Namazların Kılınış Şekli

Sabah Namazları


Sabah namazının iki rekat sünnetini kılmak için: "Niyet ettim bugünkü sabah namazının sünnetini kılmaya," diye niyet edilir Hemen eller yukarıya kaldırılıp Allahu Ekber diye tekbir alınır Ondan sonra eller bağlanır ve "Sübhaneke allahümme ve bihamdike ve tebarekesmüke ve tealâ ceddüke ve lâ ilâhe gayrük," okunur Arkasından "Eûzübillâhimineşşeytani'r-racîm Bismillâhirrahmanirrahim" diyerek eûzü besmele çekilip Fatiha sûresi okunur sonra "Amîn" denir ve bir miktar daha Kur'an okunur (Bir miktardan maksad, en az bir sûre veya en az üç kısa âyet veya üç kısa âyete denk bir âyettir) Arkasından "Allahu Ekber" deyip rükua varılır Bu halde en az üç defa "Sübhane Rabbiye'l-Azîm" denir Sonra semiallahülimen hamideh denilerek ayağa kalkılır Ayakta Allahümme rabbena ve lekelhamd" denilir Ondan sonra "Allahu Ekber" diyerek secdeye varılır Secde halinde de üç defa "Sübhane Rabbiyel'alâ" denir Sonra "Allahu Ekber" denilerek kalkılır ve dizler üzerine oturulur ve bir tesbih miktarı durulur Yine "Allahu Ekber" denilerek ikinci secdeye varılır Bunda da üç defa "Sübhane Rabbiye'l-alâ" denilir Bununla bir rekat bitmiş olur


Bu ikinci secde arkasından "Allahu Ekber" denilerek ikinci rekata kalkılır Tam ayakta iken yalnız besmele çekilir Fatiha sûresi ve bir miktar daha Kur'an okunur Birinci rekatta olduğu gibi, rüku ve secde yapılır İkinci secdeden sonra oturulur ki, buna "Ka'de oturuş" denir Burada "Ettahiyyatü lillâhî ve Allahümme Salli ve Barik, Rabbena âtinâ" diyerek dualar sonuna kadar okunur Sonra Esselâmü Aleyküm ve Rahmetullah diyerek sağ tarafa ve yine Esselâmü Aleyküm ve Rahmetullah" diyerek sol tarafa selâm verilir Böylece iki rekatlı namaz bitmiş olur:


Bütün bu tekbirler, tesbihler ve kıraatlar, yalnız namaz kılanın işitebileceği bir sesle gizlice yapılır


Namazda erkeklerle kadınların ellerini nasıl kaldıracakları, nasıl bağlayacakları, rüku ile secdede ve ka'delerde nasıl vaziyet alacakları "Namazın sünnetleri ve edebleri" bölümünde bildirilmiştir


Sabah namazının iki rekat farzına gelince, önce yalnız erkeklere mahsus olmak üzere ikamet getirilir Sonra "Bugünkü sabah namazının farzına kılmaya" diye niyet edilir Eller kaldırılarak "Allahu Ekber" diye namaza başlanıp eller bağlanır Sabah namazının, sünnetinde bildirildiği gibi iki rekat kılınır ve tamamlanmış olur


Öğle Namazları


Öğle namazının ilk dört rekat sünnetinin evvelki iki rekatı, tam sabah namazının iki rekat sünneti gibi kılınır Yalnız bunda niyet "Bugünkü öğle namazının ilk sünnetine" diye yapılır Bir de bunda ikinci rekattan sonraki oturuş, son oturuş değil, birinci oturuş (ka'de) olduğundan bu oturuşta yalnız "Tahiyyat" okunur Sonra "Allahu Ekber" deyip ayağa kalkılır Yalnız Besmele, Fatiha ve bir miktar da Kur'an okunarak yukarıda bildirildiği şekilde, rüku ve secde yapılır Ondan sonra dördüncü rekat için "Allahu Ekber" denilerek ayağa kalkılır Bunda da yalnız besmele ile Fatiha ve bir miktar da Kur'an okunarak yine bildirildiği gibi, rüku ve secdelere varılır Sonra oturulur; bu oturuş son ka'dedir Bunda da Tahiyyat okunduktan sonra, Salli ve Barik, Rabbenâ âtinâ duaları tamamen okunup, yazdığımız şekilde, iki tarafa selâm verilir Böylece bu dört rekat sünnet kılınmış olur


Öğle Namazının Dört Rekat Farzına Gelince: Sünnetten sonra namaza aykırı bir iş yapmadan ayağa kalkılır İkamet getirilir O günkü öğle namazını kılmaya niyet edilir Eller yukarıya kaldırılarak "Allahu Ekber" diye tekbir alınır İlk iki rekatı sabah namazının iki rekat farzı gibi kılınır Ancak bu iki rekattan sonraki oturuş, birinci ka'de olduğundan bunda yalnız "Tahiyyat" okunur Ondan sonra "Allahu Ekber" denilerek üçüncü rekata kalkılır Yalnız Besmele ile Fatiha okunur Anlatıldığı gibi rüku ve secdelere varılır Sonra "Allahu Ekber" diyerek dördüncü rekata kalkılır Besmele ile yalnız Fatiha sûresi okunarak rüku ve secdelere gidilir Sonra oturulur Bu oturuş son ka'dedir Bunda "Tahiyyat" okunduktan sonra "Salli ve Barik, Rabbenâ âtinâ" duaları okunur ve iki tarafa selâm verilir Böylece öğlenin farzı bitmiş olur


Öğlenin Son İki Rekat Sünnetine Gelince: Bu da, "Bugünkü öğle namazının son sünnetini kılmaya" diye niyet edilip tamamen sabah namazının sünneti gibi kılınır Bu son sünneti dört rekat kılmak müstahabdır O zaman ya her iki rekatta bir selâm verilir veya dört rekatın sonunda selâm verilir Dört rekat sonunda selâm verilince, ilk oturuşta yalnız "Rabbenâ âtinâ" duası okunmaz Üçüncü rekat için tekbir alınarak ayağa kalkınca yine "Sübhaneke" okunur Sonra bu son iki rekat evvelki iki rekat gibi kılınır


Yalnız başına namaz kılan kimse, öğle namazının hem sünnetlerinde, hem de farzında kıraati, tekbirleri, tesbih ve tahmidleri gizlice yapar


İkindi Namazları


İkindi namazının dört rekat sünnetinin her iki rekatı, müstakil (iki rekatlı) namaz gibidir Onun için bu dört rekatın her iki rekatı (şefî) tamamen sabah namazının iki rekat sünneti gibi kılınır Şöyle ki: Önce o günkü ikindi namazının sünnetini kılmaya niyet edilir Bu namazın ilk iki rekatı bildirildiği gibi kılınınca oturulur Bu oturuş, son oturuş demektir Bunda "Tahiyyat ve salâvatlar" okunur Yalnız "Rabbenâ âtinâ" duası okunmaz Sonra "Allahu Ekber" diyerek üçüncü rekata kalkılır Sübhaneke ve Eûzü Besmele'den sonra Fatiha ile bir miktar âyet okunarak rükua ve secdelere varılır Ondan sonra tekbir ile dördüncü rekata kalkılarak yalnız Besmele ile Fatiha ve bir miktar da Kur'an okunur Sonra yine rüku ve secdelere varılır Ondan sonra oturulur Bu son oturuş olduğu için bunda Tahiyyat ile Salâvatlar ve "Rabbenâ âtinâ" okunur ve iki tarafa selâm verilir


İkindi Namazının Farzına Gelince: Bu da tamamen öğle namazının farzı gibi kılınır Yalnız niyet değişir O günkü ikindinin farz namazını kılmaya niyet edilir


Tek başına namaz kılan kimse, ikindi namazının sünnetini de, farzınıda öğle namazı gibi gizli okuyarak kılar


Akşam Namazları


Akşam namazının üç rekat farzı, öğle ile ikindi namazlarının ilk üç rekat farzları gibi kılınır Şöyle ki: O günün akşam namazının farzını kılmaya niyet edilip namaza tekbir ile başlanır Yukarıda açıklandığı üzere ilk iki rekatı kılınarak oturulur Bu, birinci oturuştur Bunda yalnız "Tahiyyat" okunur Ondan sonra üçüncü rekata kalkılarak yalnız besmele ile Fatiha sûresi okunur Sönra "Allahu Ekber" denilerek rüku ve secdelere varılır Ondan sonra oturulur ki, bu da son oturuştur Bunda Tahiyyat ile Salâvatlar ve "Rabbenâ âtinâ" okunur, iki tarafa selâm verilir


Akşam namazının farzında vaktin darlığından dolayı kısa sûreler okunur


Akşam Namazının Sünnetine Gelince: Bu da: "Bu akşam namazının sünnetini kılmaya" diye niyet edilip tam sabah namazının sünneti gibi kılınır Bu sünneti altı rekat olarak kılmak ise müstahabdır Bu halde her iki rekatta bir selâm vermeli ve aynı şekilde her iki rekatı kılmalıdır Bununla beraber dört rekatında bir selâm verilip ikindi namazının sünneti gibi de kılınabilir Bu ziyade olan dört rekat namaza "Salât-ı Evvabîn" denir Bunun çok sevabı vardır


Yatsı Namazları


Yatsı namazının ilk dört rekat sünneti, tamamen ikindi namazının dört rekat sünneti gibi kılınır Dört rekat farzı da, tamamen öğle ve ikindi namazlarını farzları gibi kılınır İki rekat son sünnetine gelince, bu da tamamen sabah ve akşam namazlarının iki rekat sünnetleri gibi kılınır Yalnız niyetler değişir, yatsı namazının farzına ve sünnetine niyet edilir Yatsı namazının son sünneti de, dört rekat olarak kılınabilir Bu halde tamamen ilk dört rekat gibi kılınır Bununla beraber iki rekatta bir selâm vermek sureti ile de kılınabilir Bu takdirde her iki rekatın ka'desinde Tahiyyat ile salâvatlar ve "Rabbenâ âtinâ" duası okunur Geceleyin kılınan nafile namazlarda daha faziletli olan, böyle iki rekatta bir selâm vermektir


Vitir Namazı


Üç rekattan ibaret olan vitir namazı da şöyle kılınır: Önce o günün vitir namazını kılmaya niyet edilir Sonra "Allahu Ekber" denilerek namaza başlanır Sübhaneke okunduktan sonra "Eûzü Besmele" çekilerek Fatiha okunur Arkasından bir miktar daha Kur'an-ı Kerim okunur Açıklandığı şekilde rüku ve secdelere gidilir Sonra ikinci rekata kalkılır ve yalnız besmele ile Fatiha sûresi ve bir miktar daha Kur'an-ı Kerim okunarak yine rüku ve secdelere varılır Ondan sonra oturulur Bu oturuş birinci ka'dedir Bunda yalnız "Tahiyyat" okunur Ondan Sonra "Allahu Ekber" denilerek üçüncü rekata kalkılır Bunda da yalnız Besmele ile Fatiha ve bir miktar daha Kur'an-ı Kerim okunarak daha ayakta iken eller kaldınlıp "Allahu Ekber"diye tekbir alınır Tekrar eller bağlanıp ayakta "Kunut" duası okunur Sonra "Allahu Ekber" diye rüku ve secdelere gidilir Ondan sonra oturulur Bu da son oturuşdur Bunda da bildiğimiz gibi Tahiyyat ile Salâvatlar ve "Rabbenâ âtinâ" duası okunarak iki tarafa selâm verilir


İmam Şafiî'ye göre, vitirde Kunut duasını okumak, ramazanın son yarısına mahsustur ve rükudan kalkınca, okunur Şafiî'lere göre vitir namazının en azı bir rekat, en çoğu da on bir rekattır


İslam İlmihali, Ömer Nasuhi Bilmen