Neden İlk Hedef Akdeniz Dedi?

1 Eylül 1922 Başkomutan Atatürk'ün orduya beyannamesi: " Bütün arkadaşlarımın Anadolu'da daha başka meydan muharebeleri verileceğini gözönüne alarak ilerlemesini ve herkesin fikrî güçlerini ve kahramanlık ve vatanseverlik kaynaklarını yarışırcasına göstermeye devam etmesini isterimOrdular; İlk Hedefiniz Akdenizdir İleri!"


Orduya "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir İleri!" komutasını verdiği halde Türk Ordusu Ege'ye gitmişti Bunun sebebini İbrahim Artuç şöyle açıklar:

Yunanlılar Akdeniz'in bu kısmına "Ege Denizi" adını takmışlar bölgedeki Yunan egemenliğini ve haklarını belirtmek maksadıyla ısrarla Ege Denizi deyimini kullanmaya başlamışlardı Mustafa Kemal Paşa özellikle bu adı kabul etmediğini belirtmek için "Akdeniz" deyimini kullanmıştı
(Artuç İbrahim Yeniden Doğuş/Türk Kurtuluş Savaşı Kastaş Yayınevi 2002 2Cilt s471)

Cumhuriyet döneminde basılan harita ve atlaslarda yer alan Ege Denizi'nin XV yüzyıl sonrası Osmanlı İmparatorluğu dönemi haritalarındaki adı Akdeniz ( Bahr-ı Sefid )'dir Piri Reis'in 1520 yılında tamamladığı Kitab-ı Bahriye adlı eseri de dahil olmak üzere aynı bölgeye ''Adalar Denizi'' de denilmektedir Ege (Aegean) deyimi Yunan mitolojisinden kaynaklanmaktadır Yunanlılarca önce Midilli civarına daha sonra da tüm adaların yer aldığı bölgeye Ege Denizi adı verilmiş ve bu isim tüm kendi ürettikleri haritalarda bu şekilde yer almıştır

Sadece İlkçağ dönemine ait bazı haritalarda Midilli Adası güneyine Ege (Aegean) adının verildiği görülmektedir 1803 yılında Türkiye'de basılan ilk Türk Atlasında aynı bölgeye Anadolu Denizi denildiği ancak 1850 yılı sonrası Fransızca olarak basılan bazı haritalarda söz konusu bölge için ''Mer Egée'' adının kullanıldığı gözlenmektedir Orijinali Fransızca olarak hazırlanan Lozan Antlaşmasının Türkçeye çevrilerek 24 Ağustos 1923 günü Büyük Millet Meclisinde onaylanan metninde anılan bölge için ''Adalar Denizi''tanımı yer almaktadır

Atatürk verdiği ''Ordular İlk Hedefiniz Akdeniz''dir İleri!''emri ile de Cumhuriyet Döneminin ilk yıllarına kadarki evrede anılan yerin adının ''Akdeniz'' olduğunu doğrulamaktadır Burada Mustafa Kemal neden Ege Denizi'ni değil de ''Akdeniz''i hedef göstermişti Yahut ''Akdeniz'' adıyla hangi coğrafi alanı tanımlamak istemişti?'' sorusunun cevabı olarak Anadolu'nun batısındaki denizin tarih boyunca adları oldukça gerilere gidilerek araştırılmıştır


Ayrıntılı makaleyi okumak isteyenler tıklasın