Güneyköy Köyü - Acıpayam - Denizli

Acıpayam Güney Köyü - Güneyköy Köyü Hakkında - Güneyköy Köyü Resimleri - Güneyköy Köyü Tanıtım




KONUMU
Güney Köyü Denizli İlinin Acıpayam İlçesine bağlı bir köydürDalaman çayının yukarı çığırında bulunan “Gireniz” olarak bilinen bölge içinde bulunmaktadırGüney köyü,Eskiköy Mahallesi(Merkez), merkeze 2kmuzaklıktaki Manastır Mahallesi,4 kmuzaklıktaki Kavacık Mahallesi olmak üzere 3 yerleşim yerinin birleşiminden oluşmaktadırDenizli iline 90km Acıpayam ilçesine 30 km uzaklıktadır Kuzeyinde Çökelez dağlarının doğu uzantıları(Bozdağ,Alakaya),doğ usunda Ören Köyü,Batısında Olukbaşı (Abaz) Köyü,güneyinde Akşar Köyü,güneydoğusunda Kelekçi Kasabası bulunmaktadır Güneyinde bulunan Dalaman Çayı Akdeniz ve Ege bölgelerini ayıran sınır olduğu için köy Ege Bölgesine dahil olmaktadır
YÖNETİM

MUHTAR
Hayati DAĞ
Azalar :
1Bekir ÇELEN
2Asım YATKIN
3Zihni DAĞ
4Arif GÜNGÖR
Köy muhtarı Hayati DAĞ 11/01/1973 yılında Güney köyünde dünyaya gelmiştirLise mezunu olup,evli 2 çocuk sahibidirGeçimini çiftçilikle sürdürmektedir İlk olarak 2009 seçimlerinde Güney Köyü Muhtarı olarak seçilmiş, ve görevine devam etmektedir

RESMİ DAİRELER

Resmi Daire Adı: GÜNEY İLKÖĞRETİM OKULU
Yönetici Adı : İbrahim AKMUT
Telefon : 0 258 566 1037
E-Mail Adresi : 457238@mebk12tr
Yazışma Adresi : Güney İÖO Güney Köyü 20874 Acıpayam/Denizli


Resmi Daire Adı: SS Tarımsal Kalkınma Kooperatifi
Yönetici Adı : Hayati DAĞ
Telefon : -
E-Mail Adresi : -
Yazışma Adresi : SS Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Güney Köyü 20874 Acıpayam/Denizli

TARİHÇESİ

Köyün kuruluş tarihi hakkında kesin bir bilgi olmamakla beraber 188’lü yıllarda kurulduğu söylenmektedirİlk olarak Dedeler sülalesinin yerleşim yeri olarak kurduğu söylenen köye Kadılar,Kirliler,Musalar,Garip ler,Gırışlar ve Gök Hasanlar sülaleride yerleşmiş ve yöre “Çömlekçukuru” olarak anılmaya başlanmıştır Sonraki dönemlerde yöreye gelen Hacı Yusuflar Manastır Mahallesinde,Acurlar Kavacık Mahallesinde yerleşmişlerdirBu mahallelere daha sonra diğer sülalelerden de yerleşenler olmuşturKöyün asıl kuruluş yeri bugünkü Eskiköy Mahallesidir Kadılar sülalesinin Dalaman’dan geldiğ söylenirOsmanlı İmparatorluğu döneminde yörede tek okuma yazma bilen Kadı Mehmet’e “Kadılık” verilmiş,daha sonra bu lakabla anılmıştırKöyde hala evinin (yıkık vaziyette) bulunduğu yere “Kadının Kapısı” denilmektedirKadı Mehmet ölünce merkez camisinin yanındaki mezarlığa kitapları ile birlikte gömülmüştür 1934 yılında soyadı kanunu çıkınca her sülale bir soyadı almış;

Kadılar-YILMAZ,Kirliler-ÇEVİK, Garipler-YATKIN,Dedeler-DAĞ,Musalar-ÇELEN,Hacı Yusuflar-EMİK,Gök Hasanlar-GÖZEN,Gırışlar-GÜNGÖR olmuşturBunlardan başka köyde UÇKUN,BENLİOĞLU soyadları bulunmakta olup köye sonradan yerleşmişlerdir Cumhuriyetin ilk yıllarında Ören-Güney ve Olukbaşı köyleri tek muhtarlıkla yönetilmiş,sonraki yıllarda kendi başlarına muhtarlık olmuşlardırKöyün ilk muhtarı Bekir EMİK’tir

SOSYAL YAPISI

Köyün nüfusu yukarıda sayılan sülalelerden oluşmaktadırZaman içinde birbirleriyle kız alışverişleri gibi doğal olaylarla hemen hemen herkes birbiriyle akraba durumundadır Köy nüfusu işsizlik nedeniyle oldukça çok göç vermiş bunun sonucu köyde genç nüfus oldukça azalmıştırŞu anki nüfus kadarda dışarıda olduğu söylenmektedirGöçler sebebiyle köyde ağırlıklı olarak 40 yaş üstü ihtiyarlar ve 0-14 yaş arası çocuklar (okul çağı) bulunmaktadır

EĞİTİM DURUMU

Okul Eğitim Öğretime ilk başladığı yıllarda okul binası olmadığı için Eğitim Öğretim köy kahvehanesinde ve bazı evlerde sürdürülmüştür1940 yılında Halk Evi olarak açılan binada devam etmiş,bu bina 1993 yılı Ekim ayına kadar hizmet vermiştir1974 yılında 2 derslikli ek bina (142 m2) hizmete girmiş,1993 yılında şu
öğretim;2 Katlı,8 derslik,1 müdür odası,1 müdür yardımcısı odası,1 öğretmen odası ve WC’lerden oluşan ana bina ve 1 kat ,2 derslikten oluşan ek binada sürdürülmektedirİki okul binası da aynı bahçede olup yan yanadırOkul Binamız eğitim öğretime elverişli olup her iki binada kaloriferlidir Okul bahçemiz;binaların oturduğu yerler dahil 3120 m2+840 m2 alandan oluşmakta,ihtiyaçlarımız için yeterli olup oyun alanımız elverişlidir İhate duvarı yapım çalışmaları sürmekte ve gerekli yerler ağaçlandırılmaktadır

Okulun Resmi Olarak Açılış Tarihi :1953

Mezun Olan Öğrenci Sayısı :

İlkokul Mezunu:1079
İlköğretim Mezunu: 198 (2005/2006 Öğretim yılı sonu verileri)
TOPLAM: 1277


COĞRAFYASI YÜZEY ŞEKİLERİ:
Güney köyü kuzeyi Çökelez (Alakaya,Kırburun,Bozdağ) dağlarıyla çevrilidirKöy bu tepelerin güneyindeki eteklere kurulmuş dağlardan güneye doğru inildikçe yükselti azalmakta,yerini köyün güneyinde bulunan Dalaman çayı kenarındaki düzlüklere bırakmaktadır Köy merkezi ve arazi engebeli bir fiziki yapıya sahiptirKısmende olsa akarsular tarafından parçalanmış dalgalı bir yapıya sahiptir

JEOLOJİK DURUMU:Köy merkezinin kurulduğu alanda jeolojik bir araştırma yapılmamıştır Yakın zamanda oluşan depremlerde köyde herhangi bir hasar yaşanmamış olması zeminin sağlam olduğunu göstermektedir denilebilir

HİDROJEOLOJİK DURUMU
Köyün içme suyu “Söğüt Suyu”denilen kaynaktan sağlanmaktadır75 Metreküp hacmindeki depodan tüm köye (Kavacık Mahallesi hariç) su verilmektedirSöğüt suyunun bir kısmı içme suyu kalan kısmı bağ bahçe sulamasında kullanılmaktadırKöyün ovasının ortasından geçen Dalaman Çayı da sulama işlerinde kullanılmaktadır Çevrede yer altı sularına 5 ile 80 m arasında rastlanmakta,artezyen ve kuyu açma yolları ile tarım alanında kullanılmaktadır Suların sertlik derecesi 29-30 Fransız sertlik derecesindedir

İKLİM ÖZELİĞİ
Bölgede genellikle Karasal iklim ile Akdeniz iklim özelliklerinin karışımı bir iklim yaşanmaktadır Yaz mevsimleri genellikle sıcak ve kurak geçerMayıs ayı ortalarından itibaren Eylül ayı sonlarına kadar hiç yağışın olmadığı yıllar yaşanmıştırKışlar yağışlı ve ılık geçmekle beraber yağışların esas yoğun olduğu dönem Şubat,Mart,Nisan aylarıdır Köyü kuzeyden çevreleyen dağlar poyraz rüzgarının etkisini azaltmakta,ılık bir kış geçirilmesini sağlamaktadırBazı yıllarda bahar aylarında don olayı görülmekte buda meyve ve sebze üretimine zarar vermektedir

BİTKİ ÖRTÜSÜ
Bölgenin alçak bölgelerinde maki (çalı,meşe,kekik,kök çayı,gevenvb) bitki örtüsü hakim olup çamlarda bol miktarda bulunmaktadırBiraz yükseklere çıkıldıkça maki azalmakta çamlarla birlikte ardıç ve andız ağaçları çoğalmaktadırDaha yüksek bölümler olan Bozdağ tepelerinde bitki örtüsü tamamen kaybolmaktadır Köyün belli bölümlerinde kiraz,elma,erik,badem,ceviz,üz üm…vbmeyve ağaçları da yetiştirilmektedirSon zamanlarda zeytin ağacı dikimi de yapılmaktadır

AKARSULARI
Köyün güneyinde Dalaman istikametine doğru akan Dalaman Çayı bulunmaktadırÇaydan sulama suyu olarak yararlanılmaktadır

ULAŞIM
Köyümüz Denizli’ye 90,Acıpayam’a 30 kmuzaklıkta olup,ulaşım asfalt yol üzerinden sağlanmaktadırDenizli’den köye ulaşmak için Kelekçi Koop ve Taşkın Turizm minibüsleri ile Kelekçi’ya kadar gelip buradan yaya,motorsiklet,özel araç tutularak ulaşılabilmektedir Acıpayam’dan köylülerin ve Olukbaşı köylülerine ait günlük birer kere düzenli gidiş geliş yapan minibüslerle ulaşılabilmektedir Ayrıca Kelekçiye ulaşılıp batı yönünde gidildiğinde bu yol üzerinde çalışan minibüslerle Dalaman istikametine gidiş geliş yapılmaktadır


GEÇİM KAYNAKLARI
Halkın genel geçim kaynağı tarım,hayvancılık,orman işçiliği ve mevsimlik işçiliktirAz sayıda vatandaş seracılık,ticaretle ve inşaat ustalığı ile geçimini sağlamaktadır

EKONOMİ
Köyün genel arazisi verimsizdirVerimli arazi sayılan çay kenarındaki arazide miras paylaşımları dolayısıyla küçük parçalar halindedirYöre ekonomisini daha çok tarım,hayvancılık ve orman oluşturmaktadırBunların yanında küçük çaplı ticaret,seracılık,meyvecilik,v b faaliyetlerde bulunmaktadır Arazinin azlığı ve verimin düşüklüğü ve değişik nedenler tarımdan sağlanan kazancı düşürmektedirBüyükbaş ve küçükbaş hayvancılığı yaygın olarak yapılmakta olup,büyükbaş hayvancılığının geliştirilmesi için çalışmalar yapılabilir(Düzenli ahırlar oluşturulması,hayvan sayısının artırılması ve ıslahı…vb)Küçükbaş hayvan olarak genellikle keçi yetiştirilmektedirAncak son çıkan kanunlar gereği ormanlık alanlarda keçi yetiştirilemeyecek olması bu işle uğraşanların sürüleri satmalarına sebep olmaktadırOrmanlardan yıllardan beri geçim kaynağı olarak yararlanılmış, son yıllarda önemini kaybetmeye başlamıştırOrman idaresinin belirlediği alanlarda kesim yapılarak gelir sağlanmaktadır Köyde herhangi bir sanayi kuruluşu yokturKöyde 1değirmen,3 kereste biçme atölyesi, 5 bakkal, 4 kahvehane bulunmaktadır

TİCARET
Köyde gerçek anlamda bir ticaret yapılmamaktadırTicaret daha çok üretilen tarımsal ve hayvansal ürünlerinin belli kesimlere satılması şeklindedirTicaretle uğraşan birkaç kişi pazarda sebze,meyve,giyecek satma işiyle uğraşmaktadır

KOOPERATİF,ŞİRKET VE İŞYERLERİ
Köyde sadece Tarımsal Kalkınma Kooperatifi bulunmaktadırOrman işleri ve hayvancılıkla ilgilenmektedirHerhangi bir şirket veya üretim yapan işyeri bulunmamaktadır

YETİŞTİRİLEN ÜRÜNLER
Köyde tütün,afyon,pancar,kekik,az miktarda kiraz,sera ürünleri ticari amaçlı üretilmektedir Kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere buğday,arpa,sebze,değişik meyve,mısır,fiğ,yonca yulaf,üzüm gibi ürünler yetiştirilmektedirÇevrede ürün veren bazı zeytin ağaçları örnek alınarak,son zamanlarda zeytin bahçeleri oluşturulmaktadır Ayrıca süt ve süt ürünleri,canlı hayvan (eti için),az miktarda bal üretilmektedirBir aile tarafından katran üretimi yapılmaktadır

GELENEK,GÖRENEK,ÖRF VE ADETLERİ KILIK VE KIYAFET
Kılık kıyafet inkılabından önce şalvar,çarşır,fes,üçetek,entar i gibi giyecekler giyilirdiBunlardan kadın giysileri halen özel günlerde (düğün) giyilmektedir Günümüzde bu giysiler yerine çağımıza uygun rahat giyecekler giyilmektedirKadınlar yazma,çember,dastar,dülbent gibi baş örtüleri kullanmaktadır

ASKER UĞURLAMA
Askerlik çağına gelen erkekler belirlendikten sonra askerler kendi aralarında değişik eğlenceler düzenlerlerBu eğlenceleri halk tarafından tepki görmezSon günlere yaklaştığında asker adayları yakın akrabalarını ziyarete,yakın akrabalarda asker evlerini ziyaret ederler Çevre yerleşim yerlerinde yapıldığı gibi asker uğurlama eğlencesi düzenlenirMüzikli bir şenlik yapılırBu şenlikte askerler için harçlık toplanır Asker adayları köyden ayrılacakları günün sabahı merkez camii civarında toplanırToplu yapılan dualarla asker adayları uğurlanır

DÜĞÜN
Oğlan evinin kız istemesiyle düğün çalışmaları başlarİki ailenin arasında anlaşması ile düğün günü belirlenirDüğün hazırlıkları yapılırKız evi beyaz eşya ve çeyizlerini hazırlarOğlan evi takılarını hazırlarKöydeki ve köy dışındaki tanıdıklarına “okuntu”denilen davetiyeleri dağıtarak düğün günü duyurulmuş,davet edilmiş olur Düğün genellikle Cuma günü başlayıp,Pazar günü gelin alma töreniyle son bulur ve 3 gün sürer Düğünün ilk günü olan Cuma akşamı “Kapma Gecesi” olarak adlandırılırKaputtan dikilmiş bir keseye ceviz,fıstık,kuru üzüm,yemiş vbbazen espiri olsun diye taş koyulup bir ağaç dalına asılırAğacın dalına bir ip asılırİple dal oynatılırken gençler bu keseyi kapmaya çalışırKapma sırasında gençler üzerine su atılarak durumları zorlaştırılırKeseyi kapan gençler keseyi alıp kaçarlarKeseyi kapan genç birkaç dakika sonra eğlencenin yapıldığı yere gelir,kese yere konarak onun etrafında oynanırİçindekiler kapmaya katılan gençler tarafından yenir Cumartesi sabahı erkenden kız evi ve oğlan evinde düğün yemekleri yapılırOkuntu ile davet edilen davetliler düğün evlerine ziyarete başlarlarDavetliler hediyelerini bırakır,düğün yemeğinden yerlerAkşamı kız evinde kına gecesi düzenlenirYöresel oyunlarla ve değişik müzikler eşliğinde oynanırGeline kına yakılır Pazar günü davetliler gelmeye devam ederÖğleden sonra oğlan evinde damat sardıç durarDamat sardıcıyla beraber meydana gelirDualar yapılırDamat ve sadrıca para asılırSardıç töreninden sonra davul zurna eşliğinde yürüyerek kız evine kız almaya gidilirKısa bir eğlenceden sonra gelin ata bindirilerek kız evinden alınırKöy mahalleleri dolaşılarak oğlan evine dönülürİnanışlara göre gelin attan inince önüne su dolu kova koyarlarSuyu teperek döktürürlerKapıdan girerek kapının üst ve alt tarfına yağ sürdürürlerSonrada kapıyı üç defa açtırıp kapattırırlar,Gelinin eline biri kız biri erkek iki çocuk verirlerGelin alma töreni tamamlanmış olurAkşama kadar küçük eğlencelerle düğün devam eder ve Pazar akşamı düğün sona erer



MANEVİ YÖNÜ

Güney Köyü halkı dini duygularına bağlıdırKöyde üç tane cami bulunmaktadırZaman zaman evlerde mevlütler okutulurHatim indirilirMevlütlerde yemek verilirHalk ve okul öğrencileri davet edilir Ölenlerin arkasından 52gece düzenlenirAşure ayında aşureler pişirilip dağıtılırHavalar kurak gittiği dönemlerde yağmur duasına gidilir

NUFUSU
Köyün nufusu 2000 yılında yapılan nufus sayımına göre 1225 tirAncak geçim sıkıntısı nedeniyle genç nüfusun değişik yerlere göç etmesi sonucu genç nüfus gittikçe azalmaktadırSon yapılan araştırmalara göre köyde 987 kişinin köyde ikamet ettiği belirlenmiştir

ALTYAPI
Köyümüzde altyapı olarak projesi yapılmış ve uygulanmış olarak sadece içme suyu şebekesi bulunmaktadır Kanalizasyon projesi hazırlanmış olup,kaynak bulunması halinde yapılması planlanmaktadır

ÖNEMLİ SORUNLAR
• İçme suyu şebekesinin yenilenmesi(2006 Yılında bir bölümü tamamlandı) • Kanalizasyonun yapılması
• Sağlık evinin tamiratının yapılıp,personel görevlendirilmesi
• Köyden şehre göçü önlemek amaçlı çalışmalar yapılması
• Okulumuz pencere doğramalarının yenilenmesi, ihata duvarının tamamlanması


KAYNAK:
wwwkelekciguneycom