Edirne Yöresel Halk Oyunları - Edirnenin Halk Oyunları |
|
|
#1 |
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Edirne Yöresel Halk Oyunları - Edirnenin Halk OyunlarıEdirnenin Yöresel Halk Oyunları,Edirnenin Halk Oyunları, Edirnenin Yöresel Oyunları, Edirne halk oyunları yönünden Hora ve Karşılama oyunları bölgesinde yer almış bulunmaktadır Trakya bölgesinin genel karekterini yansıtan bu danslar kadın ve erkek olarak icra edilir Hareketlerin canlı olduğu bu yörede aksak ritim yaygındır Oyunlar meydanlarda çift Davul Zurnayla oynanır Kapalı yerlerde ve salonlarda Meydan Sazı, Tef, (def) Darbuka ve Zilli Maşa gibi müzik araçları oyunlara eşlik eder Davul zurna dışındaki sazlarla daha çok karşılamalar oynanmaktadır Türkiyenin balkan bölgesine ait oyunlardır Balkan ülkelerinin oyunlarıyla benzerlik gösterir Kızlı erkekli karışık ve ayrı ayrı oynanmaktadır![]() Grup Hepsi Fan Club - EDİRNE YÖRESİ HALK OYUNLARI OYUN ÇEŞİTLERİ: Kabadayı, Mendil, Sülümanaga, Kasap, Eski Kasap, Balkan Gaydasi, Pomak Gaydasi, Zigos, Fatos, Anzuyla Kanber, Sirto, Selanik, Kazibem ![]() Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır: Klarnet,Kaba zurna,Davul,Meydan Sazı, Tef, (def) Darbuka ve Zilli MaŞa EDİRNE YÖRESİ KIYAFETLERİ KADIN GİYSİLERİ Edirne kadını kendine has, özelliğine uygun olarak sade, rahat ve çok kapalı olmayan bir giyimi kullanmıştır Onda Anadolu kadınının kullandığı kalın, üst üste bedenini saran, çok süslemeli giyimleri göremeyiz Giyimde kullandığı hiçbirşey kalın ve kaba değildir Rahat, az süslemeli,açık olan giyimler onun karakterini ortaya koymaktadırBAŞA GİYİLENLER Baş örtüsü: Başa taktiği başörtüye; ipekten yapılmış ise "grep" (krep), pamuklu iplikten ve üzerine baskı vurularak yapılmışsa "yemeni" denilmektedir Grep (Krep): Has ipekten yapılmıştır, boyutlan çok büyük değildir Kenarında iğne, tig, mekik, kozadan yapılmış oyalar bulunmaktadırYemeni: Pamuk ipliğinden dokunmuştur, üzeri boyanmıştır, kenarlannda grep oyaları gibi motifleri bol olan oyalar bulunmaktadır Başın Bağlama şekli: Edirne kadını başını; başın yüz ve boyun, hatta kulak kısımlarını çoğunlukla açıkta bırakarak bağlamıştır Bu bağlama şekilleri şunlardıra) Salma yemeni bağlama: Uçlar kulak arkasından geçirilerek tepede bağlanır b) Dolama yemeni bağlama: Kulak üstünden geçirilerek, başın üst kısmında uçlar bağlanır Arkada sarkan uç, sol yandan toplanarak, yukanda bağlanan bölümün altından geçirilerek, uçlan açıkta bırakılır Üstüne mevsim çiçekleri tokayla tutturularak süslenirSIRTA GİYİLENLER Bürümcük: Cepkenin altına, ten üzerine giyilen gömlektir İipekten veya pamuk ipliğinden dokunmuştur İpekten yapılanlar felemenk ipeğinden olup, kendi tezgahlarında dokurlardı Pamuk ipliğinden olanlar doğrudan kendi tezgahlannda dokunurdu, dokunurken çeşitli renklerde kollara ve beden kısmına hat çekilir Dokunurken yaka kapalı olarak dokunur,daha sonradan istenildiği şekilde açılırdı Bugün bile yaşlıların sandıklarından çıkan bürümcüklerin yakalan kapalıdır Kendinden desenli ve kol ağızlan ile boyun kısmı iğne oyasi denilen işlemeleri vardırCepken: Bürümcüğün üzerine giyilen kollu veya kolsuz bele kadar olan bir giyim parçasıdır Kadife üzerine simle veya gaytanla işlenmiş olanlan olduğu gibi atlas ve yünlü kumaşlardan olanlan da vardır Kolsuz cepkenlerin yakaları diktir ve ön kısımlan simle işlenmiştir Kollu olan cepkenlerin önü-sırtı ve kollarıda işlidir Kollu cepkenlerin ice, kolsuzların dışa giyildiğide olmuşturŞalvar: Edirne kadınının ata binmesi söz konusu olmadığından giydiği şalvarın ağı düşüktür Hafif oyuntulu ve paçaları dardır Paçalarında günlük giyilenlerde kendi kumaşından pastalar (kırmalar) vardır Özel günlerde giyilenlerde ise paçalar sim ve gaytan işlemelidir![]() Şalvarlann beli uçkur geçebilecek kadar geniştir Belin ön ve arka kısmında delik vardır Bu delik bölümlerinden uçkur geçirilir Arkadan bağlanarak şalvarın beli sıkılırŞalvarlar kumaştan yapılırsa işlemesizdir Ancak saten gibi kumaştan yapılanların yan taraflan, hatta ön ve arkaları aşağıya kadar işlidirUçkur: Pamuk ipliğinden dokunmuştur, uçlan kendileri tarafından boyanmış ipliklerle ve bol miktarda simle işlenmiştir Dar olur ve şalvarın bel kısmından geçirilir, arkaya bağlanırYağlık: Şalvann üzerine ve ön tarafına, misafirlere hizmet edilirken takılmaktadır Uçkur gibi iki ucuda işlidir Yünden yapılanı da vardır Bunlar işli değildirAYAĞA GİYİLENLER Çorap: Pamuktan veya yünden yapılmış çorap giyilir Ayakkkabı: Kısa topuklu, atkılı ayakkkabı-kundura giyilir TAKILAR Beşibiryerde, küpe ve bilezik takı olarak takılmaktadır Kırmızı kurdeleye bağh, dizili beşi biryerde veya yedi adetten oluşan altın takılırERKEK GİYSİLERİ BAŞA GİYİLENLER Fes: Edirne'de erkeklerin başlanna çok önceleri çeşitli tipte sarıklar, külah ve takkeler, daha sonralan fes takip fesin üzerine çember veya ipekli kefiye sarıldığı görülmektedir SIRTA GİYİLENLER İç Gömlek: İpekten yapılmış, desenli gömlektir Potur: Lacivert, gri-mavi bazende siyah çuhadan yapılmıştır Ayak bilekleri ve cepleri gaytan işlemelidir Bu gaytan işlemeler müşterinin arzusuna göredirPoturlann bazılarının ağı oyuk, bazılarının ağı daha boldur Potur bu biçimlere göre de isimlendirilir Karapınar, ruscuk ve kulaklı olmak üzere üç çeşittirKarapınar Biçimi: Ağı bol olan poturdur Ruscuk Biçimi: Ağı çalık ve dardır Ayak bilekleri, cepleri kaytanlı ve çiçek işlemelidir Kaytan işlemeler beş sıradan dokuz sıraya kadar olurKulakh Potur: Paça çiçek işlemeli ve kulak şeklinde olup bu kulaklar ayakkkabıyi örter Poturlann dikiş yerleri genellikle kaytanlıdırKollu Camadan: Yakası kaytanlı, kollar ve kolçaklar (dirsekler) çiçek işlemelidir işlemeler iki türlüdür Biri kesme çiçek, diğeri selvi çiçektir Bu elbiselerde dikiş ekleri kaytanla tutturulur ve parçalar bu şekilde eklenirFermane: Kolsuz olup, kollu camadan üzerine giyilir Yelek gibi olup, fermane giyilince, salta giyilmez Kesme veya selvi çiçek işlidirCepken: Fermane gibidir Kollar istendiğinde takılır, çıkarılır Kollan iki omuz başından arkaya sarkar Cepken giyenlerin poturların ağları boldur Diz bağı denilen püsküllü şeritler baldırların üzerine bağlanırPotur Saltası: Poturun üstüne giyilen cepkendir Poturla takım olduğu için, aynı kumaş ve renkten yapılır Kolları, yanlariı ve arkası çeşitli motiflerle işlenmiştirMintan: Tene giyilen bir gömlektir Çizgili veya çizgisiz kumaştan olanlan vardır Yakasız ve yandan düğmelidirKuşak: Belde yünden veya ipekten yapılmış kuşak kullanılır Yünden olan kışın takılır, yazın kullanılan ise ipektendir Ancak bugünlerde bulunamamaktadırAYAĞA GİYİLENLER Çorap: Beyaz çorap giyilir Bazen aralarında pembe, yeşil renkli olanlan da görülürYemeni: Ayakkkabı olarak deriden yapılmış, altı köseleli ve ökçeli yemeni giyilir Tulumbacı yemeni adıda verilirAKSESUAR Aksesuar olarak tek ve kalın zincirli veya 4-5 sıra gümüş zincirli, göğüste asılı gümüş saat kösteği, cepken potur giyenlerin kuşakları üzerine bağladıkları silahlıktır Ayrıca boyunlarına, köşelerinde iş bulunan çevreler de takmışlardır
|
|
|
|