08-15-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Zırnık Nedir ? Zırnık Tanımı, Zırnık Anlamı, Hakkında
Zırnık koklatmamak’taki zırnık farsça zarnîx, arsenik sülfit demek, parlak sarı renkte zehirli bir mineral 19 yüzyılda kadmiyum sarısı keşfedilinceye dek sarı boya yapımında bu kullanılırmış farsça sözcüğün anlamı “sarı renkli”
Simyacılar bu nesneyi altın imal etme çalışmalarında kullanmışlar Yunanca arseníkion farsçadan (daha doğrusu bunun Arapça öntakılı az-zarnîk biçiminden) alıntıymış; ilk kez 1100’lerin sonunda Selanik Piskoposu Eusthatios’un eserinde kayda geçmiş Böyle saçma sapan şeyleri nereden biliyoruz? Du Cange’ın emsalsiz Ortaçağ Yunancası sözlüğünün 1688 baskısını internetten indirdik, oradan biliyoruz 1250 yılı dolayında paris Üniversitesinde Albertus Magnus zırnıktan saf arseniği ayırmayı başarmış, bu ayırdığı saf elemente de “arsenik ruhu” gibilerinden bir ad vermiş Bu Albertus aslında önemli bir filozof ve ilahiyatçıdır, böyle işlerle de uğraştığını bilmiyordum
Zarda “sarıya boyanmış”, türkçede seslisi inceltilip zerde olur, zerde pilav demek aslında safranla boyanmış sarı pilav demektir Zard-alû sarı eriktir, farsçada alelumum kaysıya denir, bizde ise zerdali kayısının bir cinsi Zarrîn/zerrîn sarışın veya altın renkli olandır Zerrîn-direht diye portakal ağacına denirmiş, “altın ağaç” manasına, zerrîn-kâse de şairlerin güneşe verdikleri bir isim (Nişanyan'dan alıntıdır )
|
|
|