Apostil Nedir?

Apostil, bir belgenin gerçekliğinin tasdik edilerek başka bir ülkede yasal olarak kullanılmasını sağlayan bir belge onay sistemidir Apostil’in kuralları 6 Ekim 1961 tarihli Lahey Konvansiyonuyla tespit edilmiştir Apostil kuralları yalnızca Lahey Konferansı’na üye veya taraf devletler arasında geçerlidir

Bu belge onay sistemiyle ilgili üye veya taraf devlet tarafından saptanan yerel bir merci, bakanlık, vb bir kuruluş, belgenin gerçek olduğunu onaylayarak, başka bir üye veya taraf ülkede 6 Ekim 1961 tarihli Lahey Konvansiyonunda belirlenen kurallar çerçevesinde kullanılması için yasal hale getirirler

Apostil tasdiği gerçekleştirilen belge, Lahey Konferansının tüm üye ve taraf devletlerinde geçerli bir belge olarak kabul edilir

Bir Apostil belgesinin bileşenleri

Apostillerde ana başlığın Fransızca olarak “Apostille (Convention de La Haye du 5 Octobre 1961)” şeklinde yazılması zorunludur Bir apostil belgesi aşağıdaki unsurlardan oluşur:

belgenin düzenlendiği ülkenin adı;
belgeyi imzalayan kişinin adı;
belgeyi imzalayan kişinin sıfatı;
belgeye basılan mührün ait olduğu makamın adı
tasdik edildiği yer;
tasdik edildiği tarih;
apostili düzenleyen makam;
apostil numarası;
apostili düzenleyen makamın mührü veya kaşesi;
apostili düzenleyen yetkilinin imzası
"Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılmasına Dair 5 Ekim 1961 tarihli Lahey Sözleşmesi" 1691984 tarihli ve 18517 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak ülkemiz açısından 29091985 tarihinde yürürlüğe girmiştir Anılan sözleşmenin 1 maddesinde Apostil Şerhinin "Akit Devletlerden birinin ülkesinde düzenlenmiş olup da diğer bir Akit Devlet ülkesinde kullanılacak olan resmi belgelere" uygulanacağı öngörülmektedir Anılan sözleşmeye taraf ülke vatandaşlarının kendi ülkelerinde düzenlettikleri sözkonusu belgeleri taraf olan diğer ülkelerde doğrudan kullanmaları, bu suretle işlemlerde külfetin azaltılması, kolaylığın ve süratin sağlanması amaçlanmaktadır

Anılan sözleşmede, sözleşmenin amaçları bakımından, aşağıda yeralan belgelerin
resmi belge sayıldığı belirtilmektedir:

A) Apostil Şerhi konacak resmi belgeler:

a) "Savcı, zabıt katibi veya adliye memuru tarafından verilmiş belgeler de dahil olmak üzere, devletin bir yargı organına veya mahkemesine bağlı makam veya görevli memur tarafından düzenlenmiş olan belgeler,
b) İdari belgeler,
c) Noter senetleri,
d) Kişilerce özel sıfatla imzalanmış belgeler üzerine konulmuş olup belgenin kaydının
veya belirli bir tarihte mevcut olduğunun ve imzaların doğruluğunun resmi makam ve noterlerce tasdiki gibi resmi beyanlar" dır

B) Aynı maddeye göre sözleşmenin uygulanamayacağı, diğer bir deyişle, Apostil tasdiği yapılamayacak belgeler:
a) “Diplomasi veya konsolosluk memurları tarafından düzenlenmiş belgeler,
b) Ticaret veya gümrük işlemleriyle doğrudan ilgili olan idari belgeler" dir

3) Sözleşmenin 6 maddesi uyarınca "Her Akit Devletin, Apostil Şerhini vermek üzere yetkili kılınan makamları belirlemesi, bunlarda değişiklik olduğunda da keyfiyeti Hollanda Dışişleri Bakanlığına bildirmesi" gerekmektedir

4) Sözleşmenin 9 maddesinde "Her Akit Devlet, işbu Sözleşmede tasdik bağışıklığının öngörüldüğü hallerde kendi diplomasi veya konsolosluk memurlarınca tasdik işlemi yapılmamasını sağlamak üzere gerekli önlemleri alacaktır" denmekte ve usulüne göre Apostil Şerhi uygulanmış bir belgenin başkaca bir tasdiğe gerek olmadığı belirtilmektedir

5) Anılan Sözleşme metni ile sözleşmeye taraf olan ülkelere ait güncel liste ile her bir ülkede Apostil Şerhi koymaya hangi makamların yetkili olduğuna dair bilgilere, "http://wwwhcchnct/e/status/indexhtml" adresinden ulaşılması mümkün olmaktadır

6) Malumları olduğu üzere, uluslararası sözleşmeler TBMM tarafından onaylanmasını müteakip kanun vasfını almakta ve milli kanunlarımız gibi yürürlük kazanmaktadır