Fecir Vaktinin Belirlenmesi Ve Faziletleri...

Fecir Vaktinin Belirlenmesi Ve Faziletleri



Bu bölümde fecir vaktini tespiti, bu vakitte kılınacak iki rekat namazın edası ve kazası, ayrıca vitir namazının edası ve kazası konuları ele alınacaktır

Bir ay içinde, fecir vakti için dikkate alınan iki gece vardır: Biri, gökteki ayın birinci fecrin zuhuru esnasında doğduğu yirmi altıncı gece; diğeri ise, fecrin doğması esnasında ayın kaybolduğu on ikinci gecedir

Fecrin doğmasından güneşin doğmasına kadar olan süre, o gecenin yedide birinin üçte ikisi kadardır (Yani gecenin 2/21 kadardır) Bu, yazın böyle olur Kışın ise, daha az olup, gecenin altıda birinin yarısıdır (Yani 1/12 si kadardır)
Bu vakit, gündüzün birinci virdinin yapıldığı vakittir

Vitir namazının eda vakti, yatsı namazının kılınmasından ikinci fecrin doğmasına kadardır Buna göre; ikinci fecir doğunca, eda vakti sona erer Bu vakitte vitir, ancak kaza edilebilir Bu durumda onu, önceden eda edemeyen sabah namazını kılmadan önce kaza eder Ama sabah namazını kılmış ise, artık vitir namazını kaza etme vakti de geçmiş olur

Fecrin iki rekatının eda vakti, ikinci fecir doğmasından sonradır Bu namazı (yani sabahın sünnetini), evinde kılması müstehaptır Sünnet olan, bunu fazla uzatmadan kılmaktır

Sabah namazının sünnetini kılmadığı halde, farzını kılan artık onu eda etme vaktini geçirmiştir Ama onu daha sonra kaza edebilir Bu kimse, güneşin doğmasını ve namaz kılmanın helal olacağı kadar yükselmesini bekler Vaktinde kılamadığı sabah namazının sünnetin, tesbihatından önce, bu olmazsa öğle vakti girinceye kadar kaza edebilir Ama onu kaza etmeden öğle namazını kılmış ise, artık onun kaza edilme vakti de geçmiş olur

Virtlerinden birini vaktinde yapamayan kimsenin onu uygun bir zamanda yapması müstehaptır Onu hatırladığında yapar Ama bunu bir kaza niyetiyle yapmaz Çünkü yalnız farzların kazası vardır Bunlar ise, bir tedarik ve bir telafi yerindedir Evradını zamanında yapmaya alışan kimse, azimet ile amel etmek, geciktirme ve ruhsatları tercih etme alışkanlığına düşmemek için böyle yapar Bu konuda şu hadis-i şerifi prensip edinmek gerekir:

“Amellerin Allah’a en sevimli olanı, az olsa da devamlı olanıdır”328

Başlanılan bir amele devam edilmelidir Çünkü Hz Aişe’nin (r ah) rivayet ettiği bir hadiste, alıştığı bir ibadeti terk eden kimseler için ikaz yer almaktadır Hz Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:

“Bir ibadeti yapmaya başlayıp da, sonra onu tembellikten dolayı terk edene Yüce Allah kızar”329

Hz Aişe dedi ki; “Resullah’ın (sa) çok uykusu gelir veya hasta olur da gece ibadetine kalkamazsa, o gün on iki rekat namaz kılardı”330

Sabah namazının sünnetini kılmadan camiye gelen, önce bunu kılar Bu aynı zamanda tahiyyetül-mescid331 yerine de geçer Kim de, bunları kılmış olarak mescide gelirse, bakar, eğer mescide pek erken gelmiş, yıldızlar henüz gök yüzünde ise iki rekat tahiyyatu’l-mescid namazı kılar Ama, yıldızlar pek azalmış ve ortalık aydınlanmış ise, camide oturur, nafile namaz kılmaz Sabahın sünneti ile başka bir nafileyi bir arada yapmamak için böyle yapar Çünkü ikinci fecir doğduktan sonra, sadece sabah namazının sünnetin kılınır

Sabahın sünnetini kılmadan camiye gelen henüz ikamet getirilmemiş ise, sünneti kılar, ama imam namaza başlamış ise, sünneti kılmaz, imama uyar Çünkü, böyle yapması daha faziletlidir Bize kadar ulaşan bir habere göre bu konuda Rasulullah’ın (sav) şöyle buyurmuştur

“Farz namaza (cemaatle) başlanıldığında artık başka namaz yoktur”332

Camiye girip de tahiyyatu’l-mescid namazın kılamayan kimse: Sübhânellahi velhamdü lillahi ve lâ ilâhe illallahu vellahu Ekber tesbihini okur:333

Bunu dört kelimeyi dört defa okur Çünkü onları okumak fazilet olarak iki rekat namazın sevabına denktir

Aynı şekilde abdestsiz camiye giren ve oradan geçmek durumunda olan da bu tesbihi okur

Aslında camiye giren kimse oturmadan önce iki rekat namaz kılmalıdır Camiye abdestsiz girmek ve bu halde camide oturmak mekruhtur