Baş Ağrisi

*BAŞ AĞRISI*
*Baş ağrısı toplumda sık olarak görülen bir
şikayettirHayatınınherhangi bir döneminde baş ağrısı çekmeyen
insan>yokturÖzellikle kadınlarda görülme sıklığı fazladırÇoğunluğunu
sinirsel
nedenlere bağlı baş ağrıları oluşturur*
*Baş ağrısı yapan hastalıkların içinde en çok korkulan "beyin
tümörleri ve buna bağlı gelişen baş ağrılarıdır"Beyin tümörünün toplumda
görülme sıklığı yüz binde bir olduğunu düşünürsek tümöre bağlı baş
ağrılarının ne kadar az olduğunu anlayabilirizBuna rağmen başı ağrıyan
hastaların öncelikle akıllarına "acaba beynimde tümör var mı" sorusu
gelmektedir*
*Baş ağrılarını 12 ana başlık altında inceleyebiliriz *
*1-Migren*
*2-Gerilim baş ağrısı*
*3-Küme (Cluster) baş ağrısı*
*4-Kafa travmalarına bağlı baş ağrıları*
*5-Damarsal kökenli baş ağrıları *
*7-Yapısal lezyon olmayan baş ağrıları*
*8-Bazı ilaçların kullanılması ile oluşan baş ağrıları*
*6-Damarsal olmayan ancak diğer beyin içi hastalıklara bağlı baş *
*9-Bazı metabolik hastalıklar esnasında oluşan baş ağrıları*
*10-Boyun,göz,kulak,paranasal sinüs sinüsler (Sinüzit), diş ,yüz kökenli
ağrılar:*
*11-Kranial sinir nevraljileri:*
*12-Sistemik enfeksiyonlarda görülen baş ağrıları*
*Yukarıda ki listeyi incelediğimizde iki ana konu karşımıza
çıkıyorBaş ağrısının sebebi beyin ile ilgili hastalıklardan veya beyin dışı
hastalıklardan kaynaklanıyorÖyleyse baş ağrılarını;*
*1-Beyine ait hastalıklar sonucunda oluşan baş ağrıları*
*Bu nedenle bana baş ağrısı ile müracaat eden hastalarda özellikle yaş
30'un üzerindeyse mutlaka beyin tomografisi çektiriyorumBöylece beyinden
kaynaklanan bir hastalık olup olmadığını ilk başta ayırmak
istiyorumÇünkü;beyin
bir kapalı kutunun içerinde ve normal klinik muayene ile her zaman her şeyi
% 100 doğrulukla tespit edebilme şansımız olamayabilirYanılma payını sıfıra
indirebilmek için yapılacak en garanti işlem beynin içini
görüntülemektirBöylece baş ağrısının beyin hastalıklarına bağlı olup
olmadığı hakkında kesin bir fikir edinebilmek mümkün olmaktadır Beyin
tomografisi çektirip beyinde bir hastalık tespit edemediğimiz hallerde hem
hasta hem de ben hekim olarak kendimi rahatlamış hissediyorum Olaya hasta
açısından baktığımızda olayın psikolojik yönünü
görebilirizÖzelliklesürekli baş ağrısı çeken hastalarda "acaba
beynimde ur veya kanser var mı" diye bir endişe
oluşmaktadırŞayetçevrelerinde beyin tümöründen veya beyin
kanamasından ölen birisi varsa bu
düşünce hastalar üzerinde psikolojik bir baskı yaratmakta ve beyinleri
sağlam olsa dahi bu psikoloji içerisinde sürekli baş ağrısı çekmektedirler
Tecrübelerime göre,bu kişilere sadece muayene sonunda "beyninde bir şey yok
demek" yeterli olmamaktadırHastaların bu sabit fikirlerden kurtulması ancak
kesin bir kanıtla yani beyin tomografisi ile mümkün olabilmektedir Ayrıca
unutulmamalıdır ki,ülkemizin insanı film çekilmedikçe veya bir tetkik
yapılmadıkça kendilerinin tam anlamıyla muayene edildikleri hususunda endişe
duymaktadırlarBu durum özellikle bayan hastalarda çok açık ve net olarak
görülebilirBazen bizzat hastaların kendileri bize "film
çektirmiyecekmiyiz?" diye israrla sormaktadırlar Beyin tomografsi
çekildikten sonra beyinde bir sorun tespit edildiğinde gereken
yapılırMesela
bir beyin tümörü acilen ameliyata alınırVeya beyin içindeki boşluklarda
genişleme ve beyin omurilik suyunun basıncının artması durumunda yine hasta
ameliyata alınarak beyin içine bir pompa yerleştirilir ve beyin omurilik
suyu kalbe veya karın boşluğuna drene edilir Bazı hastalarda beyin kanaması
vardırYine bunlarda acilen ameliyata alınarak beyinde oluşan kanamalar
boşaltılarak beyine yaptığı baskı ve bunun sonucu oluşan baş ağrısı
engellenmiş olur Netice olarak beyine ait hastalıklarda acilen tedavi
gerekir ve tedavinin esası cerrahi yöntemlere dayanır Beyin tomografisi
çekildikten sonra beyin temiz bulunduğunda rahat bir nefes almak
gerekirÇünkü,en azından hastanın hayati tehlikesi yoktur ve acil bir
cerrahi müdahale gerekmemektedirBaşka bir deyimle "sinek bir şey
yapmaz,ama mide bulandırır" *
*2-Beyin dışındaki hastalıklara bağlı baş ağrıları olarak iki ana
guruba ayırırsak yanlış olmaz *
*Bu tür baş ağrılarının büyük bir çoğunluğunun nedeni STRES'dir
Psikolojik nedenler baş ağrısının sebepleri arasında çok büyük bir yer
kaplar Beyin dışı sebeplere bağlı baş ağrılarından bazılarından ana
başlıklar halinde bahsetmek gerekirse;*
*GERİLİM BAŞ AĞRISI*
*En sık görülen baş ağrısı tipidirTüm baş ağrılarının % 80'i bu
guruptadırKesin nedeni bilinmiyorStres'in en önemli neden olduğu kabul
edilmektedirAğrı genellikle enseden başlar ve alına doğru yayılma
gösterirBulantı,kusma,sesten ve ışıktan rahatsız olma genellikle
yoktur(Bunlar daha ziyade migren türü baş ağrılarında görülür)20 yaş
üzerinde görülürKadınlarda erkeklere oranla bariz bir şekilde sık görülür
Tedavisinde psikotedavi yararlı olurAğrı kesiciler ve antidepresan ilaçlar
kullanılır*
*MIGREN*
*Polikliniğe müracaat eden baş ağrısı hastalarında gerilim baş
ağrısından sonra en sık görülen şikayettir Toplumda % 5-10 oranında
görülürKadınlarda daha sıktır Nöbetler halinde görülürGenellikle tek
taraflıdır (Yarım baş ağrısı )Bulantı,kusma,ışıktan ve sesten rahatsız olma
gibi bulgularla birlikte seyrederGenellikle ilk şikayetler 20 yaş altında
görülmeye başlar40 yaşından sonra başlaması nadirdir % 60-80 vakada
genetik geçiş mevcutturYani anne,baba veya 1derecede yakın akrabalarında
migren hastalığı şikayeti mevcuttur Migren;beyin damarlarının bilinmeyen
bir nedenle önce daralması (Vazokonstrüksiyon) sonra da genişlemesi
(Vazodilatasyon) sonucu meydana gelir ve zonklayıcı tarzda bir baş ağrısı
meydana getirir*
*Beyin damarlarının ilk daraldığı dönemde henüz daha baş ağrısı
başlamamıştırAncak hastalarda AURA adı verilen bir takım hayal görme
benzeri olaylar açığa çıkarBu belirtiler,beyin damarlarının kasılması ile
beyine az kan gitmesi sonucu beynin oksijen sıkıntısı çekmesine
bağlıdırEnsık olarak parlak,küçük ışık çizgileri
görülürBazı vakalarda, görme alanlarındaki cisimlerde şekil bozuklukları
veya renklerin birbirine karışması gibi olaylar açığa çıkarAncak aura'lı
migren türleri az görülmektedirMigren hastalarının yaklaşık % 10 unda
Aura'lı migrene rastlanır Migren krizlerine bulantı,kusma eşlik
ederHastasesten ve ışıktan aşırı derecede rahatsız
olurBaş ağrısı çok şiddetlidirHastanın günlük işlerini yapmasına engel
olur ve yatağa bağlar Migren krizlerini başlatan bazı dış etkenler tarif
edilmiştirBunlar her hastada olmayabilirAncak genelde migren krizlerini
bir çok hastada başlatabilirler Bunlar;stres,parlak
ışıkkeskinkoku,gürültü,menstrüasyon (Kadınların ay
hali),uykusuzluk,fazla
uyku,egzersiz,doğum kontrol hapları,aşırı kafein alınması (Çay,kahve),yemek
öğünlerinden birinin atlanması sonucu aç kalınması,bazı yiyecekler
(peynir,portakal,soğan,fındık,salam,sosis,alkol lü içecekler,çikolata, turşu
ve benzeri gıdalar Yukarıda sayılan etkenlerin herhangi biri migren krizini
başlatabilirMigren hastalarının düzenli bir hayatının olması
gereklidirGünlük uykularını tam olarak almalıdırlarUykusuz kalmanın yanı
sıra fazla uykunun da zararlı olduğunu unutmamak gerekir Migren hastasının
yemek öğünleri de düzenli olmak zorundadırMesela,sabah kahvaltısı yapmayan
bir hasta öğlen yemeğini de biraz geciktirirse büyük ihtimalle migren krizi
başlayacaktır Migren hastası hiçbir şeyde aşırılığa kaçmamak
zorundadırAşırı TV seyretmek,gözlerin fazla yorulması,aşırı yorgunluk,aşırı
dinlenme,aşırı çay,kahve içimi krizleri başlatabilirAyrıca migren
hastasının özel hayatı da sakin ve huzurlu olmak zorundadırStres ve sinirin
olduğu ortamlarda migren hastaları her zaman kriz geçirmeye
mahkumdurlar Migren
krizlerinde hasta sakin ve loş bir odaya alınırAğrı kesiciler
verilirBulantı veya kusma varsa kalçadan iğne tarzında emedur ,medpamid
gibi kusmayı önleyici ilaçlar yapılırAyrıca sakinleştirici bir ilaç ilave
edilebilirÇok doğaldır ki,hastanın sürekli kusmaları veya şiddetli
bulantısı varsa bu ilaçlar tablet şeklinde değil,kalçadan veya damardan iğne
tarzında olmalıdır Ayda dört defadan daha fazla nöbet geçiren hastalarda
migrene karşı önleyici(Profilaktik) tedavi başlatılırBu amaçla kullanılan
ilaçlar ağrı kesici değildirAğrı sıklığını azaltmaya yöneliktir Ancak
unutulmaması gereken en önemli nokta;migren hastalarının her şeyi
doktorlardan beklememesi gerektiğidirYukarıda sayılan ve migren krizlerini
başlatan sebeplerden özenle uzak kalmaları gerekmektedirBu şartlar yerine
gelmediği takdirde tıbbi tedavi başarılı olamaz