08-03-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Fahrettin Altay Paşa - (1881 - 26 Ekim 1974)
Fahrettin Altay - (1881 - 26 Ekim 1974)

Büyük Taaruz 26 Ağustos ta başladıktan sonra,Türk Ordusuna art arda yenilerek panik içinde kaçan Yunan Ordusu,Anadolu yu işgal ederken ayak bastığı yere değin aralıksız kovalanmıştı 15 mayıs 1919 da İzmir de başlayan Yunan işgali Türkler içinde Kurtuluş Savaşının fiilen başladığı gün olmuştu İlk kurşun o gün atılmıştı son kurşunda 9 Eylül de
Bu savaş 9 eylül 1922 de fiilen sona erdi Düşman askerleri geldikleri gibi giderken Türk Süvari Birliği İzmir e yıldırım hızıyla giriyordu Başlarında Tümgeneral Fahrettin Altay Paşa vardı İzmir i Yunan bayraklarından temizletip Türk Bayrağı nı göndere çektirdi ve İzmir e gelen Mustafa Kemal Paşa yı ve silah arkadaşlarını karşılamaya çıktı; Karşılam töreninde ulusal özgürlüğün ve kesin zaferin ilk selamını gururla çaktı

Fahrettin Paşa , Anadolu ve Balkanlar da ,Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı sırasında en sıcak cephelerde 10 yıl aralıksız savaşmıştır 1902 de Harp Akademisi ni bitirdikten sonra yüzbaşı rütbesi ile Dersim bölgesinde göreve başlamış,Dersimde ki Aşiret Süvari Alayları nın yeniden örgütlenmesinde görev yapmış,1910 da İstanbul da Genel Kurmay Başkanlığı nda şube müdürlüğüne getirildiğinde rütbesi binbaşı lığa yükselmişti Balkan Savaşı başladıktan sonra diğer subaylar gibi bir daha cephelerden ayrılamadı
1 Dünya Savaşı başlayınca, Osmanlı İmparatorluğu nda her şeyin dengesi değişti Yıkım üstüne yıkım,yenilgi üstüne yenilgi yaşandığı bu süreçte bireysel yeteneklerin başarıları ile yüz güldürecek kimi zaferlerde kazanılmaktaydı Bunların her biri bir kahramanlık destanıdır Okahramanlardan biride Fahrettin Paşa dır Paşa 1915 te Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Çanakkale Direnişinde canla başla çarpışan komutanlardandı Bu savaşın ardından Romanya ve Filistin Cephesinde de anılmaya değer bir savaşı yürüttü
02 Şubat 1931 Atatürk ile birlikte İzmir Türkocağında

Fahrettin Paşa, Kurtuluş Savaşı başladığında 12 kolordu komutanı olarak konya da bulunuyordu Bu bölgede gerici güçlerin başlattığı Delibaş Ayakalanması nın karşısında Fahrettin Paşa vardı Ayaklanmayı bastırdığı gibi,,Eskişehir,Uşak,Afyon,Alaşehir çarpışmalarında birliğinin başındaki başarısı,savaşın yönünü etkileyecek güçteydi Bu başarılar 5 kolordu komutanı olmasını sağladı Büyük Taaruzdan sonra İzmir e girme onuru ona verildi ve rütbesi Ferikliğe (korgeneral) yükseltildi
1923 seçimlerinde İzmir milletvekili olarak mecliste yerini aldı 1924 te, 2 Ordu Müfettişliğine atandı ve bu görevi tam 10 yıl sürdürdü Hem komutan hem milletvekili olanlara yönelik Atatürk ün çağrısı ya asker kalmayı ya da sivil yaşamı seçmeleri yönündeydi Fahrettin Paşa,Atatürk ün önerisi ile orduda kalmayı yeğledi Soyadı yasası çıktığında "Altay" soyadını Atatürk ün verdiğni şu sözlerle anlatmıştı; "Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Paşa ile mütareke yıllarında İzmir i ziyaretimizde Altay bir ingiliz donanma karması ile Alsancak ta oynuyordu Maçı beraber izledik Altay çok güzel bir oyundan sonra İngilizler i yenince Ulu Önder çok duygulandı, gururlandı ve Altay için takdirlerini belirtti Aradan epey zaman geçti Gazi Mustafa Kemal Paşa İran ile bir sınır anlaşmazlığınıhalletmek üzere beni görevlendirdi ve Tebriz e gitim Tebriz de bulunduğum sırada mecliste soyadı kanunu müzakere edilmiş ve ittifakla Mustafa Kemal Paşa ya Atatürk soyadı verilmiş Bütün yurt kendisini yeni soyadından dolayı tebrik ediyordu Bende hemen bir telgraf çekmişve kendilerini kutlamıştım Atatürk ten ertesi gün gelen cevab-ı telgraf şöyleydi;"Sayın Fahrettin Altay Paşa bende seni tebrik eder Altay gibi şanlı şerefli günler dilerim"
Telgrafı aldığım zaman gözlerim doldu Atatürk çok mutahassısolduğu ve beraberce izlediğim Altay maçının hatırasına izafeten bana Altay soyadını layık görmüştü
Kuva-yı Milliye nin merkezi olan Ankara Hükümeti nede bağlılığını bildirdi 1920 deki ilk TBMM ye Mersin milletvekili olarak katılan paşacephede ayrılmaksızın meclisteki görevini sürdürdü Kütahya
1924 Atatürk ile Adana'da Cirit oyunlarını izlerken

1944te 1 Ordu Komutanlığına getirilen Fahrettin Altay,aynı yıl İran ile Afganistan arasındaki sınır anlaşmalığında hakemlik yapma görevini de üstlenmiş,hazırladığı uzlaştırıcı raporla anlaşmazlığın çözümlenmesinde yararlı olmuştu 1945 te Yüksek Askeri Şura Üyeliği sırasında yaşı nedeni ile emekliye ayrıldı 1946-50 yılları arasında Burdur milletvekili olarak çalışan Altay Paşa, Demokrat Parti nin kurulmasında da rol aldı 1950 den sonra siyasal yaşamda tümüyle çekilerek İstanbul a yerleşti,anılarını yazarak yaşamını sürdürdü Yazdıkları arasında "Türkiye İstiklal Muharebatında Süvari Kolordusunun Harekatı","İstiklal Harbinde Kolordu Süvarisi", "İslam Dini"," On Yıl Savaşı ve Sonrası (1912-1922) gibi yapıtlar vardır Fahrettin Altay 26 ekim 1974 yılında yaşama veda etti
BÜTÜN DÜNYA
|
|
|