Şiilik Mezhebi

Şiilik Mezhebi






İslam dininde Sünnilik'ten sonra en yaygın mezheptir Şiilik siyasal bir akım olarak ortaya çıkmış, sonradan mezhep haline dönüşmüştür
Şii sözcüğü Arapça'da "yandaşlar, yardımcılar, birine uyanlar" anlamına gelir Terim olarak da halifeliğin Hz Ali'ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğunu savunanlar için kullanılmıştır Şiiler'e göre Hz Muhammed sağlığında Tanrı'nın buyruğu üzerine Hz Ali'yi halife olarak seçmişti Ama ölümünden sonra Müslümanlar'ın büyük bölümü bunu tanımayarak sırasıyla Hz Ebubekir'i (632-634), Hz Ömer'i (634-644) ve Hz Osman'ı (644-656) halifeliğe getirmişlerdi Hz Ali ise ancak Hz Osman'ın öldürülmesi (656) üzerine halife olabilmişti İlk üç halife döneminde gittikçe yaygınlaşan tartışmalar Hz Ali döneminde çatışmaya dönüştü ve Müslümanlar birbirine düşman kamplara bölündüler Hz Ali'nin öldürülmesi (661) ve Muaviye'nin Şam'da halifeliğini ilanetmesi Müslümanlar arasındaki ayrılıkları daha da derinleştirdi

Muaviye'nin halifeliğini tanımayan Hz Ali yandaşları halifeliğin Hz Ali soyuna ait olduğu inancıyla oğlu Hz Hasan'ı halife tamdılar Ama Hz Hasan'ın kısa bir süre sonra halifelikten vazgeçmesi Şiiler arasında da bölünmeye yol açtı Bir bölümü Hz Hasan'ın halifeliği devrettiği Muaviye'ye uyarken, bir bölümü Hz Hasan'a bağlılıklarını sürdürdüler
Şiiler Hz Hasan'ın ölmesinden (667) sonra kardeşi Hz Hüseyin'i halife tanıdılar Hz Hüseyin'in 680'de Muaviye'nin oğlu Yezid tarafından Kerbela'da öldürtülmesi Şii hareketine yeni boyutlar getirdi Şiilerin bir bölümü Muhtar es-Sakafi'nin çevresinde toplanarak Hz Ali'nin üçüncü oğlu Muhammed el-Hanefi'yi halife tamdılar Şiiler'in büyük bölümü ise Hz Hüseyin'in oğlu Ali Zeynel-âbidin'e bağlarıdılar Ondan sonra da Zeynel-âbidin'in soyundan gelen sekiz kişiyi imam (halife) tanıdılar Şii inancına göre 869'da doğan ve babası Hasan el-Askeri'nin 873'te ölmesi üzerine imamlığa geçmesi gereken 12 imam Muhammed el-Mehdi gizlenmiştir; aslında sağdır ve kıyametin kopmasından önce ortaya çıkarak dünyaya adaletli bir düzen getirecektir

12 imam inanana bağlı olan Şiiler İmami-ye topluluğu olarak anılır İmamların sayısına ve soy zincirlerine göre Şiiler birçok kola ayrılmıştır Bunların en önemlileri Ali Zeynel-âbidin'in oğlu Zeyd'e bağlarıanların oluşturduğu Zeydiye ile altıncı imam Cafer Sadık'tan sonra yerine geçen Musa Kâzım'ı değil, öbür oğlu İsmail'i imam olarak kabul eden İsmaili-ye'dir İsmailiye yedi imamdan sonrasını tanımadığından Sebiye (Yedi İmamcılık) olarak da anılır Bunun dışında, Şii inançlarından yola çıkmakla birlikte sonralarıçok farklı bir nitelik alanNusayrilik ve Dürzilik ile ayrı bir din SayılarıBabilik de vardır
Şiilik'te Hz Ali'ye ve onun soyuna bağlılık gösterilmesi ibadetlerde ve toplumsal yaşamda özel bir önem taşımakla birlikte birçok dinsel buyruğun yerine getirilmesinde Sünnilik ile Şiilik arasında büyük farklılıklar yoktur Özellikle altıncı imam Cafer Sadık'm sistemleştirdiği İslam hukuku kurallarına uyan İmamiye'ye bağlı Şiiler bu bakımdan Sünniler'e en yakın topluluğu oluştururlar
Şiiler İslam tarihinde Karmatiler (894-977),

Büveyhiler (932-1062) gibi egemen devletler, Fatımiler (909-1171) gibi halifelik merkezleri yaratmış olmakla birlikte, başta İran olmak üzere İslam dünyasının hemen her yerinde dağınık topluluklar olarak yaşadılar Şiilik ilk kez 16 yüzyıl başında İran'da Safevi egemenliğini kuran Şah İsmail döneminde (1501-24) resmi mezhep durumuna getirildi Şiilik bugün İran dışında Yemen'de (Zeydiye kolu) de resmi mezheptir Ayrıca Irak, Suriye, Mısır, Pakistan ve Hindistan'da da çeşitli Şii toplulukları yaşamaktadır
Ayrıca bak ALİ, Hz; EBUBEKİR, Hz; HALİFELİK; KERBELA OLAYI; OSMAN, HZ; SÜNNİLİK

Şiilik:


İslamiyet’te, Peygamberin ölümünden sonra kimin halife olacağı tartışmasına bağlı olarak Müslümanların ikiye ayrılmasının sonucunda ortaya çıkan iki mezhepten biri
Peygamberin ölümü üzerine, Ali bin Ebutalib’in ilk halife olması gerektiğini söyleyenlerin bağlandığı siyasi bir akım olarak ortaya çıkan Şiilik, daha sonra sünni inançtan ayrılan bir mezhep durumuna getirilmiştir Buna göre, şiilik bir mezhep olarak, halifeliğin Allah’ın buyruğuyla Ali’ye verilmiş olduğunu, yalnızca Ali’nin soyundan gelenlerin halife sayılabileceğini, Ali’nin soyundan gelenlerin, on iki imamın kutsal bir kişilik taşıdığını, Ali’yi sevenleri sevmek, onu seçmeyenleri sevmemek gerektiğini belirtir