giyiyorlar Bu da cesarettir tabi

Hiç eşinizin oynadığı bir maçı anlattınız mı?

Anlattım

Ne hissetiniz?

Eşim o zamanlar Van Spor'daydı 'Van'a gideceksin' dediler 'Tamam' dedim ve gittim Çok tedirgindim Evliliğimizin ilk yıllarıydı Düşerse, sakatlanırsa 'mikrofonu bırakır aşağıya inerim' diyordum Çünkü futbolda herşey olabilir Hesaplamıştım 'buradan aşağıya kaç dakikada inebilirim' diye Maç başladı, ben Ahmet'in sahada oynadığını unuttum O kadar konsantre olmuşum ki forma numarasına bile baktım Üç futbolcu vardı üçü de birbirine oldukça benziyordu O anda kocam olduğunu unuttum!

Ankara -Eskişehir Spor maçı sunumundan sonra nasıl tepkiler aldınız?

İnsanlar bana karşı çok anlayışlı ve olgundu Çünkü bu benim televizyonda canlı yayında ilk tecrübemdi Bana göre 'çok kötü yada çok iyi' diye yorum yapmak şu aşamada doğru olmaz

Peki psikolojiniz nasıldı?

Heyecanlandım Karşımda bir sürü foto muhabiri ve kameraman vardı Bir yandan da plaket veriliyordu Maça konsantre olmam mümkün değildi Nitekim konsantre de olamadım

Ama siz daha öncede radyoda anlatımlar yaptınız…

Evet ama radyo çok daha farklı Orada yanımda sadece bir teknisyen oturuyor Dikkat dağıtan hiçbir unsur yoktur ve maça rahatlıkla konsatre olurum

Maç anlatırken en önemli şey konsantre olmak mı?

Tabi ki Çünkü maçtan koparsanız tekrar bağlanmanız olmanız çok zor olur Maçtaki Eskişehirspor teknik direktörü benim arkadaşım 'Maç başlıyor git anlatmaya başla' dedi Maç başladığında ben daha aşağıda plaketlerin verilmesiyle ilgileniyordum

Maçı televizyon ile radyoda anlatmak arasında ne fark var?

Televizyon kolay Zaten sahada olanları izleyici görüyor Dolayısıyla yeri tasvir etmenize gerek kalmıyor Mesela; 'Orta yuvarlağın kendi yarı alanına bakan dilimi içinde, sağ kanada doğru taç çizgisinin bir metre kadar içine gönderdiği pasta, topla buluşan Ali ya da Mehmet' demenize gerek yok Ama isimleri net söylemeniz önemli Bir de kurallara çok dikkat etmelisiniz Bazen bir anda düdük çalıyor top dışarı çıkabiliyor 'Acaba onun öncesinde faul mü var?' diye şüphede kalmamanız lazım Ne olduğunu çıplak gözle seyirciden önce görmelisiniz

Golü kaçırdınız…

Evet Çünkü ilk defa maçı önümde bir monitörle anlattım Sahanın kendisine baktığınız zaman top sahaya iniyor ama monitörde zaman farkı var Bocaladım Hangisine göre anlatacağımı bilemedim Önümde kağıtlar, bilgiler var Bu tarz aksilikler olmasaydı maçın hakkını verirdim

Kimi 'erkeklere taş çıkardı', diyor kimisi de 'bu işi kadınlar yapmasın erkekler yapsın' diyor…

Taş çıkardığımı düşünmüyorum Ama TRT kurumunun kadrolu spikeriyim Bana ne görev verilirse onu yapıyorum Futbol maçı da, karate de anlatabilirim

Peki neden daha önce değil de şimdi?

Bunun nedeni insanlar alışık olmadığı içindi Bu birden bire olmuyor Ben onun için 11 yıldır radyo spikerliği yapıyorum Daha çok alışmak için

Şimdi sizde rekabetin içine girdiniz

Erkeklerle yarışmayı asla istemedim Erkekler beğenseler de beğenmeseler de bu böyle

Siz erkeklerin maç sunumunu eleştirdiniz ama…

Hayır 'Erkekler eleştiriyorlar, siz nasıl karşılıyorsunuz?' gibi bir soru soruldu bana Ben de; 'Herkesin kendi tasarrufudur' dedim Çünkü çok geniş bir kitleye hitap ediyorsunuz Herkes tarafından beğenilmesi beklenemez

Peki siz erkeklerin sunumunda ençok neyi eleştiriyorsunuz?

Ben maç anlatırken çok fazla yorum yapılması taraftarı değilim Gereksiz konuşulması da izleyici olarak beni sıkıyor TRT spor servisi spikerleri çok kontrollü, bilgili, tecrübeli, spikerler Maçı TRT'den izlemeyi tercih ediyorum

KENDİ ANLATIMIMI BEĞENMEDİM

Siz kendi anlatımınızı beğendiniz mi peki?

Beğenmedim Çünkü ben bu değilim O kadar kötü bir ortamdı ki Fiziki şartlar elverişsizdi Anlatım yerinde 15 kişiydik Bir taraftan bunlar olurken diğer taraftan yönetmen kullaklığından bana 'ayağa kalk aşağıya bak, aşağıdaki yer kamerasından çekiyoruz' diyorlar Yani anlayacağınız dikkat dağıtıcı bir çok unsurla bu sunum gerçekleşti

Bütün gözler sizin üzerinizdeydi Belki de ondan gerildiniz…

Acaba nasıl anlatacak diye insanlar merak etti Ben de ederdim 'Kadın anlatıyor acaba ne diyecek' diye kulak kabarttı insanlar Radyoda da öyle Orada da rahat anlatmıyorum Kontrollü anlatmaya çalışıyorum Çünkü erkeklerin yaptığı hataların binde birini yapsam göze batacak En az hatayla bitirmeye çalışıyorum O yüzden yorum katmam, gereksiz konuşmam, dikkat ederim

Erkekler maçı anlatırken kendilerine göre bir jargonları var Siz kendinize nasıl bir uslup belirlediniz?

Futbolun zaten evrensel bir dili var Ofsayt ofsayttır Başka bir şey söyleyemezsiniz Kurallar çerçevesinde anlattığınızda sadece ses biraz yumuşak ve kadından gelir Fark sadece bu

Siz Ankara ve Eskişehir Spor maçını erkeklere göre daha sakin, 'baharatsız' sundunuz Gol olurken bile o heyecanı veremediniz…

Evet dediğim gibi konsantre olamadım Yoksa o heyecanı bir erkek kadar ben de verebilirdim 'goooooooool' diye bağırabilirdim Normalde kendimle maç arasına hiçbirşey koymam 90 dk benim için çok özeldir Ama bu maçta öyle olmadı

Maçı 4 kadın hakem yönetti aynı zamanda kadın spiker sundu Bu denk mi geldi yoksa önceden planlanmış mıydı?

Türkiye Spor Yazarları Derneği '4 kadın hakem bu maçı yönetecek' diye duyuru yaptı Bizde kendi aramızda toplantı yaptık Spor haberleri müdürü Yalçın Çetin ile konuştuk 'Yapar mısın?' diye sordu Bende 'Tabi ki' dedim

Nasıl birden karar verildi? Sonuçta yine siz değil de başka bir meslektaşınız sunabilirdi…

Maçı kimler anlatacak diye bir hafta öncesinden aramızda konuşuyoruz Başka bir arkadaşım anlatacaktı Bir anda bana sordular Ben de kabul edince oldu

Neden futbol?

Benim spor spikerliği istemem çok eskiye dayanıyor 8 yaşımdan beri bu mesleği istiyordum Hem sporu hem de futbolu seviyordum Spiker olmak da çok istiyordum TRT benim için çok önemli bir kurum Ablam da TRT'de haber spikeri TRT'de olmak hem spiker hem de spor spikeri olmak istiyordum Eskiden severek izlediğim ve dinlediğim, insanlarla şu anda beraber çalışıyorum Azmettim ve yaptım

Zor değil mi?

Zor Kadın değil bu erkeklere bile zor gelebilir Çünkü spor spikeri aynı zamanda muhabirdir Haberini ve röportajlarını kendisi yapar Haber spikerliğinde bu daha farklı Editörlerin hazırladığı haberleri okursunuz

Ümit Aktan ' Futbol erkek sporudur' der…

Tabi ki erkek sporu Çünkü kadınlar için çok sert Çok efor sarfetmek gerekiyor Bir dönem futbol oynamıştım Sahanın bir ucundan diğer ucuna koşmak herkesin harcı değil Bazen futbolcuları 'iyi oynadı veya kötü oynadı' diye eleştiriyoruz Bence o kadar eleştirmemek lazım Çünkü futbolcular duygusal insanlar Eşim de futbolcu biliyorum

Tek olmak eksiklik de, başarı da değil

Bu sporun neresi çekici geliyor size?

Gol olduğunda mutlu oluyorum Ataklarda heyecanlanıyorum Taraftarlık duygusu da bana iyi geliyor Holiganizm, fanatikliği onaylamıyorum Neden insan fanatik olur? Çok anlamıyorum da

Dünyadan futbol maçı anlatan kadınların üçünden biri sizsiniz Bu bir başarı mı eksiklik mi?

Eksiklik de değil, başarı da değil Demek ki kadınlar ilgi göstermiyorlar diye düşünüyorum Çünkü kadınlar ilgi gösterdikleri konuda başarılı oluyorlar Çok zor olduğu için yapmayacaklarını sanmıyorum

Erkeklerden kendinizi ayrı mı tutuyorsunuz?

Hiç rakip değilim TRT Spor serivisinde çalışan arkadaşlar tecrübeleriyle bana çok yardımcı oluyorlar Sorduğum her soruyu üşenmeden cevaplıyorlar Onlarla rakabet içine girmek mümükün değil Herkes kendisine verilen görevi yapıyor O anlamda şanslıyım Dışarıda kadın olarak var olmak çok zor Ama TRT'de bilginiz varsa tescil ediliyor Ben beş aşamalı sınavdan geçtim 30 bin kişinin içinden 4 spor spikeri kazandı onlardan biri bendim Bir şey bilmiyorsanız TRT sizi kabul etmez Burada çalışıyor olmak bir şeyleri bildiğinizin bir göstergesidir

Bundan sonra da maç anlatmaya devam edecek misiniz?

Tabi Anlatmayı düşünüyorum Tabi ki ilk yaptığım hataları yapmamaya çalışacağım O maçta oğlum telefon açıyor 'anne ne zaman geleceksin' diye Sonuçta ne olursa olsun bir kadınsınız Ona göre de sorunlarınız oluyor

90 dk bütün işlerimi bırakır sadece maç izlerim

Bir kadının futbolu algılayışıyla erkeğin algılayışı arasında nasıl bir fark var?

Bunu toplum bilimciler daha iyi bilir ama bana göre kadınlar futbola çok ilgi göstermiyor İlgilenmiyorlar Eşleri futbol maçı seyrediyor, kendileri de dizi izlemek istiyorlar Hiçbir kadın ilginin kendisinden başka bir yöne kaymasını istemez

Siz de nasıl oluyor?

11 yıllık evliyiz Ama az önce anlattığım evli çiftler gibi değiliz O işi dolayısıyla dışarıda ben televizyondan ayrılmıyorum Her Türk ailesi gibi işten eve evden işe yaşamıyoruz

Ama sonuçta ortak zevkiniz futbol…

Maç seyrederken coşuyoruz Cipsleri, yiyeceklerin hepsini yanımıza alıyoruz Zevk alarak maç seyrediyoruz Tabi aynı zamanda ev hanımıyım Gidiyorum koşarak çay getiriyorum Eşime; 'biraz da sen yap ben de biraz seyredeyim' filan diyorum Ama çok ender oluyor bu

Erkekler maç olduğunda akan sular duruyor Siz kadın olarak bütün işleri, evini, çocuğunuzu bırakıp izleyebiliyor musunuz?

Maç varken her şeyi bırakırım 90 dk Hiçbir şeyle uğraşmadan sadece maçı izliyorum Ama onun dışında ev işlerimi yapıyorum tabi ki

Eşiniz futbolcu siz de futbol ile ilgili bir çok şeyi biliyorsunuz Saha içinden birinin gözüyle dışındaki birinin gözü arasında fark oluyor mu?

Eşim beni maç seyrederken çok güldürür Bir oyuncu ceza alanı içine pas atacak ve gol pozisyonu olacak ama pas o kadar kötü ki O maçı şöyle izliyor; 'Zehir attı Pas değil bu zehir 'diyor Futbolcu da futbolcuyu eleştiriyor

Erkeklerin bol bulunduğu alanlara kadınlar her zaman el atmak zorunda mı? Neyi ıspatlamaya çalışıyorsunuz?

Kendini ıspatlama ya da bir iddia değil bu 'Onlar yaparsa ben de yaparım' asla değil Bu sadece sevgi Ben dokuz yaşımda maç seyretmeye kendi isteğimle giden bir çocuktum Doktor ya da avukat da olabilirdim Bu bir ilgi alanı Kendimi ıspat etmeye çalışmıyorum

İlk olmak zor tabi…

Zor Kendinizi sürekli anlatmaya çalışıyorsunuz İnsanlar merak ediyorlar

Futbol ile ilgilenenlerin konuşmaları ve duruşları erkeksidir Ama her halinizle kadınsınız…

Bir kadın kibar, bakımlı, ev hanımı, anne aynı zamanda futbolu seviyor olabilir İlla ki erkek gibi olmak zorunda değil

Bu işte kadınlarla erkeklere eşit fiyat politikası uygulanıyor mu?

Hiç fark yok Futbol büyük bir endüstri ve para kazandırıyor Sadece oynayana ve oynatana değil, bu işle ilgilenen herkese para kazandırıyor Böyle olunca sizin de para kazanmamanız mümkün değil TRT çalıştığım için herkesle aynı ücreti alıyorum Memurum sonuçta Anlatıcı olarak da çok uçuk rakamlar kazanmıyoruz

Bir kadının maç sunması futbola ne kazandırır?

Ben stada gittiğimde artık daha nazik davranıyorlar Yakın çevremde hiç küfür duymuyorum Spora seyir zevki yüksek insanlar geliyor Eskisi gibi küfür etmek, rahatlamak için değil Kadınların olduğu yerde daha naif estetik olacaktır Mesela; kulüpler kadınlara ve çocuklara ücretsizdir Daha çok kadınlar gelsin tavır seviyesi yükselmesi için

İlgiden memnun musunuz?

Dışa dönük biri değilim Maçlara bile bere, atkı sarınıp giderim Dikkat çekmeyi sevmiyorum Aşırısını çok sevmiyorum Ama tabi ki insanların ilgisi çok güzel

Bu meslek size hiç ihanet etti mi?

Her zaman herşey yolunda gitmiyor Çok zor şartlar altında çalıştım Diyarbakır'a gidip maç anlatıyorsunuz Giderken yoruluyorum Ama bundan kimse sorumlu değil tabi